افزایش ایمنی معادن در دستور کار وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، آقای احمد میدری ، وزیر کار ،تعاون و رفاه اجتماعی در برنامه صف اول در شبکه خبر اولویت‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت چهاردهم را تشریح کرد.


میدری:   مصیبت بزرگ و بزرگ‌ترین حادثه معدن در تاریخ معادن ایران را تسلیت عرض می‌کنم و از خدا مسئلت دارم که درد‌ها و رنج‌های خانواده‌های محترم را تسلی ببخشد و ماهم بتوانیم در جهت آرامش این خانواده‌ها اقدام لازم را انجام دهیم.

سوال: اگر موافق باشید ابتدا با آخرین وضعیت هم‌وطنان آسیب دیده مان در این حادثه آغاز بکنیم خوب چهل و نه کارگر زحمت‌کش معدن فوت کردند و چند نفر دیگر باقی ماندند و الان شرایطشان چطور هست؟
میدری: در ابتدای حادثه شانزده نفر بستری شده‌اند که چهار نفر از آنها همچنان بستری هستند در بیمارستان و اقدامات لازم برای بهبود این عزیزان صورت می‌گیرد.

سوال: الان چهار نفر هنوز همچنان در بیمارستان هستند، چون یک نفر دیگر هم در خبر‌ها داشتیم که اعضایشان را اهدا کردند؟
میدری: از آن چهار نفر یک نفر برای اهدای عضو به یزد اعزام شده و یکی از آن عزیزان هم حال مساعدی ندارد و در حال کما به سر می‌برد.

سوال: بعد از اینکه این حادثه اتفاق افتاد جناب‌عالی خودتون به معدن تشریف بردید از نزدیک بازدید کردید و شرایط را دیدید نتیجه و ماحصل بازدید شما چی بود؟
میدری:  واقعاً ما از سال هفتاد و شش که تقریباً با حوادث معدن زغال سنگ در کشور روبرو بودیم، اما هیچکدام از اینها حادثه‌ای که در معادن رخ داده بود معادن زغال سنگ به این اندازه جان باخته و شهید واقعاً کارگری ما نداشتیم و ابعاد این مصیبت خیلی گسترده‌تر از مابقی بود چند شهر با این مسئله روبه‌رو بوده‌اند یعنی شهدا و جان باختگان فقط ساکن طبس نبوده‌اند بلکه کاشمر، سبزوار، بیرجند از شهر‌های مختلف شهید شده بودند.

