پاکستان و ضدیت با آمریکا

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، پاکستان "صلح‌طلب" و "صلح‌دوست" و "مخالف جنگ" واژگانی است که در جدیدترین موضع گیری‌ها و اظهارنظر‌های مقامات ارشد این کشور در قبال تحولات اخیر مربوط به منطقه شرق آسیا همزمان با پیشروی‌های گروه طالبان در افغانستان پس از اعلام خروج نظامیان آمریکایی بیان می‌شود. آمریکا در جدیدترین مشاجره یک طرفه،  آماج حملات لفظی مسئولان پاکستانی قرار گرفته و به عنوان کشوری با سیاست‌های شکست توصیف شده است. در پاکستان اعلام شد که با آمریکا در جنگ با هیچ گروهی شراکتی در کار نخواهد بود و اسلام آباد حتی اجازه نخواهد داد که از خاک یا پایگاه‌های نظامی این کشور برای حملات احتمالی آمریکا به مقر و مواضع تروریست‌ها در منطقه استفاده شود.  
این مواضع با توجه به سفر‌های اخیر مقامات آمریکایی به پاکستان در سایه بررسی تداوم مناسبات دوجانبه در پس اهدافی به منظور فشار به این کشور اتخاذ شد. آمریکا به دنبال استفاده از حضور پاکستان در معادله‌ای جدید به نفع واشنگتن از طریق پر کردن خلاء ناشی از عدم حضور نیرو‌های خود است. در مقابل پاکستان با در پیش گرفتن سیاستی متفاوت از گذشته معتقد است افزایش خشونت‌ها در افغانستان پس از خروج نظامیان آمریکا ابتدا به ضرر خود افغان هاست و سپس پاکستان و سایر کشور‌های منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد. یادآوری می‌شود عمران خان نخست وزیر پاکستان در واکنش به پیشروی‌های طالبان در افغانستان گفته بود، در صورتی که طالبان کنترل افغانستان را به دست بگیرد، پاکستان مرز‌های خود با این کشور را خواهد بست.


مخالفت پاکستان با درخواست‌های غیرقانونی آمریکا
"عمران خان" نخست‌وزیر پاکستان در گفت‌وگویی اعلام کرد به سی آی‌ای آمریکا اجازه نمی‌دهد تا از خاک پاکستان برای انجام عملیات در افغانستان استفاده کند. نخست وزیر پاکستان گفته بود آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا موسوم به سی‌آی‌ای قطعا اجازه ندارد از داخل خاک پاکستان و پس از تکمیل خروجش از افغانستان عملیاتی داشته باشد.  
"شاه محمود قریشی" وزیر خارجه پاکستان نیز گفته است به دلیل منافع ملی با دادن پایگاه‌های نظامی به آمریکا مخالفت کردیم.

چرایی ضدیت پاکستان با آمریکا
یکی از عواملی که پاکستانی‌ها معتقدند سیاست پیشین کشورشان در همکاری با آمریکا در مبارزه با تروریسم بی فایده بود حملات پهپادی آمریکا بدون اجازه علیه کشوری (پاکستان) است که بعنوان شریک و متحد آن مطرح است. پاکستانی‌ها این حملات را از موارد منجر به ایجاد هرج و مرج و خلاء امنیتی در پاکستان دانستند. مسئولان پاکستانی عقیده دارند آمریکایی‌ها هرگز قدردان اقدامات پاکستان و همکاری در مبارزه با تروریسم نبودند بنابراین در پاکستان جای هیچ بحثی مبنی بر ارائه پایگاه نظامی برای آمریکایی‌ها وجود ندارد. پاکستان فقط خواستار امنیت و صلح در افغانستان است و همین گزینه را به نفع پاکستان می‌داند. پاکستانی‌ها معتقدند روابط صمیمانه خوب با همه کشور‌های همسایه نقش مهمی در حفظ صلح در کل منطقه دارد و به همین خاطر همیشه خواهان افغانستانِ با ثبات و پیشرفته است.


روسیه یک پای قضیه در ستیز پاکستان با آمریکا
پنتاگون و وزارت امور خارجه آمریکا زمانی که در حال متقاعد کردن کشور‌های شمال افغانستان برای ادامه عملیات پس از خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان در سپتامبر ۲۰۲۱ بودند، اما موفقیتی حاصل نکردند، چون این کشور‌ها روابط قوی با روسیه دارند. ویلیام برنز، مدیر سی آی‌ ای و لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا هر دو در ماه‌های اخیر به پاکستان سفر داشته و به بررسی همکاری‌های ادامه‌دار با دولت اسلام‌آباد درخصوص تحولات افغانستان پس از کاهش حدود دو هزار ۵۰۰ تا سه هزار و ۵۰۰ نیروی آمریکایی و هفت هزار سرباز ناتو پرداختند.  


