پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب؛
از بین رفتن سرمایه ملی با تکمیل نشدن طرح‌های عمرانی
۴۰۰ طرح نیمه تمام در استان قزوین برای تکمیل به ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، سالهاست پروژه‌های زیادی دراستان قزوین، نیمه تمام به حال خود رها شده است که با بهره برداری از آنها ۲۰ هزار شغل جدید در منطقه ایجاد می‌شود.
* رشد بودجه عمرانی قزوین بالاترازمیانگین کشور
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین می‌گوید: رشد بودجه عمرانی سال ۱۴۰۱ قزوین بالاترازمیانگین کشوراست.
ابوالفضل یاری به اعتبارات تعیین شده برای استان قزوین در لایحه بودجه ۱۴۰۱ اشاره می‌کند و می‌افزاید: اعتبارات هزینه‌ای یا جاری استان ۵۰۰ میلیارد تومان و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای یا عمرانی استان نیز به جز اعتبارات طرح‌های دارای ردیف ملی، محرومیت زدایی و نمایندگان حدود هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است که با احتساب سایر منابع پیش بینی شده در مجموع به حدود ۲ هزار میلیارد تومان افزایش می‌یابد.
یاری اضافه می‌کند: در اعتبارات جاری حدود ۱۵ درصد و در اعتبارات عمرانی نیز حدود ۶۰ درصد نسبت به سال ۱۴۰۰ رشدداریم که در هر دو بخش میزان افزایش از میانگین کشوری بیشتراست.
او می‌گوید: البته وقتی از اعتبارات عمرانی استانی صحبت می‌کنیم باید توجه داشته باشیم که اختلاف خیلی از استانها از یکدیگر چشم گیر نیست مثلا اختلاف رقم بین رتبه ۲۸ تا ۲۲ حدود ۲ میلیارد تومان است و در حد صدم درصد می‌باشد.
یاری همچنین می‌افزاید: ضمن توجه به موضوعی که اشاره شد در صورت پیگیری‌های لازم و دریافت اعتبارات ملی سهم استانها از بودجه افزایش چشم گیری پیدا می‌کند بنابراین انرژی خود را باید به این سمت و سو ببریم که از اعتبارات ملی حداکثراستفاده را کنیم.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی با بیان اینکه اثرگذاری کل بودجه دولت بر رشد اقتصادی زیر هفت درصد است، اضافه می‌کند: این مساله نشان می‌دهد ما باید انرژی خود را صرف جذب و جلب سرمایه گذار و تقویت بخش خصوصی کنیم تا با بهره بهرداری سریعتر طرح‌های عمرانی به اهداف اقتصادی کلان دست یابیم.
او همچنین می‌گوید: وقتی ما یک سرمایه گذار قدرتمند داخلی یا خارجی را جذب کنیم می‌توانیم چندصدمیلیارد تومان سرمایه وارد استان کنیم در حالی که مدت‌ها پیگیری مدیران و نمایندگان از مرکز شاید حتی منجر به جذب ۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیز نشود.
* تکمیل طرح‌های نیمه تمام نیازمند ۶ هزار میلیارد تومان
یاری با بیان اینکه برای تکمیل طرح‌های نیمه تمام دولتی در کشور به طور مجموع به ۲۷ سال زمان نیاز است می‌افزاید: متوسط این مدت در استان قزوین هشت سال است و برای تکمیل طرح‌های نیمه تمام و در دست اجرای استان به حدود ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار نیازمند هستیم.
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین اضافه می‌کند: با این شرایط بهترین روش برای تکمیل طرح‌های نیمه تمام اولویت بندی پروژه ها، تخصصی بهینه اعتبارات و استفاده از ظرفیت مشارکت بخش خصوصی در اجرای طرح هاست.
او می‌گوید: باید تلاش کنیم با تکمیل پروژه‌های نیمه تمام در استان با آن دسته از طرح‌های با پیشرفت فیزیکی بالا و دارای اثرگذاری بیشتر در گسترش رفاه و رفع نیازمندی‌های مردم گام برداریم.
