سرمنشاء قاچاق سوخت کجاست؟
با فساد قاچاق سوخت ریشه ای برخورد شود
رئیس کارگروه انرژی شهرکهای صنعتی استان تهران گفت: کارگروهی از اداره صمت، اداره برق و شرکت پخش فرآوردههای نفتی تشکیل شده است، اما ظرف این چند سال، هیچ وقت سوخت واحدهای تولیدی را به معنای واقعی کلمه یعنی آن چیزی که نیاز داریم از راه قانونی نتوانستیم تأمين کنیم.
به گزارش تحریریه صنعت
خبرگزاری صدا و سیما؛ برنامه میز اقتصاد ۲۶ آبان ۱۴۰۴،
با محوریت" تامین سوخت صنایع و جلوگیری از جولان قاچاقچیان " با حضور سید سجاد هاشمی رئیس کارگروه انرژی شهرکهای صنعتی استان تهران- آقای آرمان خالقی دبیرکل خانه صنعت و معدن و تجارت ایران – ارتباط تصویری با آقای کرامت ویس کرمی مدیر عامل شرکت پخش فرآوردههای نفتی و ارتباط تلفنی با آقای مصطفی طاهری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس بررسی شد.
رئیس کارگروه انرژی شهرکهای صنعتی استان تهران گفت: از نیمه دوم مهر قطعی برق نداشتیم، اما در افق نه چندان دور ، دوباره ما شاهد همین قطعیها خواهیم بود، در تابستان به علت گرمی هوا برق قطع می شود در زمستان به خاطر سردی هوا گاز قطع می شود، میدانید تولید کننده یا صنعتگر چقدر باید آسیب ببیند و چند سال باید این وضعیت را تحمل کند.
آقای هاشمی گفت: از هفتم یا هشتم اردیبهشت امسال، دو روز در هفته از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب برق واحد تولیدی قطع بود بعد به این اکتفا نکردند و گفتند دو روز هم از ساعت ۶ بعد از ظهر تا ۱۲ شب.
وی ادامه داد: متولیان این امر اعلام کردند کسانی که نیاز به برق دارند برای واحدشان ژنراتور بخرند و این اتفاق افتاد و نصب کردند و کنتور گذاشتند.
هاشمی گفت: به جای اینکه وزارت نیرو به علت سوء مدیریتی که در تأمین انرژی داشته از ما عذرخواهی کند و تسهیل گری کند که ما از این بحران عبور کنیم، خود وزارت نیرو یک مانع برای ما شده است؛ آقایان به ما گفتند دیزل ژنراتور بخرید، دیزل ژنراتور را چند برابر قیمت خریدیم، کنتور نصب کردیم، کارگروهی از اداره صمت، اداره برق و شرکت پخش فرآوردههای نفتی تشکیل شد، اعلام کردند ما سوخت شما را تأمین میکنیم، اما ظرف این چند سالی که این اتفاقات افتاده و روز به روز و سال به سال هم بدتر شده، هیچ وقت سوخت ما به معنای واقعی کلمه یعنی آن چیزی که نیاز داریم از راه قانونی نتوانستیم تأمین کنیم.
وی درباره نحوه و میزان درخواست سوخت گفت: آقایان گفتند بر اساس کارکرد کنتور، آن کیلووات ساعتی که برق واحد قطع است و ژنراتورهایمان کار میکنند، در صورتیکه اداره صمت هم تایید کند، سوخت داده می شود؛ کارکرد کنترل ما مشخص و گزارش اداره صمت مشخص است، تائیدیه اداره صمت را داریم وقتی به پخش و پالایش مراجعه میکنیم به فرض مثال، ۵۰۰۰ لیتر اداره برق و اداره صمت تایید کردند خود آقایان گفتند که اگر اداره برق کنتورتان نصب باشد اداره صمت هم تایید کند این میزان سوخت را ما به شما تحویل میدهیم در صورتی که ۵۰۰۰ لیتر را ۲۵۰۰ لیتر میدهد، میگوید حالا این مقدار را بگیرید و بروید یعنی هیچ وقت نشد آن درخواست واقعی ما محقق شود.
افزایش سهم نفتگاز و عرضه ۴۳ میلیون لیتری در بورس انرژی
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی دیگر مهمان این برنامه ، از تعیین سهمیه گازوئیل برای سال ۱۴۰۴ خبر داد و گفت: بیش از یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون لیتر سوخت برای شش ماهه نخست سال آینده مصوب شده است.
آقای کرامت ویسکرمی، با اشاره به روند تأمین و نحوه تحویل سوخت مایع افزود: بر اساس قوانین موجود، سازوکار مشخصی برای تحویل سوخت تعریف شده است و این فرآیند با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت، دستگاههای نظارتی و شرکت ملی پخش انجام میشود.
