پخش زنده
امروز: -
ملکی، کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتگو با جهان امروز گفت:در ۷۵ سال گذشته از اشغالگری رژیم صهیونیستی، شاهد کوچانیدن اجباری مردم فلسطین، تملک اجباری خانهها و سرزمین، قطع اینترنت و قطع مخابرات و ارتباطات تلفنی، عدم اجازه دسترسی به غذا، دارو و آب آشامیدنی بودیم که در واقع چیزی فراتر از نقض فاحش حقوق بشر است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما شبکه سراسری خبر در برنامه جهان امروز ساعت: ۲۲:۳۰ خود گفتگویی با آقایان دکتر ابراهیم متقی، کارشناس مسائل بین الملل
و محمدمهدی ملکی، کارشناس مسائل غرب آسیا با موضوع آخرین تحولات غزه(بی عملی برخی از کشورهای اسلامی)انجام داد.
سؤال : ما روز بیست و ششم جنگ هستیم، هر روز هم به دامنه بمباران های غیر نظامیان در غزه اضافه می شود تا جایی که حمله شدیدی هم به اردوگاه جبالیا را داشتیم که حتی مسئول سیاست خارجه اتحادیه از حامیان رژیم صهیونیستی گفته است که از آمار بالای تلفات حمله رژیم صهیونیستی به اردوگاه آوارگان جبالیا وحشت زده شده است. چرا کشورهای اسلامی اقدام عملی برای توقف رژیم صهیونیستی انجام نمی دهند؟
متقی : واقعیت این است که کشورهای اسلامی درک مشترکی در رابطه با موضوع فلسطین ندارند. برخی از کشورهای اسلامی در سال های گذشته در وضعیت عادی سازی روابط قرار گرفتند، برخی این نگاه را دارند که گروه های جهادی مثل حماس، مثل جهاد اسلامی، فضای منطقه ای را پیچیده تر می کنند. و از همه مهمتر اینکه بسیاری از این کشورها الگوی کنش ارتباطی شان مبتنی بر همکاری با ایالات متحده بوده است، بنابراین در فضای فعلی احساس می کنند که هزینه های مقابله و مخالفت با اسرائیل خیلی بیشتر از سودمندی هایی که می تواند ایجاد کند. فضای فلسطینی ها یک فضای هویتی است، در غالب هویت، محاسبه وجود ندارد، کاسبنفیت انجام نمی گیرد، درحالی که در فضای حکمرانی کشورها، شهروندان نگاه شان و انگاره هایشان این است که مشارکت شان یا عدم مشارکت شان در یک معادله قدرت، منازعه، جنگ یا سیاست، چه پیامدهایی برای آنها دارد. اینکه ایالات متحده، آلمان، فرانسه و انگلیس آمده اند در حمایت مستقیم از اسرائیل نشان می دهد، فضای نظام جهانی مبتنی بر یک شکل بندی های طبقاتی شده ای است که یک طرف آن بازیگر ظالم فرادستی که در برابر اقدامات اش مسئولیت احساس نمی کند وجود دارد و در یک فضای دیگر یک نوع مظلومیتی است که در تنگنای ژئوپولوتیکی و استراتژیک قرار می گیرد و حامی ندارد. اینجا است که کشورهای اسلامی آیا اقدامی که می خواهند انجام بدهند، اقدامات های پلاتیک است یا لئوپلاتیک است، آیا اقدامات متناسب با الگوی رفتاری اسرائیل و امریکا در برابر مردم غزه است یا می خواهند از ادبیات سیاسی و حرف های کلی و محکوم کردن های ضمنی استفاده کنند. در شرایط فعلی من فکر می کنم یک انفعال عمومی در سطح جهانی وجود دارد، اعتراض هست اما مقاومت نیست، اما مقابله نیست و این طبیعی است دولت ها عموماً انگاره هایشان و ذهنیت شان مبتنی بر این است که بتوانند بیشترین منافع و کمترین هزینه ها را داشته باشند. دولت های اسلامی امروز در این پارادوکس قرار دارند، از یک طرف به هویت فلسطینی و مظلومیت فلسطین واقف هستند، از طرف دیگر حمایت از مظلوم، کنش عملی در حمایت از مظلوم برای تغییر موازنه، برای آنها هزینه های زیادی خواهد داشت.
