پخش زنده
امروز: -
گذری بر قیام ۱۵ خرداد ورامین
آوایی که در گوش تاریخ ماندگار شد
تهران ۱۵ خردادماه سال ۴۲ به عنوان نقطه اتصال انقلاب اسلامی با حماسه بزرگ عاشورا، در حالی برای همیشه در تاریخ ماندگار شد که توانست روند مبارزات انقلابی ملت ایران را دگرگون سازد.
تهران ۱۵ خردادماه سال ۴۲ به عنوان نقطه اتصال انقلاب اسلامی با حماسه بزرگ عاشورا، در حالی برای همیشه در تاریخ ماندگار شد که توانست روند مبارزات انقلابی ملت ایران را دگرگون سازد.
نقش قیام ۱۵ خرداد در پیروزی انقلاب اسلامی تا حدی بود که امام خمینی (ره) به‌عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی، ۱۵ خرداد را مبدأ نهضت و انقلاب اسلامی دانست و نقش مردم دشت ورامین در این قیام را بسیار برجسته خواندند و در این خصوص فرمود: «آقایان محترم و جوانان معظم ورامین به ما حق ویژه‌ای دارند، آن‌ها در ۱۵ خرداد زحمت کشیدند و جوانان خودشان را از دست دادند.
فرمایشات امام (ره) تنها اظهار نظر بزرگان و مراجع دینی در مورد اهمیت قیام ۱۵ خرداد و نقش مردم ورامین در این قیام نبود، بلکه مقام معظم رهبری نیز در این خصوص می‌فرمایند: «شهدای مظلوم ورامین، چون ستارگانی درخشان نه تنها در آسمان ورامین، بلکه در آسمان ایران اسلامی خواهند درخشید».
باید اعتراف کنیم علی رغم تلاش‌های صورت گرفته برای شناخت بیش از پیش قیام ۱۵ خرداد، همچنان ابعاد گسترده‌ای از این قیام ناشناخته مانده است و این قیام ظرفیت آن را دارد که به عنوان یک الگو و سرمشق بی نظیر برای جوانان و نسل‌های آینده ایران اسلامی مورد استفاده قرار بگیرد، اما اینکه ماجرای قیام ۱۵ خرداد چه بود و چه عواملی سبب شد تا این قیام بدرخشد و در میان دیگر قیام‌های دوران خود متمایز شود، را سعی داریم در ادامه مورد بررسی قرار دهیم.
ماجرای قیام ۱۵ خرداد سال ۴۲ از آنجا آغاز شد که فاجعه کشتار طلاب در مدرسه فیضیه قم در دوم فروردین ۱۳۴۲ مصادف با شهادت امام صادق (ع) رخ داد و امام خمینی (ره) در واکنش به این فجایع شاه دوستی را مترادف غارتگری و حمله به مراکز علم را ضربه زدن بر پیکر اسلام و قرآن معرفی کرد و در چهلم شهدای فیضیه، طی اعلامیه‌ای شاه را مسبب اصلی حوادث فیضیه دانست و پیرو آن در شهر‌های مختلف ایران برای شهدای دوم فروردین فیضیه مراسم چهلم گرفته شد که رژیم طاغوت از برگزاری این مراسم جلوگیری کرد.
۱۵ خرداد ۴۲ و زمانی که مردم ولایتمدار، مؤمن و انقلابی دشت ورامین که اغلب کشاورز و کارگر بودند، خبر دستگیری مرجع تقلید خود را شنیدند، از سه‌نقطه روستای محمدآباد عرب‌ها، پیشوا و ورامین کفن پوشیده و با پای پیاده به سمت تهران حرکت کردند و شعار یا مرگ یا خمینی سر دادند، اما رژیم پهلوی راه این کشاورزان و کارگران مؤمن را در مقابل پل باقرآباد بست و به آن‌ها هشدار داد که به‌سوی منازل خود بازگردند.
