پخش زنده
امروز: -
دولت در پی شفاف‌سازی تراکنش‌های سوخت؛
تغییر نرخ بنزین صرفاً مشمول کارت‌های جایگاههاست
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با اشاره به اینکه تغییر در نرخ بنزین صرفاً مشمول کارت‌های اضطراری موجود در جایگاه‌ها است، گفت: هدف دولت از تغییر در نرخ بنزین، استفاده حداکثری از کارت هوشمند شخصی سوخت و استفاده حداقلی از کارت اضطراری جایگاه داران است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقایان کرامت ویس کرمی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و رضا نواز سخنگوی اتحادیه صنف جایگاه‌داران سوخت با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری سه شنبه شب رسانه ملی و مالک شریعتی نیاسر عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در ارتباط تلفنی با این برنامه، مصوبه هیئت دولت درباره اصلاح قیمت سوخت را بررسی کردند و به پرسش ها در این باره پاسخ دادند. متن کامل این برنامه به شرح زیر است.
مقدمه: دولت مصوب کرده که از نیمه دوم آذر ماه نرخ بنزین با کارت جایگاه؛ یعنی قیمتی که شما با کارت جایگاه بنزین استفاده می‌کنید از سه هزار به پنج هزار تومان افزایش پیدا می‌کند. این اقدام تلاش کوچکی است برای جلوگیری از هدررفت این ثروت ملی که با رشد سالانه ۶ و هفت دهم درصدی در مصرف آن مواجه هستیم و حتماً باید این رشد کنترل شود. در گذشته تجربه‌های موفق و ناموفق داشتیم و مجموعاً در نقطه اوج خود، قانون هدفمند‌کردن یارانه‌ها بود که در سال ۸۹ کار اجرای آن شروع شد، اما خوب اجرا نشد. به طوری که الان نیازمند واردات شش میلیارد دلار بنزین هستیم و در گذشته نه چندان دور شاید به همین مقدار صادرات بنزین و فراورده داشتیم.
سؤال: آقای ویس کرمی اهداف کلی این مصوبه چیست؟
ویس کرمی: مصوبه هیأت وزیران که به تاریخ دوم آذر ۱۴۰۴ ابلاغ شده، هدفی را دنبال می‌کند و اصلی‌ترین هدف از آن استفاده حداکثری از کارت سوخت خودرو‌های شخصی است. الان چه مسأله و مشکلی داریم؟ از مجموع ۱۳۳ میلیون لیتر بنزینی که روزانه از ابتدای سال ۴۰۴ تا الان توزیع شده، ۴۰ درصد آن در حال حاضر با کارت اضطراری جایگاه سوخت می گیرند، حدوداً ۵۳ میلیون لیتر می‌شود؛ یعنی مردم در روز ۵۳ میلیون لیتر با کارت اضطراری جایگاه‌ها سوخت‌گیری می‌کنند در صورتی که میتوانند از کارت شخصی خود استفاده کنند. زمانی که هموطنان از کارت شخصی خودرو استفاده می‌کنند، مشخص است چه کسی، با چه هویتی و چه خودرویی کجا سوخت‌گیری کرده، ولی ۵۳ میلیون مشخص نیست. یک نفر سوخت‌گیری کرد؟ یک نفر به صورت انبوه سوخت‌گیری کرد؟ شرایط قاچاق فراهم می‌شود. بنابراین روح این مصوبه این است که می‌خواهد شرایطی ایجاد کند که استفاده از کارت هوشمند شخصی حداکثر و استفاده از کارت اضطراری جایگاه حداقل شود. همان طور که در قانون بودجه ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ آمده بود، مجلس هم تأکید کرده بود که باید از کارت اضطراری حداقل استفاده شود. دو سال پشت سر هم ۱۰ درصد و ۵ درصد بود، ولی الان ۴۰ درصد است. این ۴۰ درصد که می‌گویم ۴۰ تا ۴۲ درصد و بعضی روز‌ها ۴۵ درصد هم داریم.
سؤال: دو هزار تومانی که اضافه شده، این هدف را می‌تواند محقق کند؟ چون به هر حال همه می‌دانیم نرخ بنزین خیلی بیشتر از اینهاست. سه هزار تومان و پنج هزار تومان می‌تواند در استفاده از کارت سوخت تغییر ایجاد کند؟
ویس کرمی: بایستی ابتدا مردم را تشویق کنیم از کارت هوشمند خودشان استفاده کنند. الان هم تنها تغییر، نرخ استفاده از کارت اضطراری افزایش پیدا کرده است. خیلی‌ها فکر می‌کردند مثلاً الان اعمال شده یا از امشب قرار است اجرا شود. نرخ استفاده از کارت اضطراری سه هزار تومان است. دو هزار تومان اضافه شده. سهمیه ها هم تغییر نکرده. سهمیه‌هایی که خودرو‌ها دارند، خودرو‌های شخصی، وانت، تاکسی و ... و از یک طرف هم زمان آن است که گفته از نیمه دوم آذر ماه سال جاری شروع می‌شود. قطعاً زمان دقیق آن حتماً هماهنگ می‌شود. شورای اطلاع‌رسانی دولت، اطلاع‌رسانی دقیق را اعلام نمی کند. پس خواهشی از هموطنان دارم؛ زمان آن را خیلی‌ها فکر می‌کردند از الان و امشب باید اجرا شود. دقیقاً مثلاً پانزدهم. گفته از نیمه دوم آذر امسال یک روزی مشخص می‌شود. قبل از آن هم اطلاع رسانی می‌شود و هدف هم این است که مردم تشویق شوند. الان باید دو هزار تومان بیشتر از قبل هزینه دهی از کارت اضطراری جایگاه استفاده کنی. باید بیشتر از کارت شخصی خود استفاده کنی. خودرو‌هایی که سهمیه اول و سهمیه دوم را دارند اگر از کارت خود استفاده کنند، حدودا ۷۵ درصد نیازی به استفاده از کارت جایگاه ندارند. یعنی ۷۵ تا ۸۰ درصد با همان سهمیه‌های نرخ اول و نرخ دوم که دارند میتوانند راحت سوخت‌گیری کنند. .
