افزایش یک میلیون تنی تولید مرکبات در مقایسه با سال گذشته

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه مجله کشاورزی رادیو اقتصاد با حضور آقای دکتر ارسلان قاسمی رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران به موضوع مرکبات و مشکلات باغداران پرداخت.

سوال: خیلی تیتروار مشکلات باغداران به خصوص شمال کشورمان را از زبان شما بشنویم.
قاسمی: ما در سال جاری بیش از ۵ و سه دهم میلیون تن تولید مرکباتمان بوده که ۳ و سه دهم پرتقال، ۶۰۰ هزار تن نارنگی، ۶۸۷ هزار تن لیموترش، ۵۶۶ هزار تن لیموشیرین، ۲۲ هزارتن گریپ فروت، ۲۳ هزار تن نارنج و ۱۱۶ هزار تن هم سایر مرکباتی که در کشور وجود دارد بوده و اگر بخواهم مشکلات موجود را تیتروار اشاره کنم در ۹ سرفصل می‌توانم به آن اشاره کنم، یک تولید فراوان ما امسال نسبت به سال گذشته حدود یک میلیون تن تولید کشور در بحث مرکبات افزایش داشته این هم به مدد تولیدکننده‌ها بوده که نگذاشتند زنجیره تامین ما دچار مشکل شود. دوم صادرات کم، ما حدود یک و دو دهم تا یک و سه دهم میلیون تن مازاد داریم که باید صادر شود. سومین بحثی که است یک مشکل ریشه دار قدیمی است دلال‌ها برای ارزان خریدن محصول تعلل می‌کنند آن قدر تعلل می‌کنند که باغدار ناچار شود با قیمت‌های بسیار پایین محصولش را بفروشد. شنیدم در بعضی از زمان‌هایی در شمال کشور پرتقال خیلی خوب روی درخت را سه تا چهار هزارتومان خریدند، ولی ما باید همان پرتقال را در تهران بالای بیست هزار تومان بخریم، نکته بعدی که امسال به خصوص است و سال آینده هم با آن دست به گریبان هستیم همزمانی عید سعید نوروز و ایام ماه مبارک رمضان است معمولا در ماه رمضان مصرف میوه کاهش می‌یابد و این هم دلیلی است که امسال با آن روبرو هستیم، دلیل مهم دیگر نبود کارخانجات فراوری است ما ۲۵ تا ۲۶ هزار تن مصرف کنسانتره آب پرتقالمان در کشور است که کارخانجات فعلی ما ۶-۷ هزارتن را سه چهار کارخانه تولید می‌کنند که اگر این اتفاق بیفتد ما مصرف سرانه آبمیوه مان که ده تا یازده لیتر است و نصف مصرف سرانه است برسانیم بالا طبیعتا این مازاد را می‌توانیم فراوری کنیم. نکته مهم دیگری که وجود دارد که برمیگردد به بحث قبلی، تغییر الگوی کشت است. ما زمانی در شمال کشور پرتقال‌هایی نظیر شهسواری و بمی داشتیم که پرتقال‌های آبدار بودند و به درد کارخانجات کنسانتره ما می‌خوردند، اما الان رفتیم روی تامسون که هم آب کمتری دارد و هم گران قیمت‌تر است یعنی تغییر الگوی کشت باید این وسط اتفاق بیفتد دوباره بخشی از باغات ما برود به سمت تولید محصول برای کارخانجات، مشکلات صادرات هم که به آن اشاره کردیم دو بحث داریم یکی بحث تعهد ارزی را داریم که یک چالش بسیار بزرگی برای محصولات کشاورزی است و یکی هم دیپلماسی ضعیفی که ما در بحث دیپلماسی اقتصادی داریم باید بازار‌های موجود را حفظ کنیم البته خوشبختانه در سفری که آقای رئیس جمهور به چین داشتند بحث صادرات مرکبات ما به چین حل شده است، اما مشکلات تعرفه‌ای را داریم که الان زیرساخت آماده است و دیگر باید دوستان ما در بحث دیپلماسی اقتصادی بیایند و بحث مشکلات رو را حل کنند، تسهیلات اعتباری و مشوق‌های صادراتی باید داده شود نباید به سمت و سویی برویم که داستان سیب زمینی و پیاز در بحث مرکبات هم پیش بیاید امسال تولیدکننده روی دستش بماند و نتواند کاری کند و سال آینده قید تولید را بزند و نکته بعدی هم تبلیغات و اطلاع رسانی مناسب برای افزایش مصرف باید صورت بگیرد، ما چرا باید مصرف سرانه مان نصف دنیا باشد در حالی که میوه‌ای است که همه نوع مواد معدنی و ویتامین‌هایی که مورد نیاز بدن است را دارد و برای خودمان هم است.

سوال: فکر می‌کنم امسال هم مصرف سرانه ما باز هم کاهش یافت که دلیل اصلی اش هم قیمت‌ها و قدرت خرید مردم است.
قاسمی: قیمت‌ها یک بحث است و قدرت خرید مردم بحث دیگری است.

سوال: به هر حال یک تناسبی در سبد خانوار باید شکل بگیرد.
قاسمی: می‌خواهم این دو را به این شکل ربط دهم که قیمت‌ها در سرمزرعه و سر باغ خیلی پایین است قیمت برای مصرف کننده بالا است که برمی گردیم به بحث ریشه دار راجع به نظام نامناسب توزیع کالای ما در بحث کشاورزی و امروز هم بحث مرکبات است نباید باغدار میوه اش را ۴ تا ۵ هزار تومان بفروشد.

سوال: حتی برخی باغدار‌ها می‌گفتند که نسبت به سال گذشته هم ارزان‌تر فروختند امسال و این اتفاقی خوب نیست اصلا و باعث می‌شود که ما ریشه اصلی تولید را بهش ضربه وارد می‌کنیم و بحث آن نظام توزیع که همیشه دغدغه بوده و باز هم است و به نظر می‌آید انگیزه‌ای برای تغییرش وجود ندارد آن نظارت لازم هم شکل نمیگیرد.
قاسمی: متاسفانه این اتفاق نیفتاده، مثلا یک نکته دیگر عرض کنم ما الان نزدیک ۵۰۰ هزار تن برنج پرمحصول تولید داخل در انبار‌ها داریم، ولی باز نظام توزیع ما کاری کرده که این شیرینی تولید به مصرف کننده چشانده نشود همه هم آخر سر می‌گویند تولید کننده مقصر است، چرا؟ چون هیچ کس آن دلال یا واسطه و نظام نامناسب را نمی‌بیند.