تهدید مردم به بازگشت از مسیر حمایت از مرجعیت و دفاع از ولایت و روحانیت پاسخ نداد و سفاکان طاغوت مجبور شدن، به‌سوی مردم بی‌گناه که خواسته‌ای جز آزادی مرجع تقلید خود نداشتند، شلیک کنند و این شلیک سبب شد خون پاک این مردم شجاع بر روی زمین در مقابل پل باقرآباد ریخته و برای همیشه تاریخ‌ساز و ماندگار شود.
علی قایق گو یکی از شاهدین عینی روستای محمد آباد عرب‌ها در گفتگو با خبرنگار ایسنا بیان کرد: سال ۴۲ زمانی‌که می‌خواستیم از اینجا حرکت کنیم ما را فرستادند و رفتیم یک فردی به نام حاج آقای مرادی را آوردیم تا بگوید که چه کار باید بکنیم.
وی ادامه داد: حاج آقای مرادی آمد و گفت که تهران همه را قتل عام کرده اند کجا می‌خواهید بروید؛ شهید طباطبایی (یکی از شهدای قیام ۱۵ خرداد ورامین) در آنجا بود و گفت که مگر خون ما از خون آن‌ها قرمز‌تر است، یک یا حسین بگوییم و حرکت کنیم.
این شاهد عینی قیام ۱۵ خرداد سال ۴۲ ورامین خاطرنشان کرد: یک یا حسین گفتیم و به سمت ورامین حرکت کردیم. نرسیده به ورامین شهید طباطبایی به من گفت علی پول داری، سوال کردم برای چه چیزی می‌خواهی؟ گفت اگر شب شود پول نداریم نان بخریم و بخوریم.
قایق گو یادآور شد: گفتم من مقداری پول دارم، شهید طباطبایی گفت مقداری نان بخر و همراه خودمان باشد معلوم نیست کار ما به کجا‌ها برسد؛ سرانجام در پل باقرآباد شهدا جان خودشان را تقدیم اسلام، انقلاب و مرجعیت کردند و من مانده ام که باید چگونه حق این شهدا را به جا بیاورم؟
این شاهد عینی قیام خونین ۱۵ خرداد در پایان سخنان خود بیان کرد: آن زمان اگر یک ساواکی کل محمدآباد را سینه (قتل عام) می‌کرد، کسی جرات نمی‌کرد به او حرفی بزند، اما امروزه الحمدالله کشور ما در اوج قدرت و عزت است.
حجت‌الاسلام سید محسن محمودی نیز در گفتگو با خبرنگار ایسنا، قیام ۱۵ خرداد را سبب محبوبیت بیش‌ازپیش مراجع تقلید و روحانیت در بین مردم دانست و افزود: نقش روحانیت در قیام ۱۵ خرداد بر کسی پوشیده نیست و قیام ۱۵ خرداد سبب ورود بیش‌از پیش روحانیت و حوزه علمیه به مسائل سیاسی شد.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: شهیدان امیر معصومشاهی، جعفر عرب مقصودی، حسن خانی، ابوالقاسم اردستانی، عزت‌الله رجبی، سید مرتضی طباطبایی و مصیب مهابادی از شهدای شناخته‌شده قیام ۱۵ خرداد هستند که خون این عزیزان و دیگر شهدای ۱۵ خرداد مشروعیت رژیم طاغوت را به‌طور کامل از بین برد.
این مؤلف و پژوهشگر در زمینه قیام ۱۵ خرداد با بیان اینکه قیام ۱۵ خرداد توانست تمامی معادلات مبارزه را بر هم زدند، تأکید کرد: قیام ۱۵ خرداد زمینه‌ساز پیروزی انقلاب اسلامی شد؛ پس از قیام ۱۵ خرداد، ساواک سعی داشت تا به هر نحو با مبارزات انقلابی مردم ایران مقابله کند، اما هرگز نتوانست در برابر خیل عظیم ملت ایران بایستد و سرانجام غربت و مظلومیت شهیدان ۱۵ خرداد سال ۴۲ سبب شد تا انقلاب اسلامی به پیروزی برسد و یاد و خاطره این عزیزان برای همیشه در خاطر تاریخ باقی بماند.
