کشف روشی نوین برای تسریع ترمیم بدن با تحریک الکتریکی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از مجله  Cell Reports Physical Science؛ پژوهشگران کالج ترینیتی دوبلین موفق به کشف روشی نوین شدند که با استفاده از تحریک الکتریکی، سلول‌های ایمنی «ماکروفاژ» را بازبرنامه‌ریزی کرده و آن‌ها را قادر می‌سازد التهاب را کاهش دهند و روند بهبودی در بیماری‌ها و آسیب‌ها را تسریع کنند.

این یافته که نتایج آن در منتشر شده است، می‌تواند راه را برای توسعه یک گزینه درمانی قدرتمند و نویدبخش هموار کند.

ماکروفاژها نوعی گلبول سفید هستند که وظایف متعددی در بدن بر عهده دارند؛ از جمله شناسایی عوامل بیماری‌زا، حذف سلول‌های مرده و آسیب‌دیده و فعال‌سازی سایر سلول‌های ایمنی. با این حال، عملکرد بیش‌فعال آن‌ها می‌تواند به بروز التهاب‌های کنترل‌نشده منجر شود؛ وضعیتی که در بسیاری از بیماری‌ها آسیب بیشتری به بدن وارد می‌کند تا آنکه موجب ترمیم شود.

در این پژوهش، تیم تحقیقاتی سلول‌های ماکروفاژ انسانی را از نمونه‌های خون اهداشده (از طریق سازمان انتقال خون ایرلند و بیمارستان سنت جیمز) استخراج کرد. سپس این سلول‌ها در یک بیورآکتور ویژه در معرض جریان‌های الکتریکی قرار گرفتند و تغییرات عملکردی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت.

دکتر سینید اُرورک، پژوهشگر دانشکده بیوشیمی و ایمنی‌شناسی ترینیتی و نویسنده اول مقاله گفت: «مدت‌هاست می‌دانیم که سیستم ایمنی برای ترمیم آسیب‌ها حیاتی است و ماکروفاژها نقش مرکزی در این روند دارند. بسیاری از دانشمندان در تلاش‌اند تا با بازبرنامه‌ریزی ماکروفاژها، هم ترمیم را سرعت ببخشند و هم از التهاب‌های مخرب جلوگیری کنند. هرچند شواهدی از اثر تحریک الکتریکی بر رفتار برخی سلول‌ها در ترمیم زخم وجود داشت، اما پیش از این مشخص نبود که این روش بر ماکروفاژهای انسانی چه اثری دارد.»

وی افزود: «این مطالعه برای نخستین بار نشان داد که تحریک الکتریکی می‌تواند ماکروفاژهای انسانی را به سمتی سوق دهد که التهاب را سرکوب کنند و در عین حال توانایی ترمیم بافتی آن‌ها افزایش یابد. این یافته‌ها نشان‌دهنده ظرفیت بالای تحریک الکتریکی به‌عنوان درمانی جدید برای تقویت فرآیندهای ترمیم طبیعی بدن در طیف وسیعی از بیماری‌ها و آسیب‌هاست.»

این پروژه توسط تیمی میان‌رشته‌ای به سرپرستی پروفسور ایسلینگ دان (دانشکده بیوشیمی و ایمنی‌شناسی) و پروفسور مایکل موناگان (دانشکده مهندسی) انجام شد. محققان تأکید کردند که اهمیت نتایج به دلیل استفاده از سلول‌های انسانی بسیار بالاست و نشان می‌دهد این رویکرد قابلیت استفاده بالینی دارد. افزون بر این، تحریک الکتریکی در مقایسه با بسیاری از روش‌های درمانی دیگر ایمن‌تر و ساده‌تر است.

پروفسور موناگان، نویسنده مسئول مقاله، گفت:«گام‌های بعدی ما شامل بررسی رژیم‌های پیشرفته‌تر تحریک الکتریکی برای دستیابی به اثرات دقیق‌تر و طولانی‌تر بر سلول‌های التهابی و همچنین توسعه مواد و روش‌های نوین برای انتقال میدان‌های الکتریکی خواهد بود. این رویکرد تاکنون در آزمایشگاه نتایج چشمگیری داشته و می‌تواند در طیف وسیعی از بیماری‌های التهابی به کار گرفته شود.»