هفتم تیر، حادثه‌ای فراموش نشدنی در تاریخ انقلاب

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز مازندران،حادثه هفتم تیرماه ۱۳۶۰، نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی ایران محسوب می‌شود چرا که پس از وقوع این حادثه که منجر به شهید شدن ۷۲ تن از یاران واقعی انقلاب شده بود مردم بیشتر به ماهیت دشمنان نظام و انقلاب پی بردند.

 

در شبانگاه ۷ تیر ۱۳۶۰ آیت‌الله سیدمحمد حسینی بهشتی رییس وقت دیوان عالی کشور و بیش از ۷۰ نفر از مقامات و چهره‌های برجسته سیاسی از جمله چهار وزیر، چند معاون وزیر، ۲۷ نماینده مجلس و جمعی از اعضای حزب جمهوری اسلامی در جریان انفجار مقر اصلی این حزب به شهادت رسیدند.

 

در این واقعه حجت الاسلام عبدالوهاب قاسمی نماینده ساری در مجلس، عباسعلی ناطق نوری نماینده نور در مجلس، حجت الاسلام عماد الدین کریمی نماینده نوشهر در مجلس و حجت الاسلام عبدالحسین اکبری از مبارزان انقلاب به همراه دیگر یارانشان به فیض شهادت نائل آمدند.

 

حادثه هفت تیر، تلخ و فراموش نشدنی
این حادثه شش روز پس از عزل بنی‌صدر از ریاست‌جمهوری صورت گرفت. سه روز قبل از وقوع این حادثه، محمد جواد قدیری، عضو کادر مرکزی سازمان مجاهدین خلق و طراح اصلی انفجار مسجد ابوذر که در آن آیت‌الله خامنه‌ای، امام جمعه وقت تهران مورد سوءقصد قرار گرفت، به دوستان خود با اطمینان خبر داده بود که «روز هفتم تیر» کار یکسره خواهد شد.

روزنامه کیهان فردای آن روز در گزارشی نوشت: «حدود ساعت ۲۱ دیشب دو بمب بسیار قوی در محل دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی منفجر شد که بر اثر شدت انفجار قسمت‌هایی از ساختمان فروریخت و موجب شهادت ده‌ها تن از مقامات مملکتی و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و چند تن از وزرا گردید.»

این روزنامه سپس ماجرای انفجار را به نقل از خبرنگار کشیک خود که نیم ساعت پس از انفجار به محل حادثه رسیده بود، چنین روایت کرده است: «بیش از نیم ساعت از انفجار گذشته بود که دوان‌دوان خودم را به محل حادثه رساندم. صد‌ها نفر از مردم تهران در خیابان‌های اطراف دفتر مرکزی حزب اجتماع کرده بودند و آمبولانس‌ها بی‌امان در رفت و آمد بودند. وقتی به چند قدمی محل انفجار رسیدم امدادگران نخستین افرادی را که زیر آوار مانده بودند به آمبولانس‌ها انتقال داده بودند. سقف بتونی دفتر مرکزی حزب بر اثر انفجار فروریخته بود و ده‌ها نفر در زیر آوار مدفون شده بودند.

اکثر مجروحین و شهدا که به آمبولانس‌ها حمل می‌شدند غرق در خون بودند و به هیچ وجه شناخته نمی‌شدند. یکی از شاهدان عینی انفجار که شدیداً می‌گریست گفت: آقایان دکتر باهنر، نبوی، محمد هاشمی، میرسلیم و طاهری نماینده کازرون در مجلس شورای اسلامی چند لحظه قبل از انفجار بمب سالن را ترک کردند. در این لحظه بسیاری از مردم در جستجوی آیت‌الله بهشتی بودند و یکی از پاسداران گفت که آخرین بار ایشان و حجت‌الاسلام محمد منتظری را در مقابل سالن دیده است، لیکن نیم ساعت بعد گفته شد که شیخ محمد منتظری به شهادت رسیده‌اند.»

