رتبه بندی و ارزیابی دانشگاه‌های دولتی اعلام شد

به گزارش خبرنگار حوزه آموزش عالی گروه علمی فرهنگی هنری خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، آقای دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست ISC افزود: از اواخر سال ۹۸ با ابلاغ رسمی وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری عملاً ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور را با شاخص‌ها و معیار‌های مصوب کارگروه تخصصی رتبه بندی در وزارت علوم آغاز کرد.

وی افزود: هر چند در طول ۱۰ سال گذشته رتبه بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور توسط گروه رتبه بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام انجام می‌شد، اما در سال ۹۹ رتبه بندی و ارزیابی دانشگاه‌های دولتی تحت نظارت وزارت علوم با معیار‌ها و شاخص‌های جدید و نیز روش‌شناسی کاملاً متفاوت نسبت به قبل و نیز با هماهنگی و نظارت کامل کارگروه تخصصی رتبه بندی در وزرات عتف توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) انجام گرفت و نتایج آن اعلام شد.

آقای دهقانی گفت: در این رتبه بندی، معیار‌های کلی در ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی در ۶ حوزه آموزش (با وزن ۳۰ درصد)، پژوهش (با وزن ۲۵ درصد)، فناوری و نوآوری (با وزن ۲۰ درصد)، بین المللی سازی (با وزن ۱۰ درصد)، اثرگذاری اقتصادی (با وزن ۱۰ درصد) و خدمات اجتماعی، زیر ساخت و تسهیلات (با وزن ۵ درصد) می‌باشد که هر کدام از این معیار‌های اصلی، به تعدادی شاخص اصلی و زیر شاخص تقسیم می‌شوند که عملکرد دانشگاه در هر یک از آن‌ها به صورت جداگانه ارزیابی می‌شود. تعداد شاخص‌های به کار گرفته شده در رتبه بندی جدید ۱۰۴ شاخص و زیرشاخص است.

سرپرست ISC در ادامه گفت: بر اساس روش شناسی جدید و بر مبنای شاخص‌های مصوب کارگروه تخصصی رتبه بندی در وزارت علوم، اطلاعات مورد نیاز رتبه بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی از سه طریق جمع آوری شده است: اطلاعات پژوهشی که جمع آوری آن بر عهده گروه رتبه بندی پایگاه استنادی جهان اسلام می‌باشد، خوداظهاری دانشگاه‌ها که از طریق تکمیل پرسشنامه الکترونیکی رتبه بندی توسط رابطین محترم در دانشگاه‌ها به دست می‌آید و نیز برخی اطلاعات آموزشی که از طریق وزارت علوم یا سازمان‌های زیر مجموعه در اختیار گروه رتبه بندی قرار داده می‌شود.

وی در ادامه گفت: در رتبه بندی سال ۹۹، مجموعاً تعداد ۱۰۳ دانشگاه حضور داشتند که اطلاعات آن‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و بر اساس ماموریت هر یک دسته بندی شده و مورد رتبه بندی قرار گرفته‌اند. تفاوت این دسته بندی با رتبه بندی سال‌های پیش، در دسته بندی دانشگاه‌های علوم کشاورزی به صورت مستقل می‌باشد.

آقای دکتردهقانی گفت:آمار حضور دانشگاه‌ها بر اساس نوع دانشگاه، ۷۲دانشگاه جامع، ۲۳دانشگاه صنعتی، ۴دانشگاه هنر، ۴دانشگاه‌های علوم کشاورزی است

وی ادامه داد: مهم‌ترین چالش موجود در رتبه بندی سال جاری نبود اطلاعات کافی، شفافیت و نیز مستندات در شاخص‌های آموزش، نوآوری، فنآوری، اثر گذاری اقتصادی و نیز خدمات اجتماعی، زیر ساخت و تسهیلات بود و به طور خاص عدم ارسال اطلاعات کامل و مستندات مربوط به بخش خود ارزیابی توسط برخی دانشگاه‌ها، عدم دقت لازم در تکمیل پرسشنامه در پروفایل دانشگاه‌ها از جمله آمار مربوط به شاخص‌های نسبت تعداد پایان نامه‌های تقاضا محور، تجاری سازی فناوری، کارآفرینی، ارتباط با صنعت و جامعه، قرارداد‌های ارتباط با صنعت و جامعه و نیز شاخص‌های مرتبط با زیرساخت و تسهیلات و امکانات دانشگاه، عدم ارسال اطلاعات ضروری نظیر تدوین دوره نوآوری در آموزش، مهارت افزایی در آموزش، بازنگری برنامه‌های درسی، تدوین برنامه‌های درسی به مدیریت آموزشی وزارت عتف و در نتیجه عدم کامل بودن اطلاعات برخی از دانشگاه‌ها در این خصوص است.

سرپرست ISC گفت: از آنجا که این اطلاعات از اهمیت زیادی برخوردار بوده و برخی از دانشگاه‌ها موارد را تکمیل و یا مستدات را ارائه نکرده بودند در فرایند رتبه بندی مشکلات زیادی ایجاد و موجب تاخیر در اعلام نتایج شد. امید است در سال آینده با هماهنگی بیشتر وزارت عتف با دانشگاه‌ها و نیز ارایه راهنمایی‌های لازم برای شفاف سازی کامل در پرسشنامه و نیز دریافت دقیق اطلاعات مورد نیاز، این چالش‌ها برطرف و دقت کافی در این خصوص صورت گرفته تا خطای ناشی از این کار به کمترین میزان ممکن برسد.

