تولید غذای سالم؛ دغدغه مهم ایران و جهان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دکتر سیّد محمدعلی رضوی طی سخنانی در همایش ملی امنیت غذایی و سلامت که امروز دوشنبه ۲۴ مهرماه ۱۴۰۲ برگزار شد، با اشاره به شعار بین المللی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد با عنوان آب زندگی است، آب غذاست گفت: این شعار می خواهد اهمیت آب را برای جهانیان روشن کند و به دولت ها هشدار دهد که مسئله آب را باید بسیار جدی بگیرند. 

وی با بیان اینکه ما در عصری زندگی می‌کنیم که آب، این منبع طبیعی گران قیمت و ارزشمند در حال اتمام است، افزود: اگرچه حدود ۷۰ درصد زمین از آب تشکیل شده، ولی فقط دو و نیم درصد آن قابل استفاده برای ما است و متاسفانه در دو دهه اخیر ۲۰ درصد این آب شرب کاهش یافته است.

رضوی با اشاره به تغییر کیفیت آب قابل مصرف بر اثر رشد فناوری و سبک زندگی ماشینی گفت: فائو خواسته با طرح این شعار دولت‌ها را هشیار کند و هشداری بدهد که مساله آب را باید جدی گرفت.

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی با این پیش بینی که به نظر می‌رسد آب در دهه‌های آینده عامل جنگ بین کشور‌ها باشد، اظهار داشت: متاسفانه کشور‌هایی که تنش‌های آبی دارند در حال گسترش اند و ما مشکلات آبی را اطراف خودمان می‌بینیم.

وی افزود: الان خیلی خوب لمس می‌کنیم که نسبت به دو سه دهه قبل، خیلی از روستا‌ها به دلیل مشکلات آب و نبود آب از بین رفتند و طبیعتا اگر این موضوع را مدیریت نکنیم می‌تواند یک بحران برای کشور‌هایی مثل ما که کشور‌هایی خشک و نیمه خشکیم ایجاد کند.

توجه اسلام به موهبت زندگی بخش آب
رضوی با اشاره به توجه ویژه اسلام به آب و تاکید بر مصرف بهینه این موهبت الهی، گفت: در شریعت اسلام و در دین ما توجه ویژه‌ای به آب شده و خالق هستی در قرآن اهمیت آن را برای ما تبیین کرده است. آب در قرآن به عنوان عامل حیات، خلقت، رزق، برکت، طهارت و گوارایی و امثالهم معرفی شده و نکته جالب این است که در قرآن آب به عنوان یک منبعی که دارای قدر و منزلت است توجه شده است.

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی تصریح کرد: ما هم باید در مصرف آب اصراف نکنیم و همانگونه که تاکید شده؛ مثل غذا‌های دیگر بخوریم و بیاشامیم، ولی اسراف نکنیم، زیرا خداوند مسرفان را دوست ندارد.

روز جهانی آب

وی با اشاره به نامگذاری ۱۶ اکتبر مصادف با ۲۴ مهر به عنوان روز جهانی غذا، گفت: اگر بخواهیم امروز که روز جهانی غذاست هم بحث شرعی و هم بحث ملی و هم بحث قانونیش را درنظر بگیریم می‌طلبد که در مورد مساله آب که ارتباط مستقیمی با امنیت غذایی دارد در این همایش‌ها و در این کنفرانس‌ها توجه خاص و ویژه‌ای داشته باشیم.

کم لطفی به آب در برنامه هفتم
رضوی با بیان اینکه با این مقدمه وارد بحث امنیت غذایی می‌شوم، موارد مطرح شده در برنامه هفتم توسعه را ناکافی خواند و اظهار داشت: واقعیت این است که در حوزه امنیت غذایی که یکی از ارکان امنیت ملی هر کشوری است و در سند توسعه هفتم هم جزو رکن هفتم سند دیده شده، ما چشم انداز‌های خوبی را ندیدیم.

