اقدام مجرمانه آمریکا در تأمین مالی تروریست‌ها علیه ایران

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه با حضور در برنامه تلویزیونی صف اول درخصوص کیفرخواست صادرشده درباره پرونده ترور شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس‏، به پرسش ها پاسخ داد.

سوال: سوالی که بسیاری از مردم می‌پرسند این است که بعد از گذشت سه سال و چند ماه چرا تازه ما کیفرخواست را صادر کردیم، با توجه به اینکه درباره پرونده ترور شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس همان زمان بسیاری از حقوقدانان بین المللی هم مصاحبه کردند و درباره غیر قانونی بودن این اقدام گفتند و صحه گذاشتند حتی بر مبنای خود قوانین حاکم بر آمریکا.
آقای دکتر غریب آبادی دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه: برای پیگیری حقوقی و قضایی جنایت تروریستی منجر به شهادت شهید حاج قاسم سیلمانی و ابومهدی المهندس و همراهان ایشان سه راهکار پیشروی ما قرار داشت، این گونه نیست که ما از این سه راهکار باید یکی را انتخاب می‌کردیم، یعنی باید هر سه مسیر را برای مقابله حقوقی با این جنایت عظیم تروریستی اتخاذ و پیگیری می‌کردیم، راهکار اول طبیعتا که راهکار مهمی است، پیگیری در محاکم قضایی ملی است، دو محکمه در اینجا دارای صلاحیت هستند یکی محاکم ملی عراق به خاطر اینکه محل وقوع جرم است و یکی هم محاکم ملی جمهوری اسلامی ایران، طبق قانون مجازات اسلامی اگر جرائم و جنایاتی علیه اتباع ما در خارج از کشور روی داده باشد حالا می‌خواهد عامل آن جرائم ایرانیان یا اتباع غیر ایرانی باشند محاکم ما صالح به رسیدگی هستند، بلافاصله پرونده هم در چارچوب نظام قضایی عراق و هم پرونده کیفری در چارچوب دادسرای عمومی و انقلاب تهران تشکیل شد، راهکار دوم حقوقی طرح دعوا در محاکم داخلی آمریکاست، طرح دعوا به دو طریق می‌تواند در محاکم داخلی آمریکا صورت گیرد، چون جنایتکاران در وهله اول آمریکایی هستند این گونه نیست که تمام کسانی که عامل یا مباشر باشند آمریکایی بوده باشند، ولی وجه اصلی موضوع متوجه آمریکایی ها است، یک طریق این است که خانواده شهدا از طریق استخدام وکیل در محاکم داخلی آمریکا طرح دعوا کنند، این موضوع، موضوع ساده و قتل ساده نیست که ما حمایت کنیم از خانواده قربانیان وکیل استخدام شود و طرح دعوا کنند، طبیعتاً این راهکار مناسبی نیست و نمی‌تواند این جنایت عظیم را پاسخگو باشد.

 راهکار دوم برای طرح دعوا یا پیگیری در محاکم آمریکا با استفاده از ظرفیت مفاد کنوانسیون ۱۹۷۳ است که ناظر بر حمایت افرادی هستند که تحت حمایت دیپلماتیک قرار دارند که دقیقاً شهید حاج قاسم تحت این حمایت دیپلماتیک در چارچوب کنوانسیون ۱۹۷۳ قرار می‌گیرد، چون در ماموریت رسمی قرار داشت، دو روز پس از شهادت حاج قاسم، عادل عبدالمهدی نخست وزیر وقت عراق در پارلمان عراق رسماً اعلام کرد که شهید حاج قاسم در یک ماموریت رسمی وارد عراق شده بود و قرار بود ۸ و نیم صبح ۱۳ دی ماه ۱۳۹۸ ملاقاتی با نخست وزیر عراق داشته باشد.

برای اینکه پاسخ رسمی جمهوری اسلامی ایران را به طرح و یا نامه عربستان درباره مباحث منطقه‌ای ارائه کند که آن ترور در واقع آن تلاش دیپلماتیک را متاسفانه ناکام و ناموفق گذاشت، پس از طریق کنوانسیون ۱۹۷۳ تاکید اصلی آن استرداد متهمان است به کشوری که قربانی است، هم ما عضو کنوانسیون ۱۹۷۳ هستیم و هم آمریکا، یعنی مبنای صلاحیتی وجود دارد پس آمریکا باید ابتدا مسترد کند، اگر مسترد نکند اصل دوم این است که خودش باید محاکمه کند، مقداری مفاد این کنوانسیون دیر مورد مراجعه در داخل کشور قرار گرفت، دلایل متعدد است، ولی در هر صورت حدود چند ماه قبل نامه‌ای به صورت رسمی طی یادداشت دیپلماتیک از کانال‌های مقتضی برای دولت آمریکا، جمهوری اسلامی ایران ارسال کرد که برابر مفاد کنوانسیون ۱۹۷۳ یا باید مسترد کنید و لیست جنایتکاران در اختیارشان قرار گرفت و اگر مسترد نمی‌کنید باید محاکمه کنید، جمهوری اسلامی ایران یک ماه هم مهلت داد که آمریکا این اقدام ر ا انجام نداد. راهکار دوم طرح پیگیری در محاکم آمریکا مفاد کنوانسیون ۱۹۷۳ است.

