پخش زنده
امروز: -
در همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید مطرح شد
تسلیم بدخواهان این کشور نمی‌شویم
معاون رئیس جمهور: تسلیم خواست دشمنان نمی‌شویم و واکنش مورد نظر آنها را انجام نمی‌دهیم بلکه تهدید‌ها را به فرصت تبدیل می‌کنیم
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، محمد نهاوندیان در هشتمین همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید افزود: کسانی که از خارج کشور می‌آیند و کار‌هایی را انجام می‌دهند و خیال می‌کنند که ما واکنش مورد نظر آنها را ارائه می‌دهیم در اشتباهند، بلکه ما تهدید‌ها را به فرصت و اصلاح ساختار تبدیل می‌کنیم.وی گفت: ما از شرایط کنونی برای تکرار نکردن اشتباهات گذشته و انتخاب راه درست استفاده می‌کنیم.
نهاوندیان ادامه داد: لازمه اصلاح امور نگاه دراز مدت به اقتصاد ایران، انجام دادن کار دراز مدت و انجام تحلیل دراز مدت است و همچنین ما باید با موضوعات سیاسی برخور نکنیم و نگاه کارشناسی به آن داشته باشیم.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود: امیدواریم بتوانیم چالش‌ها را در اقتصاد کشور پیدا کنیم و از آنها درس بیاموزیم، زیرا چالش‌های موجود در اقتصاد ما کم نیست و بیش از ۵۰ سال است که ما با چالش هایی، چون رشد نقدینگی که به طور متوسط در این ۵۰ سال بالای ۲۳ درصد است، دست به گریبانیم.
وی گفت: در آغاز دولت یازدهم ۳۸/۸ درصد رشد نقدینگی داشتیم و مشکلات بانکی ما که در حال حاضر وجود دارد مال امروز و دیروز نیست بلکه ما این مشکلات بانکی را از قبل و از اول انقلاب هم داشتیم.
نهاوندیان افزود: بی انضباطی‌های بانکی که در دو دهه اخیر زیاد شده و همچنین تعیین قیمت برق، سوخت و حامل‌های انرژی از چالش‌های ماندگار اقتصاد ماست و بیش از پنج دهه این مشکلات مطرح است.
معاون اقتصادی رئیس جمهور گفت: این مشکلات از گذشته بوده و کارشناسان ما هم از آنها آگاهی داشتند، اما چیزی که باعث شده این مشکلات رفع نشود این بوده که تصمیم گرفته شده، ولی تحقق پیدا نکرده است.
وی افزود: در سه دهه قبل، تعداد اقتصاددان‌های ما در تصمیم گیری‌ها کم بود، ولی در حال حاضر ما به اندازه کافی اقتصاددان داریم و عوامل دیگری در حل نشدن مشکلات اقتصادی ما دخیل است.
نهاوندیان گفت: مشکلات اقتصاد ما به موضوعات مختلفی از جمله سیاست گذاری ها، بحث‌های فرهنگی و اجتماعی و بسیاری از مسائل این چنینی مرتبط است مثلا کسی اسم خود را کارشناس می‌گذارد، نمی‌تواند فقط به بحث اقتصادی فکر کند و به جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه و همچنین تحقق راه حل خود فکر نکند.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود:ای کاش در حرفه اقتصاد هم مانند پزشکی سوگند نامه‌ای وجود داشت که در برخی مسائل برخی بدیهیات از طرف برخی افراد زیر سوال نرود، مثلا در مناظرات سیاسی برخی از این بدیهیات اقتصادی مورد بحث قرار می‌گیرد که اصلا نباید درباره آنها بحث شود.
وی گفت: یکی دیگر از مشکلات ما این است که مشکلات ما بلند مدت و تصمیمات ما کوتاه مدت است.
نهاوندیان افزود: معمولا تصمیم گیری‌ها در بخش سیاسی کوتاه مدت است و اگر بخش سیاسی بر ملاحظات اقتصادی و فرهنگی فائق شود تصمیم گیری‌ها کوتاه مدت می‌شود.
