۲۳ مارس ، روزی برای یک نگاه متفاوت به آسمان

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، همه ساله ۲۳ مارس مصادف با سوم فروردین را که در ایران این روز مصادف با روز سوم عیدباستانی نوروز ایرانیان و تعطیل رسمی می‌باشد بعنوان روز جهانی هواشناسی تعیین کرده است. این سازمان هر سال یک شعار را برای روز جهانی هواشناسی معرفی می‌کند و این روز در تمام کشور‌های عضو سازمان جشن گرفته می‌شود.

شعار روز جهانی هواشناسی

شعار روز جهانی هواشناسی در سال ۲۰۱۵ 
میشل ژارو دبیر کل سازمان هواشناسی جهانی با اعلام شعار "دانش اقلیمی برای کنش اقلیمی" به عنوان شعار روز جهانی هواشناسی در سال ۲۰۱۵ ضمن گرامیداشت این روز در پیامی به همین مناسبت آورده است که: تغییرات آب و هوایی نگرانی همه ماست. این پدیده تقریباً تمام بخش‌های اجتماعی-اقتصادی از کشاورزی تا گردشگری، زیرساخت تا سلامت را تحت تاثیر قرار می‌دهد بر منابع استراتژیک مانند آب، غذا، انرژی موثر است. سرعت توسعه پایدار را نه فقط در کشور‌های درحال توسعه بلکه در تمام کشور‌ها کند و حتی آن را تهدید می‌کند. ایشان یادآور شده است که: هزینه انفعال در این زمینه بالاست و حتی بالاتر خواهد شداگر ما بی درنگ و قاطعانه اقدام نکنیم.

سال ۲۰۱۴
میشل ژارو دبیر کل سازمان هواشناسی جهانی در پیامی به مناسبت روز جهانی هواشناسی در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد: سهم جوانان در آینده جهان، سازمان جهانی هواشناسی را بر آن داشت تا ˈهوا و اقلیم: مشارکت جوانانˈ را به عنوان شعار روز هواشناسی جهانی در سال ۲۰۱۴ برگزیند.

سال ۲۰۱۳
سازمان هواشناسی جهانی (WMO) نظر به اهمیت دیده بانی هواشناسی و وجود شبکه ایستگاه‌های هواشناسی در سراسر جهان که به منظور دستیابی به داده‌های واقعی هواشناسی جهت پایش آب و هوای کره زمین به منظور حفاظت از جان و مال انسان‌ها تاسیس شده است عنوان شعار سال ۲۰۱۳ روز جهانی هواشناسی را "دیده بانی هواشناسی برای حفاظت از جان ومال" انتخاب کرده است.

سال ۲۰۱۱
با توجه به تغییرات گسترده آب و هوایی و وقوع حوادث اقلیمی مختلف شعار امسال تغییر آب و هوا و حوادث فوق العاده انتخاب شده است.

سال ۲۰۱۰
به مناسبت شصت امین سال تاسیس سازمان جهانی هواشناسی شعار امسال ۶۰ سال خدمت برای ایمنی و رفاه شما انتخاب شده است.

هواشناسی در ایران

مطالعه و بررسی جَو، همواره مد نظر دانشمندان ایرانی بوده است. از این رو، بسیاری از دانشمندان نجوم، در آثار خود بخشی را به مسائل جوّی اختصاص داده‌اند. محمد بن زکریای رازی، ابن سینا، حکیم عمر خیام، ابوریحان بیرونی و انوری، شاعر معروف از شخصیت‌ها و دانشمندان ایرانی بوده‌اند که دربارة پدیده‌های جوّی مطالبی در آثار خود به یادگار گذاشته‌اند.
فعالیت‌های منظم هواشناسی، اولین بار با اندازه گیری عناصر جوّی، سفارتخانه‌های انگلیس و روس در تهران و مناطق نفتخیز جنوب کشور آغاز شد و این اطلاعات، صرفاً به بایگانی کشور‌های مربوط منتقل شده و احتمالاً در برنامه‌های تحقیقاتی آن ها، مورد استفادة ویژه قرارگرفته است.

