بومی سازی دو محصول تشخیصی پزشکی قانونی

آقای محسن صابری در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما افزود: مرکز تحقیقات پزشکی قانونی از سال ۹۰ با مجوز شورای گسترش وزارت بهداشت با هدف بازوی پژوهشی و تحقیقاتی برای سازمان پزشکی قانون تاسیس شد و تاکنون طرح‌های پژوهشی زیادی انجام شده و محصولات متعددی هم طراحی شده است.

وی گفت: امسال برای اولین بار کیت تعیین هویت ژنتیک ساخته شد و علاوه بر آن دستگاه هموژنایزر هم طراحی شد که تاکید ویژه رئیس قوه قضائیه حرکت به سمت خودکفایی در تولید تجهیزات و مواد مصرفی سازمان پزشکی قانونی است و ما استاندارد‌های این دو محصول را از وزارت بهداشت دریافت کردیم.
رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور افزود: کیت تعیین هویت ژنتیک جزو مواد مصرفی با فناوری بالاست و برای تعیین هویت افراد از آن استفاده می‌کنیم و فقط کشور‌های آلمان، امریکا، روسیه و چین این کیت را تولید می‌کردند که اکنون ما هم جزو این کشور‌ها قرار گرفته ایم.
آقای صابری گفت: با توجه به تحریم‌های ناجوانمردانه و مشکلاتی که تامین تجهیزات داشتیم بسیاری از پرونده‌های قضایی که نیازمند نظر کارشناسی سازمان پزشکی قانونی بود با اطاله دادرسی مواجه می‌شد که با دستور رئیس سازمان پزشکی قانونی و حمایت‌های رئیس قوه قضائیه این کیت را توانستیم تولید کنیم.
وی افزود: دستگاه هموژنایزر هم در آزمایشگاه سم شناسی استفاده می‌شود و کیفیت این دستگاه قابل مقایسه با نمونه‌های خارجی است و حتی برای اولین بار قطعاتی روی دستگاه ایرانی نصب کرده ایم که در دستگاه خارجی وجود ندارد.
رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور گفت: این دستگاه به تولید نیمه انبوه رسیده است و به مراکز آزمایشگاهی هفت استان کشور ارسال می‌شود.
آقای صابری افزود: هم اکنون بیشتر دستگاه‌های سازمان پزشکی قانونی با فناوری بالا هستند و زمانی که دچار نقص می‌شوند برای تعمیر و خرید آن با ارزبری بالایی مواجه می‌شویم و مرکز تحقیقات پزشکی قانونی با حضور در نمایشگاه‌های مختلف به دنبال تعامل هرچه بیشتر با شرکت‌های دانش بنیان برای بومی سازی این تجهیزات و دستگاه هاست.
در ادامه آقای احدی مشاور مرکز تحقیقات پزشکی قانونی درباره دستگاه هموژنایزر که در آزمایشگاه سم شناسی استفاده می‌شود توضیحاتی ارائه کرد.
وی گفت: هم اکنون این دستگاه در کشور‌های امریکا، آلمان و سوئیس ساخته می‌شود، اما چون برای استفاده در مراکز پزشکی قانونی اشکالاتی دارد ما تلاش کردیم که آن را بتوانیم با توجه به نوع استفاده مان بومی سازی کنیم.
آقای احدی افزود: دستگاه‌های امریکایی حداکثر دوری که دارند شش هزار آر پی ان است که ما در سازمان تا سه هزار دور استفاده می‌کنیم و، چون در استان‌های پرنمونه و معین ما معمولا این دستگاه‌ها داغ می‌کنند و قابلیت کار سنگین را ندارند گاهی اوقات با مشکل مواجه می‌شویم.
وی گفت: نمونه‌های خارجی سیستم بسته شدن درب‌های شان هم جهت با جهت حرکت روتور نیست و در‌ها به مرور شل می‌شود و ایمنی کار کاهش پیدا می‌کند و موتور هم توان کار سنگین را ندارد، اما در نمونه‌ای که ما طراحی کرده ایم همه مراحل کار تحت کنترل یک پردازنده مرکزی است و ما در نمونه‌های غیرایرانی قابلیت تنظیم دور از سه تا پنج هزار دور را داشتیم، اما در این دستگاه تا ۱۸ هزار دور بدون این که داغ کند برای ما عملکرد دارد و همه حرکات آن تحت کنترل پردازنده است.