*برخی طرح‌های نیمه تمام استان
از جمله مهمترین این طرح‌ها، پروژه انتقال آب سد طالقان به ۱۵ شهر و ۱۹۴ روستای استان قزوین است که مرحله یک این پروژه یعنی آبرسانی از سد طالقان به آبیک هم اکنون ۸۵ درصد پیشرفت دارد.
مطالعات این طرح از حیث بررسی کمبود‌ها و نیاز‌ها و امکان سنجی انتقال آب از سد طالقان از دهه ۸۰ آغاز شد و در دهه ۹۰ به پایان رسید و به عنوان یکی از بهترین و بزرگترین طرح‌های انتقال آب شرب کشور در سال ۹۶ دارای ردیف اعتباری شد.
به علت نیاز مردم شهرستان آبیک به آب شرب پایدار به علت شوری آب این شهرستان، طرح انتقال آب از سد طالقان به این شهر به شکل پروژه‌ای مستقل تعریف شد.
با اجرای طرح آبرسانی از سد طالقان به استان قزوین و اجرای این طرح برای ۸۰ درصد جمعیت استان آب شرب پایدار و بهداشتی در یک افق ۲۵ ساله پیش بینی شده است.
اجرای این طرح مهم و حیاتی برای استان قزوین، اعتبارات هنگفت مالی نیاز دارد که، چون تامین آن از توان دولت خارج بود پروژه متوقف شد.
به دنبال مطالبه مردمی و پیگیری جدی مسوولان استان از نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی تا مدیران دستگاه‌های اجرایی مرتبط، سرانجام یک سرمایه گذار جدید برای اجرای این طرح جذب و قرارداد انتقال آب از سد طالقان منعقد شد.
انعقاد این قرارداد و اجرای آن علاوه بر رفع مشکلات تنش آبی و کم آبی در استان و تامین آب شرب سالم و باکیفیت برای مناطق مختلف قزوین، نقش موثری در پیشگیری از بلایای ناشی از فرونشت منابع آب‌های زیرزمینی دارد.
*جاده قزوین - الموت - تنکابن
طرح ملی احداث جاده قزوین - الموت - تنکابن این طرح در قالب طرح‌های مصوب سفر مقام معظم رهبری است که از سال‌های دور تاکنون هیچ یک از فاز‌های اجرایی آن به بهره برداری نرسیده، است.
این طرح از حدود ۱۵ سال پیش به مرحله اجرا درآمد، اما به دلایل مختلف از جمله مشکلات زیست محیطی که شاید در اوایل اجرا از اهمیت چندانی برخوردار نبود با مشکل مواجه شد در حالیکه موارد زیست محیطی این پروژه نیز به تایید سازمان محیط زیست نرسیده بود.
در ادامه با توجه به فراز و نشیب‌های این طرح، در نهایت سازمان محیط زیست با اجرای عملیات احداث این مسیر در استان قزوین موافقت کرد و در استان مازندران نیز این سازمان با قبول برخی الزامات و لحاظ کردن تمهیدات لازم، اجازه ادامه این پروژه را داد.
این پروژه که ۶۲ کیلومتر آن در استان قزوین واقع شده، که بگفته مسئولان مربوطه هم اکنون با پیشرفت فیزیکی ۷۲ درصدی در دست ساخت است.
در حوزه تامین مالی نیز در زمان دولت دهم با فروش سهام فولاد، بخشی از اعتبارات مورد نیاز این طرح تامین شد و برای امسال نیز علاوه بر کمک ۷۰ میلیارد تومانی از سوی دفتر مقام معظم رهبری، به همین میزان نیز از اعتبارات عمرانی استان تخصیص خواهد یافت و با اضافه شدن اعتبارات ملی برای آن، پیش بینی می‌شود این رقم به ۲۰۰ میلیارد تومان برسد.
