فعالیت بیش از ۵۰ مؤسسه قرآنی در قزوین؛ ضرورت توجه به اثرگذاری و تداوم آموزش
دبیر شورای قرآن کریم استان قزوین گفت: ۲۷ مؤسسه قرآنی زیر نظر تبلیغات اسلامی و ۲۴ مؤسسه تحت نظارت ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی در استان قزوین فعال هستند.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، مجید وفاپور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه قزوین با تأکید بر لزوم ارزیابی میزان اثرگذاری این مؤسسات افزود: هر فعالیت فرهنگی باید پیامد و خروجی مشخصی داشته باشد. موفقیت در مسابقات قرآن اوقاف تنها یکی از نمودهای این فعالیتهاست، اما نباید تنها معیار سنجش باشد.
وفاپور با اشاره به آزمونهای حفظ قرآن که از سال ۱۳۹۲ توسط شهرداری قزوین برگزار شده، گفت: در قالب این طرح، بیش از ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر در آزمونهای حفظ شرکت کردهاند و این آمار نشاندهنده ظرفیت بالای استان در حوزه آموزش و ترویج قرآن کریم است.
وی همچنین از برگزاری مرحله جدید آزمون حفظ قرآن شهرداری در بازه زمانی ۱۰ تا ۱۵ آبانماه خبر داد و افزود: ۸۵ درصد شرکتکنندگان در این دوره از بانوان هستند که نشاندهنده استقبال گسترده آنان از فعالیتهای قرآنی است.
وفاپور در پایان با اشاره به نقش خانههای قرآنی بهعنوان نهادهای کوچکتر و مردمی، خواستار تداوم و گسترش فعالیتهای آموزشی و فرهنگی در این حوزه شد و تأکید کرد: برای رسیدن به نقطه مطلوب، باید آموزش تخصصی، ترویج همگانی و ارزیابی مستمر در دستور کار قرار گیرد.
قزوین با دو نماینده در جمع برترینهای مسابقات قرآن کشور
مشاور استاندار در امور فرهنگی و قرآنی، از موفقیت نمایندگان این استان در چهلوهشتمین دوره مسابقات قرآن کریم کشور خبر داد. این مسابقات چند روز پیش در استان کردستان برگزار شد و با حضور برترین قاریان و حافظان قرآن از سراسر کشور همراه بود.
وفاپور با اشاره به روند برگزاری مسابقات گفت: مسابقات قرآن اوقاف از مراحل شهرستانی آغاز میشود و پس از داوری، نفرات برتر به مرحله استانی راه مییابند. در نهایت، کسانی که حدنصاب لازم را کسب کنند، به مرحله کشوری راه پیدا میکنند.
وی با اشاره به روند استودیویی مسابقات در سالهای اخیر، افزود: پس از دوران کرونا، مسابقات کشوری بهصورت ضبطشده برگزار شد که بهگفته بسیاری از کارشناسان، این شیوه آسیبهایی به فضای رقابتی و انگیزشی جامعه قرآنی وارد کرده است.
وفاپور در ادامه از افتخارآفرینی نمایندگان استان قزوین خبر داد و گفت: در بخش خواهران، خانم سیاهکلی مرادی موفق شد مقام دوم کشور را در رشته حفظ ۲۰ جزء قرآن کسب کند و در بخش برادران، آقای سعید علیاکبری به مرحله فینال راه یافت.
وی با اشاره به نتایج مسابقات اخیر افزود: از مجموع ۳۶ رتبه در بخش برادران و ۳۳ رتبه در بخش خواهران، ۱۶ استان در بخش برادران هیچ مقامی کسب نکردند که این موضوع نیازمند آسیبشناسی جدی است.
احیای کرسیهای تلاوت و حمایت از مؤسسات قرآنی
دبیر شورای قرآن کریم استان قزوین با یادآوری شرایط محدود دهه ۶۰ و ۷۰ در دسترسی به منابع قرآنی گفت: امروز امکانات گستردهای مانند شبکههای تخصصی، فضای مجازی و منابع صوتی در اختیار قاریان قرار دارد، اما در کنار این توسعه، برخی محافل سنتی مانند شبهای با قرآن و جلسات خانگی نیز کمرنگ شدهاند.
وفاپور با اشاره به تجربه موفق جلسات هفتگی تلاوت در منازل خانوادههای شهدا از سال ۱۳۷۵، افزود: این محافل زمینه بروز و ظهور استعدادهای قرآنی را فراهم کردهاند و باید با حمایت نهادهای فرهنگی، تقویت شوند.
وی از احیای شورای توسعه قرآنی استان خبر داد و گفت: یکی از برنامههای این شورا، افزایش کرسیهای تلاوت در امامزادگان مانند امامزاده حسین، حلیمه خاتون و امامزاده اسماعیل است تا نوجوانان و جوانان بتوانند در فضایی معنوی، توانمندیهای خود را ارائه دهند.
وفاپور با اشاره به برگزاری سالانه بیش از هزار و ۲۰۰ کرسی تلاوت در بارگاه امام رضا، این مدل را الگویی موفق برای استانها دانست و خواستار توجه بیشتر به این ظرفیت شد.
وی در ادامه به چالشهای مؤسسات قرآنی پرداخت و گفت: اگرچه فلسفه وجودی این مؤسسات بر خودگردانی مالی استوار است، اما دولت و مجلس باید در زمینههایی مانند معافیتهای مالیاتی و هزینههای خدماتی، حمایتهای قانونی و اجرایی را تقویت کنند.