وی تأکید کرد: وزارت صمت میزان فعالیت سالانه واحدها را برآورد میکند و بر همین مبنا، سهمیه گازوئیل مصرفکنندگان برای سال ۱۴۰۴ تعیین شده است.
ویس کرمی افزود: برای ششماهه نخست سال ۱۴۰۴، در مجموع یک میلیارد و ۹۲۴ میلیون لیتر گازوئیل مورد تأیید قرار گرفته است؛ بهطوری که اصناف ۴۳۶ میلیون لیتر، صنعت ۶۴۹ میلیون لیتر و بخش معدن ۸۳۹ میلیون لیتر از این میزان را به خود اختصاص میدهند.
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی گفت: به دلیل افزایش قطعی برق در سال جاری، میزان سهمیه دیزلژنراتورهای صنعتی در مقایسه با سال گذشته افزایش یافته است؛ سال گذشته تنها ۲۵۰ میلیون لیتر برای این بخش تخصیص یافته بود، اما امسال ۱۰۰ میلیون لیتر به آن اضافه شده است.
ویسکرمی ادامه داد: علاوه بر این، ۳۵۰ میلیون لیتر نفتگاز برای سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده که در مقایسه با سال گذشته ۱۰۰ میلیون لیتر افزایش دارد؛ عرضه گازوئیل در بورس انرژی نیز در مردادماه انجام شد که طی آن ۴۳ میلیون لیتر گازوئیل عرضه شد.
وی با اشاره به قوانین مربوط به مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: بر اساس دستورالعملهایی که تا مهرماه ابلاغ شده، دستگاههای متولی موظف هستند فعالیت مصرفکنندگان را بررسی کنند و نخستین گام این است که هر مصرفکننده بر اساس نوع فعالیت خود، تقاضای سوخت را ثبت کند؛ ضمن اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز باید میزان کارکرد و نوع کاربرد را ارزیابی کند.
ویس کرمی تأکید کرد: نباید درباره منشأ قاچاق دچار اشتباه شویم؛ اگر مصرفکننده بر اساس سازوکارهای مشخص سهمیه مازاد دریافت کند، ممکن است این مقدار اضافه را به مصرفکننده دیگری بفروشد.
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، با اشاره به روند نظارتها گفت: با همکاری دستگاههای نظارتی و پلیس امنیت اقتصادی، نظارت بر حوزههای مختلف بهطور گسترده انجام میشود.
وی همچنین افزود: البته در شش ماهه نخست سال، ۲۸۰ میلیون لیتر از سهم وزارت صمت تخصیص نیافته است.
دبیرکل خانه صنعت و معدن و تجارت ایران دیگر مهمان این برنامه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه اگر این تخصص اتفاق نیفتد برای واحد تولیدی چه اتفاقی میافتد گفت: هر کسی که سهمیه سوختی دریافت میکند برای اینکه تمدید شود قاعدتاً باید آن کنتور هوشمند را نصب کرده باشد و گزارش تولید داریم، گزارشی که در سیستم سامانه بهین یاب وزارت است گزارش تولید باید بدهیم وگرنه فقط بحث سوخت نیست بعضی شرکتهایی که سهمیههای پتروشیمی میگیرند و بعضی امکانات دیگر را دریافت میکنند قاعدتاً باید این گزارش را حتماً بدهند وگرنه هیچ سهمیه دیگری در بخش دیگری دریافت نمیکنند پس بنابراین گزارش پشتیبان هم است اگر به کنتورهای خودشان وزارت نیرو اعتماد ندارد میتواند این طرف را هم داشته باشد یعنی یک کنترل دوگانه اتفاق میافتد و اساساً سوال اینجا است که آیا واقعاً سوختی وجود ندارد که بدهیم به بخش تولیدی که نیازمند است و تولیدش تعطیل است، حداقل دو روز در هفته تعطیلی داشته حالا آن دو شیفت اضافه هم به جای خودش یعنی دوشیفت هر کدام دو روز کاری است در حقیقت اگر بگوییم کارخانه دوشیفته کار کند شما ۴ شیفت در هفته را تعطیل کردید برایش و بعد آن هم اگر در هفته چند شیفت کار میکند ۱۱ شیفت است شما ۴ شیفتش را تعطیل کردید.
