تقویم تاریخ؛ از مرگ سازنده بمب هسته‌ای تا ترور آیت الله صدر

 

مرگ مخترع و سازنده بمب هسته‌ای
۵۴ سال پیش در چنین روزی، ۱۸ فوریه ۱۹۶۷ میلادی "رابرت اُپنهایْمِر" فیزیک‏دان شهیر امریکایی و سازنده بمب هسته ‏ای درگذشت. جولیوس رابرت اُپنهایْمِر (Julius Robert Oppenheimer) در ۲۲ آوریل ۱۹۰۴ م در شهر نیویورک به دنیا آمد. وی در دوازده سالگی وارد دانشگاه هاروارد امریکا شد و پس از مدت کوتاهی، در حالی که در کلیه دروس سرآمد دیگران بود فارغ التحصیل شد. او تحصیلات خود را تا مدارج بالاتر نیز ادامه داد و در ۲۵ سالگی به مقام پرفسوری رسید. اپنهایمر پس از چندی سرپرستی تحقیقات وزارت جنگ امریکا را در لس ‏آنجلس برعهده گرفت و در سال‏های بعد، به مدیریتِ مرکز تحقیقاتی مهم دیگری دست یافت. اپنهایمر به تحقیق درنحوه شکافت هسته اتم در هنگام نزدیک شدن به یک هسته اتم دارای بار مثبت پرداخت و جزئیات آن را تشریح کرد. نتایج این تحقیقات سرانجام به ساخت بمب هسته‏ای توسط اپنهایمر انجامید و این در حالی بود که جنگ جهانی دوم جریان داشت. با این حال هرگز به خاطر انهدام بشریت، در تحقیقات مربوط به ساختن آن شرکت نکرد. در اوت ۱۹۴۵ م، وقتی به او خبر رسید که اولین بمب هسته ‏ای امریکا، که او در ساختن آن نقش و سهم اساسی داشته، وحشیانه در هیروشیما منفجر شده و هزاران نفر را به کام مرگ کشانده است، از فرط پریشانی بیمار شد. وی در این زمان گفت: فیزیک‏دان‏ان به منبعی دست یافته‏ اند که مشحون از گناه و شر است و رهایى ازآن، غیرممکن می ‏نماید. از این رو اپنهایمر پس از جنگ، در برابر کنگره امریکا اظهار داشت که انرژی هسته ‏ای باید انقلابی در زمینه امور عمرانی بشر فراهم سازد نه آن که دنیا را ویران نماید. وی پس از این سخنان و نیز انجام فعالیت‏های دیگر در راستای تبلیغ صلح جویانه از انرژی هسته ‏ای، از مؤسسه تحقیقات هسته‏ای امریکا استعفا کرد و راهی اروپا گردید. رابرت اوپنهایمر سرانجام در ۱۸ فوریه ۱۹۶۷ م در ۶۳ سالگی درگذشت.