شناسایی دقیق منابع آب زیرزمینی با روش‌های نوآورانه

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حسین شفیع‌زاده مقدم عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس، طرح پژوهشی خود با عنوان «ریزمقیاس‌نمایی ذخیره آب زیر زمینی مشتق از ماهواره GRACE با استفاده از روش‌های آماری و یادگیری ماشین» را با حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسانده است.

شفیع‌زاده مقدم که دارای مدرک دکتری تخصصی در حوزه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی از دانشگاه هایدلبرگ آلمان است، درباره ضرورت اجرای این طرح اظهار کرد: منابع آب زیرزمینی با ویژگی‌هایی، چون کیفیت بالا، توزیع گسترده و سهولت دسترسی، نقش اساسی در تأمین آب مورد نیاز برای مصارف شرب، کشاورزی و صنعتی دارند. این اهمیت در مناطقی با اقلیم خشک و نیمه‌خشک مانند ایران، بیش از پیش محسوس است.

او ادامه داد: رشد جمعیت و توسعه اقتصادی کشور، فشار زیادی بر منابع آب زیرزمینی وارد کرده و موجب افت شدید سطح این منابع شده است. به همین دلیل، مدیریت علمی و پایدار منابع آب زیرزمینی نیازمند داده‌های دقیق درباره روند تغییرات این ذخایر در مقیاس‌های محلی است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به نقش ماهواره GRACE در تولید داده‌های تغییرات ذخیره آب گفت: این ماهواره با بهره‌گیری از تحلیل تغییرات میدان گرانشی زمین، داده‌هایی با قدرت تفکیک مکانی یک درجه ارائه می‌کند. اما برای تحلیل‌های محلی و منطقه‌ای، این تفکیک مکانی ناکافی بوده و نیاز به ریزمقیاس‌سازی دارد؛ ضمن آن‌که برخی داده‌های آن نیز دارای خلأ زمانی هستند.

او در پایان افزود: در این طرح پژوهشی، داده‌های ماهواره GRACE با استفاده از جدیدترین الگوریتم‌های یادگیری ماشین بازسازی و ریزمقیاس‌سازی شده‌اند تا برای تحلیل‌های دقیق‌تر و سیاست‌گذاری علمی در حوزه آب‌های زیرزمینی قابل استفاده باشند.