تاکید نمایندگان مجلس بر توسعه دیپلماسی اقتصادی و پارلمانی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، نشست مشترک اعضای کمیسیون امنیت ملی و روسای گروه‌های دوستی پارلمانی با روسای نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور امروز (دوشنبه ۸ خرداد) در مجلس شورای اسلامی برگزار شد. 

 

 

عبدالرضا مصری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در این نشست با بیان اینکه سفرا و نمایندگی‌های کشورمان در خارج از کشور در حال دفاع از کیان جمهوری اسلامی ایران هستند، گفت: کار سفرا و نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور را عالمانه و هنرمندانه می‌دانم. گاهی شرایط عادی است، اما گاهی روابط پیچیده است و در این شرایط سفرا در حکم سوزن بان باید عمل کنند. از سوی دیگر گاهی فشار در داخل و گاهی در خارج به سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های کشورمان وارد می‌شود که این سنگربانان باید تعادل را برقرار کنند، بنابراین مدیریت آگاهانه و هنرمندانه لازم است. 

 

وی در ادامه اظهار کرد: جایگاه سفرا روشن است و ما انتظار نداریم تمام امور به راحتی پیش رود، اما در پشت همه تهدیدات، فرصت‌های بزرگی وجود دارد و سفرا و نمایندگی‌های کشورمان نباید فقط گرفتار تهدیدات باشند، بلکه از دل تهدیدات باید فرصت ایجاد کنند. در دولت سیزدهم نیز سیاست خارجی به شکلی تعریف شده که برقراری ارتباط تسهیل یافته، امیدواریم در مجلس نیز مسائل و مشکلات مرتفع شود. 

 

مصری در ادامه تأکید کرد: مجلس آماده است در جریان بررسی و تصویب برنامه هفتم نیز جایگاه وزارت خارجه و حوزه سیاست خارجی را به طور ویژه تری ببیند. این وزارتخانه باید رویکرد اقتصادی بیشتری داشته باشد، البته امروز این نقیصه تا حدودی رفع شده است. 

 

 

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه این نشست با اشاره به حضور سفرا طی روز‌های اخیر در تهران و برگزاری نشست‌ها و گردهمایی‌های مختلف با مسئولان و دستگاه‌های متعدد گفت: همه جلسات در این مدت جز دیدار با مقام معظم رهبری و ادای احترام به روح بلند امام (ره) در داخل وزارت خارجه برگزار شده و نشست مشترک با نمایندگان در خارج از محیط وزارت امور خارجه و در مجلس و ساختمان مشروطه است. 

 

وی با اشاره به توجه ویژه این دستگاه به حوزه دیپلماسی پارلمانی افزود: همکاری‌های متقابل در حوزه پارلمانی قطعاً آورده‌های مضاعف و فزاینده‌ای برای ایران دارد و سرمایه‌های ارزشمندی برای کمک به دیپلماسی نیز در مجلس وجود دارد. ما در دستگاه دیپلماسی از بیشترین حمایت‌های کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز برخورداریم. کمیسیون امنیت ملی یک سرمایه برای دستگاه دیپلماسی است و در کنار آن گروه‌های دوستی پارلمانی نیز به ما کمک فراوانی می‌کند. 

 

وزیر امور خارجه تصریح کرد: دولت آقای رئیسی دکترین سیاست خارجی متوازن را پیگیری می‌کند، البته ما با همه کشور‌های جهان همکاری می‌کنیم، اما نگاه به همسایگان در اولویت است. ۴۰ درصد برنامه ارائه شده هنگام کسب رأی اعتماد از مجلس نیز حول محور دیپلماسی اقتصادی بود و در این مدت نیز به کمک همکارانم در این حوزه تلاش کردیم و با ارزیابی ارتقای همکاری‌های اقتصادی جز در موارد استثنا، شاهد آمار‌های دلگرم کننده هستیم که افتتاح بازارچه مرزی و اتصال خط انتقال برق بین ایران و پاکستان در مناطق مرزی سیستان و بلوچستان از جمله این دستاوردهاست. 