سؤال : شما اشاره فرمودید به اینکه بالاخره در کشورهای اسلامی یک درک مشترکی وجود ندارد از آنچه که دارد اتفاق می افتد در مورد فلسطین که بخواهند واکنش مؤثری را نشان بدهند. راهبرد امریکا و کشورهای اروپایی در این بین چه است؟
متقی : امریکا و کشورهای اروپایی سیاست شان مشخص است، انگاره شان حمایت صد در صد از اسرائیل است، چرا، چون انگلیس در یک مقطع تاریخی در این حوزه جغرافیایی نقش قیم کشورهایی مثل عربستان، مثل اردن، مثل عراق و فلسطین را داشته است. فرانسه همین نقش را در رابطه با سوریه و لبنان داشته است، آلمانی ها بعد وارد عرصه معادله قدرت و همکاری با کشورهای اروپایی برای کنترل نظم جهانی شدند. بنابراین فضای فرادستی در نظام جهانی یک نوع سیاست واحدی را دارد. سیاست واحدشان مبتنی بر تداوم فرادستی، تداوم حمایت از اسرائیل برای اقدامات خصمانه علیه مردم فلسطین است درحالی که کشورهای جهان اسلام و کشورهای دیگری که وجود دارد، حداکثر اقدامی که می توانند کنند مثل اردن، مثل بولیوی، مثل شیلی، این است که سفرایشان را از این کشورها فرا بخوانند، نکته جالب اینجا است که حتی اینها سفرای اسرائیل را اخراج نکرده اند، یک اقدام کم شدت تری را به انجام رسانده اند، یعنی یک فضایی که می خواهند هزینه کمتری را بدهند. کلاً شکل بندی ساختاری نظام بین الملل یک نوع وضعیت فرادستی را ایجاد کرده است و این فرادستی یک جو رعب و ارعاب را در نظام جهانی یا ارعاب را برای گروه های اجتماعی ایجاد می کنند که گروه های اجتماعی در وضعیت انفعال قرار می گیرند، در همین وضعیت در سطح نظام بین الملل هم وجود دارد. این فرادستی نظام بین المللی انفعال بازیگران با قدرت پایین تر را به همکاری بازیگران با قدرت بالاتر مثل فرانسه، انگلیس و آلمان را فراهم کرده است. شما درنظر بگیرید همین ۱۴ و ۳دهم میلیارد دلاری که امریکایی ها می خواهند کمک کنند به اسرائیل، اسرائیلی که در این روزها داریم به چهار هفته نزدیک می شویم، فقط هدف های غیر نظامی را زده است و بحث آن این است که این هدف های غیر نظامی را که بزنیم، بالاخره مجموعه های مقاومت هم در بین مردم هستند، آنها هم تلفات خواهند داد. آنها دارند پاداش می دهند به اسرائیل، یک پاداش مستشار است، یک پاداش کمک های تسلیحاتی است، یک پاداش دیگر هم کمک های مالی است که مجلس نمایندگان امریکا طرحی را که جمهوری خواهان تنظیم کرده اند را به بحث گذاشته است و تصویب می کند.
