ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور از ارکان پیش‌برنده زیست فناوری ملی

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما،  سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی جهاد دانشگاهی با ارائه پیشنهاد ایجاد «شبکه یاوران حفاظت از ذخایر ژنتیکی و زیستی» در کشور، گفت: تشکیل این شبکه می‌تواند نقشی اساسی در نهادینه‌سازی آموزش و فرهنگ حفاظت از ذخایر موجود ایفا کند.

عبدالرضا دانشور آملی، در آستانه چهل و پنجمین سالگرد تشکیل جهاد دانشگاهی با اشاره به فعالیت‌های شاخص، چشم‌انداز آینده و برنامه‌های فناورانه، از مرکز به‌عنوان یکی از ارکان پیش‌برنده زیست‌فناوری ملی نام برد.

وی خاطرنشان کرد: این مرکز با دستیابی به دستاورد‌هایی نظیر ثبت بذر‌های هیبرید، تولید پروبیوتیک و حفاظت از گونه‌های در خطر انقراض، نقش راهبردی خود را در تأمین امنیت غذایی، سلامت پایدار و توسعه اقتصاد زیستی کشور تثبیت کرده است.

دستاورد‌های شاخص در یک‌سال گذشته؛ از بذر‌های ثبت‌شده تا رده سلولی خرس سیاه

وی ثبت و رونمایی رسمی از ۷ رقم بذر کاهو در حضور وزیر جهاد کشاورزی را یکی از برجسته‌ترین موفقیت‌های مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی جهاد دانشگاهی طی یک سال گذشته برشمرد.

دانشور آملی افزود: دیگر دستاورد‌های کلیدی مرکز در این دوره شامل تولید پروبیوتیک‌های پر کاربرد انسانی و آبزی؛ معرفی شش گونه جدید زعفران از ایران؛ تولید رده سلولی شناسنامه‌دار از گونه در معرض انقراض خرس سیاه بلوچی؛ ارائه روش سریع جداسازی و تولید ویروس HSV-۱ نوترکیب؛ استفاده از داربست سه‌بعدی برگ گیاهان سلول‌زدایی‌شده در ترمیم بافت؛ بررسی تأثیر عصاره‌های گیاهان دارویی همراه با نانوکامپوزیت گرافن‌نقره بر سلول‌های سرطانی؛ اخذ موافقت راه‌اندازی گروه‌های پژوهشی مرتبط با بانک‌های زیستی و پیشرفت در زیرساخت‌ها و استانداردسازی ذخایر زیستی است.

وی در زمینه حفاظت و مدیریت منابع زیستی به پیشرفت‌هایی همچون توسعه سامانه دیجیتال شناسنامه‌دار کردن نمونه‌ها، استانداردسازی بانک‌های زیستی و تدوین دستورالعمل‌های ملی برای ذخایر میکروبی، گیاهی، جانوری و انسانی اشاره کرد.

سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی جهاد دانشگاهی به تعامل این مرکز با نهاد‌هایی همچون وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، معاونت علمی ریاست‌جمهوری، دانشگاه تهران، پژوهشگاه ژنتیک و حتی مرکز بیوتکنولوژی زیمبابوه اشاره کرد.

وی مرجعیت در تدوین و ارائه استاندارد‌های بانکینگ؛ تولید و عرضه مواد زیستی کاربردی و تجاری و دیپلماسی علمی و نقش‌آفرینی در مجامع تخصصی منطقه‌ای و بین‌المللی را از رویکرد‌های جدی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی عنوان کرد.

دانشور آملی ادامه داد: این مرکز همچنین به‌عنوان یک الگوی ملی در طراحی زیرساخت ذخایر زیستی و تلفیق آن با فناوری‌های نوین شناخته شده و الگوسازی‌های مؤثری در این زمینه انجام داده است.

طرح‌های آینده: بومی‌سازی آنزیم‌ها و بانک داده‌های دام بومی

وی با تأکید بر مدیریت جهادی و اتکا به نیروی انسانی جوان، از اجرای چند پروژه فناورانه جدید خبر داد گفت: طرح ملی بومی‌سازی آنزیم‌های صنعتی و تحقیقاتی برای کاهش وابستگی؛ طرح جامع شناسایی و ذخیره ژرم‌پلاسم زعفران ایرانی برای مقابله با قاچاق زیستی؛ توسعه بانک داده‌های زیستی برای نژاد‌های دام بومی کشور با هدف صیانت و بهره‌برداری فناورانه از جمله طرح‌های جدید مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی جهاد دانشگاهی هستند.

دانشور آملی به ارائه مشاوره رایگان به فعالان حوزه زیستی، برگزاری اردو‌های علمی برای دانش‌آموزان و دانشجویان در قالب برنامه «زیست آینده»، راه‌اندازی پویش اهدای نمونه‌های زیستی، برگزاری رویداد‌های علمی مانند «روز ملی ذخایر ژنتیکی»، «چهارشنبه‌های زیستی» و اعلام شرایط ویژه برای بهره‌مندی جامعه علمی از محصولات مرکز، در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی این نهاد، اشاره کرد.