تشخیص آسان رماتیسم مفصلی با کمک یک ربات

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، روماتیسم مفصلی شایع‌ترین بیماری التهابی سیستمیک مفاصل بوده و جزو بیماری‌های خود ایمنی مزمن محسوب می‌شود. اخیرا یک استارت آپ دانمارکی از توسعه یک ربات که قادر به تشخیص آرتریت روماتوئید (rheumatoid arthritis) یا روماتیسم مفصلی است، خبر داده است.

 

یک استارت آپ دانمارکی به تازگی اعلام کرده با کمک ربات « ARTHUR» می‌توان روماتیسم مفصلی را زودتر شناسایی کرد چرا که این ربات قادر به انجام اسکن فراصوت برای تشخیص این بیماری تنها در ۱۵ دقیقه است.

 

 به نقل از‌ای او، درد، تورم و سفتی در مفاصل همگی از علائم مرتبط با روماتیسم مفصلی هستند. این یک بیماری مزمن است که باعث التهاب به خصوص در مفاصل کوچکتر می‌شود. تشخیص زودهنگام این بیماری از آسیب دائمی به مفاصل و بروز ناراحتی و آسیب جلوگیری می‌کند.

 

روماتیسم مفصلی در تمام سنین و معمولا در گروه سنی ۲۵ تا ۴۵ سال ظاهر می‌شود. به دلیل کمبود شدید روماتولوژیست‌ها (متخصصان روماتیسم مفصلی) ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا یک فرد بتواند یک وقت ملاقات با روماتولوژیست‌ها بگیرید که این امر بیماران را در ناراحتی و خطر آسیب دائمی به مفاصل قرار می‌دهد. اما یک ربات خودکار در حال کمک به حل این مشکل است.   

 

 «RoPCA» یک شرکت اسپین-آف از دانشگاه جنوب دانمارک (SDU) و بیمارستان دانشگاه اودنسه (OUH) در دانمارک است و این ربات که "ARTHUR" نام دارد را توسعه داده است. این ربات حاصل سه سال تحقیق و توسعه شرکت "RoPCA" است.

 

این ربات، اولین ربات کاملا خودکار برای انجام اسکن روماتیسم مفصلی است. ربات یاد شده آزمایش فراصوت را تنها در مدت ۱۵ دقیقه انجام می‌دهد و با ارائه دستورالعمل‌های صوتی و کتبی، بیمار را در طول انجام این فرآیند راهنمایی می‌کند. کلمه ARTHUR ترکیبی از کلمات آرتروز، فراصوت و ربات است.

 

دکتر «سورن آندریاس جاست» (Søren Andreas Just) از بنیانگذاران این شرکت گفت: این اولین ربات در جهان است که این کار را انجام می‌دهد. فهرست‌های انتظار بسیار طولانی است به طوری که بیماران ماه‌ها از درد رنج می‌برند. بنابراین، ما به این فکر کردیم که آیا فرایند آرتروسکپی و درجه‌بندی فعالیت بیماری در روماتیسم مفصلی می‌تواند خودکار صورت گیرد یا خیر.

 

آرتروسکپی (Arthroscopy) یا درون‌بینی مفصل روش جراحی محدودی است که بر روی مفاصل اندام‌های حرکتی انجام می‌شود. در این روش به کمک آندوسکپ، اقدامات تشخیصی و درمانی در داخل مفصل میسر می‌گردد. اکنون جراحی-آرتروسکپی در بسیاری از جراحی‌های مفاصل، جایگزین روش‌های متداول و قدیمی شده است.

 

محققان این مطالعه درباره نحوه کار این ربات گفتند: در این روش کاربر با نشستن روی یک صندلی در کنار ربات، دست خود را روی یک صفحه لمسی دستگاه قرار می‌دهد. بارکد خوان ربات، بیمار را با بررسی کارت بیمه سلامت وی شناسایی می‌کند. در تمام مدت، ربات به ارائه اطلاعات هم از طریق صفحه نمایش و هم از طریق صدای خود ادامه می‌دهد. این ربات حتی نحوه استفاده از ژل روی دست کاربر را نیز به وی یاد می‌دهد.

 

 ARTHUR با استفاده از دوربین خود یک اسکن اولیه برای شناسایی دست و محل قرارگیری مفاصل انجام می‌دهد. پس از آن، اسکن فراصوت شروع می‌شود. بازوی رباتیک ۱۱ مفصل هر دست را در یک زمان بررسی می‌کند. پس از تکمیل اسکن، ARTHUR هر تصویر را برای علائم رماتیسم مفصلی تجزیه و تحلیل و شیوع آن را اندازه‌گیری می‌کند، سپس گزارشی را برای پزشک ارسال می‌کند و آن را در پرونده سلامت الکترونیکی بیمار ذخیره می‌کند.

 

در طول فرآیند، الگوریتم‌های موجود در ARTHUR بررسی می‌کنند که آیا اسکن‌ها کیفیت مورد نیاز را دارند یا خیر. ربات قادر است تشخیص دهد که آیا برخی ویژگی‌های خاص به اندازه کافی در تصویر فراصوت از مفصل نشان داده شده است یا خیر. اگر لازم باشد در این صورت، ربات از بیمار می‌خواهد تا یک اسکن دیگر از آن مفصل بگیرد.

 

این شرکت دانمارکی گروهی از افراد را آزمایش کرد که در ابتدا توسط ربات اسکن شدند و سپس همان آزمایش را با یک متخصص تکرار کردند. بیماران هنگام اسکن توسط ربات در مقایسه با اسکن انجام شده توسط روماتولوژیست تفاوتی احساس نمی‌کردند.

 

داده‌های جمع‌آوری شده هیچ تغییر قابل‌توجهی در سطح ناراحتی یا درد بین دو آزمون نشان نداد. بیش از ۹ نفر از هر ۱۰ بیمار گفتند که می‌خواهند ARTHUR را داشته باشند تا بتوانند بیماری خود را تحت نظر داشته باشند. این ربات همچنین می‌تواند به متخصصان کمک کند تا بیماران را از راه دور بررسی کنند. ربات مذکور می‌تواند کمک ویژه‌ای به افراد مبتلا به این بیماری که ساکن مناطق مناطق دور افتاده هستند، کند.

 

در کنار این ربات، این شرکت دانمارکی همچنین سیستم«DIANA» را نیز توسعه داده است. این نرم افزار با ARTHUR یکپارچه شده است، اما می‌تواند به عنوان یک محصول مستقل نیز کار کند. این سیستم مخفف شبکه کمکی برای روماتیسم مفصلی است و به عنوان یک ابزار تکمیلی برای نظارت و تشخیص روماتیسم مفصلی عمل می‌کند. سیستم مذکور تصاویر فراصوت را برای تشخیص زودهنگام روماتیسم مفصلی و تعیین کمیت فعالیت بیماری با استفاده از فناوری یادگیری ماشین تجزیه و تحلیل می‌کند. این سیستم با استاندارد‌های بین‌المللی برای تشخیص فعالیت بیماری مطابقت دارد. DIANA هنگامی که بدون ربات ARTHUR کار می‌کند، می‌تواند اسکن‌هایی را که روماتولوژیست‌ها به صورت دستی انجام می‌دهند، بررسی کند.