سؤال : شما اشاره فرمودید به اینکه انگاره امریکایی ها حمایت از رژیم صهیونیستی است و این کار را دارند به انحای مختلف دارند انجام می دهند آخرین آن هم همین ۱۴ و ۳ دهم میلیارد دلاری بود که شما هم اشاره کردید ما هم در خبرها به آن اشاره کردیم از طرفی هم امریکایی ها بارها و بارها اعلام کرده اند که مخالف افزایش تنش و درگیری در منطقه هستند اما تا الان هم هیچگونه اقدام مؤثری در این زمینه انجام نداده اند که بتوانند که اقداماتی را که رژیم صهیونیستی و صهیونیست ها انجام می دهند در منطقه غزه را بتوانند کنترل کنند. بالعکس حتی برای عملیات نظامیان صهیونیست ها هم مشاور و تجهیزات را که جنابعالی هم به این موضوع اشاره کردید و نیرو هم اختصاص داده اند و دارند حمایت های مختلف را هم به رژیم صهیونیستی می دهند. سؤال مشخص من این است که آیا واقعاً امریکا دنبال کاهش تنش است یا اینکه نه صرفاً می خواهد که جلوی باز شدن جبهه های دیگر را که به روی رژیم صهیونیستی بگیرد تا اینکه بتواند با خیال راحت به این کشتاری که دارد انجام می دهد ادامه دهد؟
متقی : حوزه سیاست عموماً از افعال معکوس استفاده می کند، نکته دوم اینکه حوزه سیاست عموماً غیر مستقیم است، وقتی که امریکایی ها متحد راهبردی اسرائیل هستند و به این موضوع اشاره دارند که مخالف گسترش جنگ هستند، اصطلاحاً یک راهبردی را دارند پیگیری می کنند. راهبرد امریکایی ها سینگل عود کردن حماس است یعنی اول تنهایش کنند بعد از اینکه تنهایش کردند اخراج اش کنند و نقش اش را در حوزه مقاومت از بین ببرند. خب وقتی که حماس که مرکز مقاومت است و خط مقدم مقابله است، بخاطر عدم حمایت بازیگران دیگر در وضعیت ضعف و به نوعی یک نوع کُلپس نسبی قرار بگیرد، بعد از آن معادله شما شک نداشته باشید بازیگر مهاجم و بازیگرانی که آمده اند یک بازیگر مقاومت را از گردانه خارج کرده اند در مرحله دوم سراغ بازیگران دیگر می روند. بنابراین بحث امریکایی ها بحث جداسازی است، نه اینکه امریکا به مسئله مربوط به کنترل بحران و کنترل جنگ اعتقاد داشته باشد. امریکا و اسرائیل و فرانسه و انگلیس و آلمان هر پنج بازیگر، نگاه شان مقابله پرشدت با حماس است، الگوی رفتاری شان در نهادهای بین المللی، در شورای امنیت سازمان ملل، در فضای رسانه ای، در ادبیات دیپلماتیک را شما می توانید ببینید. بنابراین وقتی که امریکایی ها صحبت از حقوق بشر می کنند، بدانید پشت آن یعنی جنگ، وقتی صحبت از این می کنند که آنها مخالف گسترش دامنه جنگ هستند، یعنی اینکه حماس را در انزوا قرار بدهند، بازیگر دیگری در فضای حمایت قرار ندهد حماس را و به این ترتیب آنها بتوانند به یک مازاد قدرت دست پیدا کنند. این نکته را بگویم، مجموعه جبهه مقاومت در یک لحظه تاریخی قرار دارد، در یک دوران تاریخی، باید انتخاب کند، مسئله تصمیم گیری در چه دوران هایی اهمیت پیدا می کند، نقاط عطف تاریخی که در آن ریسک پذیری بالا است، باید بدانند جدا کردن بازیگرها از همدیگر، مثل آن فضایی بود که صاحب چند نفر رفتند در باغ یک نفر که میوه ای بخورند، بالاخره این آمد و گفت که این فرد که می خورد حق اش است، این یک نفر را بزنند و این سه تا را جدا کرد، بعد آمد دو تا را جدا کرد یکی دیگر را کتک زد، آخرش هم هر چهار تا را زد. الگوی رفتاری امریکا در ارتباط با جبهه مقاومت امروز همین وضعیت است یعنی جداسازی بازیگران جبهه مقاومت است برای اینکه قدرت آنها را تجزیه کند. وقتی که این امر شکل بگیرد، اگر چه در ابتدا دامنه جنگ کاهش پیدا می کند، اما در آینده گستره آن برای کشورهای دیگر و بازیگران دیگری افزایش پیدا خواهد کرد.