یکی دیگر از مشکلاتی که باعث طولانی شدن اجرای این پروژه شد، نادیده گرفتن رانش خاک در برخی از مسیر‌ها بود تا جایی که رانش زمین در ۱۵ کیلومتر این جاده، علاوه بر راکد گذاشتن طرح به مدت ۲ سال، هزینه‌های زیادی را نیز برای رفع نواقص پروژه تحمیل کرد.
احداث و بهره برداری از جاده قزوین - الموت - تنکابن با مشخصات راه اصلی علاوه بر کوتاه کردن مسیر‌های دسترسی، در کمک به رونق اقتصادی و گردشگری مردم منطقه الموت و همچنین تنکابن نقش حیاتی خواهد داشت.
* جاده قزوین - کلاچای - گیلان
جاده قزوین - کلاچای - گیلان هم از دیگر طرح ملی در بحث راهسازی در استان قزوین است که طی یک دهه گذشته کار اجرایی آن آغاز شده، اما پیشرفتی ندارد.
این پروژه ملی نیز اهمیت بسیار بالایی برای استان دارد، زیرا با افتتاح این مسیر قزوین به شرق استان گیلان متصل می‌شود.
عبور این جاده با مشخصات راه اصلی از امامزاده باراجین قزوین آغاز و با عبور از رودخانه شاهرود الموت به روستای سپارده و از آن نیز به شهر کلاچای واقع در استان گیلان امتداد پیدا می‌کند.
بگفته مسئولان این پروژه هم در قزوین ۱۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و متاسفانه به لحاظ فنی این پروژه علاوه بر قزوین، در استان گیلان نیز فاقد تاییده‌های زیست محیطی است.
با پیگیری‌های صورت گرفته در سازمان محیط زیست استان و با توجه به اینکه موضوعات زیست محیطی قزوین متفاوت‌تر از استان گیلان است در حوزه قزوین این مشکل به مسافت ۹ کیلومتر، از قزوین تا میزوج مرتفع شده است.
به رغم مشکلات مالی پروژه، خوشبختانه قرارگاه خاتم به عنوان پیمانکار همچنان احداث این مسیر را در دستور کار خود قرار داده است چرا که با تکمیل این جاده، با صرفه جویی در مصرف سوخت، شاهد تحولات عدیده‌ای در حوزه اقتصاد و گردشگری منطقه خواهیم بود.
با توجه به حجم ترافیک بالای آزادراه قزوین - رشت در بسیاری از مواقع سال، این مسیر نقش مهمی در کاهش ترافیک و به دنبال آن کاهش سوانح رانندگی خواهد داشت و برای همین منظور امسال ۱۵ میلیارد تومان برای این پروژه اختصاص داده شده است.
*دو مرکز بیمارستانی
۲ پروژه بیمارستانی در استان، شامل بیمارستان ۷۰۰ تختخوابی و یک بیمارستان یک هزار تختخوابی از جمله دیگر طرح‌های در دست اجراست.
قزوین از نظر زیرساخت‌های بیمارستانی در ردیف استان‌های آخر کشور است و برخی از بیمارستان‌های آن مانند ۲۲ بهمن، بوعلی و شهید رجایی بین ۵۰ تا ۱۰۰ سال عمر دارند.
با توجه به قرار داشتن استان قزوین در کریدور ارتباطی کشور بیماران غیربومی زیادی هر روزه راهی مراکز درمانی استان قزوین می‌شوند که این مسئله نیز ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در شان مردم را با مشکل مواجه کرده است. طرح‌های بیمارستانی در دست ساخت بدون پیشرفت فیزیکی متوقف است.
* پروژه پل امام رضا (ع)
ازجمله طرح‌های دیگر پروژه پل امام رضا (ع) شهر قزوین است که مراحل قانونی آن نیز در گذشته طی شده است.