در هرصورت مردم قهرمان ورامین، پیشوا، محمدآباد عرب‌ها و دیگر مؤمنین این منطقه دستگیری مرجع تقلید خود را تاب نیاوردند و ترجیح دادند، جان خود را فدا کنند، اما مرجعیت تضعیف نشود.
در پایان این گزارش باید در یک جمله عنوان کرد شهدای ۱۵ خرداد دشت ورامین رفتند، اما راه آن‌ها هرگز ناتمام نمانده و یادشان همواره زنده است.
نقش قیام ۱۵ خرداد در پیروزی انقلاب اسلامی تا حدی بود که امام خمینی (ره) به‌عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی، ۱۵ خرداد را مبدأ نهضت و انقلاب اسلامی دانست و نقش مردم دشت ورامین در این قیام را بسیار برجسته خواندند و در این خصوص فرمود: «آقایان محترم و جوانان معظم ورامین به ما حق ویژه‌ای دارند، آن‌ها در ۱۵ خرداد زحمت کشیدند و جوانان خودشان را از دست دادند.
باید اعتراف کنیم علی رغم تلاش‌های صورت گرفته برای شناخت بیش از پیش قیام ۱۵ خرداد، همچنان ابعاد گسترده‌ای از این قیام ناشناخته مانده است و این قیام ظرفیت آن را دارد که به عنوان یک الگو و سرمشق بی نظیر برای جوانان و نسل‌های آینده ایران اسلامی مورد استفاده قرار بگیرد، اما اینکه ماجرای قیام ۱۵ خرداد چه بود و چه عواملی سبب شد تا این قیام بدرخشد و در میان دیگر قیام‌های دوران خود متمایز شود، را سعی داریم در ادامه مورد بررسی قرار دهیم.
ماجرای قیام ۱۵ خرداد سال ۴۲ از آنجا آغاز شد که فاجعه کشتار طلاب در مدرسه فیضیه قم در دوم فروردین ۱۳۴۲ مصادف با شهادت امام صادق (ع) رخ داد و امام خمینی (ره) در واکنش به این فجایع شاه دوستی را مترادف غارتگری و حمله به مراکز علم را ضربه زدن بر پیکر اسلام و قرآن معرفی کرد و در چهلم شهدای فیضیه، طی اعلامیه‌ای شاه را مسبب اصلی حوادث فیضیه دانست و پیرو آن در شهر‌های مختلف ایران برای شهدای دوم فروردین فیضیه مراسم چهلم گرفته شد که رژیم طاغوت از برگزاری این مراسم جلوگیری کرد.
۱۵ خرداد ۴۲ و زمانی که مردم ولایتمدار، مؤمن و انقلابی دشت ورامین که اغلب کشاورز و کارگر بودند، خبر دستگیری مرجع تقلید خود را شنیدند، از سه‌نقطه روستای محمدآباد عرب‌ها، پیشوا و ورامین کفن پوشیده و با پای پیاده به سمت تهران حرکت کردند و شعار یا مرگ یا خمینی سر دادند، اما رژیم پهلوی راه این کشاورزان و کارگران مؤمن را در مقابل پل باقرآباد بست و به آن‌ها هشدار داد که به‌سوی منازل خود بازگردند.
تهدید مردم به بازگشت از مسیر حمایت از مرجعیت و دفاع از ولایت و روحانیت پاسخ نداد و سفاکان طاغوت مجبور شدن، به‌سوی مردم بی‌گناه که خواسته‌ای جز آزادی مرجع تقلید خود نداشتند، شلیک کنند و این شلیک سبب شد خون پاک این مردم شجاع بر روی زمین در مقابل پل باقرآباد ریخته و برای همیشه تاریخ‌ساز و ماندگار شود.
علی قایق گو یکی از شاهدین عینی روستای محمد آباد عرب‌ها در گفتگو با خبرنگار ایسنا بیان کرد: سال ۴۲ زمانی‌که می‌خواستیم از اینجا حرکت کنیم ما را فرستادند و رفتیم یک فردی به نام حاج آقای مرادی را آوردیم تا بگوید که چه کار باید بکنیم.