معاون اقتصادی رئیس جمهور گفت: ما نمی‌توانیم انکار کنیم که بحث سیاسی ما چارچوب بسیاری از مسائل اقتصادی ما را تعیین می‌کند در صورتی که چارچوب این حرکت‌ها باید علم اقتصاد باشد.
وی ادامه داد: از جمله مسائل دیگر این است که هر تصمیم اقتصادی را نمی‌توان در هر فرهنگی عملی کرد و اگر فرهنگ یک جامعه عادت کرده باشد به درآمد‌هایی که کاری برایش صورت نگرفته باید این ریشه فرهنگی اصلاح شود.
نهاوندیان گفت: بسیاری از تصمیمات اقتصاد ناظر به مسائل بین نسلی است و محیط زیست از جمله این مصادیق است مثلا در جلسه تصمیم گیری نسل آینده حضور ندارد که از حقوق خودش دفاع کند و ما معمولا در تصمیماتی که می‌گیریم لحظه را ترجیح می‌دهیم و به همین دلیل با مشکل تداوم تصمیمات روبرو هستیم و وقتی زمان تغییر می‌کند اهمیت موضوع نیز تغییر می‌کند و ما نمی‌توانیم تصمیمی را که گرفته بودیم، حفظ کنیم.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود: به عنوان مثال میزان تحقق برنامه‌های پنج ساله ما چند درصد است و ما چرا نمی‌توانیم تصمیمات با ثبات بگیریم؟.
وی گفت: عملکرد دولت‌ها در چهار سال اول و دوم فرق می‌کند و این بخاطر این است که وعده‌های سیاسی که داده می‌شود بدون سنجیده شدن پشتوانه اقتصادی ارائه می‌شود و بسیاری از طرح‌های نیمه تمامی که در حال حاضر داریم به همین دلیل است.
نهاوندیان افزود: وقتی وعده‌ای داده می‌شود این موضوع که آیا اقتصاد ما امکان تولید را دارد یا خیر در نظر گرفته نمی‌شود و محاسبه امکانات در وعده‌های سیاسی جایی ندارد.
معاون اقتصادی رئیس جمهور گفت: به عنوان مثال تصمیمی که در خصوص اصلاح قیمت حامل‌های انرژی گرفته شده چرا شکسته شد و اجرایی نشد، زیرا برخی تصمیمات این چنینی هزینه دارد و برخی اصلاحات اقتصادی در توان سیاست گذار نیست.
وی با اشاره به اینکه برخی از تصمیمات فقط تصمیم دولت و بنگاه‌های اقتصادی نیست افزود: ریشه‌های فرهنگی نیز در بسیاری از چالش‌های اقتصادی ما موثر است به عنوان مثال چرا در سبد هزینه خانوار ما بیمه که حاصل بلند مدت نگری است جایی ندارد و یا چرا ما ساختمان هایمان را با عمر‌های کوتاه بنا می‌کنیم و یا اینکه چرا برخی افراد در بستر رودخانه‌ها ساخت و ساز می‌کنند، این‌ها همه به ریشه‌های فرهنگی ما بر می‌گردد.
نهاوندیان گفت: برخی چالش‌ها هم ریشه‌های اقتصادی دارد به عنوان مثال نفت زدگی که در اقتصاد ما وجود دارد از جمله این مشکلات است و در این اقتصاد توزیع درآمد قبل از تولید درآمد صورت می‌گیرد و حاصل این دو اقتصاد کسری بودجه است که دولت به صورت آشکار و پنهان با آن دست به گریبان است.
معاون اقتصادی رئیس جمهور ادامه داد: پرداخت سود ثابت بانکی بیشتر از سود تحقق یافته در اقتصاد نیز از جمله همین مشکلات است به عنوان مثال ما در طول دهه‌های گذشته سود بانکی بالای ۲۰ درصد را پرداخت می‌کردیم در صورتی که رشد اقتصادی ما کمتر از سه درصد بوده و همین سود بانکی بالا نقدینگی و تورم را به دنبال دارد و این بیماری در اقتصاد ما مزمن و ادامه دار است و باید به صورت ریشه‌ای برطرف شود.