سوال: آقای دکتر نکته‌ای که خیلی مهم هستش در موضوعات مرتبط با معدن بحث رعایت نکات ایمنی هستش شما اشاره فرمودید بنده هم ابتدای عرایضم عرض کردم  که بار اول نبود که متاسفانه اتفاق می‌افتاد ولی خوب این‌بار واقعاً حادثه خیلی بزرگی بود که اتفاق افتاد یک گستردگی جغرافیایی به جهت اینکه این کارگران عزیز در سایر شهر‌ها هم ساکن  بودند گسترده‌تر از مواقع قبلی بود این نکات ایمنی آیا لحاظ شده بود در معدن یا خیر؟
میدری: نکته‌ای که من در ابتدای ورود به طبس مشاهده کردم که درخواستم از همه عزیزان هست که ما دو تا مساله را از هم جدا بکنیم یکی خطا‌های فردی یا تقصیر‌ها و قصور‌های فردی هست و یکی دیگر خطا‌های سیاستی، فرایندی که دارد تکرار می‌شود ما عموماً در این حوادث روی این مسائل فردی تکیه می‌کنیم که باید تاکید بشود کاوش قرار بگیرد کمیته‌های حقیقت‌یاب تشکیل بشود که واقعاً علت این حادثه خاص چی بوده که من اونجا پیشنهاد دادم که سران سه قوه کمیته مشترک تشکیل بدهند این کمیته مشترک با همدیگر که تقریبا از دو روز قبل می‌توانستند وارد معدن بشند هر کدام جداگانه دارند بررسی هایشان را انجام می‌دهند ولی بهتر است که با همدیگر این کمیته تشکیل بشود تا این پدیده خوب مورد بررسی قرار بگیرد، اما اون چیزی که مورد غفلت قرار می‌گیرد این است که چرا ما از هفتاد و شش تا سال نود و یک حدود سی و دو نفر جان باخته داریم ولی از نود و یک تا هزار و چهارصد و سه چیزی بیش از مثلاً صد و چهارده نفر در این حوادث جان باختند یعنی هر چی ما پیش‌تر آمدیم تعداد جان باخته‌ها بالا رفته یک علتش اینه که وارد لایه‌های زیرین و عمیق‌تر معادن زغال سنگ شدیم معادن زغال سنگ در عموم نقاط کشور و جهان با گاز متان همراه است گاز متان باعث انفجار‌هایی می‌شود که شیوه‌هایی برای ایمنی آن وجود دارد، اما اینکه چقدر خطا‌های فردی بوده در این حادثه باید ابعادش بررسی بشود ولی من یکی دو تا نکته را خدمتتان عرض می‌کنم شهر طبس شعر معدنی است هیچ شهری در ایران به اندازه طبس حجم کار‌هایی معدنی درش وجود ندارد شهر طبس چهل هزار جمعیت دارد چهارده هزار کارگر معدن دارد اقتصاد اقتصاد طبس فقط روی معادن ایجاد شده و بازرسانی که چه از طرف وزارت کار و چه وزارت صمت مراجعه می‌کنند به طور تخصصی روی این حوزه کارکردند برای همین من در ابتدای بحثی که مطرح کنم بعید می‌دانم که از طرف سیستم‌های نظارتی ما غفلتی صورت گیرد مثلاً فرض کنید شما در سوادکوه و در دامغان معدن هم وجود دارد، اما انواع فعالیت‌های اقتصادی وجود دارد کارشناسان اونجا کسانی هستند که این معادن را سالانه دو بار می‌روند بازرسی می‌کنند و بنابراین امکان اینکه خطا‌هایی از طرف بازرسان صورت گرفته باشد وجود دارد، اما احتمالش نسبت به شهر‌های دیگر کمتر است نکته‌ای که وجود دارد این است که ما معادن زغال سنگ مان عموماً سنتی هستند من اینجا تصویری یک فیلم کوتاه هم به همکارانتان تقدیم کرده بودم که تفاوت معدن سنتی و معدن مکانیزه را ما ببینیم در شهر طبس ما از دو تا معدن بازدید کردیم یک معدن سنتی بود و یک معدن مکانیزه.

سوال: الان معدن جو جزء یک از این معادن بود؟
میدری: جزو معادن غیر مکانیزه، معدن جو هزار هفتصد و پنجاه پرسنل داشته مثل معدن سازمان تعیین اجتماعی دارای سیستم‌های تصویری مانیتورینگ نیست دارای ماشین‌آلات اصطلاحاً لانگ وال که اینها وارد معدن می‌شوند اینها شروع می‌کنند دیواره معدن را تراشیدند قبلش با فشار آب پاشیده می‌شود سیستم‌ها می‌توانند به‌طور دقیق رصد بکنند در سیستم معدن جو مسئول ایمنی در هر تغییر شیفت وارد می‌شود اول میزان گاز را باید چک بکند و بعد در صورتی‌که میزان گاز پایین باشد افراد اجازه ورود دارند وضع گاز متان یک ویژگی دارد که اگر بر اساس اطلاعاتی که به من دادن پنج درصد در هوا باشد فرد فوت می‌کند یعنی این گاز بسیار کشنده است اینکه آن تجهیزات درست کار می‌کرده یا نه باید مورد بررسی قرار بگیرد الان من نمی‌توانم بگویم که آن تجهیزات دارای ایمنی کامل بودند یا نه.

