رکورددار پرواز رزمی با جنگنده فانتوم کیست؟

نیروی هوایی ارتش، هنگام تهاجم رژیم بعث عراق به ایران اسلامی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ به‌عنوان یک نیروی واکنش سریع وارد عمل شد و امیر سرلشکر خلبان شهید فکوری، فرمانده وقت این نیرو، با طراحی عملیات ۱۴۴ فروندی (با نام عملیات کمان ۹۹) نخستین پاسخ به تجاوز صدام را داد.

 

 

 

 

اگر بخواهیم نقش نیروی هوایی ارتش در دوران دفاع مقدس را بیان کنیم، باید بگوییم که اگر خلبانان نیروی هوایی و پشتیبانی‌ آنها نبود، شاید بسیاری از عملیات‌های دریایی و زمینی، مانند عملیات مروارید و والفجر ۸ نیز به پیروزی نمی‌رسید.

 

این نیرو از پایان دفاع مقدس تاکنون نیز در عرصه‌های خودکفایی، ساخت و تولید تجهیزات جدید و به‌روز، از نیرو‌های پیشگام در نیرو‌های مسلح به‌شمار می‌رود.

 

 

 

 

نیروی هوایی از نخستین روز‌های پیروزی انقلاب اسلامی و بعد‌ها در طول دفاع مقدس، علاوه بر عملیات‌ مهم، مانند حمله به الولید یا اچ ۳، حمله به اوسیراک، کمان ۹۹، بمباران شهر کوت و بسیاری دیگر از عملیات‌ها نقش مهمی در نابودی توان نظامی رژیم بعث عراق داشت و در این راه شهدای بسیاری به انقلاب و کشورمان تقدیم کرده است.

 

نخبگان نیروی هوایی ارتش توانستند عملیات‌ بسیاری را علیه دشمن بعثی طراحی و اجرا کنند که تا آن زمان شاید مانند آن در دنیا وجود نداشت. این نوابغ و نخبگان، نه‌تنها با این تعداد عملیات‌ توانستند دشمن بعثی را مجبور به پذیرش شکست کنند، بلکه کارشناسان نظامی جهان را نیز به حیرت واداشتند.

 

 

 

 

 

در میان همه خلبانان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون مجاهدت‌ها و رشادت‌های بسیاری انجام داده‌اند، فعالیت‌ برخی از آنها ویژگی‌های خاصی دارد.

 

امیر سرتیپ خلبان منوچهر محققی، یکی از همین خلبانان شجاع و نترس نیروی هوایی ارتش است. با برخی رکورد‌های او آشنا شوید.

 

 

 

 

امیر محققی که به خلبان تاپ‌گان نیروی هوایی ارتش نیز معروف است، در کارنامه خدمتی خود، به‌ویژه در دوران دفاع مقدس، سوابق و رکورد‌های درخشان بسیاری دارد. 

 

او در دوران دفاع مقدس، ۱۸۲ پرواز برون‌مرزی در کارنامه خود دارد که از این نظر در ایران و خاورمیانه (غرب آسیا) رکورددار است. هزار ساعت پرواز رزمی در دوران جنگ تحمیلی، انجام بیش از ۲۰۰ مأموریت خطرناک (Special Mission)، حضور مؤثر در عملیات‌ کمان ۹۹ و مروارید در جهت شکستن ستون فقرات دشمن بعثی، فرماندهی دسته ۴۰ فروندی در عملیات ۱۴۴ فروندی کمان ۹۹ و رکورد پرواز رزمی با جنگنده فانتوم، از مهم‌ترین سوابق خدمتی امیر سرتیپ خلبان منوچهر محققی هستند.

 

 

 

 

 

امیر محققی، درباره بخشی از حضور خود در دفاع مقدس می‌گوید: «پیش از آن که جنگ تحمیلی شروع شود، تهران بودم، اما از ابتدای جنگ به بوشهر آمدم و تا آخر جنگ همین‌جا بودم. دو، سه سانحه در خوزستان رخ داد که عرب‌های ساکن این استان، من را نجات دادند و نگذاشتند دست عراقی‌ها بیافتم... هر نیروی هوایی حتی در زمان صلح مانند اکنون، طرح‌های پیش‌فرضی دارد، فرماندهان برای آینده فکر می‌کنند و طرح و برنامه می‌ریزند؛ بنابراین زمانی که جنگ شد، خلبانان آماده رزم بودند.»