وی ادامه داد: گاهی کار کارشناسی روی این ریشه‌ها انجام شده، اما در اجرا رخ نداده است، زیرا تمایزی بین آرمان، هدف بلند مدت، هدف مرحله‌ای و دستور اجرا داده نشده است و به همین دلیل ساز و کار اجرای دستور تحقق پیدا نکرده است.
نهاوندیان با اشاره به اینکه ما مهندسی ساز و کار اجرا را نداریم گفت: ما اقتصاد کشور را گران اداره می‌کنیم و دستگاه‌ها در کار هم تداخل می‌کنند.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود: در فاصله سال ۹۲ تا ۹۶ رشد نقدینگی به طور متوسط ۲۵ درصد بوده به این صورت که در سال ۹۲ رشد نقدینگی ۳۸ درصد و نرخ تورم ۳۴/۷ درصد بوده و در سال ۹۶ رشد نقدینگی ۲۲ درصد و نرخ تورم ۹ درصد بوده و در شاخصه‌های اقتصادی بهبود حاصل شده بود، ولی به یکباره همه روند‌ها تکان خورد و خواستگاه این تکان‌ها اقدام یک دولت خارجی و مسائل سیاسی بود.
وی ادامه داد: اینکه یک اقدام یک دولت خارجی سبب این اتفاقات دربازار ارز و کالای ما شود و اینکه یک آدم سیاسی بعد از یکسال رئیس جمهور شدنش برجام را پاره کند، این اتفاق سیاسی است نه اقتصادی و ما نباید حوزه سیاسی را از نظر دور بداریم.
نهاوندیان گفت: خیال نکنید مشکلی را که ریشه سیاسی دارد، می‌توان اقتصادی حل کرد، البته باید به این نکته توجه کرد که نظام تصمیم گیری ما کاستی‌هایی را دارا است، ولی می‌تواند اصلاح شود و ما در این راه به جامع نگری، بلند مدت نگری و قدرت تصمیم گیری نیاز داریم.
نهاوندیان ادامه داد: لازمه اصلاح امور نگاه دراز مدت به اقتصاد ایران، انجام دادن کار دراز مدت و انجام تحلیل دراز مدت است و همچنین ما باید با موضوعات سیاسی برخور نکنیم و نگاه کارشناسی به آن داشته باشیم.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود: امیدواریم بتوانیم چالش‌ها را در اقتصاد کشور پیدا کنیم و از آنها درس بیاموزیم، زیرا چالش‌های موجود در اقتصاد ما کم نیست و بیش از ۵۰ سال است که ما با چالش هایی، چون رشد نقدینگی که به طور متوسط در این ۵۰ سال بالای ۲۳ درصد است، دست به گریبانیم.
وی گفت: در آغاز دولت یازدهم ۳۸/۸ درصد رشد نقدینگی داشتیم و مشکلات بانکی ما که در حال حاضر وجود دارد مال امروز و دیروز نیست بلکه ما این مشکلات بانکی را از قبل و از اول انقلاب هم داشتیم.
نهاوندیان افزود: بی انضباطی‌های بانکی که در دو دهه اخیر زیاد شده و همچنین تعیین قیمت برق، سوخت و حامل‌های انرژی از چالش‌های ماندگار اقتصاد ماست و بیش از پنج دهه این مشکلات مطرح است.
معاون اقتصادی رئیس جمهور گفت: این مشکلات از گذشته بوده و کارشناسان ما هم از آنها آگاهی داشتند، اما چیزی که باعث شده این مشکلات رفع نشود این بوده که تصمیم گرفته شده، ولی تحقق پیدا نکرده است.
وی افزود: در سه دهه قبل، تعداد اقتصاددان‌های ما در تصمیم گیری‌ها کم بود، ولی در حال حاضر ما به اندازه کافی اقتصاددان داریم و عوامل دیگری در حل نشدن مشکلات اقتصادی ما دخیل است.
