راهنمای پرورش گل شب بو
گل شب بو: نحوه کاشت و نکات نگهداری
گل شب بو گیاهی با سطح نگهداری آسان است که گلهای خوش بوی آن در ابتدای بهار نمایان میشود.
به گزارش گروه وب گردی
خبرگزاری صدا و سیما، گل شب بو گیاهی با سطح نگهداری آسان است که گلهای خوش بوی آن در ابتدای بهار نمایان میشود.
زادگاه اصلی او اروپا است و برای تپه ها، حاشیه ها، گلدان و به صورت دستـه گل مناسب است.
برخی از شب بوها یک ساله هستند. این ارقام در بهار به گل مینشینند.
برخی از ارقام شب بو، دوساله دورهی رشد خود را سپری میکنند. گل آن به صورت خوشه انتهایی است؛ و دارای انواع کم پر و پرپر بوده و به خاطر گلهای معطر آن ارزشمند هستند.
این گونه به دلیل مقاومت بالا در مقابل سرما یکی از بهترین گزینهها برای فصل زمستان و بهار بوده و گلهای بریدنی خوبی تولید میکند؛ و دارای انواع، پاکوتاه (با ارتفاع ۱۵-۲۰ سانتی متر) , متوسط (با ارتفاع ۲۰-۵۵ سانتی متر) , پابلند (با ارتفاع ۶۰-۹۰ سانتی متر) است.
رنگ گل: سفید، زرد، قرمز، بنفش
اندازه گل: تا ۳۰ سانتی متر طول
زمان گل دهی: بهار
رنگ برگ: سبز پوشیده شده با موم سفید رنگ
اندازه برگ: طول ۳ تا ۸ سانتی متر
شکل برگ: بیضی شکل با نیزه ایی شکل
دوست دارد: آفتاب کامل، آبیاری متوسط، دمای ۱۸ تا ۲۲ درجه
تحمل میکند: سایه جزئی، بادهای تند، خاک رسی
دوست ندارد: آبیاری بیش از حد، گرمای زیاد
حساسیت: آبیاری بیش از حد
شاخصه خاص: بوی خوش در شب
روش تکثیر: کاشت بذر، قلمه
نور:
در طی فصل رشد به مکانی با نور مستقیم آفتاب نیاز دارد.
این گیاه اصولا هوای گرم را تحمل نمیکند بنابراین میزان نور با توجه به میزان دما در نظر گرفته میشود، یعنی هر مقدار که هوا خنکتر باشد میزان نور مستقیم بیشتری را تحمل خواهد کرد.
با افزایش دما اگر از شدت بیش از انداره نور محافظت نشود ابتدا گلها پژمرده میشوند و سپس تمامی گیاه پژمرده خواهد شد.
آبیاری:
انواع مختلف شب بو به آبیاری بیش از اندازه حساسیت دارند در صورتی که آبیاری بیش از اندازه انجام شود ریشه آنها خواهد پوسید؛ بنابراین زمانی به آنان آب دهید که سطح خاک تا حدودی خشک شده باشد.
دما:
تمامی انواع شب بو به هوای گرم حساسیت دارند و به همین دلیل در اوایل بهار گل میدهند. حتی نمونههایی که در اصل دو ساله یا چند ساله هستند به عنوان گیاهی یکساله مورد کشت و کار قرار میگیرند.
این گیاهان در اثر گرم شدن هوا ابتدا کمتر گل میدهد، سپس برگهای گیاه زرد شده و به تدریج میریزند و گیاه از بین میرود.
در برابر سرما مقاوم هستند.
مقاومت برخی از انواع این گیاهان در برابر سرما به گونهای است که بذر آنان را میتوان در پاییز کاشت
و گیاه سرمای زمستان را به خوبی تحمل میکنند و با فرارسیدن بهار گلهای بسیار زیبایی تولید میکنند.
استفاده از مالچ (خاک پوش) , نقش موثری در کاهش دمای خاک و گرم شدن محیط اطراف ریشه و در نهایت افزایش عمر بوتهها را به همراه دارد.
در تولیدات گلخانهای نیز در طی شب دمای ۱۳-۱۰ درجه سانتیگراد و در طی روز دمای ۱۸-۱۵ درجه استفاده میشود. ; در کاشت فضای آزاد نیز چندان تفاوتی با اعداد یاد شده ندارد
بهترین گلها وقتی تولید میشوند که دمای شبانه حدود ۱۰ درجه و دمای روزانه ۲۱-۱۵ درجه باشد.
زمانی که دمای هواافزایش یابد و از ۲۵ درجه سانتیگراد بگذرد، کاهش رشد این گیاه و عدم گلدهی آن شروع خواهد شد.
خاک:
گل شب بو به خاک سبک و با زهکش خوب نیاز دارد که خنثی تا کمی قلیایی و نسبتاً حاصلخیز باشد.
