همکاری مشترک بنیاد ملی علم ایران با فرهنگستان‌های علوم کشورهای مختلف

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از به مرکز ارتباطات و اطلاع‌ رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری،  رئیس بنیاد ملی علم ایران در ادامه سفر‌های استانی خود به‌منظور آشنایی جامعه علمی و دانشگاهی با فعالیت‌ها و حمایت‌های بنیاد ملی علم ایران، ۱۲ آذرماه به همدان سفر کرد.

بر اساس این گزارش، در این نشست که به میزبانی دانشگاه بوعلی سینا، برگزار شد، نمایندگانی از این دانشگاه، دانشگاه صنعتی همدان، ملایر و دانشگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی حضور داشتند.

در ابتدای این نشست، علم خواه، معاون پژوهشی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه بوعلی‌سینا، توضیحاتی را در خصوص فعالیت‌های اخیر بنیاد ارائه کرد و گفت: چند سالی است که وجه فناوری در طرح‌های بنیاد ملی علم ایران بیشتر از قبل دیده می‌شود و بنیاد ملی علم ایران می‌تواند پرچمدار حوزه تبدیل علم به فناوری باشد. استان همدان هم در این زمینه فعالیت‌های خوبی داشته، اما رابطه با بنیاد نیاز به ساماندهی بیشتری دارد.

در ادامه، سلطانی، رئیس بنیاد ملی علم ایران، توضیحاتی درباره فعالیت‌ها و انواع حمایت‌های بنیاد از پژوهشگران ارائه و به پرسش‌های اساتید و اعضای هیئت‌علمی پاسخ داد.

تشریح نحوه داوری در بنیاد ملی علم ایران

یکی از این پرسش‌ها مربوط به نوع داوری طرح‌ها در بنیاد ملی علم ایران بود که خزل‌پور رئیس دانشگاه سیدجمال‌الدین اسدآبادی مطرح کرد و گفت: آیا نام نویسنده طرح برای داوران قایل مشاهده است یا داوری دو سو کور می‌باشد؟ آیا تعداد طرح‌های تخصیص‌یافته به هر کارگروه برنامه‌ریزی شده و آیا داوران و اعضای کارگروه‌ها عمدتاً از تهران هستند؟

سلطانی درباره نحوه داوری پاسخ داد: فرایند داوری در بنیاد ملی علم ایران یک‌سو‌کور است. چرا که داور باید رزومه متقاضی و پژوهشگر را بررسی کند تا متوجه ارتباط طرح پیشنهادی با رزومه پژوهشگر شود. این فرایند در اکثر بنیاد‌های ملی علم دنیا به همین شکل انجام می‌شود.

وی درباره کارگروه‌ها توضیح داد: سابق بر این سهم‌بندی‌هایی برای کارگروه‌ها وجود داشت، اما در حال حاضر، هیچ محدودیتی برای ارسال طرح در هیچ یک از کارگروه‌ها وجود ندارد. همچنین، ۵۰ درصد داوران از تهران هستند، اما از آنجا که داوری به صورت آنلاین است، داوران متعددی از سایر استان‌ها از جمله از استان همدان با ما همکاری دارند و در هیچ کارگروهی، داوری حضوری نداریم؛ اما جلسات کارگروه‌های تخصصی بنیاد به صورت حضوری برگزار می‌شود. برخی از اعضای کارگروه‌ها هم از شهر‌های غیر از تهران با بنیاد همکاری دارند، اما اینکه داور‌ها از کدام شهر باشند هیچ ارتباطی به پذیرش طرح‌ها ندارد و میزان پذیرش طرح‌ها متناسب با ورودی طرح‌های استان به بنیاد ملی علم ایران است.

تلاش برای شفافیت بیشتر داوری‌های بنیاد

رئیس بنیاد ملی علم ایران ادامه داد: اگر استانی توانسته است، برای طرح‌های بیشتری از بنیاد حمایت دریافت کند به این دلیل است که طرح‌های بیشتری را به بنیاد ارسال کرده است. برای شفافیت بیشتر سامانه data.insf.ir دائماً به‌روز می‌شود و آخرین آمار وضعیت طرح‌ها را نمایش می‌دهد.

انتظارات از اساتید صاحب گرنت پژوهشی

در ادامه، نبوی، معاون پژوهشی دانشکده دامپزشکی دانشگاه بوعلی‌سینا پرسش خود را مبنی براینکه برای تسویه گرنت پژوهشی، بنیاد ملی علم ایران چه انتظاراتی از اعضای هیئت علمی دارد، مطرح کرد.

سلطانی پاسخ داد: طی سال‌های گذشته، تعهدی که از اساتید خواسته شده، انتشار مقاله بوده است، اما در طرح‌های پذیرش شده از طریق فراخوان‌ها، هدف اصلی فقط مقاله نیست و خروجی‌هایی است که به شکل فناوری یا محصول باشد، اما به عنوان محصول جانبی همچنان انتشار مقاله اهمیت دارد.

