ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر به مرز ۲ هزار مگاوات رسید

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، امیر دودابی‌نژاد معاون برنامه‌ریزی و نوآوری ساتبا در یک برنامه تلویزیونی گفت: ساتبا با انتشار فراخوانی از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی خواست برای رفع مشکل مالی پروژه‌های نیمه‌تمام مراجعه کنند.

معاون برنامه‌ریزی و نوآوری ساتبا گفت: شورای اقتصاد در مردادماه امسال (مصوبه ۵-۵-۱۴۰۴) مجوز سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی در احداث ۷۰۰۰ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی در دست احداث است. بر این اساس، صندوق به جای اعطای وام با وثایق خارج از طرح، مستقیماً در پروژه‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند. این تحول بزرگ می‌تواند بسیاری از قفل‌های مالی حوزه تجدیدپذیر را باز کند.

وی افزود: برای این پروژه‌ها حدود ۲.۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده است. بخش خصوصی ۲۰ درصد آورده خود را تأمین می‌کند و صندوق توسعه ملی ۸۰ درصد سرمایه‌گذاری را بر عهده می‌گیرد. به این ترتیب، نیروگاه‌ها پس از احداث به بخش خصوصی واگذار خواهند شد.

بهره‌برداری از ۷۰۰ مگاوات تا تابستان آینده

دودابی‌نژاد خاطرنشان کرد: حدود ۴۰۰ مگاوات از این پروژه‌ها تعریف شده و ۲۸۰۰ مگاوات در حال احداث است و بخش دیگری نیز به‌زودی آغاز خواهد شد. طبق برنامه‌ریزی، ۷۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی که مصوبه شورای اقتصاد را دریافت کرده‌اند، تا تابستان سال آینده به بهره‌برداری خواهند رسید.

وی ادامه داد: علاوه بر این، مجموعه‌ای از پروژه‌های قدیمی‌تر که توسط بخش خصوصی آغاز شده بود نیز در پاییز، زمستان و بهار آینده وارد مدار خواهند شد؛ بنابراین ما عملاً با دو بسته ۷۰۰ مگاواتی مواجهیم: یکی تا پایان امسال و دیگری تا تابستان سال آینده.

کاهش تولید در فصول سرد اجتناب‌ناپذیر است

این مقام مسئول در توضیح ویژگی انرژی خورشیدی گفت: طبیعتاً در پاییز و زمستان به دلیل کاهش تابش خورشید، تولید انرژی خورشیدی نیز کاهش می‌یابد و در ساعات شب تقریباً به صفر می‌رسد. این ویژگی ذاتی انرژی خورشید است و باید با مدیریت شبکه و تنوع‌بخشی منابع انرژی جبران شود.

ظرفیت ۱۰۰۰ مگاواتی نیروگاه هسته‌ای

وی در پاسخ به پرسشی درباره جایگاه انرژی هسته‌ای در سبد تولید برق کشور یادآور شد: تولید برق هسته‌ای زیرمجموعه ساتبا نیست، اما هم‌اکنون یک نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی هسته‌ای در کشور فعال است و برق تولید می‌کند.

دعوت دوباره از بخش خصوصی برای مشارکت

دودابی‌نژاد با اشاره به وضعیت پروژه‌های متوقف‌شده بخش خصوصی اظهار کرد: بخش قابل‌توجهی از پروژه‌های خورشیدی خصوصی به دلیل مشکل تأمین مالی متوقف شده بودند. امروز فراخوانی منتشر کردیم و از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی که مقدمات لازم از جمله زمین، مجوز اتصال به شبکه، مجوز محیط‌زیست و قرارداد فروش برق را در اختیار دارند دعوت کردیم به ما مراجعه کنند تا با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی و تجهیزات تأمین‌شده، مشکل مالی آنان برطرف شود. این فراخوان تا پایان هفته ادامه خواهد داشت.

امیر دودابی‌نژاد معاون برنامه‌ریزی و نوآوری سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) با اشاره به کسری برق در مرداد ماه اظهار کرد: در روز‌های اوج مصرف مردادماه، ناترازی برق کشور به حدود ۱۶ تا ۱۷ هزار مگاوات رسید؛ به این معنا که فاصله میان مصرف و تولید انرژی الکتریکی در چنین سطحی تجربه شد.

ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر به مرز ۲ هزار مگاوات رسید

وی با بیان اینکه ظرفیت منصوبه انرژی‌های تجدیدپذیر کشور هم‌اکنون حدود ۱۹۵۰ مگاوات است»، افزود: از این میزان، حدود ۱۱۰۰ مگاوات مربوط به انرژی خورشیدی و بقیه شامل انرژی بادی، زیست‌توده و سایر منابع تجدیدپذیر است. پیش‌بینی می‌شود تا روز‌های آینده از مرز ۲ هزار مگاوات عبور کنیم.

برنامه‌ریزی برای افزایش ۷۰۰ مگاواتی تا پایان سال

دودابی‌نژاد خاطرنشان کرد: برنامه داریم ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر تا پایان امسال ۷۰۰ مگاوات دیگر افزایش یابد. امیدواریم با تأمین منابع مالی لازم این هدف محقق شود.

هدف ۳۰ هزار مگاواتی دولت چهاردهم

وی با اشاره به اهداف کلان توسعه انرژی‌های پاک تصریح کرد: برنامه هفتم توسعه، رسیدن به ۱۲ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه انرژی‌های تجدیدپذیر را پیش‌بینی کرده بود، اما دولت چهاردهم به‌دلیل محدودیت‌های انرژی‌های فسیلی، این هدف را به ۳۰ هزار مگاوات افزایش داد. این هدف قرار است تا پایان دولت محقق شود، نه صرفاً پایان برنامه.

