آزاداندیشی رکن حیات فکری دانشگاه است

به گزارش خبرگزاری صداوسیما،  رنجبر افزود: همان‌طور که در طبیعت نیز اختلاف دما و جریان‌هاست که حیات را شکل می‌دهد. اگر پرسش و چالش نباشد، فکر از نفس می‌افتد و حقیقت پنهان می‌ماند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در اختتامیه پنجمین رویداد سراسری رقابت تیم‌های دانشجویی در کرسی‌های آزاداندیشی که در دانشگاه واحد علوم و تحقیقات برگزار شد، اظهار کرد: پیشنهاد من این است که برای سال آینده از دانشجویان غیرایرانی دانشگاه آزاد اسلامی برای شرکت در برنامه دعوت شود و در سال‌های بعد، دانشجویان سایر کشورها نیز حضور پیدا کنند. این موضوع می‌تواند بررسی و در صورت مناسب‌بودن اجرا شود.

ضرورت توجه جدی‌تر به کرسی‌های آزاداندیشی

رنجبر با بیان اینکه بحث آزاداندیشی و کرسی‌های گفت‌وگو موضوعی حیاتی در دانشگاه است، اظهار کرد: این مفهوم به معنای قفل‌گشایی از ذهن، شکستن سکون فکری و ایجاد فرصت برای بروز حقیقت است. اختلاف‌نظر همان ضربه آرامی است که ذهن را بیدار می‌کند.

وی ادامه داد: متأسفانه اگر سؤال نپرسیم و چالش ایجاد نکنیم، حقیقت از بین می‌رود. ما باید در دانشگاه فضایی فراهم کنیم که دانشجو بدون ترس سؤال بپرسد و طرف مقابل نیز بدون تعارف پاسخ دهد. سؤال‌پرسیدن خشونت نیست؛ حق طبیعی هر دانشجوست.

آزاداندیشی یعنی جرأت گفتگو و پذیرش نقد

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه در فضای آزاداندیشی، مخالفت امری طبیعی است، گفت: وقتی کسی سخن می‌گوید، دیگران می‌توانند موافق یا مخالف باشند یا حتی نظری نداشته باشند. هیچ ایرادی ندارد. مهم این است که فضای گفت‌وگو باز باشد و افراد بتوانند راحت حرف خود را بزنند.

وی اضافه کرد: اگر نظر کسی اشتباه بود، اشکالی ندارد. هیچ‌کس از اشتباه‌کردن نمی‌میرد؛ اما از فکر نکردن چرا. خطرناک‌ترین وضعیت زمانی است که اطلاعات کم با اعتمادبه‌نفس زیاد ترکیب شود.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه آزاداندیشی و گفت‌وگوی چالشی از مهم‌ترین نیازهای محیط دانشگاهی است، گفت: هیچ نظمی از دل سکون و یکنواختی به‌وجود نمی‌آید؛ همان‌طور که در طبیعت نیز اختلاف دما و جریان‌هاست که حیات را شکل می‌دهد. اگر پرسش و چالش نباشد، فکر از نفس می‌افتد و حقیقت پنهان می‌ماند.

آزاداندیشی آزمایشگاه فرهنگ پویا و شرط حیات اجتماعی است

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، با تأکید بر اینکه آزاداندیشی «آزمایشگاه فرهنگ پویا»ست، گفت: در زیست‌شناسی می‌دانیم که تنوع ژنتیکی موجب تداوم حیات است. در فرهنگ نیز همین‌گونه است. جامعه‌ای که فقط یک صدا در آن شنیده شود، جامعه‌ای است که جریان فکری در آن از بین می‌رود. همان‌طور که در ترمودینامیک، ناهمگنی باعث شکل‌گیری جریان می‌شود، در فرهنگ نیز اختلاف‌نظر موتور حرکت جامعه است.

مهارت شنیدن؛ مهم‌ترین نیاز جامعه در مسیر پیشرفت

وی با بیان اینکه جامعه‌ای که می‌خواهد پیش برود به یک مهارت حیاتی نیاز دارد، اظهار کرد: آن مهارت، شنیدن است. سعی کنید بشنوید؛ بدون قضاوت فوری، بدون عجله در رد یا پذیرش سخن طرف مقابل. شنیدن یعنی بتوانم رقیب فکری خود را هم بفهمم. اینجا—در همین کرسی‌های آزاداندیشی—شما دانشجویان تمرین می‌کنید که فردا در جامعه شهروندانی متفکر و بالغ باشید.

وی ادامه داد: کشور، کشور شما جوان‌هاست. یاد بگیرید بدون اینکه از ندانستن بترسید، گوش دهید، تحلیل کنید و بعد پاسخ دهید. حقیقت معمولاً در سؤال نهفته است. این‌طور نیست که حقیقت حتماً در پاسخ باشد.

تربیت دانشجو برای گفت‌وگو و تحمل نقد

این مقام مسئول با اشاره به اینکه آزاداندیشی تمرینی برای پرورش انسان گفت‌وگوگر است، تأکید کرد: اگر دانشجو در کرسی‌های آزاداندیشی تربیت شود، در آینده شخصیتی مسئولیت‌پذیر، شجاع و اهل استدلال خواهد داشت. فکر کنید و حرفتان را آزادانه بزنید. هیچ ایرادی ندارد. خطرناک‌ترین وضعیت در جهان امروز، انسان بی‌سؤال است؛ انسانی که پرسشی ندارد، رشد نمی‌کند.

رنجبر گفت: اگر پاسخ پرسش را ندانستیم، اشکالی ندارد؛ ممکن است بلد نباشیم، ممکن است زمان بیشتری نیاز داشته باشیم. اما نبودِ سؤال، نگران‌کننده است.

گفتگو؛ درمانِ اختلافات پیش از تبدیل‌شدن به تنش

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه گفت‌وگو پیش از هر چیز علاج تنش‌های اجتماعی است، اظهار کرد: در جامعه نیز بسیاری از اختلافات با یک گفت‌وگوی ساده حل می‌شود. آزاداندیشی یعنی اینکه فرهنگِ شنیدن و گفت‌وگو را جدی بگیریم؛ قبل از اینکه اختلاف کوچک به بحران بزرگ تبدیل شود.

صمیمیت و صداقت؛ معیار اثرگذاری در گفت‌وگو

رنجبر با اشاره به اینکه فریادزدن یا بلندتر حرف‌زدن نشانه غلبه در گفت‌وگو نیست، تصریح کرد: قدرت در گفت‌وگو به دست کسی می‌افتد که صادق‌تر است، نه کسی که بلندتر حرف می‌زند. صداقت و صمیمیت، ابزار اصلی اثرگذاری است.

وی ادامه داد: در رویدادها و ایونت‌هایی مانند این نشست‌ها، آنچه می‌آموزیم این است که حقیقت یک محصول جمعی است؛ چیزی است که در تعامل صادقانه شکل می‌گیرد.

گفت‌وگو باید بر پایه برهان و اخلاق باشد

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، با تأکید بر ضرورت استقرار فرهنگ گفت‌وگو در محیط دانشگاه، گفت: گفت‌وگو نیازمند اخلاق، استدلال و پایبندی به حقیقت است. در قرآن کریم آمده که بدون برهان سخن نگویید. باید دلیل بیاورید و سخن درست را به‌درستی عمل کنید.

وی افزود: ادب در گفتار شرط اول گفت‌وگوست. هر نقدی هم که مطرح می‌کنید باید محترمانه باشد. عشق به حقیقت، ادب در سخن، استدلال در کلام و صداقت در گفت‌وگو همه عواملی هستند که به پویایی این مسیر کمک می‌کنند.