 دکتر غریب آبادی ادامه داد: راهکار سوم حقوقی پس اینجا این مسیر را می‌توانیم بگوییم از این طریق طی شده، چون خود آمریکایی‌ها به این موضوع توجهی نکردند و تعهدات خودشان را تحت کنوانسیون ۱۹۷۳ عملی نکردند، راهکار سوم استفاده از مفاد کنوانسیون ۱۹۷۳ برای طرح دعوا نزد دیوان بین المللی دادگستری آی سی جی در لاهه هلند است، مبنای صلاحیت همین است که اگر این اتفاق روی نداد یعنی استرداد یا محاکمیه آن کشور قربانی می‌تواند البته مسیری دارد به داوری و میانجی برود و اگر این مسیر موفق نشد مراجعه به دیوان بین المللی دادگستری شود، این موضوع هم الان در دستور کار معاونت حقوقی ریاست جمهوری است، پس از این سه راهکار یک راهکار وظیفه دستگاه قضایی و دو راهکار وظیفه دولت و مجموعه حقوقی دولت است، یعنی پیگیری طرح دعوا در محاکم ملی آمریکا و پیگیری طرح موضوع در چارچوب کنوانسیون ۱۹۷۳ در دیوان بین المللی دادگستری، البته ما حمایت‌های لازم را در نظام قضایی در اختیار دستگاه اجرایی قرار داده ایم.

مسیر هم تا حدودی طی شده هر چند کند، ولی مسیر شروع شده است، اما آن چیزی که مربوط به دستگاه قضایی است، سوال کردید که چرا کیفرخواست با تاخیر صادر شد، بله این تاخیر وجود دارد به نظر بنده هم باید مقداری زودتر صادر می‌شد، این کیفرخواستی که پریروز صادر شد و از سوی دادستان تهران برای دادگستری استان تهران ارسال شد و به زودی شعبه و قاضی برای رسیدگی به این موضوع ویژه تعیین خواهد شد. یعنی کار از لحاظ قضایی بخش اصلی کار صورت گرفته و از این پس شاهد محاکمه خواهیم بود، ۱۲ هزار صفحه تحقیقات قضایی انجام شده، بالغ بر ۶۰ جلد پرونده فقط خود کیفرخواست که در دو مدل است یکی برای دادگاه کیفری و یکی برای دادگاه انقلاب، چون جرائم و عناوین اتهامی متفاوت است.

حدود ۲۵۰ صفحه فقط حجم این کیفرخواست است، ۹ کشور نیابت قضایی دستگاه قضایی ما ارسال کرد، یعنی تقاضای همکاری قضایی از سوی مقامات آن کشور، مثلا خود عراق، آمریکا از اروپا، انگلیس و آلمان بودند، برخی کشور‌های عربی در منطقه بودند، از این منظر ما امارات مستنداتی داشتیم که نشان می‌داد از خاک آنها یا برخی از افراد یا اشخاصی که منتصب به آن کشور هستند در این عملیات تروریستی دخیل بودند، باید ابعاد مشخص می‌شد البته فقط عراق پاسخ به بخش‌هایی از این نیابت قضایی داد، ولی بقیه کشور‌ها پاسخ ندادند.

آقای غریب آبادی افزود: باید این مسیر شفاف شود، تمام ابعاد این پرونده باید کاملاً باز شود، متهمان آمریکایی حدود ۹۷ متهم بودند که باید برای این ۹۷ متهم آمریکایی دستگاه قضایی تحقیقات کاملی را با کمک ضابطین قضایی، دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی انجام دهد، مستندات ضمیمه پرونده شود، وقتی به دادگاه ارسال می‌شود باید بتوان ثابت کرد که شخصی که از نظر شما متهم است در این عملیات تروریستی نقش داشته است، پریروز برای ۷۳ نفر قرار جلب به دادسری و کیفرخواست صادر شد برای ۲۴ نفر هم قرار منع تعقیب صادر شد یعنی ادله کافی نبود، پس ۷۴ متهم آن هم متهمی که در قلمرو و خاک شما نیستند و شما باید تحقیقات عظیمی را انجام دهید، زمان بر است، نکته بعدی ما باید با نظام قضایی عراق هم همکاری می‌کردیم و تبادل اسناد و اطلاعات می‌داشتیم.

برای همین کمتر از دو سال قبل کمیته تحقیقات مشترک قضایی بین ایران و عراق شکل گرفت، چهار دور این کمیته در تهران و بغداد در طول نزدیک به دو سال گذشته تشکیل جلسه داد، بیانیه صادر و اسناد تبادل شد، اینگونه نیست که اگر ما بخواهیم فقط کیفرخواست را صادر کنیم به مباحث درون عراق بی توجه باشیم، باید مستندات آنها را داشته باشیم و مقامات قضایی عراق را هم باید در این زمینه توجیه کنیم، پس این مباحث در واقع سبب شد که مقداری فرایندی تنظیم کیفرخواست و تکمیل تحقیقات و ارائه کیفرخواست مقداری با زمان مواجه شود.

