توسعه علم و فناوری، در گرو پژوهش اصیل، نوآورانه و پیشرو

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز فارس، فاضل زاده در اجلاس روسای دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری کشور در شیراز  با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب در جمع دانشگاهیان و نخبگان فرمودند، نباید به این سطح از پیشرفت علمی بسنده کرد و باید در گام دوم انقلاب به رسیدن به نقطه اوج اندیشید.

دکتر سیداحمد فاضل زاده با بیان اینکه جامعه علمی و فناوری کشور خود را به عنوان یکی از مخاطبان اصلی فرمان رهبر در سال ۱۴۰۲ تحت عنوان « مهار تورم، رشد تولید» می دانند، افزود: امیدواریم شاهد تحقق آن از مسیر تقویت و افزایش تولید علم و فناوری در زیست بوم اقتصاد دانش بنیان باشیم.

فاضل زاده با اعتقاد به اینکه علم و فناوری پیشران توسعه پایدار کشور است، بیان کرد: توسعه علم و فناوری، خود در گرو پژوهش اصیل، نوآورانه و پیشرو است.

وی به بیان فعالیت‌های موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) پرداخت و افزود: این موسسه سه دهه نخست از عمر پربار خود را صرف پشتیبانی از امر پژوهش در ایران کرده است.

او بیان کرد: ارایه خدمات گوناگون به جامعه علمی شامل تامین نیازهای اطلاعاتی، اعتبارسنجی بروندادهای پژوهشی و سنجش عملکرد و رتبه بندی دانشگاه های ایران و کشورهای اسلامی از این جمله می باشد.

وی این موسسه را سومین سامانه استنادی جهان پس از WoS و Scopus دانست و یادآور شد: براساس شواهد برآمده از تحلیل های گسترده علم‌سنجی، می‌دانیم که در دهه های اخیر، وضعیت علمی ایران در جهان و کشورهای اسلامی بهبود چشمگیری داشته است. ایران در سال ۲۰۲۲ در میان کشورهای جهان به رتبه ۱۵ و ۱۷ براساس ۲ پایگاه Scopus و WoS دست یافت که نسبت به سال های قبل بهبود نشان می دهد.

وی عنوان کرد: خوشبختانه در سال ۲۰۲۲، ۱۹ درصد از پژوهشگران جهان اسلام و ۱۸ درصد از بروندادهای پژوهشی جهان اسلام به ایران تعلق داشته است. حضور چشمگیر دانشمندان از ایران در جمع نویسندگان پراستناد، نویدبخش ارتقای رؤیت پذیری علم ایران و زمینه سازی برای مرجعیت علمی بوده است.

رئیس ISC گفت: ایران در سال های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ در میان کشورهای جهان اسلام رتبه نخست و در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ رتبه دوم را پس از کشور ترکیه به لحاظ شمار آثار علمی از آن خود کرده است. چنانچه تمهیدات ویژه ای اندیشیده نشود با توجه به سرمایه گذاری‌های بالا و شتاب گرفتن بسیاری از کشورهای جهان، بویژه بعضی از رقبای منطقه ای، ارتقا و حتی حفظ این جایگاه امکان پذیر نمی باشد.

فاضل زاده ادامه داد: اکنون موسسه ISC در دهه چهارم از حیات خود با حمایت‌های مدبرانه مقام عالی وزارت علوم، نقشی بی بدیل و یگانه را به عنوان مرجع علم سنجی و اعتبارسنجی بروندادهای پژوهشی ایران و کشورهای اسلامی ایفا میکند و مأموریت های مهمی را برای پشتیبانی از توسعه علمی و فناوری کشور در چشم انداز خود قرار داده است.

وی افزود: اهم این ماموریت ها عبارت از کمک به استقرار نظام نوآوری ایران با طراحی و راه‌اندازی سکوهای علم و فناوری، کمک به دیپلماسی علمی و تحقق مرجعیت علمی کشور، پایش علم، فناوری و نوآوری و ترسیم نقشه علمی کشور، تأمین نیازهای اطلاعات علمی و زیرساخت های فنی به منظور ارتقای ساختار، کیفیت دسترسی و همچنین حفظ و ارتقای اصول اخلاق علمی می باشد.

رئیس ISC گفت: سرآغاز این ماموریت های نو، راه اندازی دو سکوی «نظام ایده ها و نیازها» یا به اختصار «نان» و درگاه «آشنایی با نخبگان و آینده‌سازان» یا به اختصار «دانا»، ابداع و تخصیص شناسه ISC-ID، راه اندازی خدمات شناسایی و ارزیابی «سرآمدان علم و فناوری و دیپلماسی علمی»، اعطای جایزه ملی و بین المللی ISC و تحلیل بهره وری و اقتصادی تولید علم در کشور بوده است.

فاضل زاده افزود: ISC برنامه‌های متعدد دیگری را در چشم انداز خدمات خود به جامعه علمی و فناوری قرار داده است که نمونه ای از محورهای اساسی این برنامه ها شامل طراحی سامانه هایی برای سنجش کیفیت و اعتبارسنجی محتوایی علم و ارزیابی آنها در پرتو اولویت‌ها و چالش های اساسی کشور، بهره گیری از فناوری‌های نوین به ویژه هوش مصنوعی در ارتقای خدمات سامانه ها، ایجاد سامانه یکپارچه و متمرکز نشریات علمی جهان اسلام، ارایه خدمات مدیریت دانش به ویژه طراحی نقشه های دانش ضمنی از پژوهشگران و دانشمندان، طراحی سامانه هایی برای نیل به چشم انداز علم آزاد از جمله طراحی مخازن دسترسی آزاد از داده های پژوهشی، سنجش ارزش و کیفیت استنادی پژوهش ها است.

وی ادامه داد: امروز مفتخریم که با رونمایی از درگاه «آشنایی با نخبگان و آیندهسازان» -«دانا»، زیرساخت مناسب برای برقراری ارتباطات علمی- اجتماعی را برای حداقل یک میلیون ایرانی پژوهشگر و دانشجو در داخل و خارج کشور و قریب به پنج میلیون مخاطب در سطح کشورهای اسلامی مهیا نماییم و اقدامی عملی در راستای شعار سال ۱۴۰۲ برداریم.

وی اضافه کرد: موسسه ISC، دستیابی به این سطح از توسعه و همچنین بالندگی خود در آینده را، مرهون همیاری و هم اندیشی و بازخوردهای سازنده جامعه علمی و فناوری می داند. برای ارتقای مؤسسه و افزایش سطحی کمی و کیفی خدمات ، بار دیگر دست یاری به سوی دانشگاه ها و موسسات پژوهشی و فناوری کشور دراز می کنیم و امید داریم که همچنان با نظرات دلسوزانه و پیشنهادهای نوآورانه، ما را در تحقق رسالت‌های خود که همانا پشتیبانی از علم و فناوری کشور و ارتقای کیفیت اطلاعات علمی است یاری دهند.