 

امیرعبداللهیان همچنین یادآور شد: دیپلماسی پارلمانی و نگاه ویژه به ایرانیان خارج از کشور از موضوعات در دستور این وزارتخانه است و شعار گردهمایی امسال روسای نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور «نظم بین المللی در حال تحول و کنشگری جمهوری اسلامی ایران» است که امیدواریم در این زمینه شاهد اتفاقات تاثیرگذار باشیم. 

 

 

محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در ادامه این نشست با اشاره به مباحث حوزه دیپلماسی اقتصادی و مأموریت‌های وزارت امور خارجه در این زمینه گفت: در جریان سوالی که از وزیر سابق در مجلس قبل در صحن مطرح شد و توافقاتی که براساس این سوال پیرامون موضوع دیپلماسی اقتصادی محقق شد، وزارت امور خارجه می‌بایست رویکرد‌هایی دنبال می‌کرد که شاهد اتفاقات مثبت در عرصه میدان باشیم.

 

 

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس یازدهم افزود: احکام قانونی برای پشتیبانی از انجام ماموریت‌های سفرا در حوزه اقتصادی باید مشخص و به آن‌ها ابلاغ شود. ۹۰ درصد مراودات تجاری ما با ۱۰ کشور اصلی است که سفرای این کشور‌ها باید به صورت ویژه‌تر و در میدان فعال شوند. متاسفانه برخی از قرارداد‌های همکاری‌های اقتصادی علی رغم تصویب در مجلس در خارج از کشور عملیاتی نشده است. 

 

وی یادآور شد: اخیرا لایحه مرتبط با تعهدات تجارت برون مرزی در کمیسیون اقتصادی مجلس به تصویب رسیده و براساس این لایحه مسائل تجاری در حوزه مرز‌ها ارتقا خواهد یافت. این لایحه ظرفیت مناسبی برای توسعه همکاری‌ها با همسایگان دارد، لذا خواهشمندیم به آن توجه ویژه شود. از سوی دیگر انتظار داریم در صورت تشکیل وزارت بازرگانی، سفرا با تیم‌های تخصصی این وزارتخانه و به خصوص سازمان توسعه و تجارت همکاری داشته باشند. 

 

مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه هم در این نشست مشترک در تشریح گزارشی از عملکرد این وزارتخانه در توسعه دیپلماسی اقتصادی گفت: از دید ما توسعه تجارت تنها محدود به صادرات و واردات نیست. هدف وزارت امور خارجه در توسعه دیپلماسی اقتصادی ارزآوری و خلق ارز برای کشور است که در این زمینه از مسیر‌های انتقال تکنولوژی، ترانزیت و بازاریابی نفتی می‌توان استفاده کرد و تاکنون هم به آنها توجه شده است. 

 

شافعی مدیرکل بین الملل مجلس شورای اسلامی نیز در ادامه نشست به فعالیت‌های حوزه دیپلماسی پارلمانی و به نقش آفرینی پارلمان‌ها از جمله پارلمان کشورمان در توسعه روابط و دیپلماسی با دیگر کشور‌ها اشاره کرد و گفت: مجلس یازدهم در ابتدای فعالیت خود با چالش شیوع ویروس کرونا مواجه شد که در بسیاری از روابط پارلمانی اشکالاتی را ایجاد کرد، هر چند بسیاری از فعالیت‌ها به صورت برخط در جریان بود. 

 

وی تصریح کرد: در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی ۴۳۰ ملاقات خارجی توسط رئیس، نواب و روسای گروه‌های دوستی پارلمانی و روسای کمیسیون‌ها انجام گرفته است. مجلس همچنین تاکنون میزبان ۱۵ هیات پارلمانی بوده و در حوزه قانونگذاری مرتبط با حوزه سیاست خارجی گام‌های موثری را برداشته که نقطه عطف آن قانون اقدام راهبردی است. همچنین در حوزه تصویب لوایح همکاری می‌توان به لایحه عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگ‌های اشاره کرد. همچنین اعزام ۲۳ هیات برای حضور در مجامع بین المللی در کارنامه مجلس یازدهم ثبت شده است.