در سفری که رئیس نظام قضایی عراق در تهران حضور داشت یکی از مهمترین موضوعاتی که در دستور کار تمامی ملاقات‌های ایشان بود از جمله رئیس قوه قضاییه، رئیس جمهور و رئیس مجلس، پرونده ترور بود، ما الان کیفرخواست را صادر کردیم، نظام قضایی عراق هم باید این کار را انجام دهد به عنوان محل وقوع جرم، رئیس شورای عالی قضایی عراق اولاً عزم جدی خودش را در این جلسات ابراز کرد و محکوم کرد عملیات تروریستی را و گفت نظام قضایی عراق دنبال این است که عدالت راجب تمامی کسانی که در این جنایت تروریستی دخالت داشتند، صرف نظر از هر نوع پست و عنوانی که داشته و دارند اجرا خواهد شد و ما دنبال این هستیم، به نظر من قصد مهم است یعنی دستگاه قضایی عراق به صراحت به ما اعلام می‌کند که من ملاحظه مقامات آمریکایی را نمی‌کنم.

نکته دومی که اهمیت دارد این است که نظام قضایی عراق هم مقداری تسریع در صدور کیفرخواست و رسیدگی کند، که ایشان گفتند که در آستانه پایان مراحل تحقیقاتی هستند و کیفرخواست به زودی در نظام قضایی عراق آماده خواهد شد، در کیفرخواستی که همکاران ما در دادستانی تهران تنظیم کردند، سه متهم از ۷۳ متهم کلیدی هستند، ترامپ، پمپئو و مکنزی که کلیدی هستند که سه اقدام مجرمانه در کیفرخواست در نظر گرفته شده اولین و مهم‌ترین عنوان مجرمانه معاونت و یا مشارکت در اقدام تروریستی منتهی به قتل عمد و دوم عنوان مجرمانه تامین مالی تروریسم است و سوم اقدامات مغایر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در داخل یا خارج از کشور، عنوان اول اقدام تروریستی عظیم بود، کاری که آمریکایی‌ها انجام دادند، اما مشارکت و معاونت از لحاظ حقوقی یعنی چه، موقعی است برای عملیات تروریستی یا قتل کسی، تهدید، ترغیب و وسایل و ابزار عمل جنایتکارانه را تمهید و پیگیری می‌کنید که این موضوع معاونت است مشارکت در چنین اقداماتی شما قاتل یا جانی هستید، برای ترامپ در واقع با توجه به اقداماتی که انجام داده است مستقیماً رهبری کرده این اقدام جنایتکارانه را که بعداً هم اعتراف کرده، عنوان اتهامی ایشان در کیفرخواست مشارکت در اقدام تروریستی است و مشارکت یعنی اینکه ترامپ یک قاتل و جانی است، برای مکنزی هم به عنوان هم به عنوان فرمانده وقت سنتکام در منطقه آن هم به عنوان مجرمانه و مشارکت است برای پمپئو معاونت است، اینها هر کدام بار مجازات خودش را طبق قوانین ما دارد، بحث تامین مالی تروریست، طبق اسناد موثقی که توسط اطلاعاتی و امنیتی ما قرار گرفته متاسفانه برای این اقدام تروریستی دولت آمریکا حدود سه میلیارد دلار بودجه گذاشته و هزینه کرده است، وقتی من خودم هم مطلع شدم برایم سوال بزرگی ایجاد شد، وقتی مستندات را دیدیم، آمریکا یک بودجه‌ای دارد تحت عنوان بودجه سیاه این بودجه از چند دهه قبل در ساختار نظامی و اطلاعاتی و امنیتی آمریکا گنجانده شده، که در سال ۲۰۲۰ عملیات تروریستی انجام شد این بودجه ۸۶ میلیارد دلار بوده برای انجام عملیات‌های اطلاعاتی، ۷۰، ۷۵ درصد آن اختصاص داده می‌شود به دستگاه‌های اطلاعاتی و ۲۵، ۳۰ درصد هم به نهاد‌های نظامی آمریکا، وقتی بودجه‌ای یکسالش ۸۶ میلیارد دلار بود برای چنین جنایت بزرگی سه میلیارد اختصاص دادند پس تامین مالی تروریست کردند، ما هم قانون تامین مالی تروریست را داریم و در مجلس شورای اسلامی چندین سال قبل تصویب شد که این یک اقدام مجرمانه است، اقدام علیه امنیت ملی کاملا مشخص است با این کاری که امریکایی‌ها انجام دادند اقدامی را علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی انجام دادند که این هم اقدام مجرمانه‌ای است، مهم‌ترین اقدم همان اقدام تروریستی است که مجازات ان قابل پیش بینی است، پیام این موضوع این است که جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق مصمم هستند که در واقع به بی کیفری در این پرونده پایان دهند، اینکه یک دولتی است به عنوان آمریکا و بزرگترین کشور از منظر اقتصادی، سیاسی و یا نظامی است این مانع نخواهد شد برای جمهوری اسلامی ایران و دستگاه قضایی و عراق که ما بخواهیم اینها را محاکمه نکنیم.