لزوم اصلاح ساختار ارتباط دولت با نفت در بودجه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما؛ آقای مهرداد بذرپاش رئیس دیوان محاسبات کل کشور امروز (سه شنبه) پس از حضورش در کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس در جمع خبرنگاران، گفت: بحث اصلاح ساختار بودجه یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های اصلی این روز‌های مجلس است و پیشنهادات دیوان محاسبات نیز در این باره در این نشست مطرح شد.
رئیس دیوان محاسبات کل کشور اصلی‌ترین موضوع در اصلاح ساختار بودجه را ارتباط دولت با نفت در بحث بودجه دانست و افزود: در گذشته بر اساس یکی از مصوبات، ۱۴ و نیم درصد از محل فروش نفت به وزارت نفت تعلق می‌گرفت که در طرح‌های سرمایه‌گذاری هزینه می‌شد که باید حتماً این مصوبه اصلاح شود.
آقای بذرپاش در ادامه با اشاره به مشوق‌های مالیاتی در بحث بودجه هم گفت: باید مشوق‌ها و پایه‌های مالیاتی در بودجه اصلاح شود، بخش‌های فسادزا بیشتر مورد فشار قرار گرفته و مالیات دریافت و همچنین مکانیسم‌های تشویقی اصلاح شود.
وی در ادامه اظهار کرد: در سال ۱۳۷۰ قانونی مصوب شد مبنی بر مقابله با تجمل گرایی در دستگاه‌ها و باید امروز مصادیق تجمل گرایی در بودجه به صورت اساسی اصلاح تا از تحمیل هزینه‌های اضافی جلوگیری شود.
آقای بذرپاش تصریح کرد: دسترسی دولت نیز به صندوق توسعه ملی باید اصلاح شود چراکه دولت بسیاری از اوقات به دلیل نداشتن منابع کافی از صندوق توسعه ملی برداشت می‌کند که این موضوع در بودجه سنواتی زیاد مورد بررسی قرار نمی‌گرفت که طی چند وقت اخیر این میزان برداشت از صندوق بسیار افزایش یافته و عملاً بعد از افزایش برداشت میزان نظارت کاهش پیدا می‌کند.
وی همچنین گفت: دولت مبالغی را که از صندوق توسعه برداشت می‌کند صرف اقدامات دیگری کرده است، مانند همان یک میلیارد یورویی که به بحث کرونا اختصاص داشت، این برداشت‌ها در بودجه یک آشوبی را ایجاد کرده است که نظارت را سخت می‌کند.

رئیس دیوان محاسبات افزود: نمایندگان درباره تمام قسمت‌های بودجه نمی‌توانند نظر بدهد و آن را بررسی کنند که باید این موضوع هم اصلاح شود به طور مثال سهم بودجه شهرداری‌ها در توسعه یک کشور چه میزان است؟ کلان شهر‌ها و دیگر شهرداری‌ها یک بودجه مصوب سالانه دارند که ده‌ها هزار میلیارد تومان است، اما در بودجه سنواتی دیده نشده و بسیاری از نهاد‌های عمومی حتی در پیوست بودجه هم درج آن‌ها ذکر نمی‌شود.
آقای بذرپاس تصریح کرد: این موضوع باعث عدم شفافیت در بودجه شده است، به طور مثال مبالغی بانک‌ها سالانه برای بخش‌های مختلف خصوصی و شرکت‌ها و اشخاص حقیقی و حقوقی تخصیص می‌دهند، اما این سقف در بودجه سنواتی دیده نمی‌شود که دارای ایراد است.

وی خاطر نشان کرد: نمایندگان تنها درباره لایحه‌هایی نظر می‌دهند که کل بودجه کشور را شامل نمی‌شود، یکی از اصلی‌ترین مسائلی است که در صورت عملی شدن اصلاح ساختار بودجه در بودجه سال ۱۴۰۰ امکان عملیاتی شدن دارد و کمیسیون برنامه و بودجه اقدامات مناسبی را در این راستا انجام داده و این موضوع خواسته مقام معظم رهبری هم هست و امیدواریم این مجلس قدم را تا انتها بردارد.
رئیس دیوان محاسبات با اشاره به نامه دیروز خود به رئیس مجلس شورای اسلامی درباره اصلاح ساختار بودجه گفت: در آیین نامه‌ای ۶۴ پیشنهاد درباره اصلاح ساختار بودجه به مجلس ارائه کردیم، زیرا دیوان محاسبات مسئولیت نظارت پس از هزینه کرد بودجه توسط دستگاه‌ها را دارد، عملیات رسیدگی و حسابرسی درست، نحوه اجرای بودجه به عهده دیوان محاسبات است و ما فارغ از بحث نظارتی خود می‌توانیم یک مشاور بسیار خوب در بحث اصلاح ساختار بودجه در کنار مجلس و دولت باشیم.
