بررسی بهره وری زمین، آب و انرژی در بخش کشاورزی کشور

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: بخش کشاورزی وظیفه تأمین نیاز غذایی با اتکا بر تولید ملی و استفاده بهینه و کارآمد از منابع تولید و حفاظت از منابع طبیعی تجدید شونده و افزایش درآمد کشاورزان را بر عهده دارد.

این بخش با برخورداری از حدود ۶/۶ درصد تولید ناخالص داخلی، ۷/ ۱۷ درصد اشتغال و ۹/ ۵ درصد صادرات غیرنفتی و تأمین کننده حدود ۸۰ درصد مواد غذایی و نیز ۹۰ - ۸۰ درصد مواد اولیه صنایع مورد نیاز کشور، جایگاه مهمی در اقتصاد کلان کشور دارد (گزارش اقتصاد کشاورزی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب، ۱۳۹۹). یکی از مهم ترین نیاز‌های هر کشور، بخصوص در شرایط سخت و دشوار پایداری و استمرار تولیدات بخش کشاورزی و در نهایت تولیدات غذایی می باشد که با توجه به شرایط آب و هوایی و اقلیمی هر کشوری متفاوت می باشد و در حال حاضر هرچند کشور ما در شرایط آب و هوایی نیمه خشک قرار دارد، اما با توجه به قابلیت های بالای بخش کشاورزی در استان های مختلف کشور و چهار فصل بودن استان های آن با افزایش بهره وری می توان تولیدات بخش کشاورزی در محصولات مختلف را به آن میزان رساند که مقدار قابل توجهی از آن به بازار‌های صادراتی هدف بخصوص کشور‌های همسایه صادر گردد.

رشد تولید از طریق ارتقاء بهره روی از اهم اهداف کشورهاست به طوری که در برنامه پنجم توسعه کشور پیش بینی شده بود که ۳/ ۳۳ درصد از رشد سالانه اقتصاد از طریق ارتقا بهره روی تامین گردد. به رغم استعداد‌های فراوان بخش کشاورزی در کشور، این بخش با چالش های اساسی و تنگنا‌های پرشماری روبرو است که ازجمله آن می توان به عملکرد ضعیف برخی از محصولات کشاورزی و پایین بودن بهره وری زمین، آب و انرژی در بخش کشاورزی کشور اشاره نمود:

مقایسه عملکرد محصولات کشاورزی کشور
مقایسه عملکرد برخی از محصولات زراعی و باغی در ایران و کشور‌هایی نظیر ترکیه، مصر، استرالیا و آمریکا نشان می دهد که عملکرد در ایران نسبت با سایر کشور‌ها پایین تر است. متوسط عملکرد برنج (شلتوک) در ایران، ترکیه، مصر و آمریکا به ترتیب ۴.۵، ۷.۷، ۹.۵ و ۸.۱ و عملکرد چغندرقند برای کشور‌های مذکور به ترتیب ۴۱.۸، ۵۴.۴، ۵۰.۵ و ۶۳ تن بر هکتار است. جداول زیر روند تغییرات عملکرد برخی از محصولات را در کشور‌های ایران، مصر، استرالیا، ترکیه و آمریکا را طی سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۸ نشان می دهند. داده های ایران و سایر کشور‌ها به ترتیب از آمارنامه جهاد کشاورزی و فائو استخراج شده است.

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دسترس است

.پژوهشگر: علی قنبری شیر سوار