آقای آرمان خالقی افزود: وقتی به این نقطه میرسیم قاعدتاً واحد تولیدی یک سری هزینه ثابت در کارخانه دارد، تعهداتی برای یک تولید کننده وجود دارد و باید کالایش را به مشتری برساند، مشتری خارجی است، مشتری داخلی است، قراردادهایی بسته شده که اگر نرسد جریمه تعلق میگیرد، قسطهای بانک باید آخر هر ماه پرداخت شود، خود شرکت برق پولش اگر به موقع پولش پرداخت نشود برق را قطع میکند، اگربه موقع پول پرداخت نشودسازمان تامین اجتماعی بیمه را قطع میکند؛ کارگران همکاران عزیز خودمان در شرکتها بالاخره آخر ماه چشمشان به دست کارفرما است که چک را امضا کند و پرداخت کند اگر پول در نیاید چگونه میتوانیم حقوق کارگر را بدهیم.
وی ادامه داد: بنابراین به هر قیمت شده کارخانه باید به کارش ادامه بدهد، یعنی ما باید بگردیم دنبال سوخت، بروم سوخت را فراهم کنم سهمیه را که آقای هاشمی فرمودند زیر آن سهمیه لازم که آن هم تازه کافی نیست، دیزل ژنراتور چقدر باید در طول روز آن هم پشت سر هم ۸ ساعت مداوم کار کند برود زیر بار، خود این استهلاک دارد مشکلاتی دارد ساعت نیست که بگوییم مثل ساعت دارد کار میکند مشکلات خودش را دارد اگر این را هم بپذیریم اگر قرار باشد به این ترتیب بالاخره تولید کننده دستش زیر ساطور است به هر ترتیبی شده باید کاری کند که برقش متصل بشود گازوئیل هم اگر سهمیه به او ندهند باید برود از بازار آزاد تهیه کند.
خالقی گفت: تهیه از بازار آزاد یعنی در بازار آزاد خارج از سیستمی که کنترل عمومی دولت بالاسر این است این دارد از یک جایی نشتی پیدا میکند و بیرون میآید منظور این نیست که من میروم گوشه بیابان چاه میزنم گازوئیل استخراج میکنم بالاخره سیستم پالایش وجود دارد، سیستم پخش وجود دارد همه سیستمها هست و کنترلهایش را هم دارد شما نمیتوانید بدون کنترل خاصی و محاسباتی که دارند اصلاً گازوئیل را از پالایشگاه خارج کنید بعد میبینید گازوئیل در دسترس است.
در گزارش به وضوح بود همکارتان زحمت کشیده و جرأت کرده و رفته بود شوخی بردار نیست شما با چنین مافیاهایی بخواهید ارتباط برقرار کنید واقعاً ایشان جرأت کرده بود که رفته بودند این کار را انجام داده بود در این کار اعداد بزرگ جابجا میشود و مخاطرات خودش را دارد و وقتی چنین نشتی بزرگی را داریم، خارج از سیستم رسمی گازوئیل دارد عرضه میشود باید آنجا را پیدا کنیم نه اینکه بیفتیم دنبال کارخانه و بگوییم شما گازوئیل از کجا آوردید و بگوییم، چون داری کار میکنی حتماً آزاد خریدی و شما قاچاقچی هستی نه، تولید کننده قاچاقچی نیست تولید کننده مبتلا است باید کارش را انجام بدهد باید به هر ترتیبی شده گازوئیل را تهیه کند و این میشود که شما میبینید مثلاً گازوئیلی که قیمت دولتی آن ۳۰۰ تومان است و بازار آزاد ۱۵ هزار تا ۳۰ هزار تومان هم شنیدم که به تولید کنندهها فروختهاند بگویید میانگین ۲۰ هزار تومان یعنی چند برابر نزدیک به ۷۵ برابر است من فکر نمیکنم مواد مخدر هم اینقدر سود داشته باشد برای قاچاقچی مواد مخدر که شما کالای این چنینی را ۵۰ برابر بخواهید بفروشید این چیزی است که بالاخره باید با این فساد ریشهای برخورد کنند تولید کننده قاچاقچی نیست سهمیه اش را بدهند حاضر است به قیمت بالاتر هم بخرد.
کرامت ویس کرمی مدیر عامل شرکت پخش فرآوردههای نفتی در ارتباط تلفنی با برنامه میز اقتصاد گفت: گزارشی که دیشب پخش و امروز هم تکرار آن پخش شد واقعاً گزارش منصفانهای نبود و آن امانت داری و عدالت در آن رعایت نشده بود، چون هم سوالاتی که اینجا پرسیدند پاسخهایی هم داده شد آنجا پخش نکردند و من خواهش دارم که در خلال صحبتهایمان، من این توضیحات را میدهم که چرا به آن شکل شده و چرا به آن شکل میآید منعکس میکنند، اما در بحث تأمین سوخت مایع دستگاههای متولی مصرف کنندگان عمده سوخت را داریم مصرف کننده بخش حمل و نقل را داریم، کشاورزی را داریم، وزارت صمت را داریم، راه و شهرسازی را داریم و خود وزارت نفت را داریم و خیلی مصرف کنندههای کوچک و بزرگی که سوخت مایع را دریافت میکنند بابت همه اینها مطابق با قوانین و مصوباتی که وجود دارد دستورالعملهایی که تدوین شده، ساز و کار مشخصی دارند که نحوه درخواست و بررسی و تخصیص و تحویل سوخت مایع چگونه باشد، چون مشخصاً بحث راجع به وزارت صمت است و مصرف کنندگان در حوزه صمت که دارند سوخت را دریافت میکنند ما هر ساله با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت، ما شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و دستگاه نظارتی کنار هم مینشینیم و بر مبنای میزان فعالیتی که خود وزارتخانه برآورد میکند در سال باید داشته باشد سهمیه گازوئیل آنها را مشخص میکنیم در سه بخش اصناف، صنایع و معادن اعداد و ارقامی که عرض میکنم.
