بومی‌سازی تکثیر شاه‌میگوی آب شیرین

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی ؛علی نکویی فرد با بیان این که پرورش تجاری شاه‌میگوی آب شیرین به دلیل بازارپسند بودن و ارزآوری فراوان بخصوص در کشور‌های توسعه‌یافته بسیار مورد توجه است، افزود: ارزش صادراتی هر کیلو شاه‌میگوی آب شیرین در بازار اروپا بین ۱۵ الی ۲۰ دلار متغیر است.

وی توضیح داد: این در حالی است که میزان صید و صادرات این آبزی از سد ارس از ۲۷۰ تن در سال ۱۳۹۰ به ۷۰۰ کیلوگرم در سال ۱۳۹۷ به دلیل کاهش ذخایر سیر نزولی داشته، تا جایی که طبق نتایج ارزیابی ذخایر شاه‌میگوی ارس توسط مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، با وجود اجرای طرح ممنوعیت صید از سال ۱۳۹۷ با همکاری مدیریت شیلات و آبزیان استان آذربایجان غربی در سد مخزنی ارس، کماکان با سقوط ذخایر این آبزی باارزش در این سد روبه رو هستیم.

نکویی‌فرد گفت: برای رفع این مشکل، از دستیابی به بیوتکنیک تکثیر و پرورش مصنوعی شاه‌میگوی آب شیرین با هدف بازسازی ذخایر و توسعه گونه‌های بومی از ذخایر ژنتیکی بومی کشور، جهت قطع وابستگی و توسعه صنعت آبزی‌پروری به‌عنوان تنها راه‌حل می‌توان نام برد.

رئیس مرکز تحقیقات آرتمیا با اعلام این که تدوین دانش فنی و بومی‌سازی بیوتکنیک تکثیر مولدین بومی دارای تخم و پرورش مینیاتور شاه‌میگوی آب شیرین برای نخستین بار در کشور توسط محققان موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در حال اجرا است، افزود: با اجرای طرح ایجاد پایلوت تکثیر و پرورش شاه‌میگو و معرفی آن به منابع آبی مستعد استان (دستیابی به بیوتکنیک تکثیر مصنوعی مولدسازی و تولید مینیاتور شاه‌میگوی آب شیرین ارس) جهت توسعه صنعت آبزی‌پروری با گونه‌های بومی آبزیان از سال ۱۴۰۲ در دستور کار قرار گرفته است.

وی اضافه کرد: این طرح در پیشرفت ۸۰ درصد به تکثیر مصنوعی مولدین و تولید مرحله لاروی شاه‌میگوی آب شیرین دست یافته که در تاریخ ۱۳ تیر ماه ۱۴۰۳ با حضور ناظرین دستگاه‌های اجرایی از جمله سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، دانشگاه، جهاد دانشگاهی و سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی، دستاورد‌های این مرحله مورد تایید ناظرین قرار گرفت.

نکویی فرد ابراز امیدواری کرد: در پایان این طرح، غذای تجاری اختصاصی فرموله شده و تعداد ۵ هزار عدد شاه‌میگوی مرحله جوان (۳ گرمی) جهت پرورش در استخر‌های خاکی تحویل مدیریت شیلات و آبزیان استان شود.

وی با بیان این که این طرح جزو اولویت‌های سازمان شیلات ایران و به‌تبع آن سازمان جهاد کشاورزی و مدیریت شیلات استان است گفت: بنابر دستاورد‌های اجرایی طرح مذکور، بستر و منبع اصلی (بچه مینیاتور) لازم برای پرورش نیمه‌طبیعی و مولدسازی مهیا شده است. البته تأمین هزینه‌های ادامه طرح از مرحله جوان تا بازاری و مولدسازی مورد تأکید برای تکمیل زنجیره حلقه فناوری مذکور است؛ تا با ترویج این فعالیت در مقیاس چند صد هکتار در حاشیه رود ارس و سایر منابع آبی، اثرات اقتصادی و اجتماعی زیادی برای کشورمان داشته باشد.

بنابر این گزارش، شاه‌میگوی آب شیرین (خرچنگ دراز آب شیرین) با نام علمی Astacus leptodactylus متعلق به بزرگ‌ترین رده سخت‌پوستان یعنی ده‌پایان است. این گونه در ترکیه، اوکراین، ترکمنستان، روسیه، ایران، قزاقستان، گرجستان، اسلواکی، بلغارستان، رومانی، مجارستان، لهستان، آلمان، فرانسه، جمهوری چک، لیتوانی، لتونی، فنلاند، دانمارک، هلند و انگلستان پراکنش دارد. همچنین دریای خزر، دریای سیاه و مناطق پایین‌دست و میانی رودخان دانوب و نیز مناطق پایین‌دست رودخانه دن، دنیستر و ولگا و سرشاخه‌های آن دربرگیرنده این‌گونه هستند.