نهاوندیان گفت: مشکلات اقتصاد ما به موضوعات مختلفی از جمله سیاست گذاری ها، بحث‌های فرهنگی و اجتماعی و بسیاری از مسائل این چنینی مرتبط است مثلا کسی اسم خود را کارشناس می‌گذارد، نمی‌تواند فقط به بحث اقتصادی فکر کند و به جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه و همچنین تحقق راه حل خود فکر نکند.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود:ای کاش در حرفه اقتصاد هم مانند پزشکی سوگند نامه‌ای وجود داشت که در برخی مسائل برخی بدیهیات از طرف برخی افراد زیر سوال نرود، مثلا در مناظرات سیاسی برخی از این بدیهیات اقتصادی مورد بحث قرار می‌گیرد که اصلا نباید درباره آنها بحث شود.
وی گفت: یکی دیگر از مشکلات ما این است که مشکلات ما بلند مدت و تصمیمات ما کوتاه مدت است.
نهاوندیان افزود: معمولا تصمیم گیری‌ها در بخش سیاسی کوتاه مدت است و اگر بخش سیاسی بر ملاحظات اقتصادی و فرهنگی فائق شود تصمیم گیری‌ها کوتاه مدت می‌شود.
معاون اقتصادی رئیس جمهور گفت: ما نمی‌توانیم انکار کنیم که بحث سیاسی ما چارچوب بسیاری از مسائل اقتصادی ما را تعیین می‌کند در صورتی که چارچوب این حرکت‌ها باید علم اقتصاد باشد.
وی ادامه داد: از جمله مسائل دیگر این است که هر تصمیم اقتصادی را نمی‌توان در هر فرهنگی عملی کرد و اگر فرهنگ یک جامعه عادت کرده باشد به درآمد‌هایی که کاری برایش صورت نگرفته باید این ریشه فرهنگی اصلاح شود.
نهاوندیان گفت: بسیاری از تصمیمات اقتصاد ناظر به مسائل بین نسلی است و محیط زیست از جمله این مصادیق است مثلا در جلسه تصمیم گیری نسل آینده حضور ندارد که از حقوق خودش دفاع کند و ما معمولا در تصمیماتی که می‌گیریم لحظه را ترجیح می‌دهیم و به همین دلیل با مشکل تداوم تصمیمات روبرو هستیم و وقتی زمان تغییر می‌کند اهمیت موضوع نیز تغییر می‌کند و ما نمی‌توانیم تصمیمی را که گرفته بودیم، حفظ کنیم.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود: به عنوان مثال میزان تحقق برنامه‌های پنج ساله ما چند درصد است و ما چرا نمی‌توانیم تصمیمات با ثبات بگیریم؟.
وی گفت: عملکرد دولت‌ها در چهار سال اول و دوم فرق می‌کند و این بخاطر این است که وعده‌های سیاسی که داده می‌شود بدون سنجیده شدن پشتوانه اقتصادی ارائه می‌شود و بسیاری از طرح‌های نیمه تمامی که در حال حاضر داریم به همین دلیل است.
نهاوندیان افزود: وقتی وعده‌ای داده می‌شود این موضوع که آیا اقتصاد ما امکان تولید را دارد یا خیر در نظر گرفته نمی‌شود و محاسبه امکانات در وعده‌های سیاسی جایی ندارد.
معاون اقتصادی رئیس جمهور گفت: به عنوان مثال تصمیمی که در خصوص اصلاح قیمت حامل‌های انرژی گرفته شده چرا شکسته شد و اجرایی نشد، زیرا برخی تصمیمات این چنینی هزینه دارد و برخی اصلاحات اقتصادی در توان سیاست گذار نیست.