وی انسان‌ها را خودخواه‌ترین موجودات روی زمین توصیف کرد و گفت: حال زمین به اعتقاد من اصلا خوب نیست، حال محیط زیست ما خوب نیست و در دو قرن اخیر منابع طبیعی را از بین برده ایم و دستاورد‌های تکنولوژی در حقیقت نابودی منابع طبیعی زمین را در پی داشته است.

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی تصریح کرد: علی رغم این که غذای کافی در جهان داریم، ولی حدود یک میلیارد نفر در جهان از گرسنگی رنج می‌برند.

رضوی افزود: همزمان با گرسنگی یک میلیارد انسان، از آن طرف حدود سه میلیارد نفر از چاقی رنج می‌برند و این یعنی تعادلی در دستیابی به غذا که همان تعریف امنیت غذایی است وجود ندارد.

وی افزود: چالش‌های عمده‌ای که در سراسر جهان درخصوص امنیت غذایی وجود دارد، عمده ترینش مشکل گرسنگی است که می‌تواند رشد غیرطبیعی را در کودکان ایجاد کند و منجر به سوء تغذیه و در نهایت مرگ شود.

ایران گرسنه نیست، اما...

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی با بیان اینکه آمار گرسنگی در ایران کمتر از میانگین جهانی است، افزود: گرسنگی در ایران زیر ۱۰ درصد است که از متوسط جهانی نیز پایین‌تر است، ولی به نظرم به شکل مطلوبی غذای ایمن و سالم نسبت به برخی از کشور‌ها نداریم که ناشی از توسعه صنعتی است.

رضوی با اشاره به فراگیر بودن مشکلات ناشی از توسعه صنعتی گفت: کدام صنعت غذایی امروز است که از افزودنی‌ها و شوینده‌ها استفاده نکند و یا کشاورزی که سم و کود شیمیایی بکار نبرد؟ اگر واقعا به اطراف مان نگاه آیا می‌توانیم به این سوال جواب بدهیم که ما غذای ایمنی تولید می‌کنیم. تصور می‌کنم اگر صادقانه بخواهیم نگاه کنیم ما در حال حاضر غذای ایمنی تولید نمی‌کنیم و این وظیفه سنگینی را روی دوش همه ما در طول زنجیره تولید غذا تا مصرف می‌گذارد.

آسیب پذیری زنان و روستائیان در ناامنی غذایی

وی ناامنی غذایی را واقعیتی تلخ توصیف کرد و گفت: از هر ۹ نفر یک نفر در جهان گرسنه است و ۶۰ درصد گرسنگان خانم‌ها و ۷۰ درصدشان روستایی اند.

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی افزود: مرگ و میر سالانه گرسنگی از مجموعه مرگ و میر مالاریا، سیل و ایدز بیشتر است لذا این سوال مطرح می‌شود که بهداشت مهم‌تر است یا درمان؟ پیشگیری مهم‌تر است یا درمان؟

وی با تاکید بر اینکه باید غذای سالم تولید کنیم، اظهار داشت: حدود ۴۵ درصد از مرگ و میر نوزادان بر اثر سوء تغذیه است که ۱۵۱ میلیون مورد آن کودکان زیر ۵ سال اند.

رضوی افزود: از آن طرف نگاه می‌کنیم می‌بینیم که یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون نفر که یک چهارم جمعیت جهان است اضافه وزن دارند و با مشکل چاقی مواجه اند که در کشور خودمان هم با این معضل مواجهیم.

وی با تاکید براینکه باید به رژیم غذایی سالم توجه کنیم، هدف از برگزاری این همایش را برداشتن گامی در این مسیر عنوان کرد و گفت: با همه این اوضاع اگر ما همین مدیریت جهانی را پیش ببریم پیش بینی می‌شود سال ۲۰۳۰ هم حدود ۷۰۰ میلیون نفر با گرسنگی همچنان روبرو می‌شوند.هر سال ۱۶ اکتبر

روز 16 اکتبر، مصادف با ۲۴ مهر به عنوان روز جهانی غذا ثبت شده است تا توجه همگان به مسائل مرتبط با غذای انسان ها جلب شود.