تماشای شگفتی‌های آسمان در نخستین ماه پاییز

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مسعود عتیقی، ضمن تشریح مهمترین رویدادهای نجومی مهرماه ۱۴۰۴ اظهار داشت: در اولین رویداد سیاره نپتون در طول شبانگاه سه‌شنبه اول مهرماه در وضعیت مقابله (opposition) قرار داشته و بهترین شرایط رصدی در آسمان را دارد.

وی افزود: این سیاره در زمینه صورت فلکی ماهی (حوت)، ساعت ۱۶ و ۱۵ دقیقه این روز در کمترین فاصله با زمین و در همنشینی با سیاره حلقه بر گردن کیوان؛ همزمان با غروب خورشید از افق شرق طلوع می کند.

رئیس انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: هر چند مشاهده نپتون با چشم غیرمسلح امکان‌پذیر نیست اما از درون تلسکوپ های کوچک آماتوری و یا دوربین های دو چشمی نجومی به شکل یک جرم ستاره مانند آبی رنگ و بسیار نزدیک به سیاره کیوان که حتی با چشم و بدون ابزار قابل رصد است، دیده می شود.

عتیقی به دومین رویداد نجومی مهرماه اشاره کرد و گفت: همنشینی سیاره سرخ بهرام با ماه ساعت ۱۸ و ۲۱ دقیقه شامگاه چهارشنبه دوم مهرماه رخ خواهد داد و جرم ستاره‌مانند سرخ رنگ در کنار ماه، سیاره بهرام است.

وی ادامه داد: جدایی ماه و بهرام در این عصرگاهان ۳.۶ دهم درجه و بهرام بالاتر از کمان ابروی آسمانی قرار دارد. قدر ظاهری ماه ۹.۷ - و فاز روشنایی ماه ۷.۳ دهم درصد و قدر ظاهری بهرام نیز ۱.۶ - است. ملاقات این اجرام در صورت فلکی خوشه (دوشیزه یا سنبله) خواهد بود.

سیاره نپتون در وضعیت مقابله و همنشینی کیوان و نپتون

رئیس انجمن نجوم آماتوری ایران در توضیح رویداد نجومی سوم مهرماه هم اظهار داشت: همنشینی ماه در فاز روشنایی ۹۸.۵ درصد و با قدر ۱۲.۷ - با سیاره حلقه بر گردن کیوان با قدر ظاهری ۰.۶ در ساعت ۶ و ۲۷ دقیقه بامداد دوشنبه ۱۴ مهرماه در صورت فلکی ماهی (حوت) خواهد بود اما برای مشاهده این همنشینی با توجه به غروب این اجرام در غرب آسمان تا ساعت ۴ بامداد، علاقه مندان فرصت دارند سیاره کیوان را به شکل جرم ستاره‌مانند زردرنگ با جدایی ۳.۵ درجه در سمت چپ ماه تا قبل از ساعت ۴ صبح مشاهده کنند.

عتیقی به چهارمین رویداد نجومی مهرماه اشاره و عنوان کرد: ماه کامل سه شنبه ۱۵ مهرماه، اولین اَبَر ماه (Supermoon) سال ۱۴۰۴ است و ماه در ساعت ۷ و ۱۹ دقیقه صبح این روز به وضعیت ماه کامل می رسد که فاصله آن با زمین ۳۶۱.۴۵۸ کیلومتر است.

وی با بیان اینکه بومیان آمریکا به این ماه با توجه به فصل پاییز "ماه شکارچیان" می گفتند، افزود: در همین شب (سه شنبه ۱۵ مهرماه) بارش شهابی اژدهایی که بارش چندان مشهوری نیست به اوج می رسد و با توجه به تعداد کم شهاب های آن در زمان اوج (۱۰ شهاب در ساعت) و نور مزاحم ماه ، بارش مناسبی برای رصد نخواهد داشت. منشأ این بارش دنباله دار جیاکوبینی زینر/ ۲۱p است که در سال ۱۹۰۰ میلادی شناسایی شده است.

کانون بارش جبّاری

رئیس انجمن نجوم آماتوری ایران در تشریح رویداد نجومی ششم نیز اظهار داشت: ساعت ۲ بامداد سه شنبه ۲۲ مهرماه زمان همنشینی ماه و مشتری است و غول گازی سامانه خورشیدی سیاره هرمز با جدایی ۴.۲ دهم درجه در سمت راست ماه در وضعیت تربیع آخر، در صورت فلکی خرچنگ (سرطان) قرار دارد.

عتیقی یادآورشد: فاز روشنایی ماه ۴۸.۲ درصد و قدر آن ۱۱.۹ - بوده در حالی که قدر سیاره هرمز ۲.۲ - و بسیار درخشان به رنگ سفید در آسمان دیده می شود.

وی به هفتمین رویداد نجومی در این ماه اشاره کرد و گفت: زمان همنشینی ماه و ناهید یک و دو دقیقه بامداد دوشنبه ۲۸ مهر است هلال زیبای صبحگاهی با فاز ۲.۴ درصد و قدر ۸.۵ - ؛ بالاتر و سمت راست سیاره ناهید که به صورت جرم ستاره مانند درخشان و با قدر ۳.۹ - است، در صورت فلکی سنبله یا خوشه قرار دارد.

همنشینی هلال شامگاهی و سیاره سرخ بهرام در صورت فلکی خوشه (سنبله)

رئیس انجمن نجوم آماتوری ایران درباره آخرین رویداد نجومی این ماه هم توضیح داد: سه شنبه ۲۹ مهر زمان اوج بارش شهابی جباری است که عامل آن دنباله دارد مشهور هالی است با توجه به نزدیکی به وضعیت ماه نو، حتی شهاب های کم نور این بارش بهترین شرایط را برای مشاهد دارد.

عتیقی اضافه کرد: ZHR (تعداد بارش شهابی سرسویی در ساعت) این بارش ۲۰ شهاب در ساعت است که از جمله بارش های مشهور سالیانه است که بامداد چهارشنبه ۳۰ مهرماه نیز شهاب های این بارش قابل مشاهده هستند .

وی عنوان کرد: کانون این بارش صورت فلکی شکارچی (جبّار) است که نام بارش از آن گرفته شده است که این صورت فلکی خبر از رسیدن فصل سرما می دهد.

رئیس انجمن نجوم آماتوری ایران خاطرنشان کرد: لازم به توضیح است "قدر" میزان درخشش یک جرم آسمانی است که هر چه عدد کوچکتری بوده و به سمت صفر و یا اعداد منفی تغییر کند، درخشش آن جرم آسمانی بیشتر و بیشتر خواهد شد.