ترکیب خاک برگ+ شن+ کود پوسیده گاوی+ خاک معمولی
مناسبترین PH خاک، برای رشد بهتر گیاه، شش تا هفت و نیم است.
گل شب بو به کمبود پتاسیم حساس میباشد و در چنین شرایطی حاشیه برگهای سوختگی از خود نشان میدهد.
کوددهی را میتوان از زمانی که گیاهان جوان از بذرها بیرون آمدند آغاز نمود.
تکثیر گل شب بو
اغلب نشاء آن را در گلدان کشت میکنند و در طی زمستان در گلخانه سرد در دمای ۵ تا ۱۰ درجه سانتی گراد برای آن فراهم میکنند در اسفند ماه گلدانها را در هوای آزاد قرار میدهند.
کاشت بذر شب بو
مهمترین روش تکثیر گل شب بو کاشت بذر است که در دو زمان از سال انجام میگیرد، در مورد شب بوهای یکساله و همچنین چند ساله معمولا بذر گیاه در اوایل بهار (بعد از رفع یخبندان بهاره) و یا در صورت داشتن امکانات ۸-۶ هفته قبل از رفع یخبندان در محیطی محافظت شده همانند داخل منزل و یا گلخانه کاشته میشوند سپس در اوایل بهار به زمین اصلی منتقل میشوند.
شب بوهای دو ساله معمولا در تابستان کاشته میشوند و سپس در پاییز به مکان اصلی منتقل میشوند و بعد از سپری کردن زمستان و با فرارسیدن فصل بهار گلهای بسیار زیبایی تولید میکنند.
برای بستر کاشت بذرها میتوان از خاکی سبک همانند مخلوط خاک برگ+ کود پوسیده دامی+ خاک معمولی و یا هر ترکیب دیگری که بافت سبکی دارد استفاده کرد. قبل از مصرف مخلوط خاکی را الک کنید تا بافتی یکنواخت بدست آید
به منظور استفاده از گل شب بو در اوایل فروردین ماه بذر را در اواخر تابستان و یا اواخر پائیز میکارند.
در مناطقی که دارای تابستان خنک هستند میتوان بذر شب بو را در اوایل بهار در خزانه کاشت در این حالت گلها اوایل تابستان تا اوایل پائیز ظاهر میشوند.
برای کاشت مستقیم در زمین اصلی دمای مناسب بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد است.
برای کاشت در محیط داخلی منزل یا گلخانه دمای مناسب ۱۶ تا ۲۰ درجه سانتیگراد است.
در طی جوانه زنی اگر دما به بیش از ۲۴ درجه برسد جوانه زنی بذرها روی نخواهد داد ویا گیاهانی بسیار ضعیف که به بیماریهای قارچی حساس هستند تولید میشود.
عمق کاشت بذرها نباید بیشتر از ۱.۵ سانتیمتر باشد در غیر این صورت بذرها به خوبی جوانه نخواهند زد,، زیرا بذر شب بو برای جوانه زنی به
۸ تا ۱۰ ساعت نور غیر مستقیم در طی روز نیاز دارد.
فاصله مناسب بذرها در خزانه کاشت نیز حدود ۳-۲ سانتیمتر است. وجود لایه روی بذرها؛ آنان را از خشک شدن تا حدودی محافظت میکند. در برخی از گلخانههای تجاری این لایه را از ورمی کولایت انتخاب میکنند که مادهای با قابلیت جذب و نگهداری بسیار خوب رطوبت است.
بعد از سبز کردن بذرها میتوان دما را کاهش داد و تا ۱۵ درجه سانتیگراد رساند. گیاهچههایی که برگهای تیرهتر از سایرین دارند را حذف کنید، زیرا این گیاهان گلهایی کوچک و ساده تولید میکنند. گرما و نور شدید آفتاب میتواند مانع از جوانه زنی مناسب بذرها شود. البته فراموش نکنید که وجود نور برای جوانه زنی بذرها و رشد گیاهان جوان بسیار لازم و ضروری است. ; جوانه زنی بذرهای شب بو معمولا حدود ۱۰ روز طول میکشد در طی این مدت هر مقدار که رطوبت، نور و دمای مورد نیاز بذرها فراهم شود علاوه بر سرعت یافتن جوانه زنی بذرها، تعداد بیشتری از آنان جوانه خواهند زد. (البته هنگامی که بذرها به شکل مستقیم در محیط بیرون کاشته میشوند جوانه زنی بذرها حتی میتواند تا ۲۰ روز نیز طول بکشد) برای نگهداری رطوبت در اطراف بذرها میتوان پلاستیک شفافی را بر روی بستر کاشت آنان کشید. با مشاهده جوانهها در سطح خاک میتوانید پلاستیک را به تدر یج بردارید. گیاهان جوان را زمانی که دمای هوا حدود ۱۲-۱۰ درجه باشد میتوان به فضای باز منتقل کرد و در خاک محیط اصلی کاشت کرد. فاصله مناسب بذرهایی که به شکل مستقیم در خاک باغچه کاشته میشوند و یا گیاهچههایی که به باغچه منتقل میشوند در حدود ۴۰-۳۰ سانتیمتر؛ است.