وی با اشاره به اینکه برخی از تصمیمات فقط تصمیم دولت و بنگاه‌های اقتصادی نیست افزود: ریشه‌های فرهنگی نیز در بسیاری از چالش‌های اقتصادی ما موثر است به عنوان مثال چرا در سبد هزینه خانوار ما بیمه که حاصل بلند مدت نگری است جایی ندارد و یا چرا ما ساختمان هایمان را با عمر‌های کوتاه بنا می‌کنیم و یا اینکه چرا برخی افراد در بستر رودخانه‌ها ساخت و ساز می‌کنند، این‌ها همه به ریشه‌های فرهنگی ما بر می‌گردد.
نهاوندیان گفت: برخی چالش‌ها هم ریشه‌های اقتصادی دارد به عنوان مثال نفت زدگی که در اقتصاد ما وجود دارد از جمله این مشکلات است و در این اقتصاد توزیع درآمد قبل از تولید درآمد صورت می‌گیرد و حاصل این دو اقتصاد کسری بودجه است که دولت به صورت آشکار و پنهان با آن دست به گریبان است.
معاون اقتصادی رئیس جمهور ادامه داد: پرداخت سود ثابت بانکی بیشتر از سود تحقق یافته در اقتصاد نیز از جمله همین مشکلات است به عنوان مثال ما در طول دهه‌های گذشته سود بانکی بالای ۲۰ درصد را پرداخت می‌کردیم در صورتی که رشد اقتصادی ما کمتر از سه درصد بوده و همین سود بانکی بالا نقدینگی و تورم را به دنبال دارد و این بیماری در اقتصاد ما مزمن و ادامه دار است و باید به صورت ریشه‌ای برطرف شود.
وی ادامه داد: گاهی کار کارشناسی روی این ریشه‌ها انجام شده، اما در اجرا رخ نداده است، زیرا تمایزی بین آرمان، هدف بلند مدت، هدف مرحله‌ای و دستور اجرا داده نشده است و به همین دلیل ساز و کار اجرای دستور تحقق پیدا نکرده است.
نهاوندیان با اشاره به اینکه ما مهندسی ساز و کار اجرا را نداریم گفت: ما اقتصاد کشور را گران اداره می‌کنیم و دستگاه‌ها در کار هم تداخل می‌کنند.
معاون اقتصادی رئیس جمهور افزود: در فاصله سال ۹۲ تا ۹۶ رشد نقدینگی به طور متوسط ۲۵ درصد بوده به این صورت که در سال ۹۲ رشد نقدینگی ۳۸ درصد و نرخ تورم ۳۴/۷ درصد بوده و در سال ۹۶ رشد نقدینگی ۲۲ درصد و نرخ تورم ۹ درصد بوده و در شاخصه‌های اقتصادی بهبود حاصل شده بود، ولی به یکباره همه روند‌ها تکان خورد و خواستگاه این تکان‌ها اقدام یک دولت خارجی و مسائل سیاسی بود.
وی ادامه داد: اینکه یک اقدام یک دولت خارجی سبب این اتفاقات دربازار ارز و کالای ما شود و اینکه یک آدم سیاسی بعد از یکسال رئیس جمهور شدنش برجام را پاره کند، این اتفاق سیاسی است نه اقتصادی و ما نباید حوزه سیاسی را از نظر دور بداریم.
نهاوندیان گفت: خیال نکنید مشکلی را که ریشه سیاسی دارد، می‌توان اقتصادی حل کرد، البته باید به این نکته توجه کرد که نظام تصمیم گیری ما کاستی‌هایی را دارا است، ولی می‌تواند اصلاح شود و ما در این راه به جامع نگری، بلند مدت نگری و قدرت تصمیم گیری نیاز داریم.
۹۸؛ سال تبدیل چالش‌ها به فرصت‌ها
معاون اقتصادی رئیس جمهور: اقتصاد ایران امروز با چالش بزرگی روبرو است و سال ۹۸، سال تبدیل چالش‌ها به فرصت هاست
محمد نهاوندیان در هشتیمن همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید افزود: تحریم یک واقعیت تحمیل شده به اقتصاد ماست و اینکه ما چگونه به این تحریم‌ها واکنش نشان دهیم تصمیم بسیار مهمی است.
