بررسی تغییر کاربری اراضی کشاورزی در کشور

چکیده نشست پژوهشی:
 در بهمن ماه ۱۳۷۱ از ادغام تشکیلات سازمان اصلاحات ارضی و ستاد مرکزی هیات های هفت نفره، سازمان امور اراضی کشور تاسیس شد.
 حفظ کاربری، یکپارچگی، ساماندهی، تثبیت مالکیت و توسعه اراضی، حوزه های اصلی ماموریتی سازمان امور اراضی کشور در جهت مدیریت بر اراضی کشاورزی و واگذاری اراضی برای طرح های کشاورزی و غیرکشاورزی است.
 سالانه به طور متوسط 2 / 14 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی در کشور به زیر کشت محصولات زراعی و باغی می رود.
 مستند به ماده 1 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها ( مصوب 1374 ) و اصلاحیه بعدی آن ( مصوب 1385 ) به منظور حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها و تداوم بهره وری آنها از تاریخ تصویب این قانون تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها در خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرک ها جز در موارد ضروری ممنوع می باشد.
 در دو دهه گذشته تقریباً بیش از صد هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور به صورت مجاز و یا غیرمجاز تغییر کاربری داده شده و از چرخه تولید خارج گردیده است.
 مرجع تشخیص اراضی زراعی و باغ ها وزارت جهاد کشاورزی است و مراجع قضایی و اداری موظف به رعایت نظر سازمان مورد اشاره خواهند بود.
 در حال حاضر تغییر بی رویه اراضی کشاورزی یکی از چالش های مهم بخش کشاورزی ایران است.

پژوهش خبری صدا وسیما:با رشد روز افزون جمعیت و صنعتی شدن جوامع بشری، تغییرات چشمگیری در کاربری اراضی کشاورزی اتفاق افتاده است. بررسی ها نشان می دهد، تغییر کاربری اراضی کشاورزی در کشور سالیانه بخش عمده ای از اراضی را از چرخه تولید خارج می نماید.
زمین منبع غیرقابل جایگزینی است که به آسانی و با صرفه های اقتصادی قابل بازیافت نیست. بنابراین کاربری اراضی در کشور که فضای زیست محدود است، باید همانند مصرف آب با اندیشه همراه با برنامه ریزی و کاملاً بهینه باشد. بدین سان، صیانت از این فضاها و جلوگیری از تبدیل آنها به فضاهای مسکونی، ویلاها، جاده ها، تاسیسات صنعتی و غیره در کنار حفظ توان اکولوژیکی و تولیدی آنها و همچنین مدیریت پایدار اراضی زراعی و باغی روز به روز مشکل تر شده و تغییر کاربری آن، علی رغم احتیاج شهرها و روستاها به فضاهای سبز به ویژه در اطراف کلان شهرهای کشور به صورت انفجاری مستمر در حال وقوع است.
ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﮐﺸﺎورزی ﭘﺲ از ﮐﻢ آﺑﯽ، دوﻣﯿﻦ ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺎﺳﯽ ﮐﺸﺎورزی اﯾﺮان ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻧﻤﻮﻧﻪ ای از ﻧﺎﮐﺎﻣﯽ ﺳﺎزوﮐﺎر ﺑﺎزار در ﺣﻔﻆ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود. اﯾﻦ اﻣﺮ ﺳﺒﺐ ﻧﺎﺑﻮدی ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻤﯽ از زﻣﯿﻦ ﻫﺎی ﮐﺸﺎورزی ﺷﺪه و از دﯾﺪﮔﺎه اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ، ﺧﻮدﮐﻔﺎﯾﯽ و اﺷﺘﻐﺎل ﭘﺎﯾﺪار ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﯾﯽ، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ. ﻓﺸﺎر ﺻﻨﻌﺖ، ﮔﺮدﺷﮕﺮی، ﺑﺤﺮان ﮐﻢ آﺑﯽ و ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺎﺻﻠﺨﯿﺰی و ﺑﻬﺮه وری ﺑﺨﺶ ﮐﺸﺎورزی، ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ روﺳﺘﺎﯾﯿﺎن، ﺧﻼ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎزدارﻧﺪه و ﻓﺴﺎد اداری، ﺣﻔﺎﻇﺖ از اراﺿﯽ ﮐﺸﺎورزی را دﺷﻮارﺗﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
در همین راستا، گروه اقتصاد پژوهش خبری در ادامه سلسله نشست های کارشناسی خود به بررسی و شناسایی عوامل موثر در تغییر کاربری اراضی کشاورزی، چالش ها و راهکارهای حفظ کاربری، یکپارچگی و سازماندهی اراضی کشاورزی با حضور آقای مهندس علیرضا اورنگی، رئیس سازمان امور اراضی کشور و فرید صیدی نژاد، معاون حفظ کاربری و یکپارچگی سازمان امور اراضی کشور اختصاص داده است.

متن کامل این مطلب در اینجا  قابل دریافت است.
پژوهش خبری// علی قنبری شیر سوار