سؤال : شما اشاره کردید به راهبردهایی که امریکایی ها و اروپایی ها دارند در این زمینه و جنایاتی که اخیراً دارد در سرزمین های اشغالی اتفاق می افتد، خود رژیم صهیونیستی راهبرد و سیاست اش چه است، اصلاً دنبال چه است؟
متقی : تفکر اسرائیلی ها یک تفکر تلمودی است، اندیشه تلمودی چه است، اندیشه تلمودی اقدامات پرشدت انتقامی است، اصطلاحاً ما این را در ادبیات راهبردی می گوییم سیاست انتقام وسیع، سیاست انتقام وسیع یعنی اینقدر پرشدت مقابله می کند تا آن بازیگران دیگری را که ممکن است در آینده در معرض مقاومت قرار بگیرند احساس کنند که هزینه های کنش آنها افزایش پیدا می کند. بنابراین سیاست اسرائیل، سیاست انتقام وسیع و گسترده ای است و این سیاست مورد پذیرش امریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان هم قرار گرفته است.
سؤال : آقای ملکی، تحلیل شما درباره رفتار این روزهای صهیونیست ها چه است، از یک طرف مذاکرات برای آزادی اسرا را دنبال می کنند، از یک طرف دیگر به صورت هوایی و زمینی حملات شان را به غزه گسترش می دهند. بحث آتش بس را که طرف های امریکایی و اسرائیلی رد کرده اند. به واقع صهیونیست ها دنبال چه هستند بالاخره؟
ملکی : ببینید در حوزه روابط بین الملل ما یک سیاست اعلامی داریم، یک سیاست عملیاتی داریم. آن سیاست اعلامی رژیم صهیونیستی این است که یک ژست بشردوستانه می گیرند و خودشان را مایل به این مطلب نشان می دهند که وارد بحث مذاکرات تبادل اسرا شوند و بخواهند چنین چیزی را در افکار عمومی جهانی جا بیندازند، اما از طرف دیگر ما شاهد این هستیم که این تشدید و استمرار حملات زمینی و هوایی گسترده که البته در غالب جنایات جنگی در غالب نسل کشی در غالب یک اقدامات جنون آمیز انتقامی همانطور که آقای متقی هم اشاره کردند، می شود آن را تحلیل کرد، کماکان ادامه دارد و این یک رویکرد کاملاً متناقض و متضادی است که اینها دارند دنبال می کنند و به نظر نمی آید که رژیم صهیونیستی چیزی جز انتقام، چیزی جز اعاده حیثیت و اعتبار از دست رفته خودش متعاقب آن شکست مفتضحانه هفتم اکتبر از آن عملیات طوفان الاقصی به این سمت در فکرش باشد، آنها می خواهند صحنه عملیاتی در میدان آنها به ظن خودشان و در محاسبات خودشان به دنبال کسب امتیاز بیشتر و بزرگ تر هستند که البته می دانیم اکثریت آنچه که آنها هدف قرار می دهند غیر نظامیان هستند، شهروندان هستند، منازل مسکونی، مساجد، حتی کلیساها و چیزی در این خصوص کم نگذاشته اند. ما شاهد این هستیم که آنها به دنبال این هستند که به هر نحوی که ممکن است بخواهند از بُعد حملات شدید هوایی به طور خاص و بعضاً هم حملات پراکنده و محدود زمینی که البته راجع به این یکسری عملیات روانی انجام می دهند و تلاش می کنند که خودشان را در این جبهه هم خیلی رو به گسترش و رو به جلو نشان بدهند اما ترس و نگرانی آنها از این است که در این عملیات های زمینی به زودی به کمین نیروهای حماس بیفتند کما اینکه بارها هم مقامات حماس اعلام آمادگی کرده اند و گفته اند که ما منتظر ورود زمینی شما هستیم و آنها خودشان می دانند که در جنگ خیابانی نمی توانند آنطوری که باید و شاید مقابل نیروهای حماس بایستند. بنابراین به نظر من امروز امریکا بعنوان بزرگ ترین حامی رژیم صهیونیستی که تمام قد حمایت کرده است درکنار سایر کشورهای غربی و اروپایی که در این مدت حمایت های کامل اطلاعاتی، لجستیکی، رسانه ای خودشان را دراختیار رژیم صهیونیستی قرار داده اند، هم امریکا و هم رژیم صهیونیستی دو مانع اصلی آتش بس فوری و توقف جنگ و جنایت جنگی رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه هستند و اینها امروز بایستی پاسخ بدهند که چرا گذرگاهی امنی جهت ارسال کمک های بشردوستانه برای مردم غزه تأمین و تهیه نمی شود، چرا چهار هفته است که این مردم در محاصره شدید هستند، تحت بمباران های ۲۴ ساعته، هستند. در واقع مجامع حقوق بشری، مجامع بین المللی، سازمان ملل شورای امنیت اینها با توان و اعمال نفوذ خودشان به طور خاص منظورم امریکا است، مانع از این شدند که حتی یک قطعنامه در شورای امنیت تصویب شود علیه رژیم صهیونیستی که البته در مجمع عمومی با رأی زیادی از کشورها بیش از ۱۲۰ کشور رأی مثبت دادند و تصویب شد و ما دیدیم که افکار عمومی جهانی امروز علیه رژیم صهیونیستی و در حمایت از مردم مظلوم فلسطین است.