سؤال: یعنی این ۴۰ درصدی که الان از کارت‌های اضطراری استفاده می‌شود، تبدیل می‌شود مثلاً به ۲۰ درصد؟
ویس کرمی: بله. مرحله اول این است که در گام اول رانندگان تشویق شوند. مشوق اولیه است که مردم از کارت شخصی خودشان استفاده کنند. هر کس هم خواست از کارت اضطراری جایگاه استفاده کند، هزینه بیشتری میدهد. این هزینه هم دو هزار تومان فعلاً به ازای هر لیتر افزایش پیدا کرده است.
سؤال: آقای نواز جایگاه‌داران زیرساخت مناسب برای اجرای این مصوبه را دارند؟
نواز: بله. زیرساخت که وجود دارد. تجربه سه نرخی هم در کشور داشتیم که با همین زیرساخت اجرا شده. منتها نکته‌ای که کمتر در مورد آن در سال‌های گذشته بحث شده. کشور ما در چند سال گذشته به دلایل مختلف، با شدت مصرف در حوزه سوخت مواجه است. کارشناسان مختلف در مورد آن نظرات مختلفی دارند. بعضی‌ها می‌گویند نرخ پایین است. بعضی‌ها می‌گویند خودرو‌های ما پرمصرف است ولی واقعیت را کتمان نمی‌کند. واقعیت این است که شدت مصرف داریم و در کل کشور‌های جهان، رنک هایی که ما جابه‌جا می‌کنیم عجیب و غریب است. بعضاً می‌رویم روی ۹ تا ۱۰ کشور اول در توزیع بنزین و توزیع مصرف روزانه. از سال ۱۴۰۲ تدبیری به وجود آمده که با استفاده از کنترل عرضه بنزین که نامشخص است از طریق کارت جایگاه بشود این مصرف را کاهش داد. یعنی از انحراف آن جلوگیری کرد. وقتی بحث انحراف و قاچاق هم به میان می‌آید، این خیلی پدیده عجیب و غریبی نیست. مثال ساده می‌گویم. وقتی می‌گوییم قاچاق، لزوماً نیاز نیست جایگاه‌های سوخت یا کارکنان جایگاه سوخت، قاچاق کنند. خودرویی را در نظر بگیرید با ظرفیت گنجایش ۶۰ لیتر در شهری مثل تهران. این خودرو می‌تواند با مراجعه روزانه به چندین جایگاه و پر کردن باک خودروی خود از طریق کارت آزاد جایگاه و تخلیه آن در منبعی، روزانه تا ۲۰۰ لیتر بنزین سه هزار تومانی را ذخیره کند. این مورد را داشتیم که عرض می‌کنم و الان یک شغل محسوب می‌شود. در شهری مثل تهران کمتر گفته شده، نه جایگاه و نه کارکنان متوجه می‌شوند.
سؤال: حالا چه کارش می‌کنند؟
نواز: برخورد‌ها را کاری ندارم، می‌خواهم بگویم سوء استفاده از کارت آزاد جایگاه چطور می‌تواند اتفاق بیفتد. دولت از راهکار‌های سلبی استفاده کرد. یعنی گفت من تعداد کارت آزاد و میزان لیتراژ آن را کم می‌کنم که این محدودتر شود و روی فروش تأثیر گذارد. مردم را ترغیب کرد که از کارت سوخت شخصی استفاده کنند. سه سال هم برای این کار زمان گذاشت. متأسفانه کارت سوخت شخصی باز هم استفاده نشد. خصوصاً در بخش سه هزار تومانی و آن صد لیتری و الان ۴۰ تا ۴۵ درصد از کارت آزاد جایگاه، هنگام سوخت‌گیری سه هزار تومانی استفاده می‌شود. این محدودیت‌ها نارضایتی به وجود آورد و ما پیوسته پیشنهاد می‌دادیم که شما باید مشوق ایجاد کنید. چون جایگاه‌های سوخت نمی‌توانند پاسخگویی به مردم داشته باشند. فکر کنم دولت به این نتیجه رسیده اگر فاصله قیمتی بین آن صد لیتری که در کارت مردم است با کارت آزاد وجود نداشته باشد، ترغیب به استفاده از کارت شخصی نمی‌شود و همین روند را ما دنبال می‌کنیم. لذا اول مصوبه را بخوانید. به هیچ وجه اعلام نرخ سوم بنزین نشده. نرخ سوم را قبلاً هم داشتیم. یعنی این که شما در کارت سوخت شخصی خود سه نرخ با سه سهمیه داشته باشید. الان این طور نیست. سهمیه‌های شما مثل قبل در کارت سوخت ۶۰ لیتر است.
سؤال: این ملاکی که می‌فرمایید از کجا آمده؟ در کارت که دو قیمت است؟ یکی هم الان به صورت پنج هزار تومانی و کارت اضطراری می‌خواهد کسر شود، یکی هم می‌خواهد سوپر وارداتی باشد. یعنی ما الان به زودی چهار نرخ بنزین داریم؟
نواز: در تنوع سبد سوختی و انواع بنزین که بحثی ندارم، حق با شماست. درباره سهمیه‌ها، شما الان دو نرخ با دو سهمیه در کارت‌تان دارید. اگر سومی اضافه می‌شد با سهمیه مشخص و نرخ مشخص، می‌گفتیم نرخ سوم. الان شما دو سهمیه‌ای که روال است انجام می‌شود. کارت جایگاه را اگر استفاده کند؛ پنج هزار تومان، اینجا می‌شود افزایش قیمت آزاد جایگاه. ولی نرخ سوم اگر بود مردم را محدود می‌کرد. یعنی می‌گفت من پنج هزار تومانی به شما می‌دهم به شرط این که ۵۰ لیتر در ماه استفاده کنید.
سؤال: آقای ویس‌کرمی، الان قاچاق بنزین چقدر داریم؟
ویس کرمی: متولی اعلام میزان قاچاق، طبق مصوبه‌ای که ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز دارند، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. مصوبه هم برای آن دارند. اطلاع دقیق از آن ندارم.
