اشتراکات فرهنگی ایران و پاکستان در نوروز و رمضان

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما برنامه فرهنگ بدون مرزرادیو گفتگو باحضورفرامرز رحمانزاد، وابسته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در راولپندی پاکستان به موضوع اشتراکات فرهنگی ایران و پاکستان در نوروزو رمضان پرداخت.
سوال: وقتی در باره کشور پاکستان به عنوان یکی از همسایگان جنوب شرقی کشورمان صحبت می‌کنیم با رویکردی آشنا چه رویکرد فرهنگی و چه رویکرد تمدنی و چه قرابت‌های و اشتراکات فراوان فرهنگی چه در حوزه دین اسلام و چه در حوزه تمدن عمیق و بزرگ ایرانی شاهد هستیم را می‌توانیم در میان مردمان کشور پاکستان هم ببینیم از زبان شما بشنویم آنچه این روز‌ها و این سال‌ها در مواجهه مردمان پاکستان در گاه عید نوروز اتفاق‌هایی که انجام می‌شود همچنین یاری، حمایت و برنامه‌هایی که شما و همکاران تان در رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشور پاکستان دارید بفرمایید؟

رحمانزاد: بین ایران و پاکستان اشتراکات زیادی وجود دارد چه از لحاظ تاریخی و چه از لحاظ قومی و منطقه‌ای که ما هم مسلمان و هم همسایه هستیم اشتراکات زیادی وجود دارد که یکی از این اشتراکات نوروز است و نوروز هم در پاکستان حال و هوایی ایجاد می‌کند شاید در کل پاکستان این موضوع نباشد، ولی در مناطقی از شمال پاکستان که معروف به منطقه گلگیت یا بجستان است به خوبی نوروز را می‌شناسند و مراسم‌هایی دارند شاید یک بخش‌هایی از مراسم‌های آن‌ها شبیه مراسم‌های ما نباشد و همان نوروز است و افرادی که از ان منطقه یا جا‌های دیگر هستند نوروز را جشن می‌گیرند ما هم در نمایندگی برنامه نروز را طی سال‌های گذشته داشتیم و امسال هم برگزار کردیم و علاقه‌مندان و ایرانیانی که در این منطقه هستند در این برنامه شرکت می‌کنند تلاش می‌کنیم که ان فضای عید و سفره هفت سین را اینجا برقرار بکنیم این دوستان با همدیگر یک فضای خوب نوروزی را تجربه کنند.

سوال: یکی از کهن اتفاقاتی که در کهن الگوی نوروز به عنوان یک رخداد و یا رویداد فرهنگی بازنمایی می‌کند و یکی از اصلی‌ترین مولفه‌هایی که اصلا نوروز را به عنوان میراث بزرگ بشری به ثبت رسانده تعابیر و معانی‌ای است که از این اتفاق و رویداد در قالب نو شدن طبیعت از آن بر می‌خیزد و بازتاب دهنده حسن نوعدوستی، حس صلح، حس مردم داری، حس حمایت و دستگیری از کسانی که کمی چه در حوزه اقتصادی و چه در دیگر حوزه‌ها از برخورداری مطلوبی مواجه نباشند همه این رویکرد‌ها در قالب عید نوروز به یک تعامل، تعاون و یک همفکری و برادری می‌رسد در سایه فعالیت شما دروابستگی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اتفاقاتی که خود مردمانی که در پاکستان به صورت مستقیم این عید را با برخی از مولفه‌های مختلف برگزار می‌کنند تا چه حد چنین دست تعابیری را شاهد هستیم خود شما به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران که شعارش برابری عدالت نوعدوستی و صلح دوستی است به واسطه نوروز برای انتقال این تعابیر میان مردمان پاکستان چه فعالیت‌هایی را انجام می‌دهید؟

 رحمانزاد: چه در ایام نوروز و چه در سایر ایام که ما به مناسبت‌های مختلف که برنامه داریم ما از آن فرصت‌ها استفاده می‌کنیم یعنی در تمامی صحبت هایمان و یا گفتگو‌های حضوری و یا رسمی‌ای که داریم این پیامی که شما ذکر کردید را بین تمام مخاطبان مان ترویج می‌کنیم و اعلام می‌کنیم و از و از آن‌ها هم که مثل خودمان هستند دارای عاطفه و خوب هستند و موضوعات را درک می‌کنند و ما هم در نوروز و بقیه مناسبت‌ها موضوعات صلح دوستی و برادرانه و خیرخواهی را عنوان می‌کنیم و از آن‌ها هم مطالبی را دریافت می‌کنیم و فکر می‌کنم یکی از این بستر‌ها نوروز هست که همراه با شادمانی و نوشدن و دوری از کینه‌ها که به خوبی در این جا شناخته شده است.

سوال: یکی از مولفه‌های دیگری که به عنوان اصلی‌ترین محور گفتمان فرهنگی انقلاب و سیاست‌های کلان دولت مدنظراست تحقق دیپلماسی فرهنگی است جناب رحمانزاده به اعتقاد شما برگزاری چنین دست از آیین‌های مشترکی که ریشه در هزاره‌های تاریخ و بخش بزرگی از تمدن ایرانی را بازتاب می‌دهد مانند نوروز در تحقق دیپلماسی فرهنگی و برقراری ارتباط هرچه بیشتر با دیگر کشور‌ها مانند کشور ایران و پاکستان چقدر می‌تواند موثر باشد و تا به امروز چقدر موثر بوده؟