توجه: برای افزایش مدت زمان گلدهی گیاهان شب بو، میتوانید در زمان کاشت بذر و با فاصله هر دو هفته یکبار نسبت به کاشت بذرها اقدام کنید. در این صورت گیاهانی خواهید داشت که در مراحل مختلف رشد خواهند بود و در آینده با فواصل زمانی از یکدیگر گل خواهند داد و در نتیجه برای مدت زمانی طولانیتر از گلهای این گیاه لذت خواهید برد.
اگرچه روش متداولی نیست، اما میتوان انواع چندساله این گیاه را با گرفتن قلمه در طی فصل تابستان تکثیر کرد.
بذر را از اواسط تا اواخر بهار در عمق نیم سانتی متر در خزانه میکارند. دوره جوانه زدن این بذر در دمای ۱۸ درجه سانتیگراد ۴ – ۲ هفته به طول میانجامد.
حداقل فاصله بین دانهها بهتر است ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر باشد.
گلدانها را در هفته حداقل سه تا چهار بار آبیاری کنید. برای زهکشی بهتر میتوان، دو یا سه سوراخ در کف گلدانها ایجاد کرده و از یک زیر گلدانی بزرگ استفاده کرد.
روش نشا کاری گل شب بو
پس از سرمای زمستانه به فاصله ۴۰×۳۰ سانتی متر در زمین اصلی نشا میشود
برای کاشت مستقیم از اواسط تا اواخر بهار بذر را در ردیفی به فاصله ۴۰ سانتی متر از یکدیگر کاشته میشوند.
در مناطق سرد، شب بوی معمولی را در بهار نشاء میکنند که در این حالت اواخر بهار گل میدهد.
کاشت گل شب بو در خانه
گل شب بو از انواع گیاهان زیبا با عطری خوش و قابلیت کاشت آسان در فضای آپارتمان است. برای این منظور نکات زیر را رعایت نمایید:
– بهترین زمان برای کاشت این گیاه اوایل بهار یا اواخر زمستان است.
– دمای اتاق باید خنک باشد.
– دانهها را در عمق چهار سانتی متری خاک بکارید.
– گلدانها را در هفته حداقل سه تا چهار بار آبیاری کنید.
– برای زهکشی بهتر میتوان، دو یا سه سوراخ در کف گلدانها ایجاد کرده و از یک زیر گلدانی بزرگ استفاده کرد.
کاشت گل شب بو در باغچه
برای کاشت گل شب بو در باغچه ابتدا خاک را تا عمق ۲۰ سانتیمتری شخم زده و خاک برگ و یا کود پوسیده گاوی را با خاک مخلوط کنید.
زمان گلدهی: بسته به زمان و محل کاشت بذر میتوان در هر فصلی از سال آن را به گل نشاند، ولی زمان گلدهی اصلی آن در تهران اواخر اسفند تا اواسط فصل بهار است.
اگر گل شب بو قبل از گلدهی بیش از ۶ ساعت در هر روز در دمای بالاتر از ۱۸ درجه سانتیگراد قرار گیرد گل نخواهد داد.
بهترین دمای شب هنگام برای گلدهی بهتر آن ۴ ـ ۲ درجه سانتیگراد است.
آفات و بیماریهای گل شب بو
گیاهان شب بو به پوسیدگی ریشه بسیار حساس هستند؛ بنابراین خاک آنان باید دارای زهکش بسیار خوبی باشد و نباید در آبیاری آنها زیاده روی شود. نشانههای این بیماری ریزش برگها و حالت پژمرده گی گیاه است و یکی از عوامل مهم بروز این بیماری همان آبیاری زیاد است.
آفات گل شب بو عبارتند از:
شته، سفیدک داخلی (سفیدک دروغی) , زنگ شب بو
کنه تارعنکبوتی، معدنچی برگ و تریپس
در آب و هوای مرطوب بیماریهای قارچی مانند “کپک سفید پودری” و یا ” لکه برگی قارچی” میتوانند گاهی مشکلاتی را برای گیاه ایجاد کنند.
من چندتا پاکت بذر گل شب بو گرفتم.ما در خوزستان شهرستان خرمشهر زندگی می کنیم.و تقریبا هوای گرم و خشک از اواسط بهار شروع میشه تا الان که پائیزه تازه هوا داره رو به خنکی میره سؤالم اينه که چه زمانی بذر ها را بکارم و اینکه باید نشاء کاری کنم یا مستقیم بذر ها را در زمین اصلی پخش کنم.و جایی که می خوام بذر ها را بکارم زیر درخت هست. و مانع رسیدن نور خورشید میشه.آیا برای جوانه زنی بذر مشکلی نداره