روزنامه اطلاعات هم نوشت: «گزارش خبرنگاران از محل انفجار به نقل از شاهدان عینی حاکی است که احتمالا دو بمب بسیار قوی منفجر شده که صدای انفجار آن تا شعاع حداقل یک کیلومتر به وضوح شنیده شده است. این انفجار به هنگامی روی داده است که جلسه هفتگی حزب با حضور اعضای حزب، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و احتمالا چند تن از وزیران در این محل تشکیل شده بود. گزارش خبرنگاران در ساعت ۲۳ دیشب از مقابل دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی ایران حاکی بوده است که در زمان مخابره خبر ۲۰ مجروح به وسیله آمبولانس به بیمارستان‌های مختلف تهران از جمله بیمارستان طرفه و سینا انتقال یافتند و از بیمارستان طرفه خبر رسید که تا آن ساعت ۸ شهید که پیکر آن‌ها به کلی متلاشی شده را به این بیمارستان آورده‌اند. یکی از این شهدا آقای طباطبایی نماینده مجلس بود، اما هویت هفت نفر دیگر هنوز مشخص نشده است. خبرنگاران در گزارش خود اضافه کرده‌اند که در فاصله ساعت‌های ۲۳ تا ۲۴ دیشب ۲۴ جسد را از زیر آوار خارج کرده‌اند.»

روزنامه اطلاعات همچنین خبر از آن داد که «حجت‌الاسلام هادی غفاری که از این حادثه جان سالم بدر برده بود به اتفاق چند تن از روحانیون کار امداد و نجات آسیب‌دیدگان را به عهده داشته است.» به نوشته این روزنامه، کسانی که به هنگام انفجار در حیاط ساختمان مرکزی حزب بودند گفته‌اند این واقعه زمانی رخ داد که دکتر بهشتی در حال سخنرانی بود.
بعد از این واقعه، ابتدا از سرنوشت دکتر بهشتی اطلاعی در دست نبود و برخی امیدوار بودند نام وی در میان شهدا نباشد، اما حوالی صبح ۸ تیر خبر رسید که وی نیز در میان شهداست. در پی واقعه انفجار در دفتر حزب جمهوری اسلامی، از اولین ساعات صبح فردای آن روز عده زیادی از مردم در مقابل ساختمان انتقال خون در خیابان ویلای تهران اجتماع کردند تا با اهدای خون به مجروحین این حادثه یاری برسانند.

روزنامه اطلاعات در این باره نوشت که گزارش‌ها حاکی است مجروحین احتیاج شدید به خون گروه «او» منفی دارند. حدود ساعت دو و نیم بامداد هشتم تیر بود که مشخص شد بمب‌ها در سطل زباله نزدیک سن سالن اصلی حزب کار گذاشته شده بود.

عامل واقعه هفتم تیر چه کسی بود؟
عامل انفجار هفتم تیر، فردی به نام محمد‌رضا کلاهی، دانشجوی رشته برق دانشگاه علم و صنعت بود که پس از پیروزی انقلاب به سازمان مجاهدین خلق پیوست و با حفظ این عضویت، ابتدا پاسدار کمیته انقلاب اسلامی خیابان پاستور شد و بعد با هدایت سازمان، به داخل حزب جمهوری اسلامی راه پیدا کرد. او در حزب ارتقاء یافت و مسوول دعوت‌ها برای کنفرانس‌ها و میزگرد‌ها و جلسات شد. ضمن آنکه مسوول حفاظت حزب نیز گردید.

او بمب را با کیف دستی خود به داخل جلسه حزب جمهوری اسلامی واقع در نزدیکی چهارراه سرچشمه تهران انتقال داد و دقایقی قبل از انفجار، از ساختمان حزب خارج شد. پس از انفجار نیز مدتی در منزل یکی از اعضای سازمان متبوع خود مخفی شد و نهایتا از طریق مرز‌های غربی کشور به عراق منتقل گردید. او در عراق با یکی از اعضای سازمان ازدواج کرد. اما در ۱۳۷۰ در فهرست اعضای «مسئله‌دار» سازمان قرار گرفت، در ۱۳۷۲ از سازمان جدا شد و در ۱۳۷۳ از عراق رهسپار آلمان گردید.

 

حزب جمهوری اسلامی، مورد هجمه دشمنان
هفتم تیرماه سال ۱۳۶۰، دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی، در حالی که جمعی از مسئولان نظام، همچون رئیس دیوان عالی کشور، چهار وزیر، ۱۲ معاون وزیر و ۲۷ نماینده مجلس در جلسه هفتگی حزب حضور داشتند، منفجر شد.