سؤال: آقای ویس کرمی بریم سراغ کمی توضیحات همین مصوبه، اینجا آمده که برای یک خانواده که دو خودرو یا بیش از یک خودرو دارند. چه اتفاقی خواهد افتاد؟
ویس کرمی: در حال حاضر در کشور هفت میلیون خودرو داریم که سه میلیون نفر مالک آنها هستند. یعنی اشخاصی وجود دارند که بیش از یک خودرو دارند. طبق این مصوبه هم قرار شده به یک خودرو از این خودرو‌ها سهمیه اول و دوم داده شود. اینجا هم ساز و کاری مشخص کردیم برای این که بتوانیم این افرادی که بیش از یک خودرو دارند شناسایی کنیم و به یک خودرو آنها سهمیه دهیم. در بند چهار مصوبه، یک سامانه‌ای را قرار است شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی تدوین کند. الان هم داریم؛ سامانه اف‌سی‌اس. آن کسی که خودرو دارد، به صورت خوداظهاری می‌آید در این ثبت‌نام می‌کند، می‌گوید من با این کد ملی دو یا سه خودرو دارم. به این خودرو‌های من سهمیه نرخ اول و دوم اختصاص دهید. بقیه خودرو‌های من مشمول آن سهمیه نشوند. نظر من این است این اتفاق بیفتد. یک ماه را مشخص کردیم، سامانه‌ای را طراحی می‌کنیم حتماً مرتب اطلاع‌رسانی می کنیم. در یک ماهه خوداظهاری آن را انجام دهند. حالا این ممکن است یکی دو خودرو داشته باشد. آنهایی که خودرو بنزینی بیش از یکی دارند؛ ممکن است اطلاعات بگیریم بگوید شخصی دو خودرو دارد. یکی مثلاً کامیون باشد و یکی بنزینی. در این هفت میلیونی که عرض کردم چنین اشخاصی هم وجود دارند، ولی اطلاعات دقیق اینها را از مرجع اصلی آن که فراجا است دریافت می‌کنیم. آن اطلاعات را داریم. از یک طرف، مردم هم برای این که بدانند کدام خودرو را می‌خواهند سهمیه دریافت کنند، در اختیار خودشان قرار دادیم.
سؤال: نهایتاً اگر به سامانه رجوع نکردند و انتخاب نکردند؟
ویس کرمی: اگر رجوع نکردند، بعد از یک ماه اطلاع‌رسانی می‌کنیم که مجموعه شرکت این اجازه را به شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی داده بر مبنای اطلاعاتی که از فراجا دریافت می‌کنیم، برویم یک خودرو را انتخاب کنیم، سهمیه بدهیم. بقیه مشمول سهمیه نمی‌شوند. در واقع سهمیه و نرخ اول و دوم آنها حذف می‌شود.
سؤال: پس فرمودید هفت میلیون خودرو برای سه میلیون نفر؟
ویس کرمی: حالا این هفت میلیون خودرو؛ این نیست که همه بنزینی باشدو. اطلاعات دقیق آن را نداریم و بایستی از فراجا دریافت کنیم.
نواز: یک نکته بگویم. شما فرمودید خانواده، در مصوبه‌ای که هست؛ در خانواده می‌تواند چند خودرو داشته باشد. اینجا مشکلی پیش نمی‌آید. اگر به نام یک شخص چند خودرو باشد فرمایشی که مهندس می‌فرمایند این اتفاق می‌افتد.
سؤال: مثلاً طرف ممکن است بیاید خودرو‌ها را به اسم خانواده خود کند؟
ویس کرمی: ایرادی ندارد، آن شخص حقیقی برای ما ملاک است.
سؤال: البته برای این مقدار افزایش، نمی‌آید طرف بگوید خودروی چند میلیاردی را...، آقای نواز قبلاً مصوبه‌ای داشتیم برای حق‌العمل‌کاری جایگاه‌داران و حمل و نقل و غیره، آیا در این نرخ پنج هزار تومان؟
نواز: نه اصلاً در این نرخی که هست، عرض کردم نرخ سوم بنزین نیست. افزایش قیمت بنزین هم نیست.
سؤال: یعنی هیچ ارتباطی با درآمد جایگاه‌داران...؟
نواز: نه. در این مصوبه‌ای که الان داریم هیچ ارتباطی به هزینه حمل یا حق العمل جایگاه‌ها ندارد و اتفاقاً اولین بار است که در تاریخ این تغییر قیمت‌ها؛ جایگاه‌های سوخت زودتر مثل مردم مطلع می‌شوند، وگرنه در همه موارد که یک ساعت مانده به اجرا مطلع می‌شدند. ما هم مثل مردم الان مطلع شدیم ولی هیچ ارتباطی این موضوع به حق‌العمل جایگاه‌ها و هزینه حمل ندارد. یک نکته اضافه کنم و این را هم تکمیلی بگویم. مثلاً یک نفر سه خودرو دارد.، یکی را سهمیه انجام میدهد. آن دو خودرو بدون سهمیه و بدون کارت سوخت نمی‌مانند. در کارت سوخت آنها، ۱۶۰ لیتر سهمیه پنج هزار تومانی دارند.
ویس کرمی: در هر صورت هیچ خودرویی بدون کارت هوشمند سوخت نخواهد بود.
نواز: بدون سهمیه هم نمی‌ماند.
سؤال: در آینده کارت‌های اضطراری را به هر حال باید جمع کنید یا...؟
ویس کرمی: هدف این است که استفاده از کارت اضطراری، حداقل شود. ۱۸۰ هزار خودرو پلاک دولتی داریم. سهمیه نرخ اول را دولت هم از خود شروع کرده است. گفته من که خودروی دولتی دارم؛ پلاک قرمز است اصطلاحاً سهمیه اول و دوم اینها را صفر می‌کنم. اول که تا الان نداشتند. فقط نرخ سه هزار تومانی داشتند، صفر می‌شود. باید برود با نرخ پنج هزار تومانی بزند. برای این که این ۱۸۰ هزار خودرو نروند از کارت اضطراری استفاده کنند، کارت سوختی به آنها خواهیم داد. حتماً تولید می‌کنیم می‌دهیم. ولی مجموع سهمیه‌ای که تا الان می‌رفته می‌زده. برخی خودرو‌ها هم سهمیه اول و هم سهمیه دوم داشتند. دولتی‌ها فقط سهمیه سه هزار تومانی داشتند. همان سهمیه سه هزار تومانی آنها می‌آید در کارت شخصی خودشان با نرخ پنج هزار تومان عرضه می‌شود.