آقای دکتر دهقانی ادامه داد: نتایج رتبه بندی سال ۹۹ با توجه به تصمیم کارگروه تخصصی رتبه بندی بر اساس چند بخش مختلف از جمله دانشگاه‌های جامع، دانشگاه‌های صنعتی، دانشگاه‌های علوم کشاورزی و هنر و نیز به صورت درهمکرد دانشگاه‌های جامع و صنعتی محاسبه و منظور شده است.

وی گفت: بدین صورت که برای تمام دانشگاه‌های جامع تا رتبه ۴۰، بازه‌های ۱۰ تایی تعریف شده است. دسته اول ۱۰ دانشگاه اول بوده که با توجه به امتیاز کسب شده در بازه رتبه‌ای (۱۰-۱) قرار دارند، که دانشگاه‌های (دانشگاه اصفهان، دانشگاه تبریز، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه شیراز، دانشگاه علامه طباطبایی، ددانشگاه فردوسی مشهد در این دسته قرار گرفته اند). در دسته دوم ۱۰ دانشگاه دوم هستند که در بازه رتبه‌ای (۲۰-۱۱) قرار دارند عبارتند از (دانشگاه ارومیه، دانشگاه الزهرا (س)، دانشگاه بوعلی سینا، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، دانشگاه خوارزمی، دانشگاه زنجان، دانشگاه سمنان، دانشگاه کاشان، دانشگاه کردستان، دانشگاه گیلان) در دسته سوم ۱۰ دانشگاه سوم هستند که در بازه رتبه‌ای (۳۰-۲۱) قرار دارند و عبارتند از (دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، دانشگاه پیام نور، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، دانشگاه رازی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشگاه قم، دانشگاه مازندران، دانشگاه محقق اردبیلی دانشگاه یاسوج، دانشگاه یزد) در دسته چهارم ۱۰ دانشگاهی هستند که در بازه رتبه‌ای (۴۰-۳۱) قرار دارند و عبارتند از (دانشگاه اراک، دانشگاه حکیم سبزواری، دانشگاه خلیج فارس، دانشگاه زابل، دانشگاه شاهد، دانشگاه شهرکرد، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، دانشگاه لرستان، دانشگاه مراغه، دانشگاه، ولی عصر (عج) رفسنجان) و در دسته پنجم و در رتبه ۴۱+دانشکده علوم انسانی حضرت معصومه (س)، دانشگاه اردکان، دانشگاه ایلام، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)، دانشگاه بجنورد، دانشگاه بزرگمهر قائنات، دانشگاه بناب، دانشگاه تخصصی فناوری‌های نوین آمل، دانشگاه تربت حیدریه، دانشگاه تفرش، دانشگاه جهرم، دانشگاه جیرفت، دانشگاه دامغان، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، دانشگاه سلمان فارسی کازرون، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشگاه فسا، دانشگاه فنی و حرفه‌ای، دانشگاه کوثر، دانشگاه گلستان، دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشگاه ملایر، دانشگاه میبد، دانشگاه نیشابور، دانشگاه هرمزگان، مجتمع آموزش عالی سراوان، مجتمع آموزش عالی گناباد، مرکز آموزش عالی اقلید، مرکز آموزش عالی لار و مرکز آموزش عالی ممسنی قرار می‌گیرند.

وی افزود: در گروه دانشگاه‌های صنعتی، تمام دانشگاه‌ها در دسته‌های ۵ تایی قرار می‌گیرند و دسته اول ۵ دانشگاه اول هستند و در بازه رتبه‌ای (۵-۱) دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت ایران، قرار دارند، دردسته دوم ۵ دانشگاه دوم هستند که در بازه رتبه‌ای (۱۰-۶) قرار دارند و عبارتند از (دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، دانشگاه صنعتی سهند، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشگاه صنعتی شیراز، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل قرار گرفتند و در دسته سوم ۵ دانشگاه سوم هستند که در بازه رتبه‌ای (۱۵-۱۱) قرار دارند و عبارتند از دانشگاه صنعت نفت، دانشگاه صنعتی قم، دانشگاه صنعتی قوچان، دانشگاه صنعتی کرمانشاه، دانشگاه صنعتی همدان قرار ارند و سایر دانشگاه‌ها در دسته چهارم و در رتبه ۱۶+ قرار می‌گیرند.

آقای دکتر دهقانی گفت: از مزیت‌های رتبه بندی فوق امکان ارتقای جایگاه دانشگاه‌ها بر اساس اطلاع از نقاط ضعف خود و برطرف نمودن آن‌ها و نیز تاکید و استمرار در نقاط قوت در رتبه بندی برای سال‌های آینده است، بدین صورت که با توجه به اطلاعاتی که دانشگاه‌ها از نحوه عملکرد خود در رتبه بندی حاضر به دست می‌آورند می‌توانند به منظور عملکرد بهتر برنامه ریزی و سیاست گذاری داشته باشند.