عملکرد موفق تصفیه‌خانه بابل در سیل پاییزی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مازندران،  روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای مازندران اعلام کرد، بارندگی‌های پنجشنبه و بامداد جمعه گذشته -۱۳ و ۱۴ مهر- که در برخی مناطق مازندران بسیار قابل توجه بود و طبق پیش‌بینی‌ها وقوع سیل و طغیان رودخانه‌ها را به همراه داشت، می‌توانست در یکی از مهم‌ترین مجتمع‌های آبرسانی این استان بار دیگر چالشی جدی و اساسی در تأمین آب آشامیدنی ایجاد کند. اما عملکرد مناسب و موفق تصفیه‌خانه شهر‌های گروه الف سبب شد که با وجود افزایش بسیار زیاد کدورت آب حتی برای لحظه‌ای نیز آبرسانی به حدود ۵۰۰ هزار نفر زیر پوشش این شبکه مختل نشود. با توجه به پیشینه قطع شدن آب شهر بابل به دلیل وقوع سیل در بالادست سد آیت‌الله صالحی مازندرانی، عمده شهروندان بابل و مناطق زیر پوشش شبکه آبرسانی شهر‌های گروه الف از جمله بابلسر که از یک سال پیش به این شبکه متصل شده است، نگران بروز دوباره قطعی یا افزایش کدورت آب آشامیدنی بودند. مروری بر آرشیو خبر‌ها نیز نشان می‌دهد که این مشکل بار‌ها در بابل مشاهده شد. مرداد ۱۳۹۴ پس از وقوع سیل آب آشامیدنی برخی از مناطق بابل به همین دلیل به مدت یک هفته قطع بود. کدورت آب سد به حدود ۴۰۰ MTU  رسیده بود و تا زمانی که کدورت به ۲۰ نمی‌رسید امکان از سرگیری فعالیت تصفیه‌خانه وجود نداشت. اسفند ۱۳۹۷ و فروردین ۱۳۹۸ نیز پس از وقوع سیل در بالادست سد البرز همین اتفاق به شکل برجسته‌ای رخ داد و آبرسانی به شهر بابل با چالش جدی مواجه شد. تا جایی که بیش از یک هفته آب آشامیدنی مناطقی از شهر بابل مختل شده بود. اما در بارندگی‌های پایان هفته گذشته با وجود این‌که حجم ورودی سیلاب به مخزن سد و همچنین کدورت آب ورودی به تصفیه‌خانه بابل بسیار بالا بود، روند آبرسانی بدون کوچکترین وقفه‌ای یا حتی بدون این‌که کدورت آب آشامیدنی وارد شده به شبکه آبرسانی تغییری داشته باشد ادامه یافت. به گفته مدیر نگهداری و بهره‌برداری از سد و شبکه البرز، حجم آب ورودی به مخزن سد در ساعت ۲۳ و ۳۰ دقیقه شامگاه پنجشنبه -۱۳ مهر- به ۱۲۲.۷ متر مکعب بر ثانیه رسید که کدورت آن نیز حدود ۳۰۰ MTU بود. محمدحسن شکیبافر در این باره اظهار می‌کند: تا پیش از آغاز بارندگی‌ها میزان آب ذخیره شده در مخزن سد البرز حدود ۵۲ میلیون متر مکعب بود، اما پس از پایان بارندگی‌ها مقدار آب مخزن سد به بیش از ۵۷ میلیون متر مکعب رسید. یعنی طی ۲۴ ساعت حدود پنج میلیون متر مکعب آب با کدورت بالا وارد مخزن سد شد. به عبارتی دیگر به اندازه ۱۰ درصد آب موجود، آب با کدورت بالا وارد شد که طبیعتا بر افزایش کدورت آب تاثیر دارد. وی می‌افزاید: البته ما با توجه به پیش‌بینی‌های انجام شده آمادگی وقوع چنین سیلی را داشتیم و پیش از وقوع آن هماهنگی‌های لازم با همکاران در تصفیه‌خانه و شبکه آبرسانی به طور کامل انجام شده بود تا در همه مراحل اعم از پایش، رهاسازی و