کمبود ارز و قیمت‌گذاری دستوری سد راه صنعت

 

مصطفی تنها، در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، از تولید ۲۰۲ هزار و ۵۰۰ تن انواع تایر و تیوب در هشت‌ماهه نخست سال جاری خبر داد و گفت: این میزان تولید در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود یک درصد افزایش داشته است.

 

وی افزود: از مجموع تولید انجام‌شده، حدود ۲۰۲ هزار تن به انواع محصولات اختصاص دارد که ۱۸۴ هزار و ۳۰۰ تن آن تایر خودرو بوده که معادل ۱۷ میلیون و ۳۴۰ هزار حلقه تایر خودرویی را شامل می‌شود. 

 

سخنگوی انجمن تولیدکنندگان تایر با اشاره به موانع اصلی پیش‌روی این صنعت گفت: مشکل اساسی ما در حال حاضر، تأمین مواد اولیه و به‌ویژه فرآیند تخصیص و تأمین ارز است. ارز مورد نیاز تولیدکنندگان به‌صورت قطره‌چکانی تخصیص داده می‌شود و حتی در زمان تخصیص نیز، ارزی در سامانه مبادله وجود ندارد که بتوان با آن مواد اولیه خریداری کرد.

 

تنها با ارائه مثالی افزود: در مواردی برای یک کارخانه ۱۰ میلیون دلار ارز تخصیص داده شده، که در عمل تنها حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار ارز در تالار دوم قابل تأمین بوده است. این شکاف بزرگ ناشی از کمبود ارز حاصل از صادرات نسبت به برآورد‌های انجام‌شده است و تقریباً همه کارخانه‌های تایرسازی با چنین وضعیتی مواجه‌اند.

 

وی ادامه داد: این شرایط باعث می‌شود مواد اولیه به‌موقع به خطوط تولید نرسد و مدیران کارخانه‌ها ناچار شوند برای جلوگیری از توقف کامل تولید یا بیکار شدن نیروها، تولید را به‌صورت کاهشی ادامه دهند. نتیجه این روند، افت بهره‌وری، افزایش هزینه‌های ثابت سرشکن‌شده بر هر واحد تولید و در نهایت افزایش قیمت تمام‌شده هر حلقه یا هر تن تایر است.

 

به گفته تنها، کاهش بهره‌وری به معنای کاهش سودآوری کارخانه‌هاست که این موضوع انگیزه سرمایه‌گذاری را تضعیف کرده و عملاً امکان استفاده از تسهیلات بانکی را نیز از بین می‌برد، چرا که واحد تولیدی نمی‌تواند توجیه اقتصادی قابل قبولی برای دریافت تسهیلات ارائه کند.

 

سخنگوی انجمن تولیدکنندگان تایر تأکید کرد: در چنین شرایطی، صنعت تایر تنها با تلاش شبانه‌روزی و به‌سختی توانسته تولید خود را در سطح هشت‌ماهه سال گذشته حفظ کند یا نهایتاً یک درصد افزایش دهد؛ وضعیتی که برای ادامه فعالیت این صنعت بسیار شکننده است و نیازمند چاره‌اندیشی فوری از سوی تصمیم‌گیران است.

 

وی در بخش دیگری از سخنان خود به مسئله قیمت‌گذاری اشاره کرد و گفت: با وجود تورم شدید در کشور، قیمت محصولات تایر همچنان به‌صورت دستوری کنترل می‌شود و تولیدکنندگان امکان قیمت‌گذاری متناسب با هزینه‌ها و نرخ تورم را ندارند. این موضوع نیز همان پیامد‌های کاهش سود، افت انگیزه و محدودیت سرمایه‌گذاری را تشدید می‌کند.

 

تنها افزود: در صورت تداوم این شرایط، ادامه تولید برای صنعت تایر با ریسک جدی مواجه خواهد شد و انتظار می‌رود مسئولان مربوطه برای اصلاح فرآیند تأمین ارز و بازنگری در سیاست‌های قیمت‌گذاری تصمیمات مؤثری اتخاذ کنند.