سؤال: آقای ملکی ما الان روز بیست و ششم هستیم، همانطور که آقای متقی هم به آن اشاره فرمودند جنایتهای رژیم صهیونیستی بدون هیچ مانعی همچنان ادامه دارد، راهبردشان هم کاملاً مشخص است، شما اشاره بفرمایید تا الان چه مواردی از نقض حقوق بشر یا جنایت جنگی را شاهد بوده ایم؟
ملکی: یک سؤال خوبی را مطرح کردید در بحث حقوق بشر یک کارنامه عریض و سیاهی را رژیم صهیونیستی دارد که این خودش یک برنامه جداگانه میطلبد که بخواهیم به تک تک این موارد اشاره کنیم، اما طی ۷۵ سال گذشته از اشغالگری، از کوچانیدن اجباری مردم فلسطین، از تملک اجباری خانهها و سرزمین و هر آنچه که برای مردم فلسطین میتواند باشد، از بد رفتاری و شکنجه علیه فلسطینیهایی که اسیر هستند و در این مدت اخیر هم در این چهار هفته ما شاهد هستیم که از قطع اینترنت و قطع مخابرات و ارتباطات تلفنی، از عدم اجازه دسترسی به غذا، دارو، آب آشامیدنی، اینها موارد کمی نیست، در واقع به نحوی نقض فاحش حقوق بشر است و نه نقض حقوق بشر و چیزی فراتر از فاحش حقوق بشر، وما دیدیم که مجامع حقوق بشری جهانی ازجمله سازمان عفو بین الملل هم چندین مرتبه در همین چهار هفته واکنش نشان داد و خواستار توقف این اقدامات از سوی رژیم صهیونیستی شد. انتظار میرود که شورای حقوق بشر سازمان ملل هم در این رابطه اقدامات جدی تری را انجام بدهد، اقدامات بازدارنده انجام بدهد، جهت جلوگیری از این جنایتها علیه مردم مظلوم فلسطین، ما میبینیم که رسانههای غربی و رسانههای وابسته به امپراطوری صهیونیستی که مستقل نیستند، اینها تلاش میکنند که تطهیرسازی کنند از اقدامات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه، همانطور که من در ابتدا هم عرض کردم ما میبینیم که بیش از ۷۰ الی ۸۰ درصد کشته شدگان در باریکه غزه غیر نظامی هستند اینها شهروندان عادی هستند، زنان و کودکان اینها عدد نیستند، همانطور که در فضای مجازی هم ما بارها این موضوع را دیدیم اینها عدد نیستند که ما بگوییم چند هزار کودک کشته شده است؛ بنابراین به نظر میآید که جهان امروز دید و شاهد است که ۱۶ سال یک منطقه ۳۴۰ و خوردهای کیلومتر مربعی با ۲ میلیون و خوردهای جمعیت، بعنوان بزرگترین زندانی که فضای باز است فقط بزرگترین زندان فضای باز روی زمین محسوب میشود، تحت شدیدترین حملات و بمباران هوایی ۲۴ ساعته قرار دارد و خیلی جالب است که برخی از مدعیان مدافعین به اصطلاح حقوق بشر ازجمله امریکا که خودش بزرگ ترین ناقض حقوق بشر در جهان محسوب می شود، دارد حمایت می کند از این رویکرد رژیم صهیونیستی، و امیدواریم که در این مسئله ما شاهد دادگاهی شدن مسئولین جنایتکار رژیم صهیونیستی باشیم که این موضوع ابعاد دیپلماتیک و حقوقی چه از طرف جمهوری اسلامی ایران و چه از طرف برخی دیگر از کشورها ازجمله نمایندگان فلسطین در سازمان ملل و در دیوان بین المللی کیفری دارد دنبال می شود.