 

 

وحید جلال زاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز با اشاره به اینکه همزمان باید به ۳ موضوع مهم نیروی انسانی، داشتن برنامه و راهبرد مشخص و همچنین داشتن فهم و ادراک از روابط بین الملل و اینکه جایگاه جمهوری اسلامی در نظم نوین جهانی کجاست، مورد توجه نمایندگی‌های کشورمان در خارج از کشور قرار گیرد، گفت: آرایش نیروی انسانی در وزارت خارجه باید متناسب با سطح همکاری‌ها و فعالیت‌های هر کشور باشد. همچنین عدم غفلت از رقبای منطقه‌ای ضروری است. 

 

وی افزود: وزارت خارجه باید در جریان بررسی و تصویب برنامه هفتم در مجلس فعال باشد و پیشنهاد‌های خود را مطرح کند. ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه دیپلماسی پارلمانی وجود دارد، اما آمار‌ها قابل قبول نیست. با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب و تاثیرگذاری وزارت امور خارجه در مناسبات اقتصادی، فرهنگی و عمومی، امیدواریم که در سال پایانی دوره یازدهم مجلس، دیپلماسی پارلمانی تقویت شود. 

 

 

براساس این گزارش، در ادامه نشست امروز تعدادی از نمایندگان مجلس، به تقویت توسعه روابط بین کشور‌های اسلامی، استفاده از ظرفیت‌های پارلمانی و گروه‌های دوستی پارلمانی، تسهیل مسائل داخلی برای تسریع فعالیت سفرا و نمایندگی‌های خارج از کشور، توجه به منطقه آزاد دوقارون به عنوان یک مسیر ترانزیت کالا، توجه به موقعیت‌های مرزی و اقتصاد مرزها، اعلام مطالبات دستگاه دیپلماسی به مجلس، فعالیت کمیته دیپلماسی اقتصادی، توسعه دیپلماسی علمی و ایجاد شبکه نخبگان علمی، توجه و توسعه دیپلماسی با محوریت زنان و موضوعات حقوق بشر و... پرداختند. 

 

 

سفرا و نمایندگی‌های کشورمان در خارج از کشور نیز در ادامه نشست امروز به وضعیت ایرانیان خارج از کشور، توجه به الزامات نظم نوین جهانی، توجه به وضعیت ایرانیان خارج از کشور و موضوع کنسولی، تقویت فعالیت فراکسیون ایرانیان خارج از کشور و اهتمام مجلس نسبت به لایحه جامع حمایت از ایرانیان خارج از کشور، توجه با الزامات وزارت امور خارجه در برنامه هفتم، شناسایی فرصت‌ها و بهره گیری از امکانات در حوزه ترانزیت، انرژی، انتقال تکنولوژی و محیط زیست، اتخاذ پروژه‌های راهبردی برای مقابله با رفع تحریم ها، اصلاح قوانین و شفافیت وظایف وزارت خارجه در حوزه دیپلماسی اقتصادی، طرح پیشنهاد دیپلماسی ارس، تسهیل گری به عنوان یکی از وظایف وزارت امور خارجه، توجه به ظرفیت‌های آفریقا، تشکیل شورای عالی دیپلماسی عمومی و بازارسازی در سطح بین المللی اشاره کردند.

 

 

گفتنی است بیگدلی معاون پارلمانی وزارت امور خارجه نیز در پایان این نشست به انتظارات دستگاه دیپلماسی از قوه مقننه اشاره کرد و گفت: مجلس نیز ضمن انجام وظایف نظارتی خود، انتظار دارد که وزارت امور خارجه به عنوان بازوی بین المللی و دیده بان جهانی در کنار این قوه باشد. نسبت وزارت امور خارجه به مجلس همانند سایر دستگاه‌ها نیست و ما بخشی از مجلس هستیم، وزارت امور خارجه چشمان مجلس در خارج از کشور است.