تولید بیش از ۷۰۰ هزار اصله نهال /تناسب نداشتن نیرو با وسعت عرصه‌های طبیعی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، آزیتا اسدی با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه قزوین افزود: استان قزوین سالانه بیش از ۷۰۰ هزار اصله نهال از گونه‌های مختلف جنگلی و بیابانی تولید می‌کند. این میزان تولید، با احتساب همکاری بخش خصوصی، نهالستان‌های دانش‌آموزی، ارگان‌های نظامی و انتظامی و همچنین مشارکت زنان روستایی و صندوق‌های خرد روستایی، تامین می‌شود.

 اسدی با اشاره به زراعت چوب، از تولید سالانه ۳۰۰ هزار اصله نهال صنوبر خبر داد و گفت: در شهرستان آوج و مناطق مستعد دیگر، سطوح وسیعی به کشت صنوبر اختصاص یافته و امسال نیز در بوئین‌زهرا، ۵۰ هکتار به کشت گونه‌های جدید و متناسب با اقلیم منطقه اختصاص خواهد یافت.

مقابله با سوداگران؛ از آموزش تا یگان حفاظت

مدیرکل منابع طبیعی استان، پیشگیری از وقوع جرم و آگاهی‌بخشی به مردم را اولویت اصلی این اداره کل در مقابله با تخریب و تصرف منابع طبیعی دانست.

وی با تشریح برنامه‌های آموزشی که شامل حضور در دهیاری‌ها، روستاها، مساجد و مدارس و همچنین طرح همیاران طبیعت می‌شود، تاکید کرد: آموزش و تبیین ارزش منابع طبیعی، نقش مهمی در کاهش تخریب‌ها دارد.

 اسدی در ادامه از فعالیت مستمر یگان حفاظت برای گشت‌زنی و شناسایی موارد تخلف خبر داد و شماره‌های ۱۹۰ و ۴۳۹ را به عنوان خطوط ارتباطی برای گزارش تخلفات معرفی کرد.

وی همچنین آمار کشفیات چهار ماهه اول سال جاری را شامل ۴۸ فقره قاچاق چوب (۱۳۸ تن) و ۱۱۰ فقره پرونده تخریب و تصرف عنوان کرد و گفت: این پرونده‌ها برای رسیدگی به مراجع قضایی ارجاع داده می‌شوند، اما ترجیح ما بر این است که مردم با آگاهی از ارزش منابع طبیعی، خود در حفظ و حراست از این موهبت الهی کوشا باشند.

چرای دام غیرمجاز؛ تهدیدی برای پوشش گیاهی

وی در خصوص چرای دام غیرمجاز، مدیرکل منابع طبیعی استان توضیح داد: با توجه به ظرفیت هر منطقه، مجوز حضور تعداد مشخصی دام صادر می‌شود و چرای بیش از حد مجاز، به پوشش گیاهی آسیب جدی وارد کرده و مانع بازسازی آن می‌شود. به همین دلیل، با متخلفان در این زمینه برخورد قانونی صورت می‌گیرد.

 کمبود نیرو و تجهیزات و راهکار‌های فناورانه

 مدیرکل منابع طبیعی استان گفت: بر اساس آخرین آمار، مساحت جنگل‌های استان ۲۸ هزار هکتار و مساحت بیابان‌ها ۲۹ هزار هکتار برآورد شده است. همچنین، حدود ۷۰۰ هزار هکتار مرتع در استان وجود دارد.

 اسدی با اشاره به اینکه این آمار ممکن است در سال‌های مختلف دستخوش تغییر شود، توضیح داد: اراضی طبیعی به پروژه‌های مختلف واگذار می‌شوند، یا در آنها جنگل‌کاری انجام می‌گیرد و یا متاسفانه بیابان‌ها افزایش پیدا می‌کنند. به همین دلیل این آمار‌ها بعضاً تغییر می‌کنند، اما در حال حاضر با همین شرایط برنامه ریزی می‌کنیم.

عدم تناسب نیرو با وسعت عرصه‌ها

وی با اشاره به عدم تناسب بین نیرو‌های حفاظتی و میزان عرصه‌های جنگلی و طبیعی، خاطرنشان کرد: به دلیل همین کمبود نیرو، گاهی شاهد بروز تخریب‌ها و تعرض به منابع طبیعی هستیم.