سؤال : آقای ملکی پس فردا جمعه اولین سخنرانی آقای سیدحسن نصرالله است آن هم بعد از طوفان الاقصی، فکر می کنید که اعلام این سخنرانی چه نقشی را در معادلات خواهد داشت؟
ملکی : ما در این رابطه دیدیم که امریکایی ها گفته اند که ما منتظر سخنرانی سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله هستیم، رسانه های رژیم صهیونیستی هم به این موضوع اشاره کردند که بایستی ببینیم که بعد از این سخنرانی چه تغییراتی در معادلات منطقه ای شکل خواهد گرفت، تجارب تقابل رژیم صهیونیستی با حزب الله لبنان در سال های اخیر به ویژه در نبرد سی و سه روزه این موضوع را به اینها درس داده است که صحبت های آقای سیدحسن نصرالله کاملاً هدفمند است، واقع گرایانه و براساس آنچه که در صحنه عملیاتی موجود است در صحنه منطقه ما شاهد هستیم بیان می شود، وعده صادق است، هر آنچه که ایشان گفته اند محقق شده است، بنابراین حساب ویژه ای را روی صحبت ها و سخنرانی روز جمعه آقای سیدحسن نصرالله باز کرده اند و به درستی هم این تحلیل را دارند. از طرف دیگر ما می توانیم بازیگری و نوع بازیگری حزب الله لبنان بعنوان یک گروه مقاومتی که می شود گفت یک سر و گردن توانمندی هایش ویژه تر و بالاتر است نسبت به سایر گروه های مقاومتی که ما در منطقه شاهد هستیم و امروز حزب الله محدود به صرفاً مرز جغرافیایی لبنان نیست، یک بازیگر توانمند منطقه ای است که در موضوع سوریه هم ما شاهد نقش آفرینی مثبت آنها در مقابله با تروریسم بودیم.
سؤال : آقای دکتر متقی چقدر احتمال دارد آتش بس شود و در دسترس است با توجه به اینکه بالاخره ما یک پیش نویس قطعنامه با امضای ۱۲۰ عضو را داشتیم بعد از بمباران بیمارستان غزه؟
متقی : قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل لازم الاجرا نیست، اسرائیل تا با قطعنامه های ۲۴۲، ۳۳۸شورای امنیت سازمان ملل را هم اجرا نکردیم. در فضای فعلی باید بدانیم در نظام بین الملل، قدرت با قدرت کنترل می شود. هیچگاه قدرت با بحث های سازمان مللی و با بحث های حقوق بشری و با بحث های تحریم اقتصادی و اجتماعی کنترل نمی شود مگر اینکه خواسته باشند کشورها از سازوکارها و سیاست های تدریجی استفاده کنند. بنابراین زمانی امریکا و اسرائیل وارد فضای آتش بس می شوند که بدانند گسترش جنگ و افزایش دامنه جنگ منافع آنها را حوزه های راهبردی آنها را هدف گیری می کند. بنابراین قدرت با قدرت کنترل می شود، قدرت با قدرت متوقف می شود و اگر سازوکارهای قدرت از نوعی که خود امریکایی ها و اسرائیلی ها علیه مردم غزه به کار گرفته اند مورد استفاده واقع نشود سیاست اسرائیل و امریکا تا نابودی کامل مجموعه های مقاومت در غزه ادامه پیدا می کند. اسرائیلی ها صراحتاً این مسئله را اعلام کرده اند بمباران های گسترده هم دارد این موضوع را نشان می دهد اقدام هایی که کشورهای اسلامی انجام می دهند، عمدتاً این اقدامات اقدامات دیپلماتیک است، تا فضای فعلی کشورهای اسلامی وارد عرصه اقدام متقابل نشده اند. در جنگ ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ یک جبهه بود، ما آن زمان مصر را داشتیم، سوریه را داشتیم، اردن را داشتیم، البته موازنه فضای ۲۰۲۳ با ۱۹۷۳ یعنی در این فضای پنجاه سال، خیلی تفاوت کرده است، اما واقعیت این است که اگر در شرایط موجود کنش محدودکننده اسرائیل ماهیت جبههای نداشته باشد، امکان دستیابی به یک نوع موفقیت دیپلماتیک یا موفقیت راهبردی برای کشورها به ویژه جبهه مقاومت وجود ندارد. ادامه این فرآیند یعنی کنش دیپلماتیک بدون پشتوانه منجر به این نمیشود که امریکا و اسرائیل بحثهای بمبارانها یا حمایتهای نظامی و جنگ افزاری شان را کم کنند، نه، انفعال در یک طرف منجر به تقویت و قدرت یابی بازیگر دیگر میشود و اگر بازیگران تمایل دارند که کنترل بمباران انجام شود، کنترل فاجعه و تراژدی انجام شود، چارهای جز این وجود ندارد که این معادله قدرت از طریق قدرت کنترل شود.
