هر بلا و مشکلی پیامی برایمان دارد+فیلم

به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما،گاهی بدون اینکه انتظار داشته باشیم مشکل یا بلایی آرامش مان را برهم می زند و بدون اینکه سهمی برای خودمان در مشکل ایجاد شده قائل شویم لب به شکایت باز می کنیم.
وقتی به مجموعه آیات و روایات اسلامی مراجعه می‌کنیم می‌بینیم فلسفه بلایا به سه بخش تقسیم شده است؟
۱- بلا‌ها عامل توجه بیداری و توفیق توبه می‌شود
برخی از آیات و روایات فلسفه برخی از بلایا را این می‌دانند که انسان‌ها را متذکر و آن‌ها را بیدار کند تا توفیق توبه و تضرع در برابر خداوند در آن‌ها ایجاد شود از جمله آیاتی که می‌توان در این بخش به آن استناد کرد آیه چهل و دوم سوره انعام و آیه هشتم سوره زمر است همچنین در بخشی از خطبه ۱۹۲ نهج البلاغه به آن اشاره شده است.
«وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى‏ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِکَ فَأَخَذْناهُمْ بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُونَ» (انعام/۴۲) می‌فرماید «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا» رسول فرستاده ما فرستادیم «الی» به سوی «امم» امت‌ها می‌فرستادیم به سوی امت‌هایی که قبل از تو بودند‌ای پیغمبر قبل از تو امت‌هایی بودند و ما به سوی امت‌های قبل ازتو پیغمبر فرستادیم، چون پیغمبر‌ها را که می‌دیدند برخورد‌های مختلفی داشتند ما هم با قهر خود این‌ها را می‌گرفتیم، با تلخی‌ها می‌گرفتیم.

انواع بلایا

فقر قحطی زلزله امراض غم و قصه و آبروریزی جهل و ورشکستگی و… مردم را به دردسر می‌انداختیم چرا «لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُونَ» تا تضرع کنند این را من طراحی می‌کردم که برایتان بگویم تلخی‌ها برای چیست؟
بنابراین یکی از فلسفه‌های بلا و مصیبت، فلسفه تربیتی و انسان سازی آن است. بلا‌ها باعث می‌شود انسان دست از سرکشی و فرعون صفتی و انانیت خویش برداشته و پی به عظمت و قدرت بی نهایت خداوند برده و از سوی دیگر به عجز و ضعف خود اگاه شود؛ در جای دیگر قرآن کریم می‌فرماید: «وَ لَوْ بَسَطَ اللّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِی اْلأَرْضِ» (شوری/۲۷) اگر خداوند روزی را بر بندگانش گسترده می‌ساخت، حتما در روزی زمین ستم می‌کردند.
۲- عامل دوم بلایا گناهان است یعنی گناه و اعمال بد انسان‌ها باعث نزول برخی از بلایا می‌شود. آیه ۳۰ سوره شوری مستند این نوع از بلا است.

همچنین در روایتی زیبا از امام صادق علیه السلام به این مسئله اشاره شده است
إنّ الْعبْد إذا کثرتْ ذنوبه و لمْ یکنْ عنْده من الْعمل ما یکفّرها ابْتلاه اللّه بالْحزْن لیکفّرها
به راستى اگر بنده‌اى گناهانش زیاد شود و عملى نداشته نباشد که کفّاره گناهانش شود، خداوند او را به غم و اندوه مبتلا مى‌گرداند تا کفّاره و جبران کننده گناهانش باشد.
در این بخش بلا با توجه به گناهان و اعمال ناشایست بندگان، گاهی برای توبیخ و گاهی برای این که کفاره گناهان باشد نازل می‌شود
۳- بلایایی که امتحان الهی است و موجب تکامل و رشد انسان میشود:

همان طور که گفتیم بلا و ناگواری‌ها و دوراهی‌ها لازمه تکامل انسان است که انسان در دوراهی‌ها بین خیر و شر خیر را انتخاب کند و به مقامات عالیه نائل شود.
آیه ۳۵ سوره انبیا و آیه ۱۵۵ سوره بقره مستندات قرآنی این بخش است. همچنین در روایتی از معصوم علیه السلام به این مسئله اشاره شده است:
عن أبی عبْد اللّه علیْه السّلام قال: إنّ فی الْجنّه منْزلهً لا یبْلغ‌ها عبْدٌ إلاّ بالابْتلاء فی جسده.
امام صادق علیه السّلام فرمود: در بهشت مقامى است که هیچ بنده‌ئى بآن نرسد، جز با بلائى که (در دنیا) به بدنش رسد؛ لذا باید بدانیم که بلا یا سه دسته اند و ما، چون معصوم نیستیم و علم غیب نداریم نمی‌توانیم با قاطعیت بگوییم که فلان بلایی که نازل شده است علتش دقیقا کدام یک از فلسفه‌های نزول بلا است.

بیشتر بخوانید:تاثیر تاب آوری بر سلامت روان

نکته

گاهی مصائب جنبه دسته جمعی دارد، چون محصول گناهان جمعی است. از این‌رو می‌فرماید:
«فساد در خشکی و دریا به سبب اعمال مردم آشکار شد تا نتیجه بعضی از اعمالی را که انجام داده‌اند، به آنان بچشاند، شاید باز گردند». 
البته هر چند ظاهر آیه عام است و همه گرفتاری‌ها را در بر می‌گیرد، ولی مثل دیگر آیات استثنا دارد، مانند مشکلات پیامبران و اولیا و مؤمنان واقعی، زیرا با این که گناه نکرده‌اند، ولی به خاطر آزمایش یا ترفیع درجه به گرفتاری مبتلا می‌شوند، ولی می‌توان گفت بیشتر مصیبت‌ها و ناراحتی‌ها معلول گناه است.
امیرالمومنین (ع) می‌فرماید:
«هیچ بلایی و کم شدن روزی نیست مگر به واسطه گناه، حتی خراش‌ها و زخم‌های بدن و افتادن روی زمین و هر مصیبتی دیگر». 
در یک روایت جامع امام علی (ع) در مورد فلسفه بلا‌ها می‌فرماید: «بلا‌ها برای ظالم تأدیب و برای مؤمنان امتحان و برای پیامبران درجه و برای اولیا کرامت و مقام است».

بعضی از مشکلات مانند برخی از بیماری‌ها بر اثر ندانم‌کاری یا سهل‌انگاری در امور حاصل می‌شود که در حقیقت اثر تکوینی اعمال انسان به شمار می‌رود، مثلاً کسی که اصول بهداشتی را رعایت نکرده و یا در انتخاب همسر دقت نکرده، چه بسا فرزندانش را با مشکل روبه‌رو می کند که ربطی به خدا ندارد. اینگونه مشکلات را باید از حکمت‌هایی که گفته شد، جدا کرد.

سخنان حجت الاسلام عابدینی درباره بلایا

منابع:ساتین، پرسمان