در رد سازش و مصالحه با آمریکا بر سر طالبان
دولت پاکستان علارقم داشتن روابط با طالبان تمامی تلاش‌ها برای سازش و مصالحه با آمریکا را صرفا درخصوص افغانستان رد کرده است. اگرچه آژانس اطلاعات داخلی پاکستان یک مسیر ارتباطی برای واشنگتن به سوی افغانستان در طول چند دهه گذشته پیش از حمله آمریکا به این کشور جنگ‌زده در اکتبر ۲۰۰۱ بود و واشنگتن از طریق همین راه ارتباطی بود که برای قبایل افغان که با دولت سوسیالیست و متحدان شوروی در دهه ۸۰ میلادی مبارزه می‌کردند، تجهیزات نظامی و کمک‌های مالی ارسال می‌کرد.
در واقع آمریکا یکبار دیگر به‌دنبال نیرو‌های نیابتی در افغانستان است تا پس از خروج نیروهایش از این کشور تا ۱۱ سپتامبر بتواند همچنان به مداخله در  آن کشور ادامه دهد، چون بر این باور است که طالبان حتی با وجود تداوم مذاکرات که با امضای توافق با دولت ترامپ در قطر همراه بود، آن را جدی نگرفت. دولت مورد حمایت آمریکا در کابل به ریاست اشرف غنی در صورت مواجهه با درگیری‌های شدیدتر طالبان با چالش جدی مواجه خواهد شد و هراس از فروپاشی آن مطرح است.

پاکستان آیا شریک و سهیم در جشن پیروزی طالبان ؟
این سئوال مطرح است که آیا با خروج آمریکا از افغانستان، پاکستان در جشن پیروزی طالبان شریک و سهیم است؟ با توجه به مواضع اخیر اتخاذ شده در اسلام آباد در چنین شرایطی، انتظار نمی‌رود که عمران خان یا هر مقام سیاسی و نظامی تصمیم گیرنده در پاکستان، به آمریکا مجوز ایجاد پایگاه نظامی در خاک آن کشور را بدهد و به این ترتیب، کمک کند تا جشن پیروزی طالبان و حامیانش ناتمام بماند. سیاستمداران پاکستانی با ابراز نگرانی از اوضاع فعلی افغانستان و پیشروی طالبان در این کشور گفته اند افزایش خشونت‌ها در این کشور به ضرر منطقه است.
اینکه عمران خان می‌گوید پاکستان می‌تواند کمک کننده روند برقراری صلح باشد، اما به هیچ وجه بخشی از جنگ آمریکا در منطقه نخواهد بود، نشان دهنده ماهیت موضع صریح پاکستان برای مقابله با تروریسم است.  
برخی کارشناسان معتقدند علیرغم تاکید‌های عمران خان درباره قربانی‌های پاکستانی (۷۰ هزار قربانی) در مبارزه با تروریسم، واقعیت این است که اسلام آباد هرگز عضوی مؤثر، متعهد و مسئول در ائتلاف آمریکا ضد تروریسم نبوده و هیچگاه آنگونه که بایسته بوده و انتظار می‌رفته با تروریسم مقابله نکرده است؛ بلکه خود بخشی از شبکه ترور و مصداق بارز تروریسم دولتی بوده است.

میزبانی پاکستان از ۳ میلیون مهاجر افغانی
جنگ و تنش در افغانستان، مشکلات آوارگان را بیشتر تشدید می‌کند. اسلام آباد توانایی میزبانی از مهاجران بیشتر را نداشته و به همین دلیل همواره بر ضرورت گنجاندن مسایل مهاجرین در پروسه صلح این کشور تاکید داشته است. پس از اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۷۹ و جنگ داخلی پس از آن، میلیون‌ها افغان مجبور به فرار و زندگی در کشور‌های همسایه ازجمله پاکستان شدند. آوارگان افغان که حدود یک درصد از جمعیت پاکستان را تشکیل می‌دهند، ترجیح می‌دهند در این کشور بمانند اگرچه در پاکستان نیز که از ۴۰ سال پیش در آن زندگی می‌کنند، حق و حقوق زیادی ندارند.
براساس آمار‌های رسمی پاکستان، سه میلیون افغان در این کشور زندگی می‌کنند. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) تعداد آنان را ۱.۴ میلیون نفر اعلام کرده است. این اختلاف آمار به این دلیل است که برخی از آوارگان در مراجع مربوطه ثبت نشده اند.
پاکستان پس از ترکیه میزبان بیشترین تعداد پناهحویان در جهان است و بسیاری از افغان‌های ساکن این کشور از جایگاه قانونی برخوردار نیستند.

قدردانی پاکستان از تلاش‌های ایران برای پیشبرد اهداف صلح آمیز منطقه‌ای
وزیر امور خارجه پاکستان سوم تیرماه ۱۴۰۰ در دیدار با نماینده وزیر خارجه کشورمان در امور افغانستان از تلاش‌های ایران در پیشبرد اهداف صلح منطقه بویژه افغانستان قدردانی کرد.
شاه محمود قریشی با محمد ابراهیم طاهریان فرد نماینده وزیر خارجه کشورمان در امور افغانستان که در راس یک هیئت سیاسی به اسلام آباد سفر کرده دیدار کرد. در این دیدار موضوعات مورد علاقه بویژه در زمینه امنیتی و آخرین روند صلح افغانستان مورد بررسی قرار گرفت. مقامات ایران و پاکستان با بیان اینکه هرگونه ناآرامی در افغانستان بر پاکستان و ایران تأثیر می‌گذارد بر ضرورت توسعه همکاری‌های دوجانبه در راستای صلح و ثبات پایدار در منطقه تاکید کردند.
قریشی در این دیدار از تلاش‌های ایران برای پیشبرد اهداف صلح آمیز افغانستان تقدیر و نقش مشترک دو کشور همسایه در دسترسی به افغانستان پایدار، امن و دموکراتیک را مهم برشمرد.