حزب جمهوری اسلامی از ۲۹ بهمن ۵۷ یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی تشکیل شد و اعضای موسس این حزب آیت‌الله سید محمد حسینی بهشتی، آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای، حجت‌الاسلام محمدجواد باهنر، آیت‌ا‌لله اکبر هاشمی رفسنجانی و آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی بودند.

در این فاجعه علاوه بر شهید آیت‌الله بهشتی رئیس دیوان عالی کشور، ۷۲ نفر دیگر از جمله ۴ وزیر، چند معاون وزیر، ۲۷ نماینده مجلس و جمعی از اعضای حزب جمهوری اسلامی به شهادت رسیدند.

شهدای مازندرانی حادثه هفت تیر
فاجعه هفتم تیر علاوه بر شهید بهشتی و دوستانش چهار شهید را در خاطره مازندرانی‌ها ماندگار کرد.

شهید حجت الاسلام عبدالحسین اکبری که در سال ۱۳۱۵ در ساری دیده به جهان گشود و در دوران نوجوانی و جوانی در حوزه‌های علمیه ساری، مشهد و سپس در نجف اشرف به تحصیل علوم دینی پرداخت.

وی نقش مهم و محوری در راهپیمایی‌های مازندران داشت و با خطابه هایش مردم را نسبت به انقلاب و اقدامات رژیم شاه مطلع می‌کرد و در مقابل افکار و خطوط انحرافی ایستادگی می‌کرد وی عضو هیأت‌های هفت نفره کشاورزی مازندران نیز بود.

شهید حجت الاسلام عبدالوهاب قاسمی دیگر شهید مازندرانی این حادثه بود. وی در سال ۱۳۱۲ در سوادکوه متولد شد پدرش روحانی بود و علوم حوزوی را از محل تولدش آغاز کرد. نطق کوبنده او در زمان انقلاب و پیش از آن به سبک خاص و جذاب، مشهور بود.

سخنرانی‌های پر شور او باعث شد پس از پیروزی انقلاب اسلامی مردم ساری او را بعنوان نماینده خود در مجلس شورای اسلامی انتخاب کنند.
شهید حجت الاسلام عماد الدین کریمی نیز سومین شهید این حادثه از خطه سر سبز مازندران بود. وی در سال ۱۳۱۱ در حوالی نوشهر دیده به جهان گشود. پدرش روحانی بود و او دروس حوزوی را در مشهد و قم گذراند. وی قبل از پیروزی انقلاب مردم نوشهر را از فساد رژیم شاه آگاه می‌ساخت تا جایی که ساواک در تعقیب او بود و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، از طرف مردم نوشهر به نمایندگی مجلس شورای اسلامی رسید.
شهید عباسعلی ناطق نوری چهارمین شهید مازندرانی در حادثه هفتم تیر بود. وی در سال ۱۳۱۴ در نور متولد شد آشنایی با علوم دینی و شاگردی استاد مطهری و دکتر بهشتی از او خطیب و سخنرانی مورد علاقه مردم ساخت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی منتخب مردم نور در مجلس شورای اسلامی شد. از خصوصیات بارز شهید، مبارزه و اهمیت به تبلیغات و روشنگری در مبارزات بود و در همین راستا، گروهی به نام گروه ندای اسلام تشکیل داد که زیر نظر شهید ناطق نوری به تکثیر پیام‌های امام می‌پرداخت. در نهایت در هفتم تیر سال ۶۰ در حالیکه ردای نمایندگی مردم نور و محمودآباد را بر تن داشت به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در جمع خانواده‌های شهدای این حادثه فرمودند: حادثه‌ی بزرگی همچون هفتم تیر که آیت‌الله بهشتی و جمعی از وزرا و نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی و انقلابی به شهادت رسیدند، به‌طور طبیعی باید منجر به شکست انقلاب اسلامی می‌شد، اما به برکت خون این شهدا، درست عکس آنچه که تصور می‌رفت اتفاق افتاد و بعد از این حادثه، ملت متحد شد و انقلاب در مسیر واقعی و صحیح خود قرار گرفت. یادشان گرامی