روز پدافند غیر عامل گرامی باد
در پدافند عامل فقط نیروهای مسلح مسئولیت دارند. درحالیکه در پدافند غیرعامل تمام نهادها، نیروها، سازمانها، صنایع و حتی مردم عادی میتوانند نقش مؤثری بر عهده گیرند.
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، پدافند غیر عامل نوعی آمادگی برای غلبه بر مشکلات و خطرات پیش روی انسان است که در هر لحظه ممکن است از سوی دشمنانش و یا طبیعت اطراف با آن روبرو شود.
زندگی انسان همواره با وقوع حادثه عجین است، مخاطرات متعدد با منشأ طبیعی یا انسانی به سرعت یک چشم بر هم زدن قادر است زندگی را دگرگون کند و به گونهای نشانههای حیات را از پهنههای وسیع بزداید که گویی روزی حتی یک موجود زنده در آن نمیزیست.
بر این اساس لزوم رعایت تمهیداتی پیشگیرانه جهت مصون داشتن انسانها از خطرات احتمالی از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد بر همین اساس هشتم الی چهاردهم آبان روز نکوداشت پدافند غیرعامل در کشور نامگذاری شده است.
ایمنی و امنیت درمقابل حوادث طبیعی و غیر طبیعی در طول تاریخ همواره از دغدغههای اصلی انسان بوده و این نوع آمادگی را امروز میتوان در قالب پدافند غیرعامل تعریف کرد چیزی که غفلت از آن را در بروز حوادث طبیعی مشاهده میکنیم.
انسانها در سالیان متمادی همواره به دنبال یافتن شیوههایی برای کاهش اثرات عوامل تهدیدکننده ایمنی و امنیت خود بوده چرا که آسیبپذیری میزان خسارتها و صدمههای ناشی از عوامل و پدیدههای بالقوه و بالفعل خسارتزا است که در این زمینه، بشر روشهایی را برای آمادگی در دفاع از خویش، جستوجو کرده است.
سخن رهبر معظم انقلاب درباره پدافند غیرعامل
رهبر معظم انقلاب از سال ۸۲ دستور راهاندازی سازمان پدافند غیرعامل را صادر کردند و این سازمان برنامهریزی لازم غیرمسلحانه را برای آمادگی در مقابل مسائل امنیتی، تروریستی و زیستی بهمنظور دفاع از ملت و سرزمین مورد توجه قرار داد، اما اتفاقات تلخ رخ داده ناشی از سیل، ضرورت گنجاندن مقابله با حادثهای طبیعی، چون سیل و سیلاب در فهرست اهداف سازمان پدافند غیرعامل را بیش از پیش نشان داد.
البته از آنجا که یکی از اهداف پدافند غیرعامل ارتقای قابلیت بقا و حفظ کشور در شرایط بحران بوده که این شرایط به طور قطع به بلایای طبیعی هم اطلاق خواهد شد نباید کلیه حوادث طبیعی چند سال اخیر در چند استان کشور را خارج از شمول این دایره دانست.
پدافند غیرعامل مجموعه اقدامات غیر مسلحانهای است که موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیبپذیری، تداوم فعالیتهای ضروری، ارتقای پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدها و اقدامات نظامی دشمن میشود.
پدافند (دفاع) به معنی حفظ جان مردم، تضمین امنیت افراد، صیانت از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی در همهی مواقع در برابر هرگونه شرایط، موقعیت و هرگونه تجاوز است.
در تعریفی دیگر پدافند غیرعامل، تمهیداتی است که در زمان صلح صورت میگیرد و امروزه مردم نیازمند خدمات متفاوتی بوده و نیز به دنبال محیطی آرام و قابل سکونت درون شهرها با آسایش میباشند و عمدهترین هدف پدافند غیر عامل، ایمن سازی و کاهش آسیب پذیری زیرساختهای مورد نیاز مردم است که باید با یک برنامه ریزی و طراحی در توسعه پایدار کشور نهادینه شود و برای اصلاح زیرساختهای فعلی راهکارهایی با مهندسی مجدد لازم است.