وفاپور افزود: مشکل اصلی در اجرای این حمایتها، عدم تطابق مالکیت مکان مؤسسات با مجوزهای رسمی است که مانع بهرهمندی از معافیتها میشود. این موضوع نیازمند اصلاحات قانونی و همکاری نهادهای اجرایی است.
وی گفت: امامزادگان استان ظرفیت ارزشمندی برای ترویج فرهنگ قرآنی هستند و اداره اوقاف نیز حمایت کامل خود را اعلام کرده است.
ضرورت تقویت زیرساختهای آموزش تخصصی قرآن در استان قزوین
کاظم زمانی، فعال قرآنی و مدرس دانشگاه هم بر لزوم توجه جدی به آموزش تخصصی قرآن و حضور آن در زندگی روزمره مردم تأکید کرد.
وی با اشاره به فعالیت نهادهای دولتی و مردمی در حوزه آموزش قرآن گفت: اگرچه تلاشهایی در این زمینه صورت گرفته، اما آموزش تخصصی و عمیق در رشتهها و گروههای سنی مختلف هنوز جای کار دارد.
زمانی افزود: باید بررسی کنیم که قرآن تا چه اندازه در زندگی خانوادهها، کارمندان و نظام اداری ما حضور دارد. این موضوع نیازمند دغدغهمندی، اولویتبخشی و باور به نقش حیاتی قرآن در سبک زندگی است.
او با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در زمینه ترویج همگانی و عملگرایانه قرآن، خواستار پرورش استعدادهای قرآنی و تقویت نهادهای فعال در این حوزه شد و گفت: استان قزوین ظرفیتهای خوبی دارد که باید با برنامهریزی دقیق، شکوفا شود.
چالشهای مؤسسات قرآنی قزوین؛ از کمبود فضا تا نبود انسجام نهادی
کاظم زمانی، فعال قرآنی و مدرس دانشگاه هم با اشاره به برگزاری مستمر آزمونهای حفظ قرآن در استان گفت: در طول سال، شهرداری قزوین چهار نوبت آزمون حفظ برگزار میکند، ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی یک تا دو بار، و مهد قرآن تهران نیز سالانه یک آزمون کشوری در رشته حفظ کل برگزار میکند. آمار شرکتکنندگان در این آزمونها، شاخصی برای سنجش کمّی و کیفی فعالیتهای قرآنی استان است.
زمانی با بیان اینکه بسیاری از مؤسسات مردمی با مشکلاتی نظیر تأمین هزینهها و کمبود فضای آموزشی مواجهاند، افزود: برخی مؤسسات با وجود برخورداری از مربیان توانمند، به دلیل نداشتن مکان مناسب، امکان توسعه فعالیتهای خود را ندارند. اگر دستگاههایی مانند آموزش و پرورش یا سایر نهادها فضاهای بلااستفاده خود را در اختیار این مؤسسات قرار دهند، ظرفیت جذب علاقهمندان میتواند دو برابر شود.
وی همچنین نبود انسجام و همافزایی میان نهادهای متولی امور قرآنی را یکی دیگر از مشکلات جدی دانست و گفت: نیروهای فعال در این حوزه اگر در قالب یک تیم منسجم عمل کنند، میتوانند پوشش گستردهتری در سطح استان داشته باشند. تحقق این هدف نیازمند یک محور مشترک و مورد قبول همه فعالان قرآنی است.
زمانی با اشاره به جلسات قرآن خانوادههای شهدا بهعنوان یکی از بسترهای وحدتبخش میان گروههای مختلف قرآنی، یادآور شد: این جلسات بهدلیل قداست و جایگاه معنوی شهدا، توانستهاند مربیان پیشکسوت، جوانان و علاقهمندان تازهوارد را گرد هم آورند. باید از این الگو برای تقویت انسجام قرآنی در استان بهره گرفت.
همافزایی نهادهای قرآنی؛ راهی برای توسعه آموزش و ترویج فرهنگ قرآن در قزوین
زمانی با تأکید بر ضرورت همافزایی میان نهادهای فعال در حوزه قرآن، گفت: وجود نهادهای متعدد مانند تبلیغات اسلامی، ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، اداره اوقاف و مؤسسات مردمی فرصتی برای پوشش گستردهتر مخاطبان قرآنی در استان است.
زمانی تأکید کرد: شورای توسعه قرآنی استان میتواند بستری برای هماهنگی و انسجام فعالیتها باشد تا هر نهاد بخشی از مأموریت را بر عهده گیرد.
وی با اشاره به ظرفیت آموزش و پرورش گفت: استان قزوین حدود ۲۵۰ هزار دانشآموز دارد که ۸۰ درصد آنان در مسابقات فرهنگی و هنری شرکت میکنند. اگر این دانشآموزان در قالب برنامههای مشترک با اداره اوقاف، امور مساجد و مؤسسات قرآنی در بقاع متبرکه آموزش ببینند، هم فضای معنوی تقویت میشود و هم آموزش تخصصی گسترش مییابد.
زمانیپیشنهاد داد: با استفاده از زیرساختهای موجود مانند مساجد، مدارس و بقاع متبرکه، و با همراهی هیئت امنا، امامان جماعت و مربیان قرآنی، میتوان جلسات هفتگی آموزش قرآن برای نوجوانان و جوانان برگزار کرد. این اقدام، گامی مؤثر در جهت انگیزهبخشی و تربیت نسل قرآنی خواهد بود.