 

 

 

 

او ادامه داد: «وقتی رژیم بعث عراق حمله را شروع کرد، باید جواب داده می‌شد، چون اگر نمی‌شد، مردم را از دست می‌دادیم. وقتی که ارتش دیر عمل کند، مردم عادی صدمه می‌بینند. نظامی‌ها باید از صدمه‌ دیدن مردم جلوگیری کنند. من خلبان هستم و نمی‌توانم تحمل کنم که مردم صدمه ببینند و از بین بروند؛ اما نسبت به عراقی‌ها این کار را نکردیم. ما می‌توانستیم خیلی جا‌ها را مورد اصابت قرار دهیم، اما این کار را نکردیم؛ زیرا عقیده داشتیم درست است که ما در جنگ هستیم، اما با سربازان می‌جنگیم، نه مردم.»

 

 

 

 

 

امیر سرتیپ خلبان کیومرث حیدریان که از خلبانان نیروی هوایی ارتش در دفاع مقدس و از فرماندهان نهاجا پس از این دوران بود، درباره امیر سرتیپ محققی می‌گوید:

 

 «در یکی از پروازهایم از پایگاه ششم شکاری بوشهر در سال‌های اول جنگ که همراه منوچهر محققی بودم، پس از انجام مأموریت بر آسمان بغداد، به سمت مرز پرواز کردیم. منوچهر محققی، یک از خلبانان همیشه آماده بود که هنگام بازنشستگی، رکورددار جهانی پرواز برون‌مرزی بود، اما متأسفانه در کمتر جایی نامی از ایشان است. هر چند، محققی و امثال محققی برای نامشان نجنگیدند، بلکه برای وطن بود که جنگیدند و بار‌ها مرگ را به چشم دیدند.»

 

او در ادامه افزود: «طبق معمول، حجم موشک‌ها و توپ‌های ضد هوایی پدافند عراق زیاد بود و از هر طرف بر ما وارد می‌شدند. تا جایی‌که توانستیم موشک‌ها و توپ‌ها را جا گذاشتیم، اما متأسفانه حجم موشک‌ها و توپ‌ها به‌قدری بود که نویز، رپیتر و چف هم دیگر بی‌تأثیر بودند. نهایتاً با دیدن به‌موقع چراغ هشدار دهنده نهایی و قبل از اصابت موشک به فانتوم، با اجکت کردن هواپیما را ترک کردیم. محققی نیز از ناحیه دست چپ، چندین تیر از رگبار مسلسل خورد.»

 

 

 

یکی دیگر از همرزمان این خلبان رکورددار، درباره او می‌گوید:

 

 «امیر تیمسار منوچهر محققی، اخلاق منحصر به فردی داشت، شلیک توپ ضد هوایی به فانتوم خود را کسر شأن می‌دانست و جواب آن را متقابلا با شیرجه و شلیک توپ دماغه فانتوم می‌داد. روزی که به همراه جاویدان، عباس دوران، به عملیات برون‌مرزی رفته بود، در راه بازگشت، از دسته پروازی جدا شد و با تغییر مسیر، تیربار ضد هوایی که در مسیر رفت به طرف او شلیک کرده بود، منهدم کرد. رفتار‌های قدرناشناسانه با او، منوچهر را در سال‌های پس از جنگ گوشه‌گیر کرد. ایشان، هم‌اکنون از آسیب‌های جدی به ستون فقرات، به علت کثرت پرواز‌های جنگی رنج می‌برد.»

 

او در آخرین روز‌های جنگ، در وصف دوران خدمت خود، به همرزمان تیزپرواز گفته بود که بچه‌ها این‌قدر Low Level (در ارتفاع پایین) روی خلیج فارس پرواز کردم که فکر کنم همه ماهی‌های خلیج فارس، کباب شدند.

 

 

 

 

 

امیر سرتیپ خلبان عزیز نصیرزاده، فرمانده سابق نیروی هوایی ارتش، ۲۱ شهریور با حضور در بیمارستان بعثت، از نزدیک در جریان وضعیت بیماری خلبان پیشکسوت این نیرو قرار گرفت.

 

 

 

 

امیر نصیرزاده در گفتگو با پزشکان معالج و کادر درمان، ضمن برشمردن خدمات ارزنده و مجاهدت‌های چشمگیر امیر سرتیپ محققی در دوران دفاع مقدس، بر استفاده از همه ظرفیت‌های موجود و لازم، جهت درمان او، تأکید کرد.