سؤال: برای نماینده‌های مجلس چه؟
ویس کرمی: در هر صورت ما کلاس‌های خودرو را در سامانه هوشمند سوخت‌مان داریم. اینجا که تفکیک نکرده. یعنی خودرو پلاک دولتی مشخص است. تاکسی مشخص است. وانت پرمصرف، وانت ....
نواز: همه هستند، فکر کنم نظامی، انتظامی و همه اینها هستند. همه خودرو‌هایی که منتسب به دولت و سازمان‌های دولتی هستند.
سؤال: آقای شریعتی آیین‌نامه یا مصوبه دولت را حتماً به عنوان عضو کمیسیون انرژی در مجلس مطالعه کردید. نگاه کلی شما چیست؟
شریعتی نیاسر: نگاه مجلس دو هفته قبل در بیانیه‌ای که به امضای ۲۰۰ نفر از همکاران ما رسید در مجلس قرائت شد. در مجلس سیاست‌های غیرقیمتی را دارای اولویت می‌دانیم و در بیانیه هم اعلام شد. پنج مورد از سیاست‌های غیرقیمتی در برنامه هفتم و در بودجه ۱۴۰۴ به آن تصریح شده و متأسفانه به جز یکی از آنها و آن هم به نوعی قیمتی است. بحث بنزین ویژه یا سوپر، بقیه موارد هنوز اجرایی نشده، با تأخیر مواجه است. هدفی که از این مصوبه در صدر این مصوبه اعلام شده؛ این است که به منظور کاهش نیاز به واردات و کاهش استفاده از کارت جایگاه یا استفاده بیشتر از کارت شخصی صاحبان خودرو این کار انجام می‌شود. با این مدل سیاست‌های قیمتی که الان اعمال می‌شود حتماً کاهش مصرف و کاهش قاچاق نخواهیم داشت و نیاز کشور به واردات به طور محسوسی کاهش پیدا نخواهد کرد. سیاست قیمتی می‌تواند مؤثر باشد که البته من توصیه نمی‌کنم. چون اصلاً در کشور قابلیت اجرا ندارد که لااقل نزدیک به ۶۰ درصد قیمتی باشد که برای قاچاقچیان می‌صرفد. آن حتماً می‌تواند جلوی قاچاق یا واردات و مصرف بالاتر را بگیرد. چون اصلاً قابل اجرا نیست. به خاطر تبعات اجتماعی، امنیتی و تورمی وحشتناکی که دارد. بنابراین به همین علت اصرار کردیم که سیاست‌های غیرقیمتی اولویت دارد. متأسفانه دولت‌ها، نه این دولت، ساده‌ترین راه را دور هم می‌نشینند می‌گویند چه کار کنیم که کمی درآمد کسب کنیم؟ آخر سال است. منابع دولت و بودجه کم است. کسری بودجه داریم. چند ماه آخر سال را چطور سر کنیم؟ یک مقدار قیمت بنزین را افزایش دهیم.
سؤال: همان ۴۰ درصد اگر مردم با کارت جایگاه سوخت بنزین استفاده کنند، می‌شود ۵۳ میلیون لیتر در روز. ۱۳۳ میلیون لیتر در روز مصرف‌مان است که دو هزار تومان اضافه بر آن سه هزار تومان که الان می‌خواهد اعمال شود. در ماه می‌شود حدود سه هزار و ۱۸۰ میلیارد تومان. یعنی تقریباً سه و دو دهم همت. چنین رقمی در ماه می‌شود که البته به نظرم بیشتر می‌شود. چون برای افرادی که چند خودرو دارند که تعداد آنها هم زیاد است؛ الان اشاره شد هفت میلیون؛ سه میلیون نفر که سوخت اول و دوم آنها حذف می‌شود. این رقم شاید قابلیت رسیدن به مثلاً سه و نیم همت را داشته باشد. با این منابع دولت می‌خواهد چه کند؟ مجلس برای خرج این درآمد برنامه‌ای برای دولت تعریف کرده است؟
شریعتی نیاسر: نه دولت قبلاً چاه آن را کنده. الان بعضی از مردم کارت سوخت شخصی دارند. چون قیمت آن معادل قیمت جایگاه است. به دلایلی ترجیح می‌دهند از کارت جایگاه استفاده کنند. اصلاً معادله عوض می‌شود. یعنی به نظرم تأثیری که این مصوبه دارد این است که یک مقدار استفاده از کارت جایگاه را کاهش میدهد که البته قابل پیش‌بینی نیست چقدر. البته، چون فاصله قیمتی کم است، باز همچنان از کارت جایگاه استفاده خواهند کرد و متقاضی خواهند بود. اما همین درآمد اندکی هم که گیر دولت می‌آید، قبلاً دولت کسری بودجه در منابع هدفمندی دیده که این منابع را اضافه می‌کند. یعنی قبلاً این منابع را پیش‌خور کرده و با تورمی که به صورت انتظاری روی کالای راهبردی بنزین در جامعه ایجاد می‌شود، عملاً اثر تورمی که ایجاد می‌کند، این درآمد را خنثی می‌کند. این مصوبه احتمالاً در کمیسیون و هیأت به تفسیر مصوبات دولت با قوانین با مجلس بحث خواهد شد. الان پیش‌بینی می‌کنم که به دو تا سه علت بعضی از موارد آن حتماً نیاز به اصلاح داشته باشد. از جمله بخش بسیار مهمی که در تنوع سبد سوختی ما در برنامه هفتم تصویب کردیم و اینجا اساساً نیامده و فقط سی‌ان‌جی آمده و به بحث ال پی‌جی اشاره نشده. خودرو‌های برقی هیبریدی اشاره نشده و عملاً این مصوبه به ضرر خودرو‌های سی‌ان‌جی است. چون گفته سهمیه خودرو‌های سی ان جی سوز نصف می‌شود و عملا خودرو‌های برقی هیبریدی که در آینده باید اضافه شود، طبق قانون برنامه و بودجه اینها سهمیه شان را نصف نکردند و از همه بدتر نگاه به خودرو‌های نوپلاک است و خودرو‌های جدیدی که ایجاد می‌شود. خانواری که تازه توانسته با قرض و منابعی که تامین کرده، خودرویی تهیه کند مثلا همین تیبا و ساینا و امثال اینها که خودرو‌های نسبتا ارزان قیمتی در بازار است این را ما محروم کردیم از سهمیه. همانطور که شما هم اشاره کردید خانواری که به نام اعضای خانواده چند خودرو داشته باشند، همه خودروهایشان سهمیه دارند الان و این کاملا ناعدالتی است و بخصوص مغایرت دارد با روح کلی برنامه هفتم که ما نگاه خانوار محور را داشتیم. اگر هم می‌خواست این اتفاق بیفتد، باید به خودروی خانوار سهمیه می‌دادیم یک خودرو در خانوار نه خودرو به فرد. نظام اسلامی فرد محور که نیست الان وقتی فرد را شما ملاک قرار می‌دهید ممکن است در خانواری ۵ خودرو باشد. به ۵ عضو خانواده و همه سهمیه دریافت می‌کنند کاملا ناعدالتی است.
