بررسی وضعیت کشاورزی ارگانیک در ایران و جهان

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: امروزه رویکرد جهانی به سمت تولید محصولات سالم و ارگانیک می‌باشد. محصولات ارگانیک ماحصل به کارگیری استاندارد‌های داوطلبانه زیست محیطی هستند که مهمترین هدف آن حفظ و پایداری خاک و ارزش‌های اکوسیستمی است.

 

کشاورزی ارگانیک در راستای توسعه پایدار کشاورزی بوده و به مجموعه‌ای از عملیات گفته می‌شود که با هدف کنترل مصرف نهاده‌های غیرطبیعی به اجرا در می‌آید و در آن مصرف کود و سموم شیمیائی، مواد نگهدارنده سنتز شده، دارو‌های شیمیائی، ارگانیسم‌های تولید شده به روش مهندسی ژنتیک و پساب‌ها کنار گذاشته می‌شود.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که روند استقبال جهانی کشاورزی ارگانیک امید بخش می‌باشد که از جمله دلایل آن می‌توان به افزایش نگرانی‌ها در مورد آلودگی منابع پایه، سلامت غذا، انسان و حیوانات و نیز توجه بیشتر به ارزش‌های طبیعت و مناظر طبیعی اشاره کرد.

گر چه در مزارع ارگانیک عملکرد محصول معمولا ۱۰ تا ۳۰ درصد کمتر از مزارع غیر ارگانیک است، اما در صورت برنامه ریزی اصولی، میزان عملکرد، تولید و درآمد مزارع ارگانیک می‌تواند بیشتر از مزارع غیرارگانیک باشد. علاوه بر این، در کشور‌های توسعه یافته عواملی مانند آمادگی مصرف کنندگان این کشور‌ها برای خرید به قیمت بالاتر، پرداخت یارانه از سوی دولت و گسترش اکوتوریسم موجبات افزایش درآمد کشاورزی ارگانیک را فراهم می‌سازد.

علاوه بر مزایای زیست محیطی و اقتصادی مذکور، کشاورزی ارگانیک از لحاظ اجتماعی نیز منافع زیادی به همراه دارد و با تکیه بیشتر به نیروی کار، فرصت‌های شغلی را افزایش می‌دهد. همچنین کشاورزی ارگانیک شیوه‌ها و غذا‌های سنتی را احیا می‌کند و در تقویت انسجام اجتماعی نقش موثری دارد.

در مقایسه با استراتژی انقلاب سبز که با هدف تامین مواد غذایی جمعیت رو به رشد جامعه جهانی (به علت بالا رفتن امید به زندگی در اثر بهبود و پیشرفت ارائه خدمات بهداشتی و دسترسی به مواد غذایی با تنوع و کیفیت بهتر در کشور‌های توسعه یافته و اکثر کشور‌های در حال توسعه) بر اهداف کوتاه مدت و حداکثر عملکرد متکی بود با استفاده بی وریه و نامتعادل از کود‌ها و سموم که تخریب خاک و از بین رفتن موجودات خاکزی را در پی داشت، توان تولید و حاصلخیزی خاک در بلند مدت کاهش یافت و نتیجه این روش کشاورزی، پایین آمدن کیفیت محصولات بود.

در همین راستا و برای تحلیل و بررسی بیشتر وضعیت کشاورزی ارگانیک در ایران و جهان مصاحبه‌ای با خانم دکتر الهام باریکانی، عضو هیئت علمی و مدیر گروه پژوهشی اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست موسسه پژوهش‌های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی انجام شده که مهمترین بخش‌های آن در این پژوهش ارائه می‌شود.

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است
پژوهشگر: علی قنبری شیرسوار