شورایعالی معماری و شهرسازی به این طرح به دلایلی از جمله عبور بخشی از آن از باغستان سنتی قزوین ورود پیدا کرد و مقرر گردید بخش‌هایی از آن حذف و برایش جایگزین‌هایی در مسیر ایجاد شود.
*سد مخزنی بالاخانلو
یکی از طرح‌های زیرساختی مهم استان قزوین که طرح احداث سد مخزنی بالاخانلو است که در صورت تکمیل این سد و بهره‌برداری کامل از آن آب شرب و آشامیدنی ۵ شهر جنوبی استان قزوین شامل اسفرورین، بویین‌زهرا، دانسفهان، شال و آبگرم و همچنین ۳۰ روستای اطراف این سد تأمین خواهد شد. سدی سنگریزه‌ای با هسته رسی که در ۳۵ کیلومتری جنوب غربی قزوین در شهرستان بویین‌زهرا عملیات احداث آن از یک دهه پیش شروع شده و با توجه به اینکه در ۱۰۰ متری پایین‌دست روستای بالاخانلو بر روی رودخانه حاجی‌عرب ساخته می‌شود، به سد بالاخانلو معروف شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین با اشاره به مراحل پایانی ساخت سد بالاخانلو اظهار امیدواری می‌کند با توجه به پیشرفت ۷۰ درصدی، این سد امسال آبگیری شود.
یدالله ملکی افزود: ۲۵۰ میلیارد تومان برای تکمیل این سد و برای اجرای خط انتقال و تصفیه خانه نیز ۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
*پروژه خط آهن قزوین - قم
در استان قزوین طی سال‌های گذشته تحولات خوبی درحوزه ریلی شاهد بودیم تا جایی که علاوه بر پایان عملیات دو خطه شدن خط آهن قزوین - تهران و مراحل پایانی این پروژه در مسیر قزوین - زنجان، شاهد بهره برداری از خط آهن قزوین - رشت در سال ۹۸ بودیم.
درخصوص پروژه خط آهن قزوین - قم نیز باید گفت که به لحاظ اهمیت این طرح، هم اکنون این پروژه در دست مطالعه قراردارد.
امیدواریم با برطرف شدن مشکل سرمایه گذاری‌های خارجی و تامین اعتبارات مورد نیاز، اجرای این طرح هم در استان اجرایی شود.
با اجرای طرح یاد شده، مسیر ریلی کوتاه‌تر می‌شود و کمک قابل توجهی نیز به خطوط ریلی شمال کشور، یعنی قزوین، رشت و در نهایت منطقه آزاد بندر انزلی صورت خواهد گرفت.
* هشت طرح درحال ازبین رفتن
مدیر کل دیوان محاسبات استان قزوین می‌گوید: هشت پروژه نیمه کاره ملی استان به زودی از بین می‌رود.
امیر خلیلیان می‌افزاید: اگر این روند تداوم یابد باید چندسال بعد برای تضییع حقوق دولتی و از بین رفتن بیت المال به عملکرد دستگاه‌های اجرایی متولی این پروژه‌ها ورود کند.
خلیلیان در این باره اضافه می‌کند: مکاتبه‌ای با دستگاه‌های اجرایی استان برای مشخص شدن پروژه‌های نیمه کاره انجام شده است که فهرستی را به ما اعلام کردند که هشت پروژه از آنها ملی است و از اهمیت بیشتری برخوردار است و باید هرچه سریعتر فکری به حال آنها شود، چون اگر به حال خود بمانند از بین خواهند رفت.
او معتقد است: مسوولان دستگاه‌های اجرایی هم به این موضوع اشراف دارند و به جد پیگیر تکمیل آنها هستند، اما باید پذیرفت تا چه اندازه می‌توانند منابع مورد نیاز آنها را تامین کنند؟
مجتمع فرهنگی هنری قزوین، سد خاکی چنگوره در آوج، بند انحرافی روستای شاکین آوج، پل ورودی شهر آبگرم، دانشکده فنی تاکستان، تاسیسات فاضلاب شهر تاکستان، سالن ۶ هزار نفری و سالن دوومیدانی شهر قزوین از جمله طرح‌های است که مدیر کل دیوان محاسبات استان قزوین به آنها اشاره می‌کند.