آقای هاشمی گفت: آقای ویس کرمی گزارش اظهر من الشمس است یعنی اینکه ما بخواهیم گزارش را نفی کنیم این واقعیتی است که در فرآیند حمل و توزیع و تولید دارد اتفاق میافتد، من فکر میکنم به شعور ما توهین میشود اگر من تولید کننده طبق آمار تولیدی که دارم میدهم طبق بررسیهای آن کارگروه عددی شامل حالم میشود مگر خدای نکرده باید به شعورم توهین بشود بروم لیتری ۳۰۰ تومان را ۱۵ تا ۲۵ هزار تومان بخرم، دوم، خواهش میکنم اینجا فرافکنی نشود من تولید کننده قرار است بروم تولید کنم وزارت نیرو باید برق مرا تأمین میکرده نکرده، کوتاهی کرده، وزارت صمت باید من را پشتیبانی کند یک کارگروهی تشکیل شده متشکل از اداره صمت، پخش و پالایش، وزارت نیرو، اداره برق پاس میدهند به وزارت صمت آنها پاس میدهند به پخش و پالایش آن یکی پاس میدهد به دیگری.
وی افزود: آقای ویس کرمی فرآیند تولید و توزیع و نظارت سوخت گازوئیل چیزی نیست که من بتوانم خودم بروم تولید کنم پالایشگاه این را دارد شرکت نفت رسماً تولید میکند حتی توزیع اش را هم در اختیار ما نمیگذارید یعنی من خودم اجازه ندارم بروم حوالهای که گرفتم برای خودم حملش کنم توزیعش هم در اختیار شماست عالیترین مقام اجرایی کشور صراحتا بارها تکرار کرده روزانه ۲۰ تا ۲۵ میلیون لیتر سوخت قاچاق میشود، چرا ما این را منکر میشویم اینها واقعیتهایی است که متاسفانه اتفاق میافتد و باید جلویش گرفته شود.
آقای هاشمی ادامه داد: امروز من تولید کننده به جای اینکه بروم برق را با تعرفه ۹۹۰ تومان استفاده کنم بر اساس سوء مدیریت وزارت نیرو، وزارت صمت، شرکت پخش و پالایش برای من هر کیلووات در میآید ۵۰۰۰ تومان من تولید کننده تا یک جایی میکشم سر برج اگر فهرست بیمه من پرداخت نشود باید ۳۰ درصد جریمه بشوم، بانک خیمه زده، دارایی خیمه زده، کارگرم را نمیتوانم اداره کنم ما شرمنده کارگرمان شدیم شما باید یک جواب منطقی و درست بر اساس واقعیتهای موجود جامعه بدهید.
ویس کرمی در پاسخ به آقای هاشمی گفت: من منکر قاچاق گازوئیل در کشور نیست؛ اختلاف نظر ما با جناب عالی این است که من میگویم منشأهای قاچاق را اشتباه نگیریم منشاهایی که منجر میشود که این گازوئیل خورد خورد جمع شود و بعد تبدیل بشود به قاچاق، من میگویم اگر سازمان متولی که برای یک مصرف کننده میآید سوخت اختصاص بدهد دستورالعمل مشخص شده است، قانون بابتش داریم مشخصا مواد ۵ و ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوبات هیئت محترم وزیران داریم سوال من الان این است چرا یک مصرف کنندهای که سازمان متولی اش فقط صرفاً میگوید سوخت اختصاص بدهید اولویت آخرش بحث بررسی آن مصرف کننده است، اگر یک سازمان متولی مصرف کننده سوختش را درست بررسی کند بر مبنای کارکرد واقعی اش مگر ما سهمیه مشخص نکردیم برای وزارت صمت در سال ۱۴۰۴ عرض کردم ۳۵۰ میلیون لیتر ما نفت گاز در سال ۱۴۰۴ اختصاص دادیم ۱۰۰ میلیون لیتر نسبت به سال گذشته بیشتر تخصیص دادیم.