سوال: این را آقای ویس کرمی پاسخ دهند.
ویس کرمی: البته کاش سازمان برنامه می‌آمدند توضیح می‌دادند، چون مسئول این کار سازمان برنامه است. اجرا در اختیار شرکت پخش است. مسئول این موضوع سازمان برنامه است. آقای وزیر نفت همین بعد از ظهر امروز در کمیسیون انرژی بود. از ایشان سوال کردم و گفتند در هیئت دولت صراحتا اعلام مخالفت کردم که این موثر نخواهد بود ولی چون تصمیم دولت است ما اجرا می‌کنیم.
سوال: بله چون این موضوع اثر درآمدی دارد، به طور مشخص برمی گردد به سازمان برنامه و دیگر دست ما کوتاه بود کم توفیق بودیم.
ویس کرمی: در بند ۵ این مصوبه بحث استفاده و تشویق به استفاده از سی ان جی را ذکر کرده و گفته به منظور متنوع سازی سبد سوخت ناوگان حمل و نقل و کاهش انتشار آلاینده‌ها و سوخت پاک سی ان جی، وزارت نفت شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی مکلف است در چارچوب مصوبه شورای اقتصاد، خودرو‌های بنزینی را به دوگانه سوز تبدیل کند. در همین یک ماه گذشته تبدیل خودرو‌های شخصی مدل ۱۳۹۴ به بالا را اطلاع رسانی و سامانه ثبت نام راه اندازی کردیم. ۱۹ هزار ثبت نامی جدید داشتیم. بالای ۸۰ درصد اینها خودرو‌ها شخصی هستند. یعنی خودرو‌های عمومی تبدیل شدند به دوگانه سوز. تعدادی از وانت بار‌ها نشدند. اینها را هم مشوق دادیم به صورت رایگان داریم انجام می‌دهیم. در بحث سی ان جی می‌خواهیم مشوقی ایجاد کنیم. ظرفیت بسیار خوبی در حوزه سی ان جی داریم. الان ظرفیت استفاده نشده داریم در سی ان جی. ۱۶ میلیون متر مکعب الان روزانه سی ان جی دارد در کشور توزیع می‌شود. جایگاه‌های فعلی ما در حال حاضر حداقل ۳۵ میلیون متر مکعب در روز میتوانند سی ان جی عرضه کنند. ۴ و ۳ دهم میلیون دستگاه خودرو دوگانه سوز را داریم رایگان این را انجام می‌دهیم. حتی گفتیم خودرو‌های شخصی هم مراجعه و ثبت کنند، به صورت رایگان تبدیل می‌کنیم. چرا؟ چون می‌خواهیم این جا استفاده از سی ان جی در سبد حمل و نقل افزایش را دهیم و این اتفاق می‌افتد.
سوال: مطمئن هستید که آلودگی آن بیشتر از بنزین فعلی نیست؟
ویس کرمی: سی ان جی سوخت پاک است.
سوال: تحقیقی کنید بد نیست.
ویس کرمی: بحث خودرو‌های هیبریدی و اینها، ماده ۸ مصوبه کارگروهی را تشکیل داده.
سوال: دارید در مورد پلاک‌های نو توضیح می‌دهید؟
ویس کرمی: نه. من آن را نمی‌خواهم توضیح دهم. می‌گویم اگر خودرو هیبریدی این جا نیامده کارگروه می‌تواند تصمیم بگیرد. این جا می‌گوید کارگروهی مشخص هم کرده، ترکیب کارگروه چه باشد. در کارگروه ماده ۸ هم به این تلقی خواهد شد. قبلا هم همین بوده. می‌گوید سازمان برنامه و بودجه، وزارتخانه‌های نفت، کشور، امور اقتصادی و دارایی، اطلاعات، شورای اطلاع رسانی دولت و سازمان جدید بهینه سازی، اعضای این هستند. راجع به چه میتوانند تصمیم بگیرند؟ اختیار و مجوز داده، تعیین و تغییری میزان سهمیه لیتری و اعتباری بنزین نرخ‌های اول و دوم و ساز و کار اجرایی، استفاده از کارت سوخت خودرو‌های شخصی. یعنی این جا اگر هم اشاره‌ای نکرده به خودرو هیبریدی، این کارگروه می‌تواند در مورد این تصمیم بگیرد.
سوال: پلاک نو را هم بفرمایید چرا افرادی که خودرو نو از کارخانه تحویل می‌گیرند، سهمیه بنزین شان قطع می‌شود؟
ویس کرمی: این جا دیگر دولت آمد از خودش شروع کرد. هر چه خودرو پلاک دولتی داریم، سهمیه دوم، تا الان ۳ هزار تومانی می‌گرفتند. این سهمیه به آنها اختصاص داده نخواهد شد. خودرو مناطق آزاد و ویژه اقتصادی حدودا صد هزار دستگاه خودرو به پلاک مناطق آزاد و ویژه اقتصادی داریم. خودرو‌های خارجی وارداتی و خودرو‌های نوشماره داخلی گفتند سهمیه اول و دوم اینها حذف خواهد شد. این ها سهمیه ماهیانه دریافت می‌کنند، به نرخ ۵ هزار تومانی با جمع لیتراژ سهمیه اول و دوم. ابهامی که این جا وجود دارد خیلی‌ها فکر می‌کنند که کارت سوخت به این خودرو‌ها تعلق نمی‌گیرد. حتما کارت هوشمند سوخت به این خودرو‌ها تعلق خواهد گرفت. منتها مجموع سهمیه اول و دوم شان عددی می‌شود با نرخ ۵ هزار تومان، در کارت شان قرار می‌گیرد که نروند در جایگاه از کارت اضطراری استفاده کنند.
سوال: یک کاری می‌کنند که کارت سوخت خرید و فروش شود. یعنی وقتی که خودروی نویی باشد در کارت آن فقط ۵ هزار تومانی باشد بنده مثلا فرض کنید می‌آیم کارتم را می‌فروشم و او با کارت من می‌زند.
نواز: در هرحالت امکان این وجود دارد شما که اقتصادی هستید سوالم این است که این موجب می‌شود خودرویی که جدید تولید می‌شود پایین‌تر بیاید؟
سوال: نه اصلا هیچ تاثیری در قیمت خودرو ندارد، چون قیمت خودرو با هزینه‌هایی که به شدت هم بالا می‌رود دیگر مشاهده می‌کنید همه زیان انباشته سه همتی دارند.
نواز: در مورد آن ۴۰ درصد، نظری دارم. در مورد آن منابع مالی که می‌گویید در دولت می‌آید. ولی آماری که داریم را عرض می‌کنم. از ۴۰ درصدی که الان از کارت آزاد جایگاه استفاده می‌شود، ۲۵ درصد استفاده برای آنهایی که در کارت سوخت شخصی شان ۳ هزار تومانی، ۱۰۰ لیتر دارند و استفاده نمی‌کنند. یعنی اگر فرض کنیم این مصوبه موجب استفاده از کارت سوخت شخصی شود، آن ۲۵ درصد اصولا باید بروند از کارت سوخت شخصی استفاده کنند.
سوال: البته یک عده هم کارت ندارند مثل من.
نواز: آن یک چیز دیگر است و آن ۱۵ درصد از آن ۵۳ میلیون لیتر میزانی است که آن دو هزار تومان را عاید دولت می‌کند. یعنی همه ۵۳ میلیون لیتر را نمی‌توانیم بر اساس ۵ هزار تومان در نظر بگیریم، چون مردم از کارت سوخت شخصی شان استفاده خواهند کرد.
سوال: ممکن است ولی آن دیگر تمام می‌شود. ایشان فرمودند که ۷۵ درصد با همان نرخ یک و دو، کار مردم راه می‌افتد.
نواز: ۱۵ الی ۲۰ درصد مردم مصرف شان بیش از ۱۶۰ لیتر است که منتهی می‌شود به استفاده از کارت جایگاه، ولی این که بگوییم همه ۵۳ میلیون لیتر یعنی همه ۴۵ درصد، ۵ هزار تومان استفاده خواهند کرد، نه.
سوال: البته آن قدری که در کارت ذخیره می‌شود ظاهرا تا یک مدت زمانی قابل استفاده است و بعد می‌سوزد. آقای ویس کرمی یکسری سوال داریم مثلا تاکسی‌های اینترنتی تکلیف شان چه می‌شود؟
ویس کرمی: اشاره داشتید در بحث تاکسی‌های اینترنتی، در مصوبه آورده، البته قبل از آن توضیحی بدهم در بحث استفاده از کارت شخصی که عرض کردم روح مصوبه بوده. در همین چند روزه تقاضای کارت شخصی ما از ۱۲، ۱۳ هزار به ۱۷ تا ۲۰ هزار رسیده. یعنی مردم دنبال این هستند که از کارت شخصی خودشان استفاده کنند. روح مصوبه این است هدفش هم این بوده. در همین روز‌ها ۱۷ هزار تا ۲۰ هزار ثبت نام کارت سوخت هوشمند شخصی در یک روز داشتیم.
سوال: این امروز ابلاغ شده چطوری؟
ویس کرمی: صحبت‌هایی بود، در فضای مجازی. بالاخره مردم آمدند به سمت این که از کارت سوخت شخصی داشته باشند استفاده کنند. یعنی هدف این مصوبه هم این بوده که واقعا کمتر از کارت اضطراری ...
سوال: موافقم. اول هم که مقدمه‌ای گفتم اصلا من با هیچ چیز کار ندارم. همین که پولی گیر دولت می‌آید و کسری بودجه آن به اندازه خیلی کم جبران می‌شود به همان اندازه کم هم از تورم کم خواهد شد و این به نفع همه است.
نواز: محدودیت‌های سوخت گیری هم کمتر می‌شود.
سوال: کسی که ۱۲ شب می‌زند می‌گوید که من کارت ندارم بله
ویس کرمی: مردم راحت‌تر میتوانند بروند سوخت گیری کنند. معطل نشوند در جایگاه. در این ایام واقعا داشتیم طرف مراجعه می‌کرد به جایگاه سهمیه کارت تمام شده بود. محدودیت دارد دیگر. ۵-۶ هزار بیشتر سهمیه ندارند.
سوال: آقای ملک شریعتی، همان اشاره‌ای که خودتان کردید در مدیریت مصرف بنزین که پیشنهادی را داده بودید و عمدتا هم غیر قیمتی بود یکی بحث میترینگ است. نمی‌دانم الان در چه وضعیتی است؟
شریعتی نیاسر: مهم‌ترین نکته‌ای که در این شفاف سازی مصرف به ویژه بنزین باید اتفاق بیفتد، اتصال بنزین و سهمیه یارانه به کد ملی است و این در قانون بودجه تکلیف شده الان به دولت و به ویژه ...
سوال: موضوع ماده ۴۶؟
شریعتی نیاسر: نه. آن که سر جای خود الان در تبصره ۳ قانون بودجه امسال جزء ۲ بند ت آقای ویس کرمی کاملا آشنا هستند. چون درگیر این موضوع بودیم با هم صحبت زیاد کردیم، اما متاسفانه هنوز به اجرا نرسیده. اگر اجرا شود بدون افزایش قیمت برای مردم کل کارت‌های جایگاه حذف خواهد شد. از بابت این که دیگر نیازی نیست که غیر شفاف عمل کنیم. خواهشم این است الان هم این موضوع، هم دوباره در همان تبصره ۳، ۵۰۰ هزار تن استفاده از ال پی جی در خودرو‌ها باز تکلیف شده به قیمت یارانه‌ای نرخ اول بنزین. نمی‌دانم چرا همین جا الان ایشان اشاره نمی‌کنند. اگر آقای ویس کرمی نمی‌خواهند اجرا کنند همین جا فرصت خوبی است. همین جا روی آنتن استعفا دهند. چون قانون بودجه باید در کشور اجرا شود. تعجب می‌کنم وزارت نفت مکلف هستند اجرا کنند. بنزین را به کد ملی ما در قانون آوردیم وصل شود. اگر سهمیه یارانه‌ای به کارت بانکی صاحب خودرو برود این اتفاق می‌افتد تعجب می‌کنم چند ماه است ما داریم پیگیری می‌کنیم و دوستان نمی‌خواهند اجرا کنند.
ویس کرمی: آقای دکتر شریعتی خودشان می‌دانند در قانون آمده، انتقال سهمیه از کارت هوشمند سوخت به کارت بانکی مالکین خودرو‌ها. در آیین نامه از ابتدای ۱۴۰۴ بوده. گفته بعد از دو ماه از زمان اجرای این آیین نامه اجرایی را تدوین کنند. هیئت محترم وزیران تصویب کند ابلاغ کند. متولی تدوین این آیین نامه اجرایی و به تصویب هیئت محترم وزیران برساند. وزارت امور اقتصادی دارایی بوده. آقای دکتر می‌داند ده‌ها جلسه داشتیم. جلسات در کمیسیون اقتصاد دولت داشتیم. تخصصی داشتیم. اصلی داشتیم. فرعی داشتیم. در کمیسیون اقتصاد دولت هم تصویب شده. در جلسه‌ای که تصویب شده، آقای شریعتی هم حضور داشتند. ما هم در جلسه حضور داشتیم. بنابراین مصوبه و آیین نامه اجرایی بایستی ابلاغ شود. هنوز به وزارت نفت ابلاغ نشده. پس هر زمانی که آیین نامه اجرایی که قرار بوده وزارت امور اقتصادی و دارایی با همکاری وزارت نفت، بانک مرکزی، سازمان برنامه بودجه، تدوین و ابلاغ کند به وزارت نفت، طبق آن آیین نامه انجام دهیم. الان آقای شریعتی بفرمایند آیا دولت این آیین نامه اجرایی را ابلاغ کرده یا نه؟ من بر چه اساسی بروم این را انجام دهم؟ نکته دوم راجع به استفاده از ال پی جی در خودرو است. الان ۵-۶ جایگاه داریم در کل کشور، ال پی جی را به خودرو‌ها می‌دهیم. برنامه ریزی کردیم. استاندارد خودرویی را پیگیری کردیم. استاندارد ساخت جایگاه‌های ال پی جی را پیگیری کردیم و داریم وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد همه بار‌ها جلسه برگزار کردیم. چک لیست‌ها را تدوین کردیم که استفاده از ال پی جی را در سبد خودرو تقویت کنیم. ساخت جایگاه ال پی جی را در برنامه داریم، بردیم در درگاه ملی مجوز‌ها. بایستی مجوز به آن فردی که ال پی جی عرضه کند باید حتما برود در درگاه ملی مجوز‌ها، مجوز را دریافت کند. کاربرگ آن را طراحی کردیم در وزارت امور اقتصادی و دارایی. هیئت مقررات زدایی جزو برنامه‌هایی که داریم انجام می‌دهیم. این که دکتر شریعتی می‌فرمایند نشده ...
شریعتی نیاسر: خداکند آدم بخواهد، کاری انجام دهد. مثل همین مصوبه‌ای که الان انجام شده، خدا کند آدم بخواهد انجام دهد. واقعا گله دارم از دولت. آیین نامه از آخر تیر باید اجرا می‌شده. ال پی جی هم که آیین نامه نمی‌خواسته. دوستان نمی‌خواهند انجام دهند. بالغ بر ۲۰۰ هزار تن در سال دارد ال پی جی در پالایشگاه‌های نفتی ما فلر می‌شود. بنزین را با دو برابر قیمت ال پی جی وارد می‌کنیم. حاضر نیستیم ال پی جی داخلی مان را تنوع سبد سوختی بدهیم که مطابق الزامات پدافند هم هست. آن سوال من را هم که کسی جواب نداد که الان خانواده‌ای که دنا و خودرو‌های سی کی دی وارداتی دارد که اینها دیگر وارداتی تلقی نمی‌شوند، داخلی حساب می‌شوند، ۴ تا خودرو به نام ۴ عضو خانواده دارد. این بنزین ۱۵۰۰ تومانی دارد. آن خانواده متوسط به پایینی که تازه پول جمع کرده، خودرویی خریده یک ساینا و یا یک تیبایی خریده این بنزین او به قول ایشان کارت سوخت او ۵ هزار تومانی است. این کجایش عادلانه است. این مصوبه هم ناقص است. هم ناکارآمد و هم ناعادلانه است و هم مغایر قانون و به نظر من اصلا در تصویب قوانین مجلس دچار مشکل خواهد شد.
ویس کرمی: باز دو نکته مهم را دوباره تاکید می‌کنم. آقای شریعتی خودشان استحضار دارند. آیین نامه اجرایی انتقال سهمیه از کارت سوخت به کارت بانکی قبل از آن ده‌ها جلسه برگزار شده در کمیسیون اقتصاد دولت. ایشان هم تشریف داشتند. من هم بودم. از مجموع دستگاه‌ها هم بودند. آنجا در کمیسیون تصویب شد، رفت برای مصوبه هیئت وزیران و ابلاغ شود. تا الان به ما وزارت نفت و هیچ کجا این ابلاغ نشده و من باید آیین نامه اجرایی داشته باشم.
سوال: قانون بودجه یعنی چه؟ یعنی برای همان سال؟
ویس کرمی: متولی داشته.
سوال: آنها کم کاری کردند.
ویس کرمی: در بحث اتوگاز، عرض کردم در قانون هم گفته تا ۵۰۰ هزار تن سالیانه از ال پی جی استفاده شود.
سوال: ال پی جی را کنار بگذاریم. بحث تاکسی‌های اینترنتی را بفرمایید:
ویس کرمی: در بحث تاکسی‌های اینترنتی بند ۶ این مصوبه، تاکسی‌های اینترنتی سهمیه‌ای دارند. بسته به نوع خودرو، سهمیه مثلا ۶۰ لیتر نرخ اول دارد و ۱۰۰ لیتر هم نرخ دوم دارد. ولی، چون دارد کار جابجایی مسافر را انجام میدهد، ساز و کاری در بند ۶ این مصوبه برای آن تعریف شده. گفته وزارت کشور با همکاری وزارتخانه‌های اطلاعات، نفت و سازمان برنامه و بودجه مکلف است حداکثر ظرف سه ماه، پس از ابلاغ این تصویبنامه، سامانه‌ای با هدف شناسایی، احراز و اعطای سهمیه اعتباری ریالی، ایجاد کند. اعتباری ریالی یعنی چه؟ مابه التفاوت قیمت کارت اضطراری جایگاه. یعنی ۵ هزار تومان و قیمت نرخ دوم یعنی ۳ هزار تومان، ۲ هزار تومان می‌شود. چه کار می‌کند؟ وزارت کشور بررسی می‌کند سامانه‌ای را قرار است طراحی کنند. می‌گوید من این خودروی اینترنتی که مسافر جابجا کرده در این ماه، این میزان کار کرده، شما به این میزان لیتر به او اعتبار بده. به آن میزانی که اعلام می‌کنم مابه التفاوت نرخ ۵ هزار تومانی و ۳ هزار تومانی می‌شود، ۲ هزار تومان در کارت بانکی او می‌آید. آن کارت بانکی را می‌تواند ببرد در جایگاه صرفا چه استفاده ای کند؟ ۱۴۰۱ هم داشتیم. این ساز و کار وجود داشته نه تنها وزارت کشور، سامانه سماس هم هست. یعنی جا‌هایی که کار می‌کردند، کار عمومی انجام می‌دادند. جابجایی مسافر و بار انجام می‌دادند. سهمیه کفاف نمی‌داد. قبلا بوده الان هم دولت به درستی آورده. می‌گوید نگران سهمیه نباشید. من آن مابه التفاوت را به این میزانی که مشخص می‌شود عملکرد داری و کار انجام می‌دهید به شما اعلام می‌کنم. اعتباری در کارت بانکی شما می‌ریزم و صرفا هم باید بروید در جایگاه بعنوان سوخت گیری بنزین از آن استفاده کنید.
سوال: پس نتیجه این که اینها تاکسی‌ها و تاکسی‌های اینترنتی نباید افزایش قیمتی ناشی از این تغییر قیمت داشته باشند.
ویس کرمی: نگران نباشند، این جا سهمیه را برایشان دیده و می‌گوید من جبران می‌کنم برای شما این مابه التفاوت را به شما می‌دهم.
نواز: جایگاه سوخت بالاخره بخش خصوصی هستند. نقشی در تعیین سهمیه و قیمت ندارند. ولی ما حسب وظیفه رسالت اجتماعی مان، چون پاسخگویی داریم به مردم، در سه چهار ماه گذشته نظرسنجی کوچکی کردیم در تهران و چند شهر. وقتی بحث افزایش قیمت بنزین باب شد، از این نظرسنجی دو تا پیشنهاد درآوردیم که این دو تا پیشنهاد را بر اساس آن ماده ۸ به دولت ارائه خواهیم داد. پیشنهاد اول این است که برای آن قیمت ۱۰۰ لیتر ۳ هزار تومانی که در کارت‌ها هست آن را با اندکی افزایش مواجه کنند. یعنی آن ۱۰۰ لیتر میزان لیتراژ آن افزایش پیدا کند. تحلیل هم به ایشان ارائه می‌دهیم.
سوال: چقدر مثلا بشود؟
نواز: ما می‌گوییم حداقل ۵۰ لیتر بتواند افزایش پیدا کند.
سوال: یعنی بشود ۱۵۰
نواز: بله. ما پیشنهاد را رسما خواهیم داد و تحلیل مان را هم ارائه خواهیم کرد. بر اساس مصرفی که دارد. دو قشر داریم. یک قشری داریم که مازاد مصرف دارند یعنی واقعا نیاز واقعی بیش از ...
سوال: الان این پیشنهاد شما اثر کل این مصوبه را خنثی می‌کند.
نواز: نه. عرض می‌کنم اشکال ندارد. کارگروه می‌تواند بررسی کند. بعضی‌ها هستند که واقعا مازاد مصرف دارند. می‌خواهیم آن مازاد مصرفی که دارد، یک زمانی هست که از آن ۱۰۰ لیتری که دارد استفاده می‌کند می‌رود مسافرت، جا‌های مختلف می‌رود و آن ۱۰۰ لیتر کفاف او را نمی‌دهد. چون از مردم این را پرسیدیم این پیشنهاد را خواهیم داد برای افرادی که استفاده شخصی می‌کنند، مسافرت و اینها، می‌روند بتوانند آن میزان افزایش را داشته باشند. پیشنهاد دوم هم این است که اگر فردی از بخش دوم کارت آزاد خودش یعنی ۳ هزار تومانی استفاده کند، پیوسته از آن استفاده کند. به میزان استفاده خود بتواند ۱۰۰ لیتر او افزایش پیدا کند. یعنی مشوقی برای آن قائل شوند که اگر از کارت سوخت خود استفاده کردند به تناسبی بتوانند از آن که ما هر چقدر بیشتر می‌توانیم از کارت آزاد استفاده کمتری کنیم.
ویس کرمی: به هموطنان عزیز دوباره تاکید می‌کنم که این مصوبه در مورد حداکثر استفاده از کارت سوخت خودرو شخصی است. می‌خواهد مشوقی ایجاد کند که از کارت سوخت خودرو شخصی استفاده شود. کارت جایگاه را تا الان به ۳ هزار تومان به ازای هر لیتر می‌دادند. ۲ هزار تومان اضافه کرده. تغییری که در این دادند می‌گویند نرخ سومی اینها نیست. نه. ۳ هزار تومان، ۲ هزار تومان اضافه شده. از نیمه آذرماه تاریخی مشخص می‌شود. حتما اطلاع رسانی می شود. بر مبنای ساز و کاری در این مصوبه هیئت وزیران دیده، حتما اطلاع رسانی‌ها را به صورت مرتب در شورای اطلاع رسانی دولت و مجموعه وزارت نفت، شرکت ملی پالایش و پخش اطلاع رسانی به هموطنان انجام میدهد. هر گونه ابهامی، چیزی داشته باشند قابلیت توضیح دادن و تبیین دارد. نگران نباشند.
نظر شما