بدون شک با بهره برداری از پروژه‌های عمرانی و طرح‌های زیرساختی ملی نیمه تمام قزوین که به تعدادی از آنها اشاره شد، آینده درخشانی برای استان قزوین رقم خواهد خورد.
طرح‌های نیمه تمام، چشم انتظار سفر رییس جمهور
همانگونه که در گزارش تاکید شد پروژه‌های نیمه تمام عمرانی، فرهنگی، ورزشی و گردشگری استان قزوین که سالهاست به علت کمبود اعتبار نیمه تمام و خاک می‌خورند، حالا چشم انتظار سفر رییس جمهور به استان قزوین هستند تا شاید تکمیل آنها تسریع گردد.
سفر‌های استانی رییس جمهور و هیات دولت به استانها که از شروع به کار دولت سیزدهم آغاز شده برای استانها مزایای زیادی دارد که مهمترین آنها نگاه ویژه و تخصصی به مشکلات و چالش‌ها و تخصیص اعتبارات برای حل آنها است.
موقعیت جغرافیایی و حساس استان قزوین و قرارگیری در شاهراه ارتباطی ۱۲ استان کشور و همچنین برخورداری از ویژگی‌های صنعتی، گردشگری و کشاورزی موجب شده طرح‌ها و پروژه‌های کلانی در بخش‌های مختلف در این استان اجرایی شود که در این سال‌ها به علت کمبود اعتبار تکمیل نشده و بهره برداری نرسیده اند.
طرح‌هایی که هم اکنون بر اثر تورم و نوسانات اقتصادی به اعتبارات و بودجه‌هایی چندین برابر زمان اجرا برای تکمیل نیاز دارند و، چون تامین این بودجه از عهده دستگاه اجرایی متولی خارج است پروژه‌ها به صورت نیمه کاره و بلاتکلیف رها شده اند.
موضوعی که موجب نگرانی است و در صورت تداوم آن، قطعا پروژه‌های با پیشرفت ۱۰ تا ۵۰ درصد فیزیکی طی سال‌های آینده اثر گذاری خود را از دست خواهند داد.
محمد مهدی اعلایی استاندار قزوین از دستگاه‌های اجرایی استان خواست مهمترین مطالبات و درخواست‌های خود را برای طرح سفر رئیس جمهور و هیات دولت تهیه و تدوین کنند که یکی از این خواسته‌ها قطعا تخصیص اعتبارات برای تکمیل پروژه‌های نیمه کاره دستگاه‌های اجرایی است.
به عنوان نمونه مدیر کل ورزش و جوانان استان قزوین می‌گوید: ۴۱ پروژه نیمه تمام ورزشی قزوین در انتظار طرح در سفر رییس جمهور است.
عباس علایی مقدم می‌افزاید: این پروژه‌ها ۱۸۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارند و همچنین دو پروژه ملی استان شامل سالن ۶ هزار نفری و سالن ۲ هزار نفری زیر نظر شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی استان در حال تکمیل است.
علایی مقدم اضافه می‌کند: قزوین جزو معدود استانی‌هایی است که سالن سرپوشیده ۶ هزار نفری و دوومیدانی استاندارد ندارد و به همین علت نمی‌توانیم میزبانی مسابقات ملی باشیم.
* ایجاد صندوق‌های پیشرفت و عدالت در بودجه ۱۴۰۱
رئیس سازمان مدیریت و برنامه استان قزوین می‌گوید: ایجاد صندوق‌های پیشرفت و عدالت یکی از مهمترین ویژگی استانی لایحه بودجه سال آینده است که نقش اصلی را در پیشبرد اهداف اقتصادی و رشد سرمایه گذاری‌ها از طریق حمایت و جلب مشارکت بخش خصوصی خواهد داشت که می‌تواند کمک شایانی درتکمیل طرح های نیمه تمام ایفا کند.