وی افزود: در سال گذشته (۹۸)، ۸۲۱ هزار میلیارد تومان عملیات درآمدی در بودجه دیده شده بود، اما عملکرد آن صفر بود، از سوی دیگر بیست و یک هزار میلیارد تومان برای آن هزینه پرداخت شده بود که همین موضوع موجب کسری شده بوده است و باید این مبلغ را از قسمت‌های دیگری برداشت می‌کرد، امروز شکل بودجه تغییر کرده است، قسمت اعظم بودجه از طریق نفت و مالیات تامین می‌شد.
آقای بذرپاش ادامه داد:، اما امروز سهم نفت به دلیل تحریم و دیگر مسائل کاهش پیدا کرده و شکل بودجه تغییر کرده است و قسمت اعظم بودجه کنونی از محل مالیات‌ها و فروش اوراق تامین می‌شود، طی همین ۷ ماهه سال ۹۹ بیش از ۵۰ درصد بودجه از محل اوراق تامین شده است.
سخنگوی دیوان محاسبات افزود: سمت اعظم این اوراق را هم بانک‌ها خریداری می‌کنند که این اثرات وضعی بر اقتصاد کشور می‌گذارد، این مسائل نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۰ با بودجه‌های متفاوت سال‌های قبل مواجه خواهیم بود که هم شکل درآمد‌های ما تغییر پیدا کرده و همان میزان و هم هزینه‌های ما باید تغییر کند.
آقای بذر پاش در ادامه گفت: بخش اعظم بودجه مختص هزینه‌های جاری کمتر می‌تواند تغییر کند، مانند حقوق و دستمزد و هزینه دستگاه ها، اداره‌ها می‌توانند در هزینه‌های جاری خود صرفه جویی‌هایی انجام دهند، اما با این شرایط اقتصادی در بحث حقوق و دستمزد نمی‌توان صرفه‌جویی انجام داد.
وی افزود: بخش کمی از بودجه حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان برای تملک دارایی‌ها در مسایل عمرانی صرف می‌شود و بودجه سایر نهاد‌ها هم مانند شهرداری‌ها نهاد‌های عمومی بانک‌ها صندوق توسعه عمومی و بخش اعظم کار‌های توسعه کشور و اجرایی از محل این مجموعه‌ها تامین می‌شود، باید ساختار بودجه تغییر کند و اگر مانند گذشته ادامه دهیم توفیقی نخواهیم داشت.
رئیس دیوان محاسبات تصریح کرد: در بحث برداشت یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی برای کرونا هم این پرونده در دیوان مطرح و در حال بررسی است و از یک میلیارد یورو پول برداشت شده ۴۳۰ میلیون میلیون یورو تخصیص داده شده است.
آقای بذرپاش افزود: بر اساس آخرین اطلاعات این میزان بودجه به مراکز درمانی و دانشگاه‌های سراسر کشور پرداخت شده، البته مصوبه‌ای را در ستاد کرونا کرونا داشته‌اند که عملیات نظارت مثل دیوان محاسبات و سازمان بازرسی نحوه هزینه کرده این برداشت را مورد بررسی قرار ندهند، به دلیل تسهیل عملیاتی بود که باید انجام شود که این موضوع استثناء قرار داده شده است.
وی ادامه داد: ما از دوستان خواهش کردیم که این کار انجام شود، زیرا این منابع در محل مقابله با کرونا مصرف می‌شود و نیازی به استثنا کردن وجود ندارد، در شرایط سخت این روز‌های کشور به دلیل بحث کرونا هستیم، اما یک میلیارد یورو هم عدد درستی است که باید در محل‌های درست مصرف شود تا مانند برخی خبر‌ها صرف اقدامات غیر ضرور نشود.
آقای بذرپاش گفت: این بودجه برای پرداخت به پرستاران و کادر درمان زحمتکش تامین تجهیزات و اقلام مورد نیاز برای مقابله با کرونا که اکنون نیاز است باید صرف شود، نظارت ما از این حیث است که خارج از این محل‌ها این مبلغ صرف نشود، چراکه یک میلیارد یورو در شرایط کنونی کشور سرمایه ملی است.
رئیس دیوان محاسبات کشور تاکید کرد: موضوع کرونا موضوع حیاتی در کشور است و این مبلغ باید به طور مثال صرف خرید ساختمان، تجهیز ساختمان برای بیماران کرونایی شود.
آقای بذرپاش تصریح کرد: دیوان محاسبات به عنوان رئیس هیئت نظارت بر صندوق توسعه ملی به این موضوع ورود کرده و این منابع و ثروت ملی باید در جای خودش هزینه شود.