کشف حیرت‌انگیز سنگ‌های «پلاستیکی» در بکرترین جزیرۀ برزیل

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، دانشمندان برزیلی در جزیره ترینداد ؛ یکی از دورافتاده‌ترین مکان‌های کره زمین، یک «سنگ پلاستیکی» پیدا کرده اند. فرناندا آورلار سانتوسِ زمین شناس از یافتن نشانه‌ای نگران کننده از تاثیر انسان روی یک چشم انداز طبیعی بهت زده شد: سنگ‌هایی که از اشباع آلودگی‌های پلاستیکی شناور روی اقیانوس شکل گرفته اند. سانتوس نخستین بار سال ۲۰۱۹ این سنگ‌های پلاستیکی را حین سفر به جزیره ترینداد پیدا کرد. هدف او از این سفر، تحقیق درباره پایان نامه دکتری خود روی یک موضوع کاملاً متفاوت: زمین لغزه، فرسایش و خطرات زمین شناسی دیگر، بود.

روی زمین نقاط معدودی به دورافتادگی ترینداد وجود دارند. ترینداد، یک رخنمون آتشفشانی است که به اندازه یک سفر سه چهار روزه با قایق تا ساحل برزیل فاصله دارد.

سانتوس نزدیک یک حفاظتگاه طبیعی معروف به ساحل لاک پشت (بزرگترین محل پرورش لاک پشت سبزِ در خطر انقراض) مشغول کار بود که به طور اتفاقی به برون زدگی بزرگ سنگ‌های سبزآبی عجیبی برخورد کرد. او که از دیدن چنین صحنه‌ای کنجکاو شده بود،  نمونه هایی از آن را با خود به آزمایشگاه برد.

[رخنمون(exposure) یا برون‌زد (outcrop)، بخشی از سنگ بستر است که بر سطح زمین آشکار شده هر چند که در اکثر اوقات به وسیلهٔ خاک حاصل از فرسایش یا پوشش گیاهی پوشیده شده‌است. در واقع رخنمون اطلاعاتی از وضعیت لایه‌های زیر سطح زمین در اختیار زمین‌شناسان قرار می‌دهد.]

او و تیمش با تجزیه و تحلیل‌هایی که انجام دادند این نمونه‌ها را به عنوان نوع تازه‌ای از شکل گیری زمین‌شناسی شناسایی کردند که در آن، مواد و فرایند‌هایی که زمین میلیارد‌ها سال از آن‌ها برای ساختن سنگ‌ها استفاده کرده با یک ماده جدید ادغام شده است: زباله‌های پلاستیکی.

سانتوس درباره این موضوع گفته است: «ما به این نتیجه رسیدیم که انسان‌ها حالا به عنوان عاملان زمین شناسی عمل می کنند و روی فرایند‌هایی اثر می گذارند که قبلاً به طور کامل طبیعی بودند، مثل همین شکل گیری سنگ‌ها. این نتیجه‌گیری با ایده آنتروپوسین مطابقت دارد که این روز‌ها دانشمندان زیاد درباره آن صحبت میکنند: عصر زمین شناسیِ انسان‌ها که بر فرایند‌های طبیعی سیاره اثر می گذارد. این نوع پلاستیکِ سنگ-مانند در سوابق زمین شناسی نگه داشته خواهد شد و نشانه‌ای از آنتروپوسین است.»

بهشت جزیره

این یافته موجب نگرانی سانتوس شده است. او از ترینداد مثل بهشت تعریف می کند: یک جزیره گرمسیری زیبا که دورافتادگی‌اش، آن را برای انواع گونه‌ها به یک پناهگاه امن تبدیل کرده است: پرندگان دریایی، ماهیانی که فقط آنجا پیدا می شوند، خرچنگ‌های تقریباً منقرض شده و لاک پشت سبز. تنها نشانه حضور انسان در این جزیره، یک پایگاه نظامی کوچک و یک مرکز تحقیقات علمی است.

«در یکی از مهم‌ترین سواحل از نظر اکولوژیکی، یافتن چنین چیزی واقعاً ترسناک است.»

یک «سنگ پلاستیکی» که دانشمندان برزیلی در جزیره Trindade؛ یکی از دورافتاده‌ترین مکان‌های این سیاره پیدا کرده اند.

سانتوس اواخر سال گذشته برای جمع آوری نمونه‌های بیشتر و حفاری عمیق تر حول این پدیده به جزیره بازگشت. او با ادامه تحقیقاتش شکل گیری‌های پلاستیک سنگ مانند مشابهی را یافت که قبلاً در مکان‌هایی مانند هاوایی، بریتانیا، ایتالیا و ژاپن از سال ۲۰۱۴ گزارش شده بودند، اما جزیره ترینداد دورافتاده‌ترین مکان روی زمین است که این یافته‌ها در آن پیدا شده است.

نگرانی سانتوس این است که با فرسایش این سنگها، میکروپلاستیک‌ها به محیط زیست نشت کنند و زنجیره غذایی جزیره را بیشتر آلوده کنند.

تغییر الگو
ماه سپتامبر، او و تیمش در مجله Marine Pollution Bulletin یافته‌هایشان را به عنوان نوع جدیدی از سنگ‌های یافت شده در دنیا به چندین نوع طبقه بندی کردند: «پلاستیگلومریت ها» شبیه صخره‌های رسوبی، «پیروپلاستیک ها» شبیه صخره‌های کلاسیک و یک نوع ناشناخته قبلی «پلاستی استونها» شبیه صخره‌های آتشین که از جریان گدازه‌ها شکل می گیرند.

ذرات و الیاف تور‌های ماهیگیری در این سنگ‌ها قابل تشخیص هستند

«آلودگی دریایی باعث تغییر الگوی مفاهیم سنگ و تشکیلات رسوبی شده است. در حال حاضر، دخالت‌های انسان به قدری زیاد و گسترده شده است که باید پرسید چه چیزی واقعاً طبیعی است.»

عنصر اصلی سنگ‌هایی که سانتوس کشف کرد، بقایای تور‌های ماهیگیری بود. اما جریان‌های اقیانوس مقدار زیادی بطری، زباله‌های خانگی و زباله‌های پلاستیکی دیگر را با خود به جزیره آورده است. سانتوس قصد دارد این موضوع را به تمرکز اصلی تحقیقاتش تبدیل کند. به گفته او، ترینداد بکرترین مکانی بوده که او تا کنون دیده است؛ بنابراین مشاهده آسیب پذیر بودن آن در برابر زباله‌هایی که اقیانوس‌های ما را آلوده می کنند، نشان می دهد این مشکل تا چه حد در سطح دنیا فراگیر است!

مترجم: زهرا ذوالقدر

منبع: فرادید