یک قدم تا بهبودی حریم منظری آتشکده نیاسر

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مرکز اصفهان ؛ مدیر پایگاه میراث فرهنگی نیاسرگفت: مکاتبات میراث فرهنگی در همه سال‌های گذشته نتوانسته بود، این مشکل را در حریم آتشکده نیاسر حل کند چراکه معدن کاران و سازمان‌های متولی معتقد بودند معدن تراورتن برای این اثر تاریخی مشکلی ایجاد نمی‌کند. این موضوع در حالی است که حریم منظری این اثر تاریخی در اثر برداشت سنگ، مخدوش و این مهم که سیمای آتشکده نیاسر را تخریب کرده است، نادیده گرفته شده بود.

علی ابولفضلی افزود: تعدادی از مالکان اراضی واقع در محدوده معدن نیز بدلیل پیشروی معدن‌دار به اراضی آنها، از طریق دستگاه‌های مربوطه این موضوع را پیگری کردند.

وی گفت: نهایتا شورای عالی معادن استان جهت بررسی موضوع از دستگاه‌های مربوطه از جمله میراث فرهنگی استعلامات لازم را انجام داد و به این ترتیب با نظر این شورا مجوز بهره‌برداری معدن تراورتن در حریم آتشکده نیاسر باطل شد.

ابوالفضلی گفت: با ابطال مجوز بهره‌برداری معدن تراورتن، قرار شد با توجه به کاربری گردشگری این محدوده در طرح جامع شهر نیاسر، چاله‌های بزرگی که در اثر فعالیت و برداشت سنگ ایجاد شده است، توسط معدن‌دار پر و به حالت اولیه بازگردانده شود.

وی افزود: پیشتر هم از معدن‌دار خواسته شده بود تا وضعیت منطقه را ساماندهی کند تا آنچه بواسطه برداشت سنگ رخ داده و منظر آتشکده نیاسر را مخدوش کرده، تغییر کند، اما این مطالبه دچار تاخیر شد.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی نیاسر گفت: معدن در زمان حاضر تعطیل است و پیگیر هستیم معدن‌دار به تعهداتش عمل کند تا با ساماندهی منطقه، حریم منظری آتشکده نیاسر بهبود پیدا کند.

یک فعال میراث فرهنگی نیز با اشاره به وضعیت دشوار حریم منظری آتشکده نیاسر گفت: علاوه بر آسیب‌های احتمالی که فعالیت معدن تراورتن در حریم این اثر تاریخی داشته، شوربختانه سیمای منظری سالم‌ترین آتشکده ایران به شدت مخدوش شده و این موضوع نیازمند پیگری است تا معدن‌دار شرایط دشواری را که پدید آورده، ترمیم کند.

نرگس درخشان افزود: بواسطه فعالیت معدن طی سال‌های گذشته، چاله‌های بزرگ با مناظری نازیبا در حریم آتشکده نیاسر بوجود آورده است و اولین سوالی که با دیدن این صحنه به ذهن بیننده می‌آید این است که چرا نظارت دستگاه میراث فرهنگی کشور تا این اندازه نازل و ناکارآمد است که نتوانسته مانع چنین تخریبی شود و یا اینکه چرا پیگیری‌ها و دفاعیات میراث فرهنگی در مراجع قانونی و در برابر نهاد‌های وابسته به امور معادن نتوانسته حرفش را به کرسی بنشاند.

وی گفت: این موضوع نشان می‌دهد که هنوز قوانین میراث فرهنگی بدرستی درک نمی‌شود و به این واسطه صدمات جبران ناپذیری به سرمایه‌هایی که حکم گرانبهاترین ذخایر کشور را دارند وارد می‌شود.

درخشان یادآور شد: طبق ضوابط حریم آثار تاریخی، فعالیت معادن در این حریم ممنوع است و هر اتفاقی در آن باید با اجازه میراث فرهنگی باشد، اما آنچه در حریم آتشکده نیاسر رخ داده بیانگر نادیده گرفته شدن این قوانین است و حالا در زمانی که حریم منظری این اثر یگانه ایران به شدت مخدوش شده، مجوز معدن باطل شده است.

وی ابراز امیدواری کرد: هرچه زودتر منطقه برداشت سنگ در حریم آتشکده ساماندهی شود و موارد این چنینی درس عبرتی برای تصمیم‌گیری‌های آینده در حریم و عرصه آثار تاریخی باشد تا تصمیم گیران از کنار قوانین و نظرات کارشناسی به سادگی عبور نکنند.
آتشکده نیاسر، سازه‌ای متعلق به اواخر دوران اشکانی یا اوایل دوران ساسانی و یکی از سالم‌ترین و کهن‌ترین آتشکده‌های ایران است که بر بالای یک بلندی سنگی و در جوار چشمه‌ای به نام "چشمه اسکندریه" قرار دارد که این چشمه آبشار نیاسر را تغذیه می‌کند.

آتشکده نیاسر در ۳۵ کیلومتری غرب کاشان و در منطقه‌ای کوهستانی در ارتفاعات کرکس قرار دارد. گفته می‌شود این آتشکده مربوط به اواخر دوران اشکانی و یا اوایل دوران ساسانی است.

این اثر که در سال ۱۳۱۷ در شمار آثار ملی ایران قرار گرفته است، از کهن‌ترین و سالم‌ترین چهارتاقی‌های موجود در کشور به شمار می‌آید.