چالش اصلی: تأمین منابع مالی

معاون ساتبا تأکید کرد: مهم‌ترین مانع تحقق این هدف، کمبود منابع مالی به‌ویژه منابع ارزی است. برای رسیدن به ظرفیت ۳۰ هزار مگاوات، حدود ۱۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داریم که تأمین آن بسیار دشوار است. تاکنون بخشی از منابع برای اجرای ۷۰۰ مگاوات برنامه امسال فراهم شده و در حال تکمیل است.

۸۵۰ کارگاه فعال احداث نیروگاه تجدیدپذیر

این مقام مسئول ادامه داد: با وجود محدودیت‌های مالی، کار متوقف نشده و در حال حاضر بیش از ۵ هزار مگاوات پروژه در ۸۵۰ نقطه کشور در حال اجراست. متخصصان داخلی در حال احداث این پروژه‌ها هستند و امیدواریم با سرعت بیشتری به اهداف تعیین‌شده برسیم.

۵ هزار مگاوات پروژه تجدیدپذیر در دست احداث

معاون برنامه‌ریزی و نوآوری ساتبا گفت: اکنون بیش از ۵ هزار مگاوات پروژه تجدیدپذیر در ۸۵۰ کارگاه فعال در حال احداث است که به‌تدریج تکمیل و وارد مدار خواهند شد. هدف‌گذاری ما برای پایان سال، بهره‌برداری از ۷۰۰ مگاوات ظرفیت جدید است.

وی درباره فرآیند تولید انرژی خورشیدی توضیح داد: مزارع خورشیدی از پنل‌هایی تشکیل شده‌اند که نور خورشید را به جریان مستقیم (DC) تبدیل می‌کنند. این جریان پس از ورود به دستگاه اینورتر به برق متناوب (AC) تبدیل می‌شود؛ همان جریانی که در شبکه خانگی و عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سپس برق از طریق تابلوها، ترانس‌ها و خطوط انتقال به شبکه سراسری و مصرف‌کننده نهایی می‌رسد؛ بنابراین پنل، اینورتر و تجهیزات جانبی مانند پایه و کابل، بخش‌های اصلی این سیستم هستند و علاوه بر آن، زمین مناسب در نزدیکی شبکه انتقال نیز باید تأمین شود.

وابستگی به واردات پنل و سلول خورشیدی

دودابی‌نژاد درخصوص توان داخلی در تأمین تجهیزات اظهار کرد: در حوزه تولید ماژول‌های فتوولتائیک (پنل‌های خورشیدی) ظرفیت‌هایی در کشور وجود دارد، اما این ظرفیت پاسخگوی اهداف ۱۲ هزار مگاواتی برنامه هفتم یا ۳۰ هزار مگاواتی دولت چهاردهم نیست و بخشی از نیاز حتماً باید از طریق واردات تأمین شود. در زمینه تولید سلول‌های فتوولتائیک نیز فعلاً به‌طور کامل وابسته به واردات هستیم، هرچند برنامه‌ریزی‌هایی برای بومی‌سازی این بخش انجام شده است.

دانش فنی وجود دارد، اما تکنولوژی متحول است

وی افزود: دانش فنی تولید سلول‌های خورشیدی در کشور وجود دارد، اما این فناوری در دنیا به‌شدت متحول می‌شود و بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ ۱۰ سال گذشته اکنون از بازار حذف شده‌اند. کاهش مداوم هزینه تولید، افزایش راندمان و سرعت پیشرفت فناوری باعث شده عمده تولید این محصولات در انحصار چند کشور محدود، به‌ویژه چین، قرار گیرد.

معاون ساتبا با اشاره به توان داخلی در بخش اینورتر‌ها گفت: اینورتر دستگاهی است که برق مستقیم را به برق متناوب تبدیل می‌کند. خوشبختانه شرکت‌های داخلی در حوزه الکترونیک قدرت ظرفیت بسیار خوبی برای تولید این تجهیزات دارند و هم‌اکنون نیز بخشی از نیاز کشور را تأمین می‌کنند. در صورت ایجاد تقاضای کافی، این توانمندی قابل توسعه است.

سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی در انرژی‌های تجدیدپذیر

وی درباره منابع مالی پروژه‌ها خاطرنشان کرد: بخش عمده منابع موردنیاز برای واردات مربوط به پنل‌ها و بخشی نیز برای اینورتر و تجهیزات جانبی است. تاکنون بخشی از منابع لازم برای احداث ۷۰۰ مگاوات ظرفیت جدید تأمینشده و تلاش می‌شود این رقم افزایش یابد.

او ادامه داد: اتفاق مهمی که اخیراً رخ داده، مجوز سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی در پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر است. این صندوق از این پس علاوه بر اعطای تسهیلات، به‌صورت مستقیم در سرمایه‌گذاری‌ها مشارکت خواهد کرد. این تصمیم می‌تواند مشکل اصلی بخش تجدیدپذیر یعنی کمبود منابع مالی را تا حد زیادی برطرف کند.

همچنین در این همایش از توربین ملی MGT-75 به‌عنوان جدیدترین دستاورد گروه مپنا در حوزه فناوری‌های نیروگاهی رونمایی شد.