درس هواشناسی، در سال ۱۲۹۸ در برنامة درسی مدرسة برزگران گنجانده شد و آن را، معلمان فرانسوی تدریس می‌کردند و در همان محل، اولین سکوی هواشناسی احداث شد که در آن، دمای هوا، رطوبت نسبی و میزان بارندگی را اندازه گیری می‌کردند. این ایستگاه، در سال ۱۳۰۸ کامل شد و غالب عناصر جوّی را دیده بانی می‌کرد تا این که بتدریج در اثر نیاز شدید بخش‌های کشاورزی و آبیاری، تعدادی ایستگاه دیگر نیز، بر حسب ضرورت در نقاط مختلف کشور تأسیس کردند که مسئولیت آن، با بنگاه مستقل آبیاری، وابسته به وزارت کشاورزی وقت بود.

بعد از جنگ جهانی دوم، نیرو‌های متفقین، برای سلامت پرواز هواپیماهـای خودی، واحد کوچک هواشناسی دایر کردند که نیازهــــای هواشناسی بخش هواپیمائی آن‌ها را تأمین می‌کرد. در آن هنگام، بنگاه مستقل آبیاری وزارت کشاورزی، اقدام به تربیت یک گروه دیده‌بان هواشناس کرد که این دیده‌بانان، در سال ۱۳۲۷ فارغ التحصیل شدند و در ایستگاه‌های هواشناسی مشغول به کار گردیدند.

هواپیمائی کشوری نیز، به علت نیاز به اطلاعات جوّی در فرودگاه‌های کشور، اقدام به تأسیس ایستگاه‌های هواشناسی کرد. در اثر نیاز شدید برنامه‌ریزان به آمار و اطلاعات اقلیمی از نواحی مختلف کشور و ناهماهنگی در تأسیس ایستگاه‌های هواشناسی - که در بخش‌های مختلف ایجاد می‌شد - مسئولان وقت، تأسیس یک واحد هواشناسی مستقل را در کشور ضروری دانستند؛ لذا در سال ۱۳۳۴ اداره کل هواشناسی کشور، وابسته به وزارت راه، تأسیس شد. این اداره کل، بعد‌ها به صورت سازمانی مستقل، زیر نظر وزارت جنگ قرار گرفت که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، دوباره زیر نظارت وزارت راه و ترابری درآمد.

در هنگام تشکیل اداره‌کل هواشناسی در سال ۱۳۳۴، تمامی ایستگاه‌های هواشناسی - که در بخش‌های مختلف تأسیس شده بود - به این اداره کل واگذار شد. ایستگاه‌های واگذار شده، از نوع سینوپتیک، اقلیم شناسی و باران سنجی بودند که هریک، دیده بانی‌های مربوط به خود را انجام می‌دادند. در آن زمان، تعداد ایستگاه‌های سینوپتیک ۳۴، و اقلیم شناسی ۱۰۷ و باران سنجی ۱۶۰ بود.

گسترش ایستگاه‌های هواشناسی و توسعة شبکة آن، پس از پیروزی انقلاب اسلامی شتاب بیش‌تری گرفت. در سال ۱۳۳۸، هوا شناسی ایران به عنوان یکصد و سومین عضو سازمان هواشناسی جهانی، به عضویت این سازمان جهانی درآمد.

سازمان هواشناسی کشور، قبل از انقلاب بیش‌تر درخدمت ترابری هوائی و صنعت هواپیمائی بود و به مسائل هواشناسی کاربردی، کم‌تر توجه می‌شد. ولی پس از انقلاب اسلامی و با تعیین کشاورزی به عنوان محور اصلی فعالیت‌های اقتصادی کشور، این سازمان نیز، خدمات خود را به سمت کشاورزی سوق داد و امروزه، توسعة ایستگاه‌ها و بهکرد سامانة آمار هواشناسی کشور، در جهت ارائة خدمات به بخش‌های تحقیقاتی کشاورزی، دامداری، آبیاری و غیره، گرایش دارد.