آقای احدی گفت: سرعت حرکت موتور به سمت بالا و پایین، شیب افزایشی و کاهشی دور موتور و کورس حرکتی در داخل ظرف همه از ظرفیت‌های دستگاه ایرانی است.
وی افزود: براساس بررسی‌ها این دستگاه با این شکل نمونه خارجی ندارد و سیستم پردازنده و امکاناتی که به اپراتور می‌دهد می‌تواند بافت را به هر شکلی هموژن کند و ذرات حاصل هموژناسیون، زیر دو میکرون است و این کمک می‌کند به این که همه محتویات سلول‌ها بیرون ریخته شود و امکان شناسایی آن فراهم باشد.
آقای احدی گفت: این دستگاه در موارد خودکشی، قتل و در مواردی که در صحنه جرم پودر و دارویی پیدا شود می‌تواند به شناسایی سموم بپردازد و علاوه بر این دستگاه در صنایع غذایی، دارویی، نظامی، رنگ، شیمی، پلیمر و نفت بسیار کاربرد دارد.
مشاور مرکز تحقیقات پزشکی قانونی افزود: ما برای محصولات غیرایرانی در زمینه خدمات پس از فروش مشکلات فراوانی داشتیم و موفق شدیم دستگاه ایرانی را با یک دهم قیمت خارجی بسازیم که اگر نمونه خارجی با همین مشخصات ساخته شود بیش از این هم کاهش قیمت خواهیم داشت.
وی گفت: این دستگاه هم اکنون در مرکز آزمایشگاهی تشخیصی کهریزک که بزرگترین مرکز خاورمیانه است به کار گرفته شده و تاکنون هیچ مشکلی از آن گزارش نشده است و برای بکارگیری در هفت استان دیگر هم آموزش‌های لازم داده شده است.
یکی دیگر از طرح ها، طراحی کیت تشخیص هویت بود که در همین ارتباط آقای سیدمحمد موسوی از محققان و مخترعان این کیت ژنتیک در مرکز تحقیقات پزشکی قانونی توضیحاتی ارائه کرد.
وی با اشاره به اهمیت کاربردی این کیت‌ها در تعیین هویت افراد، اجساد و مایعات به جا مانده از بدن در صحنه جرم افزود: ما در سازمان پزشکی قانونی پیش از این از کیت‌های آلمانی و امریکایی استفاده می‌کردیم و از ابتدای سال ۹۷ که تحریم‌های ظالمانه شدت گرفت به اتفاق یکی از همکارانم به فکر طراحی این کیت افتادیم که با حمایت مسئولان عالی سازمان پزشکی قانونی پس از گذشت سه سال موفق شدیم این کیت‌ها را بومی سازی کنیم و محصول نهایی سال ۹۹ با کیفیت قابل رقابت با مشابه خارجی تولید شد.
آقای موسوی گفت: در شش استان کشور این کیت‌ها بر روی ۷۰۰ نفر که پروفایل‌های ژنتیکی شان از قبل به وسیله کیت‌های آلمانی و امریکایی تعیین شده بود به شکل موازی با کیت‌های ساخت ما هم تعیین پروفایل شد که نتایج قابل قبول و قابل انطباقی از خود نشان داد.
وی افزود:​هم اکنون از این کیت‌های تعیین هویت در آزمایشگاه‌های پزشکی قانونی استفاده می‌شود و شاهد تولید انبوه آن هم بوده ایم و واردات مشابه خارجی این کیت‌ها متوقف شده است.
آقای موسوی گفت: تولید این کیت‌ها یک دوم تا یک سوم مشابه خارجی برای ما هزینه داشته است و هیچ محدودیتی به لحاظ تولید نداریم.
صدا و تصویر دارد