 مدیرکل منابع طبیعی استان گفت: طبق استاندارد‌های کشوری، برای حفاظت از عرصه‌های جنگلی، به ازای هر ۵ هزار هکتار، یک نفر نیروی حفاظتی لازم است. این نسبت برای اراضی مرتعی به ازای هر ۳۰ هزار هکتار و برای بیابان‌ها تا ۵۰ هزار هکتار یک نفر است. این در حالی است که در استان قزوین تنها ۲۵ نفر نیروی یگان حفاظت مشغول به فعالیت هستند که این تعداد به مراتب پایین‌تر از استاندارد‌های کشوری و جهانی است.

 اسدی با اشاره به استاندارد‌های جهانی سازمان حفاظت از تنوع زیستی جهان (IUCN)، گفت: طبق این استانداردها، برای هر هزار هکتار باید یک نفر نیرو داشته باشیم، یعنی ما برای گشت و مراقبت از عرصه‌های طبیعی به ۳۰۰ نفر نیرو نیاز داریم، در حالی که تنها ۲۵ نفر را در اختیار داریم.

استفاده از فناوری برای جبران کمبود نیرو

مدیرکل منابع طبیعی استان در ادامه افزود: با توجه به کمبود نیروی انسانی، سعی کرده‌ایم از فناوری‌ها و تجهیزات روز تا حدودی استفاده کنیم. به عنوان پایلوت کشوری، در نقاط بحرانی استان دوربین‌هایی با زوم بالا نصب کرده‌ایم که به عنوان دیده بان عمل می‌کنند و در مواقع آتش‌سوزی یا تخریب، به ما کمک می‌کنند تا سریع‌تر نیرو‌ها را به نقاط مورد نظر اعزام کنیم.

 اسدی در خصوص تجهیزات و ماشین‌آلات نیز بیان کرد: سعی شده است تا تجهیزات به‌روز مانند دمنده‌ها و آتش‌کوب‌ها متناسب با عرصه‌های مختلف (جنگل، مرتع و بیابان) تهیه و به نیرو‌های یگان حفاظت آموزش داده شود تا بتوانند عرصه‌ها را کنترل کنند.

وی با تاکید بر نیاز مبرم به نیرو‌های حفاظتی، تصریح کرد: سازمان ما در برآورد‌های خود حداقل به ۱۰۰ نفر نیروی حفاظتی نیاز دارد و برنامه‌ریزی‌هایی برای تامین این نیرو‌ها در دست اقدام است.

طرح‌های آبخیزداری؛ راهکاری پایدار برای مدیریت سیلاب و احیای دشت قزوین

مدیرکل منابع طبیعی استان در تشریح اقدامات استان در حوزه آبخیزداری، از قابلیت اجرای پروژه‌ها در حدود یک میلیون هکتار از اراضی استان خبر داد و گفت: نیمی از این اراضی، معادل حدود ۵۰۰ هزار هکتار، دارای مطالعات اجرایی هستند که این امر زمینه را برای اجرای عملیات آبخیزداری در این مناطق فراهم می‌کند.

اجرای بیش از ۸۰۰ سازه آبخیزداری و تخصیص اعتبار ویژه

وی با اشاره به اجرای بیش از ۸۰۰ سازه آبخیزداری از جمله بند‌های سنگی-ملاتی و گابیونی در آبراه‌های مختلف استان در سنوات گذشته، اظهار داشت: این سازه‌ها بیش از ۲۴۰ هزار هکتار از اراضی استان را تحت پوشش عملیات آبخیزداری قرار داده‌اند.

اسدی همچنین از تخصیص اعتبار ویژه برای پروژه‌های آبخیزداری در سال جاری خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این اعتبارات، روند اجرای پروژه‌ها را تسریع بخشد.

مزایای آبخیزداری؛ جایگزینی پایدار برای سدسازی

مدیرکل منابع طبیعی استان، ضمن تاکید بر تفاوت اساسی پروژه‌های آبخیزداری با سدسازی، به مزایای این طرح‌ها اشاره کرد و گفت: پروژه‌های آبخیزداری با هدف کنترل روان‌آب‌ها و کاهش سرعت سیلاب‌ها اجرا می‌شوند و برخلاف سدسازی، آثار منفی زیست‌محیطی ندارند.

وی افزود: این سازه‌ها با ایجاد رسوب‌گذاری در پشت بندها، ضمن کاهش اثرات تخریبی سیلاب، به نفوذ آب به سفره‌های زیرزمینی کمک کرده و این امر، بهترین روش برای ذخیره‌سازی آب در این سفره‌ها محسوب می‌شود.