وی ادامه داد: حاج آقای مرادی آمد و گفت که تهران همه را قتل عام کرده اند کجا می‌خواهید بروید؛ شهید طباطبایی (یکی از شهدای قیام ۱۵ خرداد ورامین) در آنجا بود و گفت که مگر خون ما از خون آن‌ها قرمز‌تر است، یک یا حسین بگوییم و حرکت کنیم.
این شاهد عینی قیام ۱۵ خرداد سال ۴۲ ورامین خاطرنشان کرد: یک یا حسین گفتیم و به سمت ورامین حرکت کردیم. نرسیده به ورامین شهید طباطبایی به من گفت علی پول داری، سوال کردم برای چه چیزی می‌خواهی؟ گفت اگر شب شود پول نداریم نان بخریم و بخوریم.
قایق گو یادآور شد: گفتم من مقداری پول دارم، شهید طباطبایی گفت مقداری نان بخر و همراه خودمان باشد معلوم نیست کار ما به کجا‌ها برسد؛ سرانجام در پل باقرآباد شهدا جان خودشان را تقدیم اسلام، انقلاب و مرجعیت کردند و من مانده ام که باید چگونه حق این شهدا را به جا بیاورم؟
این شاهد عینی قیام خونین ۱۵ خرداد در پایان سخنان خود بیان کرد: آن زمان اگر یک ساواکی کل محمدآباد را سینه (قتل عام) می‌کرد، کسی جرات نمی‌کرد به او حرفی بزند، اما امروزه الحمدالله کشور ما در اوج قدرت و عزت است.
حجت‌الاسلام سید محسن محمودی نیز در گفتگو با خبرنگار ایسنا، قیام ۱۵ خرداد را سبب محبوبیت بیش‌ازپیش مراجع تقلید و روحانیت در بین مردم دانست و افزود: نقش روحانیت در قیام ۱۵ خرداد بر کسی پوشیده نیست و قیام ۱۵ خرداد سبب ورود بیش‌از پیش روحانیت و حوزه علمیه به مسائل سیاسی شد.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: شهیدان امیر معصومشاهی، جعفر عرب مقصودی، حسن خانی، ابوالقاسم اردستانی، عزت‌الله رجبی، سید مرتضی طباطبایی و مصیب مهابادی از شهدای شناخته‌شده قیام ۱۵ خرداد هستند که خون این عزیزان و دیگر شهدای ۱۵ خرداد مشروعیت رژیم طاغوت را به‌طور کامل از بین برد.
این مؤلف و پژوهشگر در زمینه قیام ۱۵ خرداد با بیان اینکه قیام ۱۵ خرداد توانست تمامی معادلات مبارزه را بر هم زدند، تأکید کرد: قیام ۱۵ خرداد زمینه‌ساز پیروزی انقلاب اسلامی شد؛ پس از قیام ۱۵ خرداد، ساواک سعی داشت تا به هر نحو با مبارزات انقلابی مردم ایران مقابله کند، اما هرگز نتوانست در برابر خیل عظیم ملت ایران بایستد و سرانجام غربت و مظلومیت شهیدان ۱۵ خرداد سال ۴۲ سبب شد تا انقلاب اسلامی به پیروزی برسد و یاد و خاطره این عزیزان برای همیشه در خاطر تاریخ باقی بماند.
در هرصورت مردم قهرمان ورامین، پیشوا، محمدآباد عرب‌ها و دیگر مؤمنین این منطقه دستگیری مرجع تقلید خود را تاب نیاوردند و ترجیح دادند، جان خود را فدا کنند، اما مرجعیت تضعیف نشود.
در پایان این گزارش باید در یک جمله عنوان کرد شهدای ۱۵ خرداد دشت ورامین رفتند، اما راه آن‌ها هرگز ناتمام نمانده و یادشان همواره زنده است.
منبع: ایسنا
نظر شما