سوال: آقای دکتر میدری شما داشتید به این نکته اشاره می‌کردید که معدن معدن جو یکی از معادن سنتی کشورمان است که آن کسی که بحث نظارتی را بر عهده دارد ابتدا می‌رود میزان گاز متان آن منطقه را وقتی که کارگران شیفت جدید می‌خواهند وارد محدوده فعالیت‌های معدنی شوند سنجش می‌کند، آن نکته‌ای که وجود دارد و خبر‌هایی که منتشر شده بود مبنی بر این بود که کارگران از قبلش متوجه بویی از گاز متان شده بودند، این خبر صحت داشت با توجه به اینکه شما بررسی‌های میدانی هم داشتید؟
میدری: بر اساس دیدگاهی که کارشناسان آن جا مطرح کردند این بود که گاز متان بو ندارد بنابراین نمی‌شود کسی بوی خاصی را استنشاق کرده باشد و به نظر می‌رسد که خطای فردی بوده، ما شماره تمام کسانی که آن جا خانواده‌هایی که یکی از عزیزان را از دست داده‌اند را گرفتیم از پس فردا شروع می‌کنیم با آنها تماس می‌گیریم و همچنین کسانی که در آن معدن بودند ۲۰۰ نفر از کسانی که در معدن در آن زمان کار می‌کردند سالم بیرون آمدند بنابراین آنها می‌توانند شاهدان خوبی باشند با همه آنها مصاحبه خواهد شد و صحت این خبر و اخبار دیگری مبنی بر اینکه چک از افراد گرفتند، گفته‌اند که شما باید سکوت کنید، من در بازدیدی که داشتم چنین خبری را نشنیدم، اما کلیپ‌ها و فیلم‌های کوتاهی دیدم که این حرف‌ها زده شده و آنها را راستی آزمایی می‌کنیم.

سوال: بعضی از خانواده‌ها هم اصلاً اعلام رضایت نکردند با آن خانواده‌هایی که اعلام رضایت نکردند از جمله نکاتی که شما به آن اشاره می‌فرمایید در فضای مجازی هم برخی از تصاویر دست به دست می‌شود مبنی بر این که چک‌هایی دادند برای اینکه رضایت بدهند یا ندهند، حالا هر دو حالتش با اینها چه خواهید کرد؟
میدری: نمی‌دانم چقدر خبر درست باشد باید بررسی شود ولی بر اساس تماسی که من امروز با استاندار محترم استان خراسان جنوبی داشتم مبالغی که به عنوان کمک به این خانواده‌ها قرار بوده پرداخت شود به حساب ابتدا دادستانی داده شده و به دادستانی پرداخت شده است.

سوال: مشخص است که مقدارش چقدر است برای هر خانواده‌ای که عزیزش در این حادثه بوده است؟
میدری: هر خانواده به صورت علی الحساب ۲۰۰ میلیون تومان واریز شده و از فردا پرداخت خواهد شد و دیه کامل هم آنها بیمه بوده‌اند، بیمه حوادث بودند و به هر خانواده‌ای فکر می‌کنم حداقل بیش از یک میلیارد تومان پرداخت خواهد شد.

سوال: آن میزان متانی که شما اشاره فرمودید قبل از ورود سنجش می‌شد، آخرین سنجشی که این گروه جدید وارد معدن شدند یک میزان متان استانداردی بوده است؟
میدری: این را من نمی‌دانم به خاطر اینکه فرد می‌رود و آنجا ثبت نمی‌شود یعنی می‌رود اعلام می‌کند، سه نفر از مسئولان ایمنی همان جا، جان باختند یعنی کسی که می‌رود آنجا اگر بخواهد هر سهل انگاری کند جان خودش در خطر است؛ بنابراین این که خطای عمدی صورت گرفته باشد بعید است یعنی خود آن فرد این کار را نمی‌کرده است.

سوال: معدن جزو مشاغل بسیار سخت هم محسوب می‌شود، طبعاً هم می‌طلبد با توجه به تمام مخاطراتی که شما هم به آن اشاره فرمودید نظارت‌های ویژه‌ای هم صورت بگیرد. چه نظارت‌هایی از جانب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و زیر مجموعه انجام شده و اصلاً بحث نظارت بر فعالیت معادن اینکه بر اساس استاندارد‌های لازم است، بر عهده چه کسی است؟
میدری: در قانون سه ناظر وجود دارد یکی وزارت کار، وزارت صمت و کانون نظام مهندسی معدن هر کدام از یک زاویه خاص به مسئله ایمنی وارد می‌شوند. نکته مهمی که وجود دارد من زمانی که معاونت رفاه بودم، چون در آن زمان هم بحث پلاسکو رخ داد وقتی ما بررسی کردیم به عنوان اینکه حوادث ناشی از کار یکی از عوامل فقر است سالی حدود ۱۲۰۰ نفر به طور رسمی در حوادث ناشی از کار جانشان را از دست می‌دهند، تعداد زیادی کسانی داریم که معلول می‌شوند مثلاً برق گرفتگی که دست یا پای آنها قطع می‌شود گفته می‌شود این آمار مثلاً به ۱۰ هزار معلول در برخی از سال‌ها می‌رسد مثلاً در سال گذشته ۷۰۰ نفر فوتی داشتیم، این که چه کار می‌شود کرد که تعداد حوادث ناشی از کار را کاهش بدهیم یک اقدامش یکپارچه کردن دستگاه‌های نظارتی است.