یاری با بیان اینکه منابع این صندوق از بخشی از بودجه عمومی دولت، مازاد درآمد‌ها، فروش اموال دولت و صندوق توسعه ملی تامین می‌شود، می‌افزاید: حداقل منابع پیش بینی شده برای این صندوق که به هر استان اختصاص می‌یابد، ۲ هزار میلیارد تومان تعیین شده است.
او اضافه می‌کند: راه‌اندازی این صندوق‌ها، زمینه توسعه استانها را فراهم می‌کند و سبب می‌شود مسئولان با پرهیز از آغاز طرح جدید، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام را در اولویت قرار دهند.
صندوق توسعه در استانها با هدف استفاده از ظرفیت‌های بومی راه‌اندازی شده است و این امکان را فراهم می‌کند تا منابع و اعتبارات بر اساس شاخص‌های مهم درون استانی توزیع و درآمد‌های وارد شده به این صندوق از بخش‌های مختلف، با نظر مسئولان استانی در مسیر توسعه زیرساختی هزینه شود.
با راه‌اندازی صندوق توسعه استانی، مدیریت منابع در اختیار استانها قرار خواهد گرفت و به مناطقی که استحقاق بیشتری دارند، سهم افزونتری اختصاص می‌یابد.
رویکرد دولت دولت سیزدهم در تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام در استانها و همچنین اختصاص دادن بودجه‌های موردنیاز برای تحقق این امر می‌تواند به بهبود وضعیت استانها کمک کند.
نکته‌ای که می‌تواند به محرومیت‌زدایی و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام کشور کمک کند این است که طرح‌های نیمه‌تمام در مناطق و استان‌های محروم در اولویت تخصیص قرار گیرد.
توجه دولت سیزدهم به محرومیت‌زدایی و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام در سطح کشور موضوع بسیار مهمی است چراکه طرح‌های زیادی در استانها از ۱۰، ۱۵، ۲۰ سال و حتی بیشتر شروع شده و نیمه‌تمام رها شده است.
در همه این سال‌ها با وجود نیمه‌تمام بودن بسیاری از این طرح‌ها، مجدد طرح‌های جدیدی شروع می‌شود و بار این طرح‌های نیمه‌تمام در کشور در حال افزایش است.
البته نباید فراموش کرد نقاط محروم در گذشته بیشتر مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند و بسیاری از این طرح‌های نیمه‌تمام در مناطقی که برخورداری بیشتر و محرومیت کمتری داشته‌اند شروع شده است.
*تحولات شگرف برای قزوین با بهره برداری ازطرح‌های نیمه تمام
قزوین با ۱۸ هزار و ۵۴۹ کیلومتر مربع وسعت و یک درصد از مساحت میهن اسلامی در گذرگاه‌های جنوب به شمال و شرق به غرب کشور واقع شده و زمینه ارتباط بیش از ۱۲ استان کشور را فراهم آورده است.
وجود بیش از چهار هزار واحد تولیدی و صنعتی، ظرفیت کشاورزی و در عین حال بهره مندی از آثار و مناطق تاریخی و گردشگری این استان را از ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی بهره‌مند ساخته است.
با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و جغرافیایی استان، طی سال‌های گذشته علاوه بر بهره برداری از طرح‌های عمرانی، پروژه‌های زیرساختی مهم ملی در حوزه راه، ریل و خدماتی مانند طرح‌های بخش درمان در آن آغاز شده که با گذشت سال ها، بنا به دلایلی به بهره برداری نرسیده است درحالی که با افتتاح حتی بخشی از آنها، تحولات شگرفی برای استان قزوین به دنبال خواهد داشت.
نگارنده: علی صفری الموتی
نظر شما