 رحمانزاد: خوشبختانه رویکرد دولت سیزدهم خیلی خوب است که به همسایه‌ها توجه بیشتری شده که مایه خوشحالی است و همسایه پاکستانی ما این را به خوبی دریافت کرده ما هم همین جا این رویکرد را اعلام می‌کنیم و تلاش می‌کنیم این حس نزدیکی ایران به پاکستان را بیشتر ترویج کنیم. پیوند دهنده مردم دو کشور است همانطوری که می‌دانید سالیان زیادی زبان فارسی در این کشور و در منطقه شبه قاره زبان رسمی و اداری بوده بنابراین آشنا هستند ما از این مولفه‌ها برای انتقال پیام انقلاب و مواضعی که داریم حتما استفاده می‌کنیم در نوروز هم از زبان و ادبیات فارسی استفاده می‌کنیم از دوستانی دعوت می‌کنیم که از آشنا به زبان فارسی هستند و از اساتید زبان فارسی دعوت می‌کنیم در برنامه هایمان شرکت می‌کنند به زبان فارسی شعر می‌گویند در برنامه‌های مناسبتی دیگر هم همینطور و هرجایی که امکانش باشد از محور‌های مشترک استفاد بکنیم این کار را انجام می‌دهیم تا دیپلماسی فرهنگی را انجام داده باشیم.

سوال: یکی از وجوه مشترکی که به شدت به فرهنگ برابری و برادری مسلمانان دامن می‌زند همین ماه مبارک رمضان است در قالب روزه همنشینی و انس با قرآن به عنوان زبان مشترک تمامی مسلمانان فصل متفاوتی از سایه برابری و برادری را به همراه دارد کمی هم درباره این اتفاق شیوه مراسم و رویکرد‌ها و اتفاق‌هایی که ماه رمضان در پاکستان می‌افتد و مردم چطوری این ایام و مراسم‌ها را سپری و گذران و برگزار می‌کنند شما در وابستگی جمهوری اسلامی ایران درراولپندی انجام می‌دهید برای هرچه تعامل در سفر‌های افطار یا دیگر افعال و اقداماتی که در این ایام به ویژه با واسطه و به مناسبت ماه مبارک رمضان انجام می‌دهید چیست؟

رحمانزاد: یکی از ماه‌های بزرگ و عظیم که در پاکستان وجود دارد ماه رمضان است دو عید در این کشور بزرگ و عزیز شمرده می‌شود یکی عید فطر است و دیگری عید قربان و تعطیلات مفصلی هم در این دو عید است و مردم از قبل از ماه رمضان بازار‌ها بسیار پرجنب و جوش برای خرید مایحتاجی که در ایام ماه مبارک رمضان لازم است تا پایان ماه مبارک رمضان با همان شور و حالی که در ایران وجود دارد در این جا هم شاید به مراتب در بعضی از شکل‌ها بیشتر ما در ماه مبارک رمضان برخی از روش‌های دوستی مان را با فرستادن هدایایی که مناسب است با ایام ماه مبارک رمضان شروع می‌کنیم و بقیه فعالیت مان حول وحوش قرآن است مثلا برپایی نمایشگاه آثار قرآنی است یا این که از هنرمندان کشورمان که در حوزه قران فعالیت می‌کنند دعوت می‌کنیم که در این ایام حضور داشته باشند و یا از قاریان خوب کشورمان دعوت به حضور می‌کنیم و به طورکلی تمرکزمان بر روی قرآن و مسائل این چنینی است یا اینکه اگر نمایشگاهی دوستان تمایل داشته باشند ما آن‌ها مشارکت می‌کنیم و کمک می‌کنیم در این ایام نمایشگاه شان برگزار بشود تا از این طریق انس و الفت بیشتری با قرآن پیدا بشود.

سوال: کشور پاکستان که مسلمان است در مواجهه با عیدی مثل عید فطر و یا ورود به ایام ماه مبارک رمضان، رجل سیاسی این کشور حالا نمایندگان مجلس، رئیس مجلس و رئیس جمهور ونظایری از این دست هم پیام‌هایی می‌دهند یا در اتفاقات مردمی شرکت می‌کنند مانند آنچه در کشورمان شاهد هستیم.

رحمانزاد: بله، ماه رمضان درپاکستان ماه پرجنب و جوشی است علی رغم این که شاید برخی از ساعات دنبال ساعات اداری کاهش داشته باشد، ولی بعد از افطار تازه جنب و جوش شروع می‌شود تا سحر یعنی مقامات هم به واسطه ماه مبارک رمضان محافل مختلفی را دارند و به شدت مردم پاکستان نسبت به قرآن و اسلام حساس هستند و کوچکترین بی احترامی را تحمل نمی‌کنند نه تنها در ماه مبارک رمضان بلکه در طول سال اگر اهانتی اتفاق بیافتد خیلی خودجوش وارد عمل می‌شوند و واکنش نشان می‌دهند. درماه رمضان هم همین طور همدیگر را به سفره افطارشان دعوت می‌کنند و یک نکته بسیار جالبی در ماه مبارک رمضان در پاکستان وجود دارد این که سفر‌های زیادی در نقاط مختلف شهرآماده است به محض این که اذان گفته می‌شود افراد را چه گذری و چه با خودرو باشند دعوت می‌کنند و بر سر آن سفره می‌نشینند و با همدیگر افطار می‌کنند و اگر کسی تو مسیر باشد حتما فضا‌هایی وجود دارد که می‌تواند روزه اش را افطار کند و حتما لازم نیست به خانه اش برسد و افطار کند. یکی از چیز‌هایی که وجود دارد شناخت کم دو ملت از همدیگر است ما همیشه در برنامه هایمان این نکات را مطرح می‌کنیم که دولت ملت پاکستان و ایران باید شناختشان از همدیگر بیشتر شود و از منابع دو کشور برای شناخت همدیگر استفاده بکنند نه از منابع هسته‌ای تا این روابط و این تعمیق ارتباطات بیشتر گسترش پیدا بکند.