آگاهی درباره پوکی استخوان با استقرار نظام خدمات یکپارچه شکستگی

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و سلامت گروه علمی فرهنگی هنری خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت بهداشت؛ در این جلسه که با حضور آقایان دکتر فرید نجفی، معاون تحقیقات و فناوری، دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت و دکتر قاسم جان بابایی، معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دکتر باقر لاریجانی، رییس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم و دیگر اعضای این شبکه از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور برگزار شد، برنامه‌های کنونی و آتی شبکه تحقیقات در راستای مراقبت یکپارچه شکستگی‌های ثانویه مورد بررسی قرار گرفت.

آقای دکتر باقر لاریجانی با اشاره به این که خدمات پیشگیری و درمان استئوپروز و شکستگی در کشور از وجود شکاف بزرگی در سطح ارائه دهندگان و گیرندگان خدمت، سیاست گذاران و نظام سلامت و بیمه‌ها رنج می‌برد، گفت: آگاهی ناکافی در مورد بیماری و تبعات آن، آموزش ناکافی پزشکان و کادر درمان، شکاف بزرگ بین نیاز و ارائه خدمات و فقدان سیاست و برنامه عملیاتی از مهمترین نگرانی‌های مطرح در این حوزه هستند که می‌بایست مورد توجه قرار بگیرند.

نایب رییس کمیته ملی پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر ادامه داد: متاسفانه در موارد قابل توجهی بیماران دچار شکستگی مورد پیگیری‌های آتی قرار نمی‌گیرند و پس از ترخیص از بیمارستان درمان خود را پیگیری نمی‌کنند.

وی مراقبت یکپارچه در استئوپروز را فرصتی برای جبران این موضوع خواند و تصریح کرد: با گسترش اطلاعات اپیدمیولوژیکی و ثبت بیماران دچار شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان قادر خواهیم بود بطور موثری بیماران را مدیریت کنیم.

رییس پژوهشگاه خاطر نشان کرد: شبکه تحقیقات استئوپروز با راه‌اندازی شبکه‌ای از دانش و اطلاعات در زمینه استئوپروز جهت تبادل داده‌ها و تجارب موجود در مناطق مختلف کشور در صدد است تا تصویری مناسب جهت برنامه‌ریزی و سیاست گذاری در حوزه پوکی استخوان ارائه کند.

وی ادامه داد: ساماندهی، هدفمند کردن، بسترسازی تحقیقات بنیادی و کاربردی با همکاری سازمان یافته بین واحد‌های همراستا براساس تصویر موجود از وضعیت ابعاد بیماری استئوپروز در کشور رسالتی است که در شبکه دنبال می‌شود.

آقای دکتر لاریجانی مراقبت یکپارچه استئوپروز و شکستگی را شامل سه سطح پیشگیری اولیه، مدیریت و درمان و پیگیری خواند و افزود: در همین راستا خدمات یکپارچه شکستگی‌های ثانویه (FLS) شامل شناسایی، ارزیابی، درمان و پیگیری موارد شکستگی اولیه در چند بیمارستان به صورت پایلوت مستقر شده است. ایشان همچنین از تدوین راهنمای بومی FLS و راه اندازی سامانه الکترونیک FLS خبر داد.

در بخش دیگری از این جلسه، دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت نیز با تاکید بر ضرورت تغییر در ساختار نظام شبکه کنونی، پیری جمعیت را بحرانی برای آینده نزدیک ایران خواند و افزود: بحث بیماری‌های عصبی، عضلانی و اسکلتی به علت بار ناشی از آن می‌بایست در اولویت‌های سیاست گذاری در نظام سلامت قرار بگیرد.

معاون بهداشت وزیر بهداشت افزود: بدون شک این بیماری بار مالی بسیار زیادی را به اقتصاد جهانی تحمیل خواهد کرد. همچنین شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان سال‌ها زندگی توام با ناتوانی را برای افراد به همراه خواهد داشت، به طوری که ناتوانی ناشی از پوکی استخوان بسیار بیشتر از سایر بیماری‌های غیرواگیر است.

آقای دکتر رئیسی عنوان کرد: از هر ۲ زن بالای ۵۰ سال و از هر ۴ مرد بالای ۵۰ سال یک نفر در معرض شکستگی ناشی از پوکی استخوان است و استفرار کلینیک‌ها و نظام ارجاع و تشحیص زودرس نیاز به پیگیری جدی دارد.

وی همچنین سارکوپنی را تخریب توده و قدرت عضلانی تعریف کرد و گفت: این بیماری نیز در سنین بالا ایجاد می‌شود و همانند پوکی استخوان زمینه ساز شکستگی‌های استخوانی و ناتوانی‌های حرکتی در افراد می‌شود.

معاون بهداشت وزیر بهداشت با طرح این موضوع که ۲۰ تا ۵۰ درصد افرادی که به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی لگن می‌شوند در سال اول شکستگی فوت می‌کنند، افزود: در صورت بهبود شکستگی نیز در ۸۰ درصد موارد افراد به کیفیت زندگی قبل از شکستگی بر نمی‌گردند.

آقای دکتر رئیسی پویش کشوری افزایش سواد جامعه در مورد استئوپروز و استئوپنی، پیمایش ملی IMOS و STEPS و تشخیص سریعتر استئوپروز در خانم‌های بالای ۵۰ سال را از طرح‌های در اولویت وزارت بهداشت در این زمینه خواند.

در ادامه این جلسه، آقای دکتر فرید نجفی، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، نیز با انتقاد از منفعل بودن بسیاری از شبکه‌های تحقیقاتی در کشور، این شبکه‌ها را مغز متفکر در حیطه‌های تخصصی خواند که می‌توانند با تکمیل پازل‌های پژوهشی در کشور بسیاری از نگرانی‌های بهداشتی را مرتفع کنند.

آقای دکتر نجفی خاطر نشان کرد: موسسه ملی تحقیقات علوم پزشکی (NIMAD) نیز تحقیقات هدفمند در شبکه‌ها را مورد حمایت قرار میدهد و افزود: کشور در شرایطی هست که می‌بایست تولید دانش هدفدار و جهت‌مند باشد و ما انتظار داریم دانش تولید شده به جای انباشته شدن به دست سیاستگذاران این عرصه برسد و به شکل مداخلات موثر به کار گرفته شود.

گفتنی است در بخش دیگری از این جلسه آقای دکتر افشین استوار، رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز پژوهشگاه کلیات مربوط به طرح خدمات یکپارچه شکستگی‌های ثانویه (FLS) را به سمع شرکت کنندگان رساند و در ادامه هر یک از مراکز پایلوت شامل بیمارستان شفا یحیاییان و مرکز تحقیقات روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی گلستان به ارائه جزییات مربوط به تجارب خود در راه اندازی سرویس پیشگیری از شکستگی‌های ثانویه پرداختند.