سوال: یعنی الان این مثلث شما وزارت صمت، اینها که به آن اشاره کردید بشود یکپارچه و یک کمیته بخواهد این را بررسی کند و بر موضوع نظارت کند؟
میدری: تجربه‌ای که در کشور‌های دیگر وجود دارد، چون وزارت بهداشت هم وارد می‌شود از نظر سلامت جسمی بررسی می‌کند اینها موسسه‌ای را طرف قرارداد انتخاب می‌کنند، تمام ایمنی‌هایی که وزارت صمت، وزارت کار، وزارت بهداشت و کانون بخواهد انجام بدهد آن یک نهاد وارد سیستم می‌شود و این یکپارچگی هم برای معدن کاران و کارگران معدن اطمینان بخش‌تر است و هم این که با هزینه‌های کمتر انجام می‌شود. متاسفانه ما در حوادث ناشی از کار در ساختمان‌ها این مشکل را داریم که شهرداری، آتش نشانی، وزارت کار، وزارت بهداشت اینها از زاویه خودشان وارد ساختمان می‌شوند تا ببینند مسائل ایمنی رعایت شده یا نه، خیلی از کشور‌ها به این شکل بوده، اما رفتند به سمت یکپارچه کردن سیستم‌های نظارتی، این کاری است که انشاالله بعد از این حادثه تلخ برویم به سمت اینکه تحول اساسی در سیستم نظارت کار معدن و به ویژه معادن زغال سنگ

 
سوال: الان چند معدن در سراسر کشور داریم؟
میدری: ۲۰۰ معدن زغال سنگ داریم که تا جایی که من می‌دانم از این ۲۰۰ تا یکی از آنها مکانیزه است البته مکانیزه نبودن چند علت دارد، برخی از معادن به خاطر لایه‌ها و اشکالی که آنجا وجود دارد اصلاً قابل مکانیزه بودن نیستند. یک اقدامی که ما باید انجام بدهیم برای اینکه بتوانیم حوادث کمتری داشته باشیم این است که چگونه می‌توانیم مکانیزاسیون را در معادن کشور افزایش بدهیم. اقتصاد معدن زغال سنگ در ایران متاسفانه آن چنان اقتصادی نیست، علتش بررسی شده،  نماینده محترم کرمان هم توضیح دادند الان در بحث معادن کرمان به دلیل عدم سودآوری، حقوق این کارگران عزیز با تاخیر انجام می‌شود از جا‌های دیگر ما کمک می‌کنیم، چون وزارت کار دو تا نقش دارد یکی به عنوان ناظر معادن کشور از نظر ایمنی کار است در کنار دستگاه‌های دیگر و دوم این که دو معدن بزرگ کشور که یکی در طبس و یکی در کرمان باشد این‌ها هم متعلق به صندوق‌های بازنشستگی کشوری هستند، ما از نظر این که این معادن چگونه می‌توانند اقتصاد بهتری داشته باشند تا بروند به سمت ماشینی شدن، به سمت این که نیروی انسانی با خطر کمتری روبرو باشد جزو اقدامات و کار‌هایی است که ما در دستور کار

 برای اینکه جلوی تکرار این حوادث گرفته بشود ما معمولا در ابتدای حادثه خیلی جامعه، رسانه‌ها، مسئولین حضور فعال دارند بعد آرام آرام فراموش می‌شود. اگر بخواهیم این روند نامیمون قطع بشود داوطلب هستیم هر سه ماه یکبار گزارش بدهیم که در اقدامات بهبود ایمنی معادن زغال سنگ و خاصه برای شهر طبس و بازماندگان چه اقداماتی را انجام بدهیم و این گزارش را به مردم تقدیم کنیم .