جشنواره فارابی آیینه تمام نمای علوم انسانی کشور

 

عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی درباره قائل بودن مسئولان جشنواره به آزاداندیشی گفت: تجربه برگزاری ادوار مختلف جشنواره فارابی نشان داده، که در مراحل مختلف از جمله مرحله دریافت آثار به هیچ وجه فیلتر و یا مانعی وجود ندارد و آثار به دو شیوه خوداظهاری وگردآوری از طریق ناشران و نهاد‌های معتبر پژوهشی و دانشگاهی دریافت می‌شود.

 

وی ادامه داد: تنها مانع یا فیلتری که اعمال می‌شود در مورد بازه زمانی و یا قالب اثر است. فیلتر بعدی در مرحله بررسی کارگروه‌ها و کمیته‌های مختلف علمی است که آن هم براساس پژوهشی بودن آثار بوده و هیچگونه اعمال نظری در خصوص محتوای آثار صورت نمی‌گیرد.

 

نبوی بیان کرد: نظرات درباره محتوای آثار را داوران منتخب گروه‌های علمی براساس کاربرگ‌های داوری اعلام می‌کنند. کسب تجربه در ادوار مختلف جشنواره بین‌المللی فارابی به من ثابت کرده که در جمع آوری آثار و پالایش اولیه هیچ اعمال نظر یا دخالتی صورت نمی‌گیرد.

 

وی با اشاره به حضور خود در ادوار مختلف جشنواره فارابی گفت: تلاش تمام همکاران در سطوح مختلف وزارت خانه و جشنواره در راستای گردآوری آثار، داوری و معرفی برگزیدگان به‌صورتی بوده است که جشنواره آیینه تمام نمای علوم انسانی کشور در مرحله کامیابی‌ها، هیأت‌ها و رشد علوم انسانی کشور باشد.

 

نبوی در ادامه تصریح کرد: این امر در نمایش نقطه ضعف‌ها یا کاستی‌ها هم صدق می‌کند، در واقع آزاد اندیشی در جشنواره بین‌المللی فارابی باید گویای آن باشد که علوم انسانی کشور چه موفقیت‌ها، ناکامی‌ها و نقطه ضعف‌هایی داشته است.

 

عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی درباره عملکرد جشنواره برای جذب افکار عمومی داخل و خارج از کشور گفت: براساس اطلاعات و تجارب شخصی من، شبکه‌ای وسیع از استادان، محققان، پژوهشگران و افراد مستعد در حوزه علوم انسانی، به‌خصوص در داخل کشور، اخبار و مسائل مربوط به جشنواره را دغدغه‌مندانه و از روی علاقه دنبال می‌کنند و واکنش نشان می‌دهند.

 

نبوی بیان کرد: پس از برگزاری نشست اختتامیه در تمامی ادوار جشنواره، بازخورد‌های مختلفی از جنبه انتقادی، حمایتی، توصیه‌ای و پیشنهاد‌هایی برای بهبود و ارتقای جشنواره دریافت می‌شد که اتفاقا در شورا‌های علمی و سیاستگذاری جشنواره مطرح و به بحث گذارده شدند و در مواردی باعث تغییرات و اصلاحاتی در فرآیند‌های اجرایی و علمی هم بودند.

 

وی در ادامه گفت: در ارتباط با محققان خارجی هم به همین صورت بوده است. در واقع از دوره دهم جشنواره روال جدیدی اجرا شد و از برگزیدگان خارجی دوره‌های قبلی درخواست شد که با توجه به تخصص و علایق علمی خود آثار جدید مهم منتشر شده در زمینه اسلام‌شناسی و ایران‌شناسی یا محققان برجسته این حوزه‌ها را معرفی کنند.

 

نبوی تصریح کرد: این روند برای شناسایی آثار ارزشمند منتشرشده در خارج از کشور و اسلام‌شناسان و ایران‌شناسان برجسته بود که با همکاری نهاد‌های پژوهشی معتبر داخل و خارج از کشور صورت‌گرفت. در نتیجه، فهرست وزینی نیز از این طریق تهیه شد و ثمره این اقدام، شکل‌گیری شبکه‌ای از استادان و محققان خارجی فعال و علاقمند بود که به نظرم همچنان هم در حال گسترش و تکمیل است.

 

عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی با تاکید بر اینکه تنها جشنواره پژوهش‌های علوم انسانی در کشور، جشنواره بین‌المللی فارابی است، گفت: همواره تلاش شده است امور مختلف مربوط به جشنواره با بالاترین استاندارد‌ها برگزار شود، البته رویداد‌های علمی و فرهنگی مهم دیگری در کشور داریم، ولی جشنواره پژوهشی معتبر دیگری در حوزه علوم انسانی به جز فارابی وجود ندارد.

 

نبوی افزود: نزدیکترین رویداد مهم فرهنگی کشور به غیر از جشنواره فارابی جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران است که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌شود، اما چند تفاوت میان این دو وجود دارد؛ ازجمله آنکه جایزه کتاب سال، به معرفی کتاب‌های برگزیده می‌پردازد، ولی نقطه تمرکز جشنواره فارابی پژوهشی بودن آثار است، به‌همین دلیل قالب‌های دیگری مانند پایان‌نامه، رساله و تحقیقات اختتام‌یافته هم مورد توجه و بررسی قرار می‌گیرد.