سؤال: شما در بخشی از فرمایشات تان اشاره کردید به اینکه بالاخره موازنه قدرت در این سالها تغییر کرده است، فکر میکنید که بعد از طوفان الاقصی و نبردهای جاری موازنه قدرت برای کدامیک از طرفها و هر کدام از طرفهای نزاع چطور رقم میخورد؟
متقی: خود عملیات طوفان الاقصی نشان میدهد که یک موازنه جدیدی در محیط منطقهای به وجود آمده است. انتفاضه در دهه ۱۹۹۰ سنگ داشت، چوب داشت و این ابزارهایی که سنگها را پرتاب میکرد، این فضای انتفاضه ۱۹۹۳ بود. در سال ۲۰۲۳یعنی سی سال بعد از آن، حماس، پهپاد دارد، موشک دارد، از قابلیت های کنش عملیاتی برخوردار است و از همه مهمتر اینکه توانست عملیاتی را انجام بدهد که غافلگیر کند ساختار نظامی اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل را. اسرائیلی ها بسیاری از این کشورهای خاورمیانه را در دوران های مختلف تاریخی خود اینها عملیات ویژه انجام دادند و غافلگیر کردند وقتی که خود اسرائیل در وضعیت غافلگیری قرار می گیرد، یعنی موازنه قدرت به نفع حماس تغییر پیدا کرده است اما موازنه وقتی که در یک دورانی تغییر پیدا کرد، کنش متقابل هم شکل می گیرد، کنش متقابل اسرائیل و امریکا و سه کشور اروپایی متحد، پرحجم، پرشدت و مبتنی بر یک نوع الاینس است یک نوع اتحاد است یک نوع ائتلاف است. این وضعیت را ما در ارتباط با حامیان حماس نداریم، البته امریکایی ها از خلیج فارس و جنوب غرب آسیا می دانیم که نیروی فرماندهی مرکزی است موسوم به سنت کام، اسرائیل را هم امریکایی ها وارد فضای سنت کام کرده اند، یعنی چه، یعنی یک نوع اتحاد تاکتیکی، اقدامات پراکنده ای علیه برخی از تأسیسات امریکا انجام می شود. اما به قول معروف بازی اشکنک دارد دوم اینکه با اقدامات غیر متراکم نمی توانید شما در یک بازی متراکم وارد بشوید مگر اینکه احساس کنید اگر وارد اقدامات نظامی یا امنیتی راهبردی بیشتری بشوید در آن شرایط هزینه های بالاتری را هم باید پرداخت کنید. طبعاً فضای فعلی مازاد تاکتیکی را برای اسرائیل ایجاد کرده است اما من مطمئن هستم جمعه و صحبت های سیدحسن نصرالله یک نقطه عطف جدیدی را در فضای امنیت منطقه ای ایجاد می کند. سیدحسن نصرالله تحلیلی که من دارم از قدرت برخوردار است بنابراین تهدید سیدحسن نصرالله و حزب الله چون دارای پشتوانه عملیاتی و تاکتیکی است، طبعاً می تواند روند آتش بس را سرعت ببخشد.