واکسیناسیون، راه کاهش خطر ابتلا به زوال عقل

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، در حال حاضر هیچ درمانی اساسی برای این بیماری وجود ندارد و روش های درمان ‌های موجود عمدتاً بر پیشگیری ابتلا به آلزایمر از طریق تشویق عوامل محافظتی مانند ورزش و رژیم غذایی سالم و کاهش عوامل تشدید کننده مانند دیابت و فشار خون بالا تمرکز می ‌کنند.

نتایج تحقیقات جدید نشان می دهد؛ یکی از این عوامل تشدید کننده عفونت های ویروسی است. محققان شناسایی کرده‌ اند که ویروس ‌های خاصی مانند ویروس هرپس سیمپلکس که باعث تبخال می ‌شود، ویروس واریسلا زوستر که باعث آبله مرغان و زونا می‌ شود و ویروس کرونا می ‌توانند منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل به دنبال عفونت شوند.

کشف این که چگونه و چه زمانی این ویروس ها به بیماری کمک می کنند می تواند به دانشمندان کمک کند تا درمان های جدیدی برای جلوگیری از زوال عقل ایجاد کنند. محققان نتوانسته اند به طور مداوم ویروس های مشکوک را در مغز افرادی که به دلیل آلزایمر فوت کرده اند، شناسایی کنند.

از آنجایی که روند بیماری آلزایمر می ‌تواند چندین دهه قبل از علائم شروع شود، برخی از محققان دریافته اند: ویروس ‌ها در مراحل اولیه مجموعه‌ ای از وقایع را آغاز می‌ کنند که منجر به زوال عقل می ‌شود. به عبارت دیگر، زمانی که محققان مغز بیماران را تجزیه و تحلیل می کنند، هر گونه مولفه ویروسی قابل تشخیص از بین رفته و ایجاد علت مشکل است.

در این راستا، محققان دانشگاه کلرادو به رهبری اندرو بوباک (Andrew Bubak) استادیار پژوهشی نورولوژی، از فناوری جدید برای جستجوی رد پای این ویروس ها در بیماران آلزایمر استفاده کردند. بوباک در این باره می گوید: با تمرکز بر آسیب پذیرترین نقطه ورود به مغز، یعنی بینی، شبکه ژنتیکی را کشف کردیم که شواهدی از پاسخ ویروسی قوی ارائه می دهد.

او در ادامه می افزاید: بسیاری از ویروس ‌های دخیل در زوال عقل، از جمله ویروس ‌های هرپس و ویروسی که باعث بیماری کرونا می ‌شود، وارد بینی شده و با سیستم بویایی تعامل می‌ کنند. سیستم بویایی دائماً با بوها، آلاینده ها و عوامل بیماری زا بمباران می شود. ذرات استنشاق شده از طریق سوراخ های بینی به سلول های گیرنده بویایی خاص در بافت پوشاننده حفره بینی متصل می شوند.

این گیرنده ‌ها پیام ‌هایی را به سلول‌های دیگر می‌ فرستند که به آن لامپ بویایی می‌ گویند که مانند یک ایستگاه تقویت کننده عمل کرده و این پیام‌ها را به اعصاب طولانی دستگاه بویایی منتقل می ‌کند. این پیام ها سپس به ناحیه ای از مغز که مسئول یادگیری و حافظه است، یعنی هیپوکامپ منتقل می شود.

هیپوکامپ نقش مهمی در اختصاص دادن اطلاعات متنی به بوها ایفا می کند، مانند خطر ناشی از بوی بد یا احساس آرامش ناشی از بوی خوش. این ناحیه از مغز نیز در بیماری آلزایمر به طور چشمگیری آسیب دیده و باعث نقص ویرانگر یادگیری و حافظه می شود. به گزارش سیناپرس،جالب اینجاست که برای ۸۵ تا ۹۰ درصد از بیماران آلزایمر، از دست دادن بویایی نشانه اولیه بیماری است.

به گفته بوباک، داده های اپیدمیولوژیک از نقش عفونت های ویروسی در ایجاد بیماری آلزایمر حمایت می کند. برای مثال، ویروس واریسلا زوستر با خطر تقریباً سه برابری ابتلا به زوال عقل در طی پنج سال پس از عفونت برای بیماران مبتلا به بثورات زونا در صورت مرتبط است. همچنین گزارش اخیر همچنین نشان می ‌دهد که خطر ابتلا به آلزایمر طی یک سال پس از تشخیص کووید-۱۹ برای افراد بالای ۶۵ سال، تقریباً ۷۰ درصد افزایش می‌ یابد.

به گفته محققان، این مطالعات نشان می دهد:واکسیناسیون ممکن است یک اقدام بالقوه برای جلوگیری از زوال عقل باشد. به عنوان مثال، واکسیناسیون علیه ویروس آنفولانزای فصلی و هرپس به ترتیب با ۲۹ و ۳۰ درصد کاهش خطر ابتلا به زوال عقل همراه است.

پژوهشگران معتقدند: تحقیقات بیشتر در مورد اینکه چگونه عفونت‌های ویروسی می‌ تواند منجر به تخریب عصبی شوند، می ‌تواند به تولید داروهای ضد ویروسی و واکسن‌ها علیه ویروس‌های دخیل در بیماری آلزایمر کمک کند.

منبع: sciencealert