انتقال آب به تصفیه‌خانه، فرآیند تصفیه و تحویل آب به شبکه توزیع هیچ خللی ایجاد نشود. البته آمار‌های ثبت شده از پایش آب در ورودی تصفیه‌خانه شهر‌های گروه الف نشان می‌دهد که کدورت آب هنگام ورود به تصفیه‌خانه بیشتر از کدورت آب ورودی به مخزن سد بود و این امر نیز احتمال وقوع اختلال در آبرسانی را بیشتر می‌کرد. دلیل این افزایش کدورت به گفته کارشناسان می‌تواند ورود حجم زیاد آب با سرعت بالا به مخزن سد باشد که سبب بالا آمدن رسوب ته‌نشین شده مخزن باشد. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران در این باره می‌گوید: بر اساس آمار‌های ثبت شده توسط همکاران در تصفیه‌خانه بابل، میزان کدورت آب ورودی این تصفیه‌خانه به عدد ۴۸۵ MTU نیز رسیده بود که عدد بسیار بالایی محسوب می‌شود. کدورت آبی که از تصفیه‌خانه بابل خارج می‌شود کمتر از یک MTU است. حیدر داوودیان می‌افزاید: همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد در بالادست سد البرز حدود ۴۰ میلیمتر بارندگی داشتیم و ظرف حدود ۲۴ ساعت نزدیک به پنج میلیون متر مکعب به ذخیره سد البرز افزوده شد که خبر خوبی است. اما با توجه به تأمین آب آشامیدنی شهر‌های گروه الف از سد البرز، جلوگیری از افزایش کدورت آب آشامیدنی هم مساله بسیار مهمی است که خوشبختانه با تلاش و مدیریت مناسب شرایط توسط همکاران به خوبی انجام شد. وی خاطرنشان می‌کند: خوشبختانه با تلاش همه عوامل، چه در زمان بارندگی‌ها و وقوع سیل در بالادست سد البرز و چه پس از آن، آب استاندارد با کدورت زیر یک MTU از خروجی تصفیه‌خانه بابل به شبکه آبرسانی وارد شد. اجرای طرح آبرسانی به شهر‌های گروه الف مازندران از سال ۸۸ در روستای درونکلای شرقی بابل آغاز شد. یکی از اجزای مهم این طرح نیز تصفیه‌خانه شهر‌های گروه الف است که سال ۱۴۰۰ فاز نخست آن به بهره‌برداری رسید. مرداد امسال نیز سامانه هوادهی این تصفیه‌خانه به منظور افزایش کیفیت آب آشامیدنی خروجی از تصفیه‌خانه بابل و کاهش احتمال بروز چالش‌های کیفی آب در مواقع کاهش ذخیره مخزن سد البرز و بالا رفتن کدورت آب به بهره‌برداری رسید و توان تصفیه این زیرساخت مهم آبرسانی را افزایش داد. طرح آبرسانی شهر‌های گروه الف شهر‌های بابل، امیرکلا، هادی‌شهر، بابلسر و فریدونکنار و ۵۷ روستا را پس از بهره‌برداری کامل زیر پوشش قرار می‌دهد و آب آشامیدنی حدود ۶۰۰ هزار نفر جمعیت را از مخزن سد البرز تأمین می‌کند. این طرح ابتدا شهر بابل و برخی روستا‌های اطراف را زیر پوشش قرار داد و شهریور پارسال با اجرای خط ۲۰ کیلومتری انتقال آب از بابل به بابلسر، شبکه آبرسانی این شهر ساحلی نیز به سامانه آبرسانی شهر‌های گروه الف متصل شد و آب سد البرز پس از تصفیه و طی کردن مسیری ۷۰ کیلومتری به بابلسر رسید. آخرین قطعه این طرح مهم آبرسانی مازندران، اجرای خط انتقال از بابلسر به فریدونکنار است که کلنگ عملیات اجرایی آن در مرداد ۱۴۰۰ به زمین زده شد و اکنون به پیشرفت فیزیکی ۴۳ درصدی رسیده است.