هر اقدام غیر مسلحانهای که موجب کاهش آسیبپذیری نیروی انسانی، ساختمانها، تأسیسات، تجهیزات، اسناد و شهرای کشور در مقابل بحرانهایی با عامل طبیعی (خشکسالی، سیل، زلزله، رانش، لغزش، طوفان، …) و عامل انسانی (جنگ، شورشهای داخلی، تحریم، …..) شود پدافند غیرعامل خوانده میشود.
بهطور کلی میتوان گفت موضوع پدافند غیرعامل قدمتی به اندازه تاریخ زندگی بشر دارد.
انسانهای اولیه برای در امان ماندن از تهاجم حیوانات وحشی و دیگر دشمنان خود و همچنین برای کاستن از نگرانیها به غارها، بالای درختان و دیگر مأمنهای طبیعی پناه میبردند.
با شکلگیری تمدنهای اولیه در جهان که با وقوع جنگ همراه بود، انسانها اصول اولیه پدافند غیرعامل را به صورت جوشن و سپر برای حفاظت انفرادی و برج، بارو، قلاع محکم و مرتفع برای تأمین امنیت گروهی به صورت گستردهای رواج دادند.
وجود خندق در اطراف شهرها و ایجاد دروازههای مستحکم برای پیشگیری از حملات غافلگیرانه دشمن در تمام نقاط جهان امری رایج بود.
امام خامنهای در زمینه پدافند میفرمایند: این را در درجه اول، مدیران کشور باید درک و احساس کنند. اگر چنان چه مدیران ارشد کشور اهمیت پدافند غیرعامل را درک نکنند و پدا فند غیرعامل آنچنان که بایدوشاید در کشور توسعه پیدا نکند و اعمال نشود، ما در معرض تهدیدهایی قرار میگیریم که بعضی آنها قابلجبران نیست. اصرار دارم که مسئولان همه بخشهای مختلف کشور، چه بخشهای نظامی و چه بخشهای غیرنظامی همکاری کامل و لازم را با پدافند غیرعامل بکنند. بهترین راه برای عقب نشاندن دشمن، اظهار آمادگی است. آن ملتی که آمادگی خود را، حضور خود را، عزم راسخ خود را در همة میدانها به نمایش میگذارد، دشمن را از نفوذ در خود و غلبة بر خود مأیوس میکند. ملت ما ملت پیر و ازکارافتاده بیحال و بیجان نیست ملتی جوان است.
هفتاد درصد از ملت ما سنی زیر ۳۵ سال دارند و ملتی جوان با نیرو و بانشاط هستند. جنگ نظامی با چنین ملتی برای آمریکا و غیر آمریکا صرفهای ندارد.
این را در درجه اول، مدیران کشور باید درک و احساس کنند. اگر چنان چه مدیران ارشد کشور اهمیت پدافند غیرعامل را درک نکنند و پدافند غیرعامل آنچنان که بایدوشاید در کشور توسعه پیدا نکند و اعمال نشود، ما در معرض تهدیدهایی قرار میگیریم که بعضی آنها قابلجبران نیست. اصرار دارم که مسئولان همه بخشهای مختلف کشور، چه بخشهای نظامی و چه بخشهای غیرنظامی همکاری کامل و لازم را با پدافند غیرعامل بکنند. امام خامنهای (مدظلهالعالی)
از اهم اهداف پدافند غیرعامل میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
ایمنی سازی مراکز حیاتی حساس و مهم.
توسعه کمی و کیفی نیروی انسانی متخصص
ارتقاء قابلیتها و حفظ کشور در شرایط بحران
افزایش آستانه مقاومت ملی و تقویت مؤلفههای مقاومت در مقابل تهدیدات.
منابع: gsi.ir، معاونت فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی