سلام من به تو‌ای اشرف بروجردی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ در ادامه دلنوشته افشین علا شاعر سرشناس کشورمان را بمناسبت درگذشت خانم اشرف بروجردی می خوانیم.

این سال‌ها در سوگ بسیاری از عزیزان مرثیه سروده‌ام، ولی همان‌طور که بار‌ها گفته‌ام، برای کسانی که دوست‌شان می‌دارم، در حیات‌شان نیز شعر می‌گویم. منتظر نمی‌مانم که مرگ، اولین بهانه‌ی سرودنم برای عزیزان باشد. فرقی هم برایم نمی‌کند که ممدوحم صاحب‌نام باشد یا گمنام. کسی را خوش بیاید یا طاعنی را به خشم و تمسخر وا دارد.

باورم این است که خوبی و زیبایی را در هر کسی که ببینم، باید آن را در آینه‌ی شعرم به معرض تماشای دیگران بگذارم. چراکه شعر تنها دارایی و ثروت من است و جز آن چیزی ندارم که به بندگان خاص خدا و عزیزان صاحبدل تقدیم کنم.

زنده‌یاد بانو اشرف بروجردی از این جمله عزیزان بود. به جرأت می‌گویم که او از آفریدگان قابل ستایش خداوند در روی زمین بود. هم به وقار فاطمی مزین بود و هم به شکوه زینبی. از این رو، سال‌ها پیش زمانی که در قامت نحیف، اما استوارش شاهد حماسه‌ی عظمت صبوری یک مادر داغدیده بر نعش فرزندی نازنین بودم، بی‌اختیار شعر بلندی با این مطلع برایش سرودم:

سلام من به تو‌ای اشرف بروجردی...

به قول حکیم بیهق، او به‌راستی زنی بود جگرآور. زمانی که در حادثه‌ی هفتم تیر، شوهر از دست داد، من نوجوانی بودم که نمی‌شناختمش. اما یقین دارم که در شهادت همسر، همان‌قدر زینبی ظاهر شد که سی و چند سال پس از آن در ماتم مرگ ناگهانی پسر دلبندش. روز تشییع آن جوان برومند، سراسیمه خود را به دانشگاه تهران رساندم. مثل همه‌ی موارد مشابه در مواجهه با مادران داغ جوان دیده، از لحظه‌ی رو‌به‌رو شدن با صاحب‌عزا وحشت داشتم و زبانم به لکنت افتاده بود. اما دیدن قامت نحیف، اما استوار آن مادر با همان چهره‌ی متبسم همیشگی، جایی برای وحشت و لکنت نمی‌گذاشت.

جانی سراپا سوخته، اما تسلیم و خاضع در برابر اراده‌ی حق. با دلی خونین و لبی خندان چو جام. با تنی بیمار، اما ایستاده‌تر از کوه در چادری که شکوه و عظمت زن را در نگاه آدمی دوچندان می‌کند. پای تابوت پسر نیز ذره‌ای از آرامش و تبسم و فروتنی‌اش کم نشده بود. همان‌گونه بود که پشت میز ریاست کتابخانه‌ی ملی دیده بودمش. همان‌گونه که در آیین‌های فقدان بانو مهدیه‌ی الهی قمشه‌ای حضور یافته بود. همان‌گونه آرام و خاضع و باوقار که در عرصه‌ی دانش و فرهنگ و سیاست ظاهر می‌شد.

عجیب آن‌که در تمام این احوال با عقرب جرار سرطان نیز دست و پنجه نرم می‌کرد و شاید بسیار کسان نمی‌دانستند. اما تسلیم نشدن در برابر نیش این عقرب جرار، تحمل دردی استخوان‌سوز و خضوع در برابر داغ‌های کمرشکن، از صفات بارز زن مسلمان راستین است. به‌راستی که او چنین بود.

دوران کوتاه همکاری من با آن بانوی نورانی و عظیم‌الشأن در کتابخانه‌ی ملی، برای آن‌که تمام عمر به یاد او باشم و سجایای اخلاقی‌اش را در ذهنم مرور کنم، کافی بود. کمااین‌که برای نیل زنان و دختران این روزگار به جایگاه برازنده‌ی زن مسلمان، شناساندن زوایای شخصیتی بانوانی، چون اشرف بروجردی بسیار اثرگذارتر از نهیب و انذار است.

اگر به حجاب و عفاف که این روز‌ها تنها دغدغه‌ی متدینین برای زن ایرانی است، حکمت و دانایی و فرزانگی را هم اضافه کنیم، به مصداق روشن و تابناکی می‌رسیم به نام اشرف بروجردی. دریغا که نسل جوان امروز به هزار و یک دلیل، کمتر در معرض آشنایی با زنان برگزیده‌ی خداوند همچون او قرار می‌گیرند.

ضایعه‌ی فقدان آن بانوی گرامی را به تنها یادگار برومندش جناب آقای بشیر معتمدی، برادر محترم ایشان جناب آقای علاءالدین بروجردی و همه‌ی بازماندگان به‌ویژه خانواده‌های بروجردی و شهید معتمدی تسلیت عرض می‌کنم.

ضمنا جا دارد که این ضایعه را به همه‌ی همراهان و همفکران سیاسی، اما اخلاق‌مدار او اعم از زنان و مردان اصلاح‌طلب تسلیت بگویم. به‌ویژه به جناب سید محمد خاتمی که گوهری آراسته به فضایل ناب اخلاقی را در جبهه‌ی اصلاحات از دست داد. روحش شاد و با سرور زنان دو عالم محشور باد.                                                                                                                                                                                                                                    
افشین علا، آذر ۱۴۰۴