احیای دانش بومی و باغستان‌های سنتی قزوین

اسدی با اشاره به اینکه دانش بومی و سنتی ما همواره بر استفاده از سازه‌های آبخیزداری تاکید داشته است، گفت: باغستان‌های سنتی قزوین با هدف ذخیره سیلاب‌های فصلی و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی طراحی شده بودند.

نیاز به اعتبار بیشتر برای تسریع در اجرای پروژه‌ها

 با وجود پیشرفت‌های حاصل شده، مدیرکل منابع طبیعی استان، کمبود اعتبار را مانع اصلی تسریع در اجرای پروژه‌های آبخیزداری دانست و گفت: اعتبارات تخصیص یافته، تنها اجازه اجرای دو تا چهار بند سنگی-ملاتی در سال را می‌دهد که این میزان پاسخگوی نیاز بالای مناطق و مراجعات روستاییان نیست.

وی تاکید کرد که برای اجرای طرح‌های مطالعاتی و عملیاتی در مناطق نیازمند، اعتبارات بسیار بیشتری لازم است.

خشکسالی و لزوم مدیریت مصرف آب

 اسدی با اشاره به تشدید خشکسالی و کمبود بارش در کشور، بر لزوم مدیریت مصرف آب در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خانگی تاکید کرد و گفت: در کنار اجرای طرح‌های آبخیزداری، کنترل مصرف آب امری ضروری است تا بتوانیم از بحران کم‌آبی عبور کنیم.

وی با بیان اینکه احیای دشت قزوین با طرح‌های آبخیزداری امکان‌پذیر است، ابراز امیدواری کرد که با تخصیص اعتبارات کافی و همکاری همه جانبه، شاهد احیای این دشت و گذر از بحران خشکسالی باشیم.

طرح‌های آبخیزداری در قزوین؛ راهکار مقابله با سیل و خشکسالی

 اسدی با اشاره به اینکه مطالعات و پیش‌بینی پروژه‌ها در حال انجام است، بیان داشت: با نهایی شدن اعتبارات امسال، جزئیات بیشتری از طرح‌ها به اطلاع شهروندان و رسانه‌ها خواهد رسید.

وی از اجرای پروژه‌های مشخص در حوزه‌های تاکستان و آبیک خبر داد و افزود: در حال حاضر، عملیات اجرایی در روستای خوبان الموت شرقی و روستای سرنخ در حوزه آبخیز طارم با دو پروژه قابل افتتاح در هفته دولت در دست اجرا است.

تامین اعتبار؛ چالش اصلی و امید به آینده

مدیرکل منابع طبیعی استان، میزان اعتبار تخصیص یافته در سال گذشته را ۴۰ میلیارد تومان عنوان و میزان پیش‌بینی شده برای امسال را ۸۰ میلیارد تومان اعلام کرد.

وی با اشاره به ضعف اعتبارات استانی در قزوین، ابراز امیدواری کرد که با حمایت استاندار، نمایندگان مجلس و وفاق موجود بین مسئولان، بتوان اعتبارات ملی بیشتری را برای اجرای طرح‌های موثر در استان جذب نمود.

تاثیر ۷۰ درصدی آبخیزداری بر کنترل روان‌آب‌ها

 اسدی با بیان اینکه پروژه‌های آبخیزداری می‌تواند تا ۷۰ درصد روان‌آب‌ها را کنترل کند، تاکید کرد: این سازه‌ها با کاهش سرعت روان‌آب‌ها و رسوب‌گذاری، به نفوذ آب در سفره‌های زیرزمینی کمک شایانی می‌کنند.

وی در پاسخ به پرسشی در خصوص علل وقوع سیلاب‌ها، به نقش اقدامات غیراصولی و تخریب پوشش گیاهی اشاره کرد و گفت: از بین بردن پوشش گیاهی و ساخت و ساز در حریم رودخانه‌ها، سرعت حرکت آب را افزایش داده و منجر به وقوع سیلاب می‌شود.

ضرورت حفظ پوشش گیاهی و مدیریت مصرف آب

مدیرکل منابع طبیعی استان، با تاکید بر اهمیت پوشش گیاهی در جذب و نفوذ آب به خاک، تصریح کرد: در مناطقی که پوشش گیاهی وجود دارد، بارش‌ها به آرامی جذب خاک شده و از وقوع سیلاب جلوگیری می‌شود.

وی با اشاره به خشکسالی حاکم بر منطقه، لزوم کنترل مصرف آب در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خانگی را مورد تاکید قرار داد و گفت: با وجود طرح‌های آبخیزداری، بدون مدیریت صحیح مصرف، عبور از بحران کم‌آبی دشوار خواهد بود.

