صنعت آینده را اقتصاد دانش‌بنیان باید بسازد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ، سعید سرکار، رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری امروز ۲۰ آذر در دومین کنگره پلاسما پزشکی ایران که در مرکز قلب بیمارستان شهید رجایی برگزار شد، با اشاره به اینکه سازمان انرژی اتمی الگوی زیبا و متناسب با شرایط را در کشور پیاده می‌کند، گفت: برای اینکه آن الگو خوب اجرا شده و به اصطلاح دیده و در اذهان بروز و ظهور داشته باشد باید مقدمه‌ای را مطرح کنم. سالیان سال است که ما صحبت از ارتباط دانشگاه و صنعت می‌کنیم و خود این الگو را از غرب گرفته و می‌خواهیم در ایران پیاده کنیم، بدون اینکه توجه بکنیم که شرایط، باورها، اقتصاد، دانشگاه و صنعت ما چه تشابهاتی با دانشگاه‌ها و صنایع کشور‌های پیشرفته دارد.

وی ادامه داد: ما می‌خواهیم آن الگو‌ها را در کشور خود پیاده کنیم، اما در کشور به ندرت صنعت و بیشتر کارخانه داریم. آیا ما صنعت نساجی داریم؟ کارخانه چگونه شکل می‌گیرد؟ زمینی را می‌سازیم، ماشین آلات را از خارج وارد می‌کنیم، کارگران را آموزش می‌دهیم و با پنبه و نخ پارچه تولید می‌کنیم و این می‌شود کارخانه. این کارخانه یک موجود ایستا و مرده است و پویایی ندارد.

سعید سرکار با اشاره به اینکه صنعت یک موجود زنده و پویا است، افزود: صنعت واقعی مانند یک موجود زنده، چون انسان برای اینکه زنده بماند و رشد کند، باید خوراک خورد. خوراک صنعت، تکنولوژی است که صنعت را زنده و پویا نگه دارد. تکنولوژی اگر به صنعت نرسد، صنعت از دور خارج می‌شود. صنایع در عرصه رقابت جهانی مثل افرادی هستند که با سرعت بالا روی تردمیل می‌دوند، اگر لحظه‌ای روی تردمیل توقف کند پرتاب می‌شود بیرون. برای اینکه در عرصه رقابت باقی بمانند باید کیفیت محصولات خود را بالا ببرند، باید خلاقیت و نوآوری داشته باشند باید خود خلق تکنولوژی کنند یا تکنولوژی را سفارش دهند. گفتیم کارخانه اگر موجود مرده باشد، چگونه می‌توان به این موجود مرده غذا داد.

وی با تاکید بر اینکه در ایران خلق فناوری و کار‌هایی که می‌کنیم که نسبتا خوب است، اما در بن بست جذب قرار می‌گیرد، خاطرنشان کرد: در مارکت پولی وجود ندارد و متهم می‌شویم که این بودجه‌های تحقیقات فناوری کجاست، اثرش کجاست. این به این دلیل است که ظرفیت جذب در صنعت نساختیم. صنعت ظرفیت تکنولوژی را ندارد و آن را پس می‌زند، در صورتی که صنعت با جذب تکنولوژی و خلق تکنولوژی زنده است. در این شرایط ما چه باید کنیم؟ الان با بعضی از مجموعه‌ها مانند سازمان انرژی اتمی، به زیبایی آن را انجام می‌دهند. حدود ۹۰ درصد خلق فناوری‌ها و توسعه تکنولوژی خلاقانه و نوآورانه بیشتر از دل صنایع می‌آید و شاید ۱۰ درصد از دل دانشگاه‌ها و پژوهشگاه. به این دلیل که صنعت آنجا وجود دارد، این موجود زنده وجود دارد، اما در ایران این موضوع معکوس است؛ بنابراین رسالت خلق تکنولوژی به عهده دانشگاه هاست و همینطور این دانشگاه‌ها موسسات سازمان‌هایی که در عرصه تکنولوژی فعال هستند.

رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی افزود: صنعت آینده را باید اقتصاد دانش‌بنیان بسازد. ما امیدواریم که انشالله با یک مسیر منطقی در آینده نزدیک کشور ما صاحب صنایع متنوع پیشرفته شده و همینطور اقتصاد ما از اقتصاد مبتنی بر مواد خام تبدیل شود، به یک اقتصاد مبتنی بر فناوری‌های پیشرفته اقتصاد دانش بنیان.

وی افزود: بعضی از کشور‌ها به اقتصاد مبتنی بر خلاقیت روی آوردند و حتی وزارت خانه هم به این مهم اختصاص داده‌اند که امیدوارم ما هم به آن نقطه برسیم. ما انتظار داریم از دل دانشگاه پروسه توسعه فناوری صورت گرفته و شرکت‌های دانش بنیان زایشی شکل گیرد. الگویی که سازمان انرژی اتمی در حال پیاده کردن آن است این است که از دل خود، شرکت‌های خلاق دانش بنیان تولید می‌کند. صنعت آن را می‌سازد و بعداً آن صنعت، چون مولود این موجود است یک رابطه ارگانیک با آن داشته و این ارتباط دانش‌ها و صنعت به خودی خود ایجاد می‌شود.

رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی گفت: سازمان انرژی اتمی الان صنعت هسته‌ای را از دل خود به اصطلاح زایش داده است. صنعت پلاسما، صنعت لیزر را متولی‌گری می‌کند و در آینده این موارد موجودات پویایی خواهند بود؛ بنابراین‌، ای کاش همین الگو توسط سازمان‌ها، پژوهشگاه‌های دیگر هم پیاده شود. ما پژوهشگاه‌های تخصصی بسیاری داریم، اما این رفتار را نمی‌بینیم. اهداف پژوهش نباید مقاله باشد که ظلم به جامعه است، اگر در عرصه توسعه فناوری و مرز دانش حرکت نکنیم، عقب مانده و ابتر خواهیم شد.