وی ادامه داد: تحریم اقتصادی را باید با روان سازی اقتصادی جواب دهیم و اقتصاد ایران در صورتی تاب آوری بیشتری دارد که همه فعالان اقتصادی احساس اثر گذاری و کارایی کنند.
نهاوندیان افزود: سیاست تسهیل در برابر تحریم می‌تواند راه گشا باشد و در شرایط حاضر بخش خصوصی با تشکل‌ها همگی باید به میدان بیایند.
معاون اقتصادی رئیس جمهور با اشاره به اینکه بخش سیاسی نیاز به ثبات سازی در فضای کسب و کار را دارد، گفت: باید بروکراسی‌های اقتصادی را کاهش دهیم و در این شرایط تحریم باید زمینه‌هایی برای واگرایی را فراهم کنیم و ممکن است بخواهیم همدیگر را نشان دهیم، ولی با توجه به اینکه توطئه دشمن این است که با به هم ریختن اقتصاد می‌خواهد به ما ضربه بزند، ما باید انسجام داشته باشیم.
وی ادامه داد: الان وقت همدلی و در شرایط ویژه باید مدیران به دنبال سرعت تصمیم گیری و بالا بردن قدرت انعطاف باشند.
نهاوندیان گفت: این آگاهی و توجه است که باید توانایی سیستم را بالا ببرد و باید توجه داشته باشیم که بالا بردن انعطاف باید در چارچوب نظم باشد.
معاون اقتصادی رئیس جمهور با اشاره به تشکیل شورای هماهنگی سران سه قوه افزود: تشکیل این شورا ظرفیت و فرصتی است برای هماهنگی ها، اصلاح ساختار، ثبات بخشی و ما از همه صاحب نظران دعوت می‌کنیم که برای تصمیماتی که پیشروی کشور است از دبیرخانه شورای عالی استفاده کنند.
وی گفت: روان سازی و هماهنگی و وحدت در شرایط فعلی اقتصاد بسیار مهم است.
وی ادامه داد: تحریم اقتصادی را باید با روان سازی اقتصادی جواب دهیم و اقتصاد ایران در صورتی تاب آوری بیشتری دارد که همه فعالان اقتصادی احساس اثر گذاری و کارایی کنند.
نهاوندیان افزود: سیاست تسهیل در برابر تحریم می‌تواند راه گشا باشد و در شرایط حاضر بخش خصوصی با تشکل‌ها همگی باید به میدان بیایند.
معاون اقتصادی رئیس جمهور با اشاره به اینکه بخش سیاسی نیاز به ثبات سازی در فضای کسب و کار را دارد، گفت: باید بروکراسی‌های اقتصادی را کاهش دهیم و در این شرایط تحریم باید زمینه‌هایی برای واگرایی را فراهم کنیم و ممکن است بخواهیم همدیگر را نشان دهیم، ولی با توجه به اینکه توطئه دشمن این است که با به هم ریختن اقتصاد می‌خواهد به ما ضربه بزند، ما باید انسجام داشته باشیم.
وی ادامه داد: الان وقت همدلی و در شرایط ویژه باید مدیران به دنبال سرعت تصمیم گیری و بالا بردن قدرت انعطاف باشند.
نهاوندیان گفت: این آگاهی و توجه است که باید توانایی سیستم را بالا ببرد و باید توجه داشته باشیم که بالا بردن انعطاف باید در چارچوب نظم باشد.
معاون اقتصادی رئیس جمهور با اشاره به تشکیل شورای هماهنگی سران سه قوه افزود: تشکیل این شورا ظرفیت و فرصتی است برای هماهنگی ها، اصلاح ساختار، ثبات بخشی و ما از همه صاحب نظران دعوت می‌کنیم که برای تصمیماتی که پیشروی کشور است از دبیرخانه شورای عالی استفاده کنند.
وی گفت: روان سازی و هماهنگی و وحدت در شرایط فعلی اقتصاد بسیار مهم است.
نظر شما