احیای دشت قزوین با آبخیزداری؛ امیدی برای آینده

 اسدی با بیان اینکه احیای دشت قزوین با اجرای طرح‌های آبخیزداری امکان‌پذیر است، ابراز امیدواری کرد که با تخصیص منابع کافی و اجرای اصولی این طرح‌ها، شاهد بهبود وضعیت منابع آبی و عبور موفقیت‌آمیز از چالش خشکسالی باشیم.

تجربه سد منجیل؛ هشداری برای آینده

 اسدی با اشاره به تجربه سد منجیل و تجمع ماسه‌های روان در پشت آن، گفت: عدم اجرای پروژه‌های آبخیزداری در بالادست سدها، منجر به تجمع رسوبات و ماسه‌های روان می‌شود که این امر می‌تواند روستا‌ها را دچار مشکل کرده و عمر مفید سد را کاهش دهد.

وی با تاکید بر اینکه رودخانه‌ها رسوباتی را با خود حمل می‌کنند و در صورت عدم اجرای پروژه‌های آبخیزداری، این رسوبات پشت سد‌ها تجمیع پیدا می‌کنند، افزود: در صورت اجرای پروژه‌های آبخیزداری در بالادست سدها، رسوبات به تدریج گرفته شده و تنها آب خالص پشت سد ذخیره می‌شود.

لزوم توجه امور آب به آبخیزداری و تخصیص اعتبار

مدیرکل منابع طبیعی استان، با انتقاد از عدم توجه کافی به موضوع آبخیزداری در بسیاری از پروژه‌های سدسازی، اظهار داشت: متاسفانه، در بسیاری از پروژه‌های سدسازی، موضوع آبخیزداری یا دیده نشده یا به آن توجه کافی نشده است.

وی از مسئولان امور آب خواست تا با توجه به اهمیت این موضوع، بخشی از اعتبارات خود را به اجرای پروژه‌های آبخیزداری اختصاص دهند و با این کار، به افزایش عمر سد‌ها و کاهش رسوبات کمک کنند.

مدیرکل منابع طبیعی استان تاکید کرد که همکاری مشترک بین اداره کل منابع طبیعی و شرکت آب منطقه‌ای، می‌تواند به تضمین عمر سدها، کاهش رسوبات و حفظ منابع آبی استان کمک شایانی کند.

جذب همیاران طبیعت؛ راهی برای مشارکت مردمی

مدیرکل منابع طبیعی استان، با اشاره به اقدامات انجام شده در راستای جذب مشارکت‌های مردمی، از جذب همیاران طبیعت در قالب تشکل‌های مردم‌نهاد خبر داد و گفت: هر فردی می‌تواند با مراجعه به سامانه همیار طبیعت و عضویت در آن، در این امر سهیم باشد.

وی با بیان اینکه پس از عضویت، کارت عضویت صادر شده و آموزش‌های رایگان در اختیار همیاران قرار می‌گیرد، افزود: همیاران طبیعت می‌توانند با اعلام تخریب‌ها، آتش‌سوزی‌ها و یا با شرکت در دوره‌های آموزشی ویژه، در کنترل و جلوگیری از آتش‌سوزی‌ها به ما کمک کنند.

آموزش دانش‌آموزان؛ همیاران طبیعت آینده

 اسدی با اشاره به وجود پنج هزار نفر دانش‌آموز همیار طبیعت در استان، از برگزاری کلاس‌های آموزشی و طرح اهدای گلدان پلاستیکی و بذر به دانش‌آموزان خبر داد و گفت: در قالب این طرح، دانش‌آموزان با تولید نهال، ارزش درخت و زحمت تولید را از نزدیک لمس می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه اداره کل منابع طبیعی استان از ظرفیت همیاران دانش‌آموز، محافظین افتخاری و تشکل‌های مردم‌نهاد استفاده می‌کند، افزود: از سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه محیط زیست و منابع طبیعی تقاضا داریم تا با اعلام آمادگی، در این زمینه با ما همکاری کنند.

تقویت تشکل‌های محیط زیستی؛ ضرورتی برای حفاظت از محیط زیست

مدیرکل منابع طبیعی استان با اشاره به کمبود تشکل‌های محیط زیستی و منابع طبیعی در استان، از رئیس سازمان محیط زیست کشور درخواست کرد تا نسبت به تقویت این تشکل‌ها اقدام نماید.

وی تاکید کرد: تقویت تشکل‌های محیط زیستی، ضرورتی برای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی استان است.