خطر انقراض گونه‌های گیاهی در کلات در پی برداشت‌های غیراصولی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کلات گفت: این نوع برداشت‌ها که غالباً به دلیل ناآگاهی و فقدان مدیریت صحیح انجام می‌شود، نه تنها به کاهش تنوع زیستی آسیب می‌زند، بلکه بر پایداری اکوسیستم‌های محلی تأثیر منفی می‌گذارد.

مجید بهشتی افزود: گونه‌های نادری که سال‌ها در این منطقه رشد کرده‌اند، اکنون به دلیل تقاضای بالا و برداشت‌های بی‌رویه در معرض خطر جدی قرار دارند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کلات، در ادامه گفت: ایران بعنوان یکی از کشورهای غنی از نظر تنوع زیستی، دارای بیش از ۸۶۰۰ گونه گیاهی است که از این تعداد، حدود ۲۳۰۰ گونه دارای خواص دارویی بوده و در درمان بیماری‌ها و تأمین نیازهای دارویی جامعه نقش بسزایی ایفا می‌کنند.

وی افزود: شهرستان کلات، با شناسایی حدود ۲۰۰ گونه از این گیاهان، به‌عنوان یکی از مراکز مهم گیاهان دارویی در خراسان رضوی شناخته می‌شود.

بهشتی ادامه داد: با توجه به بحران‌های اخیر ناشی از خشکسالی و کمبود منابع آبی، اهمیت گیاهان دارویی به شدت افزایش یافته است؛ این گیاهان به دلیل ویژگی‌های خاص خود، می‌توانند بعنوان گزینه‌های مناسبی برای کشت در مناطق کم آب مورد استفاده قرار گیرند.

وی با اشاره به چالش‌های جدی ناشی از برداشت‌های غیراصولی از گیاهان دارویی گفت: برداشت‌های غیراصولی به ریشه‌کنی گیاهان، فرسایش خاک و افزایش خطر سیلاب‌ها منجر می‌شود.

برخی گیاهان دارویی در خطر انقراض قرار دارند

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کلات، افزود: در شهرستان کلات که دارای مراتع و جنگل‌های وسیع است، این وضعیت می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری داشته باشد؛ متأسفانه گیاهان دارویی مانند آنغوزه، باریجه و کوریا به دلیل برداشت‌های غیراصولی در خطر انقراض قرار دارند.

بهشتی در ادامه آگاهی‌رسانی و آموزش در زمینه برداشت اصولی از گیاهان دارویی را ضروری دانست و گفت: باید به کشاورزان و جوامع محلی آموزش دهیم که چگونه می‌توانند به شکل پایدار از این منابع بهره‌برداری کنند؛ این آموزش‌ها باید شامل روش‌های صحیح برداشت، فرآوری و نگهداری گیاهان دارویی باشد.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کلات همچنین به ضرورت همکاری بین نهادهای دولتی و خصوصی در زمینه توسعه کشت گیاهان دارویی اشاره و افزود: ایجاد همکاری‌های لازم و حمایت از کشاورزان می‌تواند به توسعه پایدار این حوزه کمک کند.

وی در ادامه در خصوص نقش پژوهش‌های علمی در توسعه کشت گیاهان دارویی گفت: تحقیقات علمی می‌تواند کمک کند تا خواص دارویی و کاربردهای جدید این گیاهان را شناسایی کنیم؛ ضمن اینکه این اطلاعات می‌تواند به توسعه صنایع دارویی و گیاهی کمک کند و در نهایت به بهبود وضعیت اقتصادی منطقه منجر شود.

بهشتی به ضرورت توسعه فرهنگ مصرف گیاهان دارویی در جامعه اشاره و افزود: بسیاری از مردم هنوز از خواص و کاربردهای این گیاهان آگاهی ندارند؛ ضروری است که با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، فرهنگ استفاده از گیاهان دارویی را ترویج کنیم؛ این امر به افزایش مصرف گیاهان دارویی و کاهش برداشت‌های غیراصولی کمک خواهد کرد.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کلات با بیان اینکه حفاظت از تنوع زیستی و حفظ اکوسیستم‌های طبیعی از اهمیت بسیاری برخوردار است، گفت: حفاظت از گیاهان دارویی نه تنها به تأمین نیازهای دارویی جامعه کمک می‌کند، بلکه به حفظ تعادل زیست‌محیطی و جلوگیری از فرسایش خاک نیز می‌انجامد؛ اگر نتوانیم از این منابع به‌ خوبی محافظت کنیم، در آینده با مشکلات جدی‌تری در زمینه تأمین نیازهای غذایی و دارویی مواجه خواهیم شد.

توسعه کشت گیاهان یک راهکار مؤثر در مقابله با بحران بی‌آبی

وی با تأکید بر اینکه توسعه کشت گیاهان دارویی در کنار حفظ منابع طبیعی، می‌تواند بعنوان یک راهکار مؤثر در مقابله با بحران بی‌آبی و تأمین نیازهای جامعه شناخته شود، افزود: باید از ظرفیت‌های موجود بهره‌برداری کنیم و به نسل‌های آینده اجازه دهیم که از این منابع ارزشمند بهره‌مند شوند.

بهشتی همچنین از برنامه‌ریزی‌های آینده اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کلات خبر داد و گفت: در نظر داریم تا با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی، آگاهی عمومی را افزایش دهیم و همکاری‌های لازم را با نهادهای مختلف به منظور توسعه کشت گیاهان دارویی آغاز کنیم.

وی افزود: اگر اقدامات جدی و مؤثری در زمینه حفاظت از گیاهان دارویی و جلوگیری از برداشت‌های غیراصولی صورت نگیرد، ممکن است شاهد کاهش بیشتر تنوع زیستی و از بین رفتن این گیاهان ارزشمند باشیم.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کلات گفت: عدم حفاظت از گیاهان دارویی و جلوگیری از برداشت‌های غیراصولی نه تنها تهدیدی برای اکوسیستم‌های طبیعی است، بلکه به طور مستقیم بر روی معیشت و سلامت جامعه تأثیر منفی خواهد گذاشت.

بهشتی افزود: مسئولیت حفاظت از گیاهان دارویی و منابع طبیعی بر عهده همه ماست و باید به نسل‌های آینده این فرصت را بدهیم که از این ثروت‌های طبیعی بهره‌مند شوند و بتوانند در یک محیط‌زیست سالم زندگی کنند.