علوم انسانی، علوم مغفول مانده در کشور

همچنین، مبارکی، معاون پژوهشی دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی‌سینا نیز پرسش خود را درباره حمایت‌های بنیاد ملی علم ایران از طرح‌های حوزه علوم‌انسانی مطرح کرد و گفت: تاکنون در کشور، حمایت‌های که از طرح‌های علوم انسانی صورت گرفته، کم بوده است و این موضوع به علت نابرابری بین این حوزه با سایر حوزه‌ها اتفاق افتاده است. این موضوع در بنیاد چگونه حل می‌شود و آیا بنیاد بین محققان تهران و سایر استان‌ها تفاوت قائل می‌شود؟

سلطانی با اشاره به اینکه نرخ رد شدن طرح‌های علوم انسانی بیشتر از سایر حوزه‌ها نبوده است، توضیح داد: می‌توان گفت میزان اقبال عمومی برای ارسال طرح در این حوزه کم بوده که این موضوع باید حل شود چرا که اغلب مسائل کشور با تخصص علوم انسانی قابل حل است و ما باید مسائل کشور را به زبان پژوهشگران تبدیل کرده و با اعلام فراخوان به دنبال افزایش تولیدات علمی در حوزه علوم انسانی باشیم؛ لذا از اساتید این حوزه می‌خواهیم طرح‌های خود را با انگیزه بیشتری برای بنیاد ملی علم ایران ارسال کنند تا مشمول حمایت‌های بنیاد شوند.

تشریح درباره نحوه همکاری پژوهشگرانی که هیئت‌علمی نیستند

نوری، معاون امور بین‌الملل دانشگاه بوعلی‌سینا نیز درباره نحوه همکاری‌های بین‌المللی و نحوه حمایت بنیاد از پژوهشگران غیرهیئت علمی پرسید.

سلطانی گفت:ما در بنیاد، فراخوان برای همکاری‌های بین المللی را اعلام می‌کنیم و تاکنون بنیاد علم روسیه، آکادمی علوم چین، بنیاد ملی علوم طبیعی چین، آژانس توسعه نوآورانه وزارت علوم، آموزش عالی و نوآوری جمهوری ازبکستان و برخی از کشور‌ها با ما همکاری مشترک دارند. اما در خصوص همکاری مستقیم پژوهشگران با محققان خارجی حمایت بنیاد منوط به آن است که پژوهشگران یک همکار در کشور خارجی پیدا کنند و با همکاری برای انجام طرح پژوهشی فعالیت کنند. در حالت عادی به طرح‌های پژوهشی ۱۸۰ میلیون تومان اعتبار تخصیص می‌دهیم، ولی درصورت داشتن همکار خارجی، ۶۰ میلیون تومان اعتبار مازاد برای انجام طرح تعلق می‌گیرد.

وی ادامه داد: همچنین، پژوهشگران غیر هیئت‌علمی می‌توانند به عنوان همکار در طرح‌های پژوهشی با یک عضو هیئت‌علمی فعالیت کنند یا در قالب پسادکتری از حمایت‌های بنیاد ملی علم ایران بهره‌مند شوند.

ترویج کشاورزی با رویداد‌هایی نظیر «شب علم»

در ادامه، پویا معاون پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا نیز درخواست فعالیت بیشتر در خصوص ترویج کشاورزی را مطرح کرد.

سلطانی در این خصوص تأکید کرد: رویداد شب علم اگر در این دانشگاه هم برگزار شود، فرصت خوبی برای ترویج کشاورزی است.

همچنین، ختن‌لو معاون پژوهشی دانشگاه ملایر نیز درخواست ساخت موشن گرافیک جامعی را مطرح نمود تا ساختار بنیاد ملی علم ایران و حمایت‌های این نهاد برای علاقه‌مندان به‌طور کامل تشریح شود چرا که از نظر این استاد دانشگاه، عامل اصلی کم بودن ارسال طرح‌های پژوهشی از استان همدان، عدم شناخت بنیاد ملی علم ایران بین پژوهشگران استان است.

بر اساس این درخواست، مقرر شد در اولین فرصت، موشن‌گرافیک معرفی بنیاد ملی علم ایران تهیه و برای دانشگاهیان ارسال شود تا ارتباط بین بنیاد و اعضای هیئت‌علمی تقویت شود.

در پایان این نشست، رضوان، رئیس دانشگاه بوعلی‌سینا گفت: هر قدر بنیاد ملی علم ایران تقویت شود بنیاد علمی دانشگاه‌ها تقویت می‌شود. ما با توجه به شرایط فعلی کشور باید با جذب محققان پسادکتری اهم مشکلات کشور را حل کنیم و البته باید فرصت تجربه بیشتری برای فارغ التحصیلان دکتری به وجود بیاید و امیدواریم تعامل دانشگاه بوعلی و بنیاد ملی علم ایران روزافزون شود.

رئیس بنیاد ملی علم ایران ضمن قدردانی از دعوت و میزبانی دانشگاه بوعلی سینا، خواستار تعامل و ارتباط بیشتر خانواده دانشگاه‌های همدان با بنیاد ملی علم ایران شد.

همچنین، در ادامه این سفر یک‌روزه، جلسه پرسش و پاسخ با اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان دکتری دانشگاه‌های همدان در سالن شهید ایزدی دانشگاه بوعلی سینا برگزار شد.