قطار قطار وعده برای قطار لرستان

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز لرستان، این حکایت طرح ریلی جنوب است که حالا به گفته مسئولان با کمبود اعتبار مواجه بوده و تا پایان دولت به اتمام نمی‌رسد

احداث خط ریلی خرم‌آباد - دورود – اندیمشک از پروژه‌هایی است که تقریباً در خاطرات سه نسل لرستانی‌ها می‌توان ردی از آن یافت، طرحی که قرار بود مرکز لرستان را به راه‌آهن جنوب وصل کند ولی همچنان خبری از این وصال نیست
ریشه مطالبه احداث خط آهن لرستان و اتصال مرکز استان به خط آهن سراسری به سه دهه قبل بازمی‌گردد اما در طول سال‌های اخیر می‌توان نخستین رد پا از ضرورت اجرای این پروژه را در سفر دور دوم هیئت دولت دهم به لرستان دید تا این پروژه در زمره مصوبات این سفر قرار گیرد

اواخر سال ۸۹ بود که بالاخره خبر اخذ مجوز کمیسیون ماده ۳۲ پروژه‌های ریلی لرستان این طرح مهم را از یک خوان دیگر عبور داد تا این بار دیگر بهانه عدم توجیه اقتصادی پروژه به دستاویز مسئولان تبدیل نشود. از اخذ مجوز ماده ۳۲ پروژه که بیش از هشت ماه گذشت مسئولان برای آغاز عملیات اجرایی این پروژه‌های ریلی مهم محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهوری وقت را به لرستان دعوت کردند تا مراسم آغاز عملیات اجرایی این پروژه‌ها در مهرماه سال ۹۰ برگزار شود.

این در حالی است که خط آهن لرستان دو سال بعد یعنی در سال ۹۲ با چالش دیگری مواجه شد، چالشی که استاندار لرستان از آن رونمایی کرد تا هوشنگ بازوند بگوید که پروژه‌های ریلی لرستان بدون هیچ‌گونه قرارداد و حتی نقشه‌ای آغاز شده‌اند که این مشکل نیز با پیگیری‌های صورت گرفته طی ماههای پایانی سال ۹۲ و ابتدای ۹۳ رفع و بخشی از اعتبار این پروژه نیز تأمین شد.

ماجرای راه‌آهن لرستان حکایت جالب دیگری از کلنگ زنی‌های بدون پشتوانه در لرستان است، خط ریلی که ابتدا کلنگ زنی شد و سپس مسئولان برای تهیه نقشه‌های اجرایی و عقد قرارداد آن به تکاپو افتادند تا قرارداد اجرای پروژه بالاخره دو سال بعد از کلنگ زنی ابلاغ شود.

اما این پایان ماجرا نبود، از همان روزهای نخست راه‌آهن لرستان روی ریل بی‌اعتباری پیش می‌رفت و بارها این پروژه به حالت راکد درآمد تا به ‌رغم گذشت حدود ۹ سال در حال حاضر در نقطه پیشرفت ۳۸ درصدی درجا بزند
گودرز امیری معاون امور عمرانی استاندار لرستان گفته: ۹۰ میلیارد تومان قبلاً از سهم فولاد به این پروژه اختصاص پیدا داده بودند که تخصیص پیدا نکرد

وی با بیان اینکه قرار بود که این امر از طریق یارانه‌ها جبران شود و اگر این ۹۰ میلیارد تومان تخصیص پیدا می‌کرد، پروژه فعال می‌شود، ادامه داد: با توجه به اینکه سهام کارخانه‌های بزرگ از طریق بورس عرضه می‌شود می‌توان از طریق این سهام جدید، باقی مانده اعتبار مورد نیاز راه آهن را تأمین کرد و در راستای تکمیل آن گامی برداشته شود.
معاون عمرانی استانداری لرستان، گفت: علیرغم اینکه ۳۰۰ میلیارد تومان برای این پروژه هزینه شده و اگر بخواهیم به نرخ امروز حساب کنیم بالاتر از هزار میلیارد تومان در این پروژه سرمایه گذاری شده است، گفت: در این راستا به صلاح نیست که این پروژه این گونه تعطیل و رها شود.

وی بیان اینکه سال گذشته قرار بود که ۱۵۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت در این رابطه پرداخت شود منتها به دلایلی این کار محقق نشد و اگر این ۱۵۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت امسال تحقق پیدا کند شاید بتواند نقش مؤثری داشته باشد، افزود: همچنین استفاده از ماده ۵۶ برای این پروژه در دستور کار بگیرد می‌تواند مؤثر باشد.
البته معاون ساخت و توسعه راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌های کشور از فعال شدن دوباره  راه‌آهن دورود -خرم‌آباد دیماه سال 1398 از فعالیت دوباره طرح این راه آهن خبر داده بود .

عباس خطیبی با بیان این مطلب که وقفه به وجود آمده در پروژه راه‌آهن دورود- خرم‌آباد هرگز به‌منزله مسکوت شدن این پروژه و خارج شدن آن از برنامه این وزارتخانه نیست، گفت: پروژه راه‌آهن دورود - خرم‌آباد در سال ۹۲ به‌صورت ترک تشریفات به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء واگذار و برای تأمین منابع اعتباری این پروژه قرار شد ۳۸۰ میلیارد تومان از محل فروش سهام فولاد خوزستان به قرارگاه داده شود که ۳۰۰ میلیارد تومان آن اختصاص یافت و به پروژه تزریق شد که بر اساس آن باید کار زیرسازی و ساخت ایستگاه‌ها در دستور کار قرار می‌گرفت.

وی افزود: علی‌رغم ‌اینکه راه‌آهن دورود- خرم‌آباد یکی از پیچیده‌ترین پروژه‌های ریلی کشور به لحاظ وضعیت ژئو تکنیک منطقه است اما از پیشرفت خوبی برخوردار بود به نحوی که حجم وسیعی‌ عملیات خاک‌برداری، زیرسازی و ساخت‌ چندین دهنه پل صورت گرفت.

خطیبی با بیان این مطلب که یکی از چالش‌های فرا روی این پروژه بحث تملک اراضی بود، گفت: علی‌رغم اینکه کار ارزیابی تملک‌ها بسیار سخت بود اما از ۱۱۴ کیلومتر آن ۸۰ کیلومتر آزاد شد.
معاون ساخت و توسعه راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌های کشور با بیان این مطلب که پروژه از پیشرفت قابل قبولی برخوردار بود، اما مشکل از آنجا شروع شد که بر اثر تهاتر صورت گرفته سهام فولاد به تأمین اجتماعی جهت تسویه بدهی اختصاص یافت، اظهار داشت: این امر سبب شد وزارت راه و شهرسازی نتواند مابقی تعهد خود را به قرارگاه پرداخت کند و این مشکل در چرخه مالی موجب گردید تا قرارگاه به طلب ۳۰ میلیارد تومانی خود دست پیدا نکند و پروژه به حالت تعطیل در آید.

خطیبی ادامه داد: با رایزنی‌ها و جلسات متعدد با سازمان برنامه ‌و بودجه قرار شد این پروژه به‌صورت طرح انتفاعی دیده و نسبت به پرداخت طلب ۳۰ میلیاردی قرارگاه از سوی سازمان برنامه‌وبودجه اقدام شود.
معاون ساخت و توسعه راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌های کشور تصریح کرد: از سازمان برنامه‌وبودجه ابلاغ ۷۵ درصد باقی‌مانده تخصیص را مطالبه کرده‌ایم که قرار است از محل استاد خزانه و اوراق مشارکت نسبت به تخصیص تعهدات باقی‌مانده اقدام که در صورت تحقق مشکلات مالی پروژه مرتفع می‌شود.

خطیبی با اشاره به اهمیت پروژه راه‌آهن دورود- خرم‌آباد، گفت: هدف وزارت راه به ثمر نشاندن این پروژه حیاتی و زیر بنایی است و کارهای عظیمی از جمله حفاری بیش از ۷ کیلومتر تونل، پل و ... در این پروژه به ثمر نشسته و قطعاً به حال خود رها نخواهد شد.

این گزیده ای از صحبتهای آقای خطیبی دردیماه 98 بود و اکنون نزدیک به مرداد 99 !!!!
رضا خالقی مدیرکل راه و شهرسازی لرستان نیزاظهار داشت: میزان پیشرفت فیزیکی این پروژه ۳۸ درصد است.
به گفته در جلسه اقتصاد مقاومتی که در تاریخ ۲۸ بهمن ماه سال ۹۸ با حضور وزیر راه و شهرسازی برگزار شد، قول‌هایی برای عملیاتی شدن این پروژه داده شد که متأسفانه برخی از آنها علیرغم پیگیری‌ها و نظر مساعد سازمان مدیریت و برنامه ریزی به نتیجه نرسید

فروش اوراق مشارکت برای این پروژه در سال گذشته نیز به نتیجه نرسید.
خالقی، تصریح کرد: علیرغم اینکه می‌دانیم پروژه تا پایان دولت به اتمام نمی‌رسد اما انتظار این است که با تخصیص اعتبار این پروژه زنده بماند تا به حرکت خود ادامه بدهد و در سال‌های آینده این پروژه را به بهره برداری برسانیم.
سید موسی خادمی استاندار لرستان نیز گفت: این پروژه از محل سهام فولاد شروع شد و پیشرفت‌های خیلی خوبی داشت منتها متأسفانه در سال قبل بخشی از سهام فولاد جابجا شد و به جای این پروژه به جای دیگری رفت.
وی با اشاره به اینکه اگر این اعتبار برگردد عدد خیلی خوبی است چرا که نقد بوده و از سازمان مدیریت و برنامه ریزی انتظار داریم که برگردد.

 اگر تخصیص به این پروژه به صورت ۱۰۰ درصدی و نقدی صورت گیرد می‌توانیم تملک اراضی را نیز داشته باشیم.
این در حالی است که به گفته استاندار لرستان این پروژه یک مشکل قرار دادی با قرار گاه خاتم الانبیا دارد و در صورت مرتفع شدن می تواند در اجرای پروژه موثر باشد . 

استان لرستان با سابقه ۷۰ ساله عبور خط آهن به‌عنوان شاهراه ترانزیتی کشور نیازمند توسعه خطوط ریلی است، موضوعی که می‌تواند کمکی جدی به ناوگان حمل‌ونقل ریلی کشور نیز باشد تا در کنار خطوط ریلی قدیمی و فرسوده عبوری از این محدوده خط آهن جدید با ظرفیت‌های مناسبت‌تر ایجاد شود.
نویسنده: خانم مهناز رحمانی مهر
ویراستار: علی مرادی کاکاوندی