بقایای قدیمی‌ترین نردبان جهان در شهر خانه‌های بدون در!

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، در جریان حفاری‌هایی که به سرپرستی علی اوموت تورکان دانشیار باستان‌شناسی انجام شد، بقایای یک نردبان چوبی نوسنگی ۸۵۰۰ ساله برای نخستین بار کشف شد. چاتال‌هویوک از آثار مهم دوره‌ نوسنگی در دشت قونیه آناتولی (ترکیه) است که می‌توان آن را از نخستین تلاش‌های بشر برای پی‌ریزی زندگی شهری دانست. ساکنان این خانه‌ها از طریق سوراخ‌های تعبیه شده در سقف، رفت و آمد می‌کردند.

مردم چیزی حدود ۹۵۰۰ سال پیش، به مدت تقریبی ۲۰۰۰ سال در چاتال‌هویوک اقامت گزیدند، صد‌ها خانه از خشت‌ خام بنا کردند، مردگان‌شان را زیر کف‌پوش‌ها دفن کردند و دیواره‌های سکونتگاهشان را با نقاشی‌ها، جمجمه‌های احشام و برجستگی‌های گچی مزین کردند.

پیدا شدن یک نردبان چوبی ۸۵۰۰ ساله در چاتال‌هویوک

(مدل‌سازی سه‌بعدی که خانه و محل قرارگیری نردبان را نشان می‌دهد.)

این باور وجود دارد که چاتال‌هویوک خواستگاهِ یک جامعه‌ عصر سنگیِ بوده است که خانه‌های مجزایی را ساخته که بدون در و پنجره به صورت پشت به پشت ساخته شدند. ساکنان این خانه‌ها از طریق سوراخ‌های تعبیه شده در سقف، رفت و آمد می‌کردند؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت کاربرد نردبان برای کمک به ورود و خروج ساکنان از سوراخ‌های سقف بوده است، اما قبل از این اکتشاف، هیچ نردبانی کشف نشده بود.

بقایای قدیمی‌ترین نردبان جهان در شهر خانه‌های بدون در!

(محل احتمالی قرارگیری نردبان در یکی از خانه‌های کاوش شده در چاتال‌هویوک؛ تا قبل از این هیچ بقایایی از خود نردبان‌ها پیدا نشده بود)

علی اوموت تورکان گفته است: «ما حفاری‌هایی را در ناحیه تازه بازشده‌ ۲۰۰ مترمربعی در تپه‌ نوسنگی شرقی به نام تراس شمالی انجام دادیم و همانطور که تابستان هم اعلام کردیم قصد داشتیم پدیده خیابان را به وضوح ببینیم و از یک دوره‌ نوسنگی دوم پرده برداریم. در بخش جنوب غربی ساختمان به نام فضای ۶۶ نزدیک دیوار غربی ساختمان، بقایای یک اجاق را پیدا کردیم که روساخت آن تا حد زیادی نابود شده بود. این کوره که اندازه‌ تقریبی آن ۶۰×۳۰ بود با ضخامتی به اندازه‌ ۱۲-۱۱ سانتی‌متر ساخته شده بود.»

«شمار زیادی ابزارهای سنگی، ابزار‌هایی از جنس آبسدین (سنگ آتشفشانی سیاه و شیشه‌مانند) و ابزارهایی از جنس استخوان و آرواره‌های حیوانات در اطراف اجاق قرار داشت. یافتن چنین استخوان‌های نذر‌شده‌ای در نواحی سوخته یا متروکه در چاتال‌هویوک مرسوم است. همانطور که در حال راه رفتن به سمت زیرساخت ساختمان بودیم، نخست به یک شی چوبی بزرگ برخورد کردیم که در نگاه نخست، شناسایی آن دشوار بود، اما بعدتر مشخص شد ۷۵ سانتی‌متر طول و ۳۰ سانتی‌متر عرض آن است.»

«ابتدا، تصور کردم باید یکی از آن قایق‌های چوبی بیضی بزرگ باشد که جیمز مِلارت در دهه‌ ۱۹۶۰ حفاری کرد، اما بعدتر فهمیدیم در واقع پله‌های نردبان است که دو ردیف پله‌ پهن با فضای بینابینیِ مساوی دارد.»

این حقیقت که نردبان نزدیک اجاق و بقایای موربِ سنگ گچ‌های روی دیوار پیدا شده، مدرک مستدلی است که نشان می‌دهد این توده چوبی با پله‌هایی که دارد نردبان بوده است. شواهد کاربرد پله‌ در چاتال‌هویوک مدت‌زمانی است که پیدا شده اما این نخستین بار است که بقایای پلکان با پله‌های